Jeugdbescherming en jeugdhulp
Inhoud:
Week 1 - Hoorcollege 1.1 - 1.5
Week 1 - Werkgroep 2.1 - 2.5
Week 2 - Hoorcollege 3.1 - 3.15
Week 2 - Werkgroep 4.1 - 4.11
Week 3 - Hoorcollege 5.1 - 5.18
Week 3 - Werkgroep 6.1 - 6.7
Week 4 - Hoorcollege 7.1 - 7.17
Week 4 - Werkgroep 8.1 - 8.9
Week 5 - Hoorcollege 9.1 - 9.12
Week 5 - Werkgroep 10.1 - 10.5
,Jeugdbescherming en jeugdhulp
Week 1 - Hoorcollege
1.1 Historie
Begin 20e eeuw werd het kinderrecht geïntroduceerd. Dit was de eerste mogelijkheid voor de
overheid om zich met gezinnen te bemoeien, daarvoor waren destijds twee opties:
- Ontzetting uit gezag: Straf voor het in gevaar brengen van kinderen, hierbij werd ook je
kiesrecht afgenomen.
- Ontheffing uit gezag: Benoeming van een voogd die maatregel kan gaan uitvoeren omdat
ouders ongeschikt of onmachtig zijn tot opvoeding.
In 1921 is de kinderrechter geïntroduceerd en werd ook de OTS geïntroduceerd, omdat het alles
of niets-stelsel te ongenuanceerd werd bevonden. Tot 1995 was de kinderrechter heel actief, toen
besliste hij bijvoorbeeld ook waar een kind moest gaan wonen als het niet meer thuis kon wonen.
Na de Tweede Wereldoorlog is gefocust of professionalisering, bijvoorbeeld door het accent op
het gezin te leggen in plaats van alleen het kind en door maatschappelijk werk te versterken.
In 1971 kwam Commissie Wiarda met een rapport waarin de minderjarige als zelfstandig
rechtssubject werd gezien. Verschillende andere Commissies (Gijsbers, Vliegenthart en Kosto)
hebben zich ook uitgesproken over het belang van rechtswaarborgen, externe controle en
verbetering van de rechtspositie bij betrokkenheid van kinderbescherming.
In 1989 werd een notitie geschreven over de rechtspositie van minderjarigen waaruit geen verdere
versterking van de processuele bekwaamheid volgde. Wel speelt inmiddels steeds vaker de
bijzondere curator een rol en focust de Raad van de Kinderbescherming zich vanaf 1956 ook op
het belang van het kind.
Per 1 januari 2015 geldt de herziene versie van de Jeugdwet, met daarin ingrijpende wijzigingen.
Zoals het samenvoegen van ontheffing en ontzetting tot een maatregel en inhoudelijke wijziging
van ook veel andere maatregelen. De filosofie van deze herziening is dat het belang van het kind
de hoogste prioriteit moet hebben. Daarnaast moet worden gefocust op eigen krachten, alleen
gedwongen hulp als het echt niet anders kan.
Hierna is er natuurlijk ook gedecentraliseerd, waarmee alle vormen van zorg aan kinderen en/of
gezinnen bij gemeenten zijn neergelegd. Doel was om het stelsel eenvoudiger, effectiever en
efficiënter te maken. De tussenevaluatie geeft aan dat dit niet optimaal verlopen is en ook niet
optimaal verloopt. Zo hebben de gemeenten meer verantwoordelijkheden, maar minder geld.
1.2 Wettelijke kaders
Het gedwongen kader volgt uit boek 1 van het Burgerlijk Wetboek. Ouders en kinderen worden in
dit geval gedwongen geholpen door middel van een kinderbeschermingsmaatregel.
Het vrijwillig kader volgt uit de Jeugdwet. Ouders en kinderen worden in dit geval vrijwillig
geholpen, daarom is er in beginsel toestemming voor nodig.
In de praktijk is hiertussen ook het drangkader ontstaan, maar dit kent geen wettelijke grond.
1.3 Participanten in de Jeugdwet
Raad voor de Kinderbescherming (verzoeker):
Neutraal en onafhankelijk orgaan die beslist of er genoeg grond is voor gedwongen zorg en kijkt
of de zaak bij aan een rechter voorgelegd moet worden.
