Samenvatting Architectuurgeschiedenis en actualiteit

1


Architectuurgeschiedenis
Prehistorie:

(2.500.000 v.C. – 3000 v.C.)

Eerste mensen: nomaden

Habitat:

• Geen vaste woonplaats
• Ze leefden in grote groepen, families
• Verbleven in schuilplaatsen met natuurlijke beschutting: grotten, kuilen, rotswanden, nissen…
• De basisfunctie van wonen was onderdak, beschutting, bescherming tegen vijanden

Werktuigen:

• Apen:
o Stenen
• Mensapen:
o Stokken
• Eerste mensen (Homo sapiens):
o Scherpe gemaakte stenen
o Werpkoorden
o Harpoenen
• Midden-paleolithicum (Mesolithicum):
o Diverse werktuigen
o Ze hadden meer inzicht
▪ Keuze juiste dikte van stok
▪ Aanpassen van lengtes per functie

➢ Proberen begrijpen en het beïnvloeden van universum -> religies, grotschilderijen, muurschilderijen
o Meeste grot schilderijen dateren uit het laat-paleolithicum (ca. 35 000 tot ca 15 000 jaar voor onze
tijdrekening)
o Thema -> afbeeldingen van dieren
▪ De dierenjacht stond centraal in de overlevingsstrijd van de mens
o Grotten:
▪ Altamira:
• Dode of gewonde bizons
• Gekwetste of stervende dieren
• Zwangere dieren
▪ Lascaux (Frankrijk):
• Zwarte omtrekken (houtskool)
• Terracotta-, aardkleuren
o Rode oker en aardkleuren werden regelmatig bijgewerkt, zwarte of donkere contourlijnen werden
her geschilderd:
▪ Mogelijks bij begin lente
▪ Start beter jachtseizoen
▪ Voor vruchtbaarheidsrituelen
➢ Paleolithische voorwerpen
o Oudste vondsten
▪ Vogelhert-grot (Zwarte woud, Duitsland)
• Kleine beeldjes van paarden

, 2

o
Willendorf (Oostenrijk)
▪ Venus van Willendorf, een vrouwbeeldje
• Gemaakt uit “heilige kiezel”
o Laussel (Frankrijk)
▪ Venus van Laussel, vruchtbaarheidsbeeld
• Volledig uitgehakt
• naturalisme
➢ ijstijden:
o Holstein
o RISS
o EEM
o Laatste ijstijd (WURM)

• 3000 v.C. richtjaar voor eerste schriften
• 10 000 v.C. mens gaat zich meer settelen -> nederzettingen
➢ Hohlenstein Stadelgrot. Ivoren beeldje van de
Leeuwman, +/- 32.000 jaar oud.




-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Neolithicum (+/- 10.000 v. C. – 3.000 v.C.)

➢ Overgang van nomadisch bestaan naar sedentair bestaan
o Vestigingen, dorpsgemeenschappen
➢ Markten
o Er zijn voedseloverschotten

, 3

➢ Dieren en planten kweken
➢ Grootste factor van veranderingen -> klimaat verandering
➢ Huizen, stellingen, voedsel opslagplaatsen, tempels
o Eerste steden
▪ Jericho -> Palestijnen
▪ Catalhüyük -> midden Turkije

, 4




➢ Jericho:
o Een stad eerder dan een dorp
▪ Ovale vorm met volledige ommuring
o Schedels werden begraven of kregen plaats in het huis
▪ Bekleed met gips
▪ Uitdrukking gelaat een nuancering geven
o Lichamen worden begraven onder de vloer van huizen
➢ Catalhüyük : (ca. 5000 v.o.t.)
o Huizen gebouwd van gebakken of ongebakken leem waar kalk werd tegen gesmeerd
o Nauwelijks straten
▪ Daken dienden als straten/pleinen
o Rechte hoeken om compactere te wonen
o Op regelmatige afstand verspreid liggen een soort van heiligdommen
o Op kalklaag van tempelmuren
▪ Muurschilderijen
o Tempelschilderijen
▪ Jachttaferelen
▪ Kaart van de stad (bovenaanzicht)
➢ Leem :
o Makkelijk te vinden en te vormen
o Makkelijk te laten drogen in Mesopotamië door de zon
o Geen hoge constructies
▪ Leem niet sterk genoeg
▪ Te hoog -> leem begint dan onderaan te brokkelen


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------