Analyse 2. Toetsen voor verschillen in gemiddelden
Toets Gebruik Assumpties Statistische Toetsingsgrootheid Beslissing H0 Effectgrootte
Hypothesen
• 1 steekproef
• vraag over het gemiddelde van 1 variabele
Tweezijdig: H0 verwerpen als:
1. Scores onafhankelijk en H0: µ = µ0 ▪ T buiten
interval/ratio H1: µ ≠ µ0 kritieke
T-toets voor 1 SD in populatie niet
2. Scores in populatie Eenzijdig: gebied
gemiddelde bekend
normaal verdeeld (tenzij H0 : µ ≤ µ0 ▪ µ0 buiten BI
N>30) H1: µ > µ0 ▪ 𝑋̅ buiten VI
(of andersom) ▪ p<α
Z-toets voor 1 SD in populatie
Analyse 1 Analyse 1 Analyse 1 Analyse 1 Analyse 1
gemiddelde bekend
• 1 steekproef
• vraag over het verschil in gemiddelden van 2 variabelen
• sprake van gepaarde waarnemingen
Tweezijdig:
H0 verwerpen als:
1 aselecte steekproef 1. Cases onafhankelijk H0: µv = 0
▪ T buiten
uit 1 populatie of; 2. Meetschalen H1: µv ≠ 0
T-toets voor gepaarde kritieke
dezelfde variabelen 2 interval/ratio Eenzijdig:
waarnemingen gebied
keer meten bij 3. Verschilscores normaal H0 : µv ≤ 0
▪ 0 buiten BI
dezelfde cases verdeeld (tenzij N>30) H1: µv > 0
▪ p<α
(of andersom)
Kleinste rangsom van de
positieve of negatieve H0 verwerpen als:
Tweezijdig rangsom (W- of W+) ▪ p<α
H0: Mdn1 = Mdn2
H1: Mdn1 ≠ Mdn2 ▪ N: totaal aantal
Verschil in scores bij observaties (dus bij 2
1. Aselecte steekproeven
Wilcoxon gepaarde metingen, aantal
2. Scores op AV minimaal
Rangtekentoets waarnemingen, niet cases maal 2)
ordinaal ▪ n: aantal
voldaan aan t-toets
Eenzijdig gerangnummerde
H0: Mdn1 ≤ Mdn2 verschilscores
H1: Mdn 1 > Mdn 2
(of andersom)
, • 2 steekproeven
• Vraag over verschil in gemiddelden van beide groepen op dezelfde afhankelijke variabele
• Groepen zijn twee categorieën van 1 onafhankelijke variabele
Tweezijdig:
1. Steekproeven
H0: µ1 = µ2 H0 verwerpen als:
onafhankelijk
T-toets voor Verschil tussen twee H1: µ1 ≠µ2 ▪ T buiten
2. Aselecte steekproeven
onafhankelijke gemiddelden van Eenzijdig: kritieke
3. Normaal verdeeld
steekproeven – gelijke onafhankelijke H0 : µ1 ≤ µ2 gebied
(tenzij N>30)
varianties metingen toetsen H1: µ1 > µ2 ▪ 0 buiten BI
4. Gelijke variantie in
(of andersom) ▪ p<α
beide populaties
1. Steekproeven Tweezijdig:
onafhankelijk H0: µ1 = µ2 H0 verwerpen als:
T-toets voor Verschil tussen twee 2. Aselecte steekproeven H1: µ1 ≠µ2 ▪ T buiten
onafhankelijke gemiddelden van 3. Normaal verdeeld Eenzijdig: kritieke
steekproeven – onafhankelijke (tenzij N>30) H0 : µ1 ≤ µ2 gebied
ongelijke varianties metingen toetsen 4. Gelijke variantie in H1: µ1 > µ2 ▪ 0 buiten BI
beide populaties (hier (of andersom) ▪ p<α
dus niet)
Tweezijdig:
H0: verdelingen in H0 verwerpen als:
populaties gelijk ▪ p<α
H1: verdelingen in
populaties ongelijk
▪ Ws: som van
Komen in een groep rangnummers van
1. Steekproeven
meer hoge scores groep met kleinste
onafhankelijk
dan in de andere? gemiddelde
Mann-Whitney toets 2. Aselecte steekproeven
3. Scores op AV minimaal Eenzijdig: rangnummer
Niet aan T-toets ▪ Wmin: kleinst mogelijke
ordinaal H0: de scores zijn
voldaan rangsom die groep met
gelijk (of minder)
H1: in populatie 1 kleinst gemiddelde
komen meer hoge rangnummer zou
scores voor kunnen hebben
