1|Pagina
,Inhoudsopgave
Type sensoren ...................................................................................................................................................................................... 3
Exteroceptie .................................................................................................................................................................................... 4
Proprioceptie ................................................................................................................................................................................... 5
Cellen .................................................................................................................................................................................................... 6
Type neuronen ..................................................................................................................................................................................... 7
Vezels .................................................................................................................................................................................................... 8
Pijnmodulatie ............................................................................................................................................................................. 8
TENS – Transcutane Electro NeuroStimulatie .................................................................................................................................... 9
Centraal zenuwstelsel ........................................................................................................................................................................ 10
Hersen lobben .................................................................................................................................................................................... 13
Het hiërarchisch model - Hersenniveau’ s ........................................................................................................................................ 14
Schorsgebieden .................................................................................................................................................................................. 15
Secundaire motorische schors ..................................................................................................................................................... 16
Primaire schors .............................................................................................................................................................................. 16
Homunculus ........................................................................................................................................................................................ 17
Hersenvascularisatie .......................................................................................................................................................................... 18
Herseninnervatie - hersenzenuw ...................................................................................................................................................... 19
Sensomotoriek.................................................................................................................................................................................... 20
Cognitieve stoornissen ....................................................................................................................................................................... 21
Ruggenmerg ....................................................................................................................................................................................... 24
Ruggenmerg innervatie................................................................................................................................................................. 25
Piramidale en extrapiramidale banen ............................................................................................................................................... 26
Motorische Banen .............................................................................................................................................................................. 27
Sensorische banen ............................................................................................................................................................................. 29
Verloop prikkels .................................................................................................................................................................................. 30
Laesies ................................................................................................................................................................................................. 32
Motorisch leren .................................................................................................................................................................................. 34
Aanvullende informatie...................................................................................................................................................................... 35
Kruising van informatie ............................................................................................................................................................ 35
Reflexen .............................................................................................................................................................................................. 36
ASIA ..................................................................................................................................................................................................... 37
Spinale zenuwen................................................................................................................................................................................. 39
Kennmusculatuur myotomen .................................................................................................................................................. 39
Dermatomen en myotomen .................................................................................................................................................... 40
Autonome zenuwstelsel..................................................................................................................................................................... 41
Veroudering ........................................................................................................................................................................................ 42
Herstelvermogen zenuwstelsel .................................................................................................................................................... 44
Spinaal spasme ................................................................................................................................................................................... 52
Kardinale principes ............................................................................................................................................................................. 54
Hart en vaatstelsel.............................................................................................................................................................................. 55
Longstelsel .......................................................................................................................................................................................... 70
2|Pagina
,Type sensoren
Indeling Type sensor
Adequate prikkel Mechanosensoren Zie hieronder
Thermosensoren
Fotosensoren
Chemosensoren
Nocisensoren
Adaptatievermogen Fasische sensoren Volledige adaptatie
(hoe snel je ergens op reageert) Fasisch-tonisch sensoren Gedeeltelijke adaptatie
Tonische sensoren Geen adaptatie
Werkterrein Exterosensoren Zie hieronder
(prikkel herkomst) Enterosensoren
Propriosensoren
Sensoren Type Functie/Prikkel
Exterosensoren Waarnemen prikkels Zintuigen, huid,
buitenwereld bewegingsapparaat
somatosensoriek
Mechanosensor Deformatie weefsel Bloeddruk, drukpijn
Thermosensor Temperatuurverandering Temperatuur
Chemosensor Chemische verandering pH, suikerspiegel,
smaak, reuk
Fotosensor Licht en straling Oog
Nocisensor Schade, pijn aan weefsels. Pijn
Ook fantoompijn.
Enterosensor Waarnemen prikkels Organen
inwendig van het lichaam
Propriosensor Waarnemen prikkels van Bewegingsapparaat,
het bewegingsapparaat evenwicht (oren),
(houding en bewegen in de golgi-pees en
ruimte) spierspoeltjes
3|Pagina
, Exteroceptie
Exterosensoren: buitenwereld waarnemen; oog, oor, reuk, smaak en huidzintuigen
Speelt een rol in het herkennen van voorwerpen.
Mechanosensoren
- Prikkel vervoerd door afferente Abeta-vezels
o Propriosensoren: houding en beweging waarnemen; in spieren, pezen,
gewrichtskapsels en evenwichtsorgaan
Thermosensoren:
- Fasisch-tonische sensoren
- Koudegevoelige vezels: Adelta en C-vezels
- Warmtegevoelige vezels: C-vezels
- Schade door warmte en kou: Thermonocisensoren
Nocisensoren
- Unimodale nocisensoren: gevoelig voor 1 prikkel
o Innervatie: Adelta-vezels, gemyeliniseerd
o Fasisch, vertonen adaptatie
o Acute, primaire pijn, die scherp en goed te lokaliseren is
▪ Gevoelig voor:
▪ Mechanisch: extreme rek van kapsels en banden
▪ Of Thermisch: kou of hitte
- Polymodale nocisensoren: gevoelig voor meerdere prikkels
o Innervatie: C-vezels, ongemyeliniseerd
o Tonisch, geen adaptatie
o Chronische, secundaire pijn, houdt aan zolang ontstekingsreactie bestaande is
o Pijn is dof of branderig, moeilijk te lokaliseren
- Zijn schadedetectoren
- Onaangename pijngewaarwording
- Chemisch: verandering van pH of ontstekingen
4|Pagina