Management en informatiesystemen H9
9.3.2 Lijn-staforganisatie
Een lijnorganisatie heeft als belangrijkste kenmerk dat de bevelvoering
uitsluitend plaatsvindt langs de verticale weg en dat er sprake is van strikt
hiërarchische verhoudingen tussen de leidinggevende en de ondergeschikte.
Lijnmanagers zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren en implementeren van
het beleid op de werkvloer. Ze zijn verantwoordelijk voor de primaire en
secundaire processen.
Indien leidinggevenden in een lijnorganisatie worden bijgestaan door
medewerkers met specialistische kennis en deskundigheid (staffunctionarissen)
spreken we van een lijn-staforganisatie. Stafadelingen hebben tot taak het
lijnmanagement gevraagd en ongevraagd te adviseren en te informeren. Ze
geven geen opdrachten en hebben geen beslissingsbevoegdheid. > Secundaire
processen.
1e bestuursniveau
Organisatieontwikk
eling
2e bestuursniveau 2e bestuursniveau 2e bestuursniveau
Voordelen lijn-staforganisatie:
- Betere beslissingen door meer gebruik van deskundigheid
- Kan tijdbesparend en efficiencyverhogend zijn voor de lijnfunctionaris
- Het principe ‘eenheid van bevel’ blijft gehandhaafd
Nadelen lijn-staforganisatie:
- Kans dat stafafdelingen te veel theoretisch georiënteerd zijn en te weinig
oog hebben voor praktische uitvoering
- Er kan onzorgvuldigheid ontstaan in de uitoefening van de taken van de
stafafdeling
- Stafafdelingen hebben de neiging tot uitdijen, wat hoge kosten meebrengt
- Kans dat de lijnfunctionaris te afhankelijk wordt
9.3.3 Lijn- en functionele staforganisaties
Indien de zaken waarover staffunctionarissen adviseren zo specialistisch worden
dan de lijnfunctionaris de adviezen niet meer kan beoordelen, krijgen de
adviezen het karakter van een dwingende aanwijzing of opdracht. De stafrelatie
heeft hiermee een ‘functioneel karakter’. Functionele bevoegdheden kunnen
worden toegewezen aan personen en afdelingen: functionele stafafdeling. Het
belangrijkste kenmerk is dat deze afdeling ook een deel van de uitvoering van
het werk verricht. Functionele afdelingen zijn vaak nodig bij bijvoorbeeld
juridische adviezen, automatiseringsadviezen, bouwzaken
1e bestuursniveau
Communicatie
2e bestuursniveau 2e bestuursniveau 2e bestuursniveau
9.3.2 Lijn-staforganisatie
Een lijnorganisatie heeft als belangrijkste kenmerk dat de bevelvoering
uitsluitend plaatsvindt langs de verticale weg en dat er sprake is van strikt
hiërarchische verhoudingen tussen de leidinggevende en de ondergeschikte.
Lijnmanagers zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren en implementeren van
het beleid op de werkvloer. Ze zijn verantwoordelijk voor de primaire en
secundaire processen.
Indien leidinggevenden in een lijnorganisatie worden bijgestaan door
medewerkers met specialistische kennis en deskundigheid (staffunctionarissen)
spreken we van een lijn-staforganisatie. Stafadelingen hebben tot taak het
lijnmanagement gevraagd en ongevraagd te adviseren en te informeren. Ze
geven geen opdrachten en hebben geen beslissingsbevoegdheid. > Secundaire
processen.
1e bestuursniveau
Organisatieontwikk
eling
2e bestuursniveau 2e bestuursniveau 2e bestuursniveau
Voordelen lijn-staforganisatie:
- Betere beslissingen door meer gebruik van deskundigheid
- Kan tijdbesparend en efficiencyverhogend zijn voor de lijnfunctionaris
- Het principe ‘eenheid van bevel’ blijft gehandhaafd
Nadelen lijn-staforganisatie:
- Kans dat stafafdelingen te veel theoretisch georiënteerd zijn en te weinig
oog hebben voor praktische uitvoering
- Er kan onzorgvuldigheid ontstaan in de uitoefening van de taken van de
stafafdeling
- Stafafdelingen hebben de neiging tot uitdijen, wat hoge kosten meebrengt
- Kans dat de lijnfunctionaris te afhankelijk wordt
9.3.3 Lijn- en functionele staforganisaties
Indien de zaken waarover staffunctionarissen adviseren zo specialistisch worden
dan de lijnfunctionaris de adviezen niet meer kan beoordelen, krijgen de
adviezen het karakter van een dwingende aanwijzing of opdracht. De stafrelatie
heeft hiermee een ‘functioneel karakter’. Functionele bevoegdheden kunnen
worden toegewezen aan personen en afdelingen: functionele stafafdeling. Het
belangrijkste kenmerk is dat deze afdeling ook een deel van de uitvoering van
het werk verricht. Functionele afdelingen zijn vaak nodig bij bijvoorbeeld
juridische adviezen, automatiseringsadviezen, bouwzaken
1e bestuursniveau
Communicatie
2e bestuursniveau 2e bestuursniveau 2e bestuursniveau