(of andersom)
Toets Gebruik Assumpties Statistische Toetsingsgrootheid Beslissing H0 Effectgrootte
Hypothesen
• 1 steekproef
• vraag over het gemiddelde van 1 variabele
Tweezijdig: H0 verwerpen als:
1. Scores onafhankelijk en H0: µ = µ0 ▪ T buiten
interval/ratio H1: µ ≠ µ0 kritieke
T-toets voor 1 SD in populatie niet
2. Scores in populatie Eenzijdig: gebied
gemiddelde bekend
normaal verdeeld (tenzij H0 : µ ≤ µ0 ▪ µ0 buiten BI
N>30) H1: µ > µ0 ▪ 𝑋̅ buiten VI
(of andersom) ▪ p<α
Z-toets voor 1 SD in populatie
Analyse 1 Analyse 1 Analyse 1 Analyse 1 Analyse 1
gemiddelde bekend
• 1 steekproef
• vraag over het verschil in gemiddelden van 2 variabelen
• sprake van gepaarde waarnemingen
Tweezijdig:
H0 verwerpen als:
1 aselecte steekproef 1. Cases onafhankelijk H0: µv = 0
▪ T buiten
uit 1 populatie of; 2. Meetschalen H1: µv ≠ 0
T-toets voor gepaarde kritieke
dezelfde variabelen 2 interval/ratio Eenzijdig:
waarnemingen gebied
keer meten bij 3. Verschilscores normaal H0 : µv ≤ 0
▪ 0 buiten BI
dezelfde cases verdeeld (tenzij N>30) H1: µv > 0
▪ p<α
(of andersom)
Kleinste rangsom van de
positieve of negatieve H0 verwerpen als:
Tweezijdig rangsom (W- of W+) ▪ p<α
H0: Mdn1 = Mdn2
H1: Mdn1 ≠ Mdn2 ▪ N: totaal aantal
Verschil in scores bij observaties (dus bij 2
1. Aselecte steekproeven
Wilcoxon gepaarde metingen, aantal
2. Scores op AV minimaal
Rangtekentoets waarnemingen, niet cases maal 2)
ordinaal ▪ n: aantal
voldaan aan t-toets
Eenzijdig gerangnummerde
H0: Mdn1 ≤ Mdn2 verschilscores
H1: Mdn 1 > Mdn 2
(of andersom)
, • 2 steekproeven
• Vraag over verschil in gemiddelden van beide groepen op dezelfde afhankelijke variabele
• Groepen zijn twee categorieën van 1 onafhankelijke variabele
Tweezijdig:
1. Steekproeven
H0: µ1 = µ2 H0 verwerpen als:
onafhankelijk
T-toets voor Verschil tussen twee H1: µ1 ≠µ2 ▪ T buiten
2. Aselecte steekproeven
onafhankelijke gemiddelden van Eenzijdig: kritieke
3. Normaal verdeeld
steekproeven – gelijke onafhankelijke H0 : µ1 ≤ µ2 gebied
(tenzij N>30)
varianties metingen toetsen H1: µ1 > µ2 ▪ 0 buiten BI
4. Gelijke variantie in
(of andersom) ▪ p<α
beide populaties
1. Steekproeven Tweezijdig:
onafhankelijk H0: µ1 = µ2 H0 verwerpen als:
T-toets voor Verschil tussen twee 2. Aselecte steekproeven H1: µ1 ≠µ2 ▪ T buiten
onafhankelijke gemiddelden van 3. Normaal verdeeld Eenzijdig: kritieke
steekproeven – onafhankelijke (tenzij N>30) H0 : µ1 ≤ µ2 gebied
ongelijke varianties metingen toetsen 4. Gelijke variantie in H1: µ1 > µ2 ▪ 0 buiten BI
beide populaties (hier (of andersom) ▪ p<α
dus niet)
Tweezijdig:
H0: verdelingen in H0 verwerpen als:
populaties gelijk ▪ p<α
H1: verdelingen in
populaties ongelijk
▪ Ws: som van
Komen in een groep rangnummers van
1. Steekproeven
meer hoge scores groep met kleinste
onafhankelijk
dan in de andere? gemiddelde
Mann-Whitney toets 2. Aselecte steekproeven
3. Scores op AV minimaal Eenzijdig: rangnummer
Niet aan T-toets ▪ Wmin: kleinst mogelijke
ordinaal H0: de scores zijn
voldaan rangsom die groep met
gelijk (of minder)
H1: in populatie 1 kleinst gemiddelde
komen meer hoge rangnummer zou
scores voor kunnen hebben
(of andersom)