Alle hoorcolleges van Schenk- erf- en overdrachtsbelasting II

Schenk- erf- en overdrachtsbelasting 2 colleges

College 1: Successiewet bedrijfsopvolging

BOR (bedrijfsopvolgingsregeling)
 Successiewet
 Doel: voor een familielid makkelijker maken om met een bedrijf door te gaan.
(gedeeltelijke) vrijstelling voor erf- en schenkbelasting.
 Kritiek: Doelmatigheid is beperkt, maar vermogensongelijkheid werkt sterk in de
hand.

DSR (doorschuifregeling)
 Inkomstenbelasting




Art. 35b lid 5 SW: fiscale faciliteiten bij schenking/vererving van ondernemingsvermogen:
“Verkrijging van kwalificerend ondernemingsvermogen door een kwalificerende opvolger
van een kwalificerende ondernemer”




 Volgorde goed aanhouden op tentamen! IB -> SW -> Inv. -> WBR

Belang van het onderwerp; faciliteiten ja of nee?



1

,  Wat is het financiële belang van het toepassen van de faciliteiten?
o De waarde in het economische verkeer is een aanknopingspunt.
o 400 = WEV.
o Fiscale verkrijgingsprijs van het aanmerkelijk belang. Welke invloed heeft dit
in kader van de toepassing van de BOR en de calculatie van het financiële
belang van beroep op de BOR?
 Vaak is de fiscale verkrijgingsprijs nihil of heel laag of correspondeert
met een historische storting van kapitaal in de vennootschap.
o Eerst de wet IB toepassen.
 Vraag: Is de heffing over het fictieve vervreemdingsvoordeel bij
overlijden of bij schenking bij de vervreemder (= erflater/schenker) in
box 2 IB verschuldigd is?
 Kan je geen beroep doen op de doorschuifregeling (DSR) dan acuut
afrekenen.
 Kan je wel een beroep doen op de doorschuifregeling (DSR) dan kun je
doorschuiven en hoef je niet af te rekenen.
o Dan de SW
 BOR vertaalt zich als voorwaardelijke vrijstelling schenk/erfbelasting.
De toptarieven in SW is 20%, 36% of 40%.
 Als je in de SW geen beroep kan doen op de voorwaardelijke
vrijstelling dan acute heffing en vaak gecombineerd met acute heffing
uit IB.
 Wel beroep op voorwaardelijke vrijstelling dan wordt
onvoorwaardelijke vrijstelling indien aan voorwaarde voldaan dan 20%
gedaald naar 3,4% en 36% naar 6,12% en 40% naar 6,8%.

Volgorde toepassing faciliteiten: IB – SW – Inv.
 Eerst de inkomstenbelasting:
 Moet de erflater afrekenen over de fictieve vervreemdingswinst (art. 4.16, 1e lid, sub
e, Wet IB 2001)? Of kunnen de erfgenamen ‘doorschuiven’?
o Afrekenen: daadwerkelijke belasting komt ten laste van nalatenschap.
 In box 2 daadwerkelijke heffing in overlijdingsaangifte en acute
belastingschuld ten laste van nalatenschap. Saldo schulden grondslag
erfbelasting.
o Doorschuiven: latente belasting komt ten laste van nalatenschap.


2

,  = uitstel van heffing totdat er weer een aanknopingspunt is
daadwerkelijke vervreemding of fictieve vervreemding
 Hoef je niet af te rekenen in box 2, maar mag je een belasting latentie
in aftrek brengen art. 20 lid 5 en 6 SW.
 Daarna de Successiewet:
 Hebben de erfgenamen recht op voorwaardelijke vrijstelling erfbelasting?
o Zo nee: dan integrale erfbelasting direct afrekenen.
o Zo ja, dan over ‘niet voorwaardelijk vrijgestelde gedeelte’ erfbelasting
betalen.
 Tot slot: indien recht op BOR: dan betalingsfaciliteit (art. 25, lid 12 Inv.).

Aard BOR SW: voorwaardelijke vrijstelling
 IB is helemaal doorgelopen
 Voorwaardelijke vrijstelling schenk- of erfbelasting:
o Berekening (hoeveel vrijstelling?):
 Op grond van waarde ondernemings-vermogen*; en
o Aan wie komt de vrijstelling toe?
 Aan de verkrijger ondernemingsvermogen.
 Art. 35f verdeling nalatenschap kan zorgen dat 1 wel
ondernemingsvermogen en andere niet. De vrijstelling volgt dan de
uitkomst van de verdeling. Uitzondering op de regel dat hetgeen na
het overlijden gebeurd geen invloed mag hebben op de heffing van de
erfbelasting.
o * LET OP: Art 35b, 4e lid, SW 1956:
 Tegenprestatie/last komt niet in mindering op waarde
ondernemingsvermogen! (Zie voorbeeld ‘Oom Piet’ later vandaag)
 Hoe erfbelasting te berekenen indien ib-claim doorgeschoven mag worden?
 Waarde (fictieve) erfrechtelijke verkrijging(en) minus BOR minus Latente IB (art. 20
lid 5 en 6 SW 1956) minus reguliere vrijstelling = te belasten waarde.
o Zie: HR 14.04.2017, HR:2017:674
 HR: Als er gebruik kan worden gemaakt van de voorwaardelijke
vrijstelling in de SW dan niet de hele IB latentie in aftrek nemen, maar
uitsluitend dat deel van de IB latentie dat correspondeert met het niet
voorwaardelijk vrijgestelde gedeelte van de waarde van de
onderneming, om te voorkomen dat er dubbele vrijstellingen
toegekend zouden worden.
o Belasting latentie is geen bestaande schuld ten tijde van overlijden dus
hoofdregel niet in aftrek nemen, maar wel latentie in aftrek nemen volgens
art. 20 lid 5 en lid 6 SW. Latentie 1/4 van het percentage voorheen in box 2
gold = 6,25%.
 REKEN-VOORBEELD:
Waarde onderneming (BV): EUR 400 mio, verkrijgingsprijs AB = nihil.

BOR of geen BOR: waarde AB = 400, VP = nihil




3

, Verkrijgingsprijs is nihil. 400 = WEV.




Geen BOR
 AB dat vererft waarvan WEV = 400 en verkrijgingsprijs = nihil. Erflater fictieve
vervreemding van AB. Erflater wordt geacht het AB te hebben vervreemd aangezien
er geen tegenprestatie is geld het WEV en daar mag in aftrek fiscale verkrijgingsprijs.
Wet IB gaat ervanuit dat als je eenmaal hebt afgerekend hoef je niet nog een keer te
doen over vervreemdingswinst, kapitaal dat je hebt ingebracht hoef je niet nog een
keer over worden af te rekenen bij vervreemding. Heb je bij vorige verkrijging
afgerekend dan schiet de verkrijgingsprijs omhoog naar ten tijde van vorige
verkrijging. Iedere keer wordt er wel erfbelasting geheven dit is dus niet bij de
erfbelasting. Goed opletten bij het tentamen!!
 Actief 400 en passief IB schuld. Geen BOR toepassen. IB latentie niet in aftrek
brengen, want geen latente IB want alleen acute IB en dat al in aftrek genomen want
107,6. Tarief 10% en reguliere vrijstelling even laten voor wat het is. 107,6 IB en
58,48 SW. Voor 166,08 zijn geen faciliteiten in Inv. dus acuut afrekenen.
 Waar ga je die heffing van betalen? Je moet gaan verkopen totdat er voldoende
liquide middelen zijn om de schuld te betalen.
 Bij panden kun je nog stille reserves en dan kun je daarover moeten afrekenen.
Wel BOR

4