Kinderrechter (machtiger):
Op basis van het verzoek van de RvdK beslist de kinderrechter over het betreffende verzoek.
GI/NIDOS (regisseurs):
Uitvoerende organisatie van kinderbeschermingsmaatregelen, zij voeren regie over de
maatregelen door te kijken wat de problemen zijn en wat nodig is betreft jeugdhulp. Ze mogen zelf
geen hulp verlenen.
, Jeugdbescherming en jeugdhulp
Jeugdhulpaanbieders (hulpverleners):
De GI/NIDOS komt bij de aanbieders jeugdhulp afnemen.
Overige participanten: Politie, gemeenten (College B&W), advies- en meldpunt huiselijk geweld en
kindermishandeling (AMHK), Veilig Thuis.
1.4 Wet maatschappelijke ondersteuning
Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor het meldpunt, in de volksmond Veilig Thuis,
daarmee voor alle meldingen van kindermishandeling en huiselijk geweld, dus ook voor geweld
onder volwassenen.
1.5 Route maatregel kinderbescherming
- Het begint met een melding bij Veilig Thuis of de gemeente. Veilig Thuis neemt de melding dan
op en heeft de keuze om door te verwijzen naar vrijwillige hulp (bijvoorbeeld met verwijzing naar
een lokaal team) ofwel verplichte hulp.
- Raad voor de Kinderbescherming wordt aangewend om onderzoek te doen, Veilig Thuis heeft
hier waarschijnlijk al een deel van gedaan, maar RvdK begint helemaal opnieuw met een eigen
onderzoek.
- Rechtbank beslist op het verzoek van de RvdK of er wel of geen machtiging gegeven wordt.
- Gecertificeerde Instelling wordt aangewezen als uitvoerende partij.
Centrale vraag op dit moment is op deze route gebaseerd: door alle tussenschakels duurt het te
lang, dus kunnen er niet tussenschakels uit? In gevallen met de grootste zorgen duurt het 8.2
maanden, door dit stelsel.
Hulp kan op heel veel verschillende manieren starten, iedereen kan namelijk bij de RvdK
aankloppen voor onderzoek.
Inhoud:
Week 1 - Hoorcollege 1.1 - 1.5
Week 1 - Werkgroep 2.1 - 2.5
Week 2 - Hoorcollege 3.1 - 3.15
Week 2 - Werkgroep 4.1 - 4.11
Week 3 - Hoorcollege 5.1 - 5.18
Week 3 - Werkgroep 6.1 - 6.7
Week 4 - Hoorcollege 7.1 - 7.17
Week 4 - Werkgroep 8.1 - 8.9
Week 5 - Hoorcollege 9.1 - 9.12
Week 5 - Werkgroep 10.1 - 10.5
,Jeugdbescherming en jeugdhulp
Week 1 - Hoorcollege
1.1 Historie
Begin 20e eeuw werd het kinderrecht geïntroduceerd. Dit was de eerste mogelijkheid voor de
overheid om zich met gezinnen te bemoeien, daarvoor waren destijds twee opties:
- Ontzetting uit gezag: Straf voor het in gevaar brengen van kinderen, hierbij werd ook je
kiesrecht afgenomen.
- Ontheffing uit gezag: Benoeming van een voogd die maatregel kan gaan uitvoeren omdat
ouders ongeschikt of onmachtig zijn tot opvoeding.
In 1921 is de kinderrechter geïntroduceerd en werd ook de OTS geïntroduceerd, omdat het alles
of niets-stelsel te ongenuanceerd werd bevonden. Tot 1995 was de kinderrechter heel actief, toen
besliste hij bijvoorbeeld ook waar een kind moest gaan wonen als het niet meer thuis kon wonen.
Na de Tweede Wereldoorlog is gefocust of professionalisering, bijvoorbeeld door het accent op
het gezin te leggen in plaats van alleen het kind en door maatschappelijk werk te versterken.
In 1971 kwam Commissie Wiarda met een rapport waarin de minderjarige als zelfstandig
rechtssubject werd gezien. Verschillende andere Commissies (Gijsbers, Vliegenthart en Kosto)
hebben zich ook uitgesproken over het belang van rechtswaarborgen, externe controle en
verbetering van de rechtspositie bij betrokkenheid van kinderbescherming.
In 1989 werd een notitie geschreven over de rechtspositie van minderjarigen waaruit geen verdere
versterking van de processuele bekwaamheid volgde. Wel speelt inmiddels steeds vaker de
bijzondere curator een rol en focust de Raad van de Kinderbescherming zich vanaf 1956 ook op
het belang van het kind.
Per 1 januari 2015 geldt de herziene versie van de Jeugdwet, met daarin ingrijpende wijzigingen.
Zoals het samenvoegen van ontheffing en ontzetting tot een maatregel en inhoudelijke wijziging
van ook veel andere maatregelen. De filosofie van deze herziening is dat het belang van het kind
de hoogste prioriteit moet hebben. Daarnaast moet worden gefocust op eigen krachten, alleen
gedwongen hulp als het echt niet anders kan.
Hierna is er natuurlijk ook gedecentraliseerd, waarmee alle vormen van zorg aan kinderen en/of
gezinnen bij gemeenten zijn neergelegd. Doel was om het stelsel eenvoudiger, effectiever en
efficiënter te maken. De tussenevaluatie geeft aan dat dit niet optimaal verlopen is en ook niet
optimaal verloopt. Zo hebben de gemeenten meer verantwoordelijkheden, maar minder geld.
1.2 Wettelijke kaders
Het gedwongen kader volgt uit boek 1 van het Burgerlijk Wetboek. Ouders en kinderen worden in
dit geval gedwongen geholpen door middel van een kinderbeschermingsmaatregel.
Het vrijwillig kader volgt uit de Jeugdwet. Ouders en kinderen worden in dit geval vrijwillig
geholpen, daarom is er in beginsel toestemming voor nodig.
In de praktijk is hiertussen ook het drangkader ontstaan, maar dit kent geen wettelijke grond.
1.3 Participanten in de Jeugdwet
Raad voor de Kinderbescherming (verzoeker):
Neutraal en onafhankelijk orgaan die beslist of er genoeg grond is voor gedwongen zorg en kijkt
of de zaak bij aan een rechter voorgelegd moet worden.
Kinderrechter (machtiger):
Op basis van het verzoek van de RvdK beslist de kinderrechter over het betreffende verzoek.
GI/NIDOS (regisseurs):
Uitvoerende organisatie van kinderbeschermingsmaatregelen, zij voeren regie over de
maatregelen door te kijken wat de problemen zijn en wat nodig is betreft jeugdhulp. Ze mogen zelf
geen hulp verlenen.
, Jeugdbescherming en jeugdhulp
Jeugdhulpaanbieders (hulpverleners):
De GI/NIDOS komt bij de aanbieders jeugdhulp afnemen.
Overige participanten: Politie, gemeenten (College B&W), advies- en meldpunt huiselijk geweld en
kindermishandeling (AMHK), Veilig Thuis.
1.4 Wet maatschappelijke ondersteuning
Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor het meldpunt, in de volksmond Veilig Thuis,
daarmee voor alle meldingen van kindermishandeling en huiselijk geweld, dus ook voor geweld
onder volwassenen.
1.5 Route maatregel kinderbescherming
- Het begint met een melding bij Veilig Thuis of de gemeente. Veilig Thuis neemt de melding dan
op en heeft de keuze om door te verwijzen naar vrijwillige hulp (bijvoorbeeld met verwijzing naar
een lokaal team) ofwel verplichte hulp.
- Raad voor de Kinderbescherming wordt aangewend om onderzoek te doen, Veilig Thuis heeft
hier waarschijnlijk al een deel van gedaan, maar RvdK begint helemaal opnieuw met een eigen
onderzoek.
- Rechtbank beslist op het verzoek van de RvdK of er wel of geen machtiging gegeven wordt.
- Gecertificeerde Instelling wordt aangewezen als uitvoerende partij.
Centrale vraag op dit moment is op deze route gebaseerd: door alle tussenschakels duurt het te
lang, dus kunnen er niet tussenschakels uit? In gevallen met de grootste zorgen duurt het 8.2
maanden, door dit stelsel.
Hulp kan op heel veel verschillende manieren starten, iedereen kan namelijk bij de RvdK
aankloppen voor onderzoek.
