Les 1
Variatie in bepalingen
Analytische variatie = een serum, meerdere bepalingen
Biologische variatie = meerdere sera, meerdere bepalingen
Factoren die biochemische waardes kunnen beïnvloeden
- Leeftijd
- Geslacht
- Zwangerschap
- Lichaamshouding
- Beweging
- Stress
- Voedsel; maaltijden, alcohol Tijd
Les 2
Kwaliteitscontrole
- Kwaliteitscontrole is een set van procedure die de validatie van een KCL onderhoud
- De kwaliteit van een klinische test is 1 van de steunpilaren van elke diagnostische service
- QC samples:
Interne kwaliteit controle
Externe kwaliteit controle
SKML = stichting kwaliteitsbewaking medisch laboratoriumdiagnostiek, heeft als doel het bevorderen
van de kwaliteit van medisch laboratorium in het kader van diagnostiek en behandeling en het op
een zo hoog mogelijk peil brengen en houden van dat onderzoek. De kern van de werkzaamheden
beslaat uit het verzorgen van rondzendingen.
Gouden standaard: meest betrouwbare meetmethode
Technische en analytische validatie: klopt de gemeten waarde?
Belangrijke factoren:
- Lineariteit grenswaarden van de bepaling
- Specificiteit en sensitiviteit
- Accuratesse en precisie
Accuratesse: is de waarde correct? (gemiddelde t.o.v. de echte waarde)
Precisie: reproduceerbaarheid, spreiding (SD of %
CV, variatie coëfficiënt)
Shift: meer dan 6 waarden achter elkaar aan
dezelfde kant van het gemiddelde
Trend: minstens 6 waarden op een rij in dezelfde
richting
,Youden plot: vergelijking van verschillende resultaten met bekende externe standaard. Echte
waarden van 2 externe standaarden. Rode stippen: gemeten waarde
Analytische sensitiviteit en specificiteit
Hoe correct en betrouwbaar zijn de gemeten waardes
Sensitiviteit: kleinste concentratie die nog gemeten kan worden
Specificiteit: alleen juiste stof wordt gemeten
Kan de metaboliet goed gedetecteerd worden?
Klinische sensitiviteit en specificiteit
Hoe goed is de test (in vergelijk met een bestaande test) om scheiding te maken tussen normaal en
ziek
Sensitiviteit: kans dat test positief is bij een zieke patiënt
Specificiteit: kans dat test negatief is bij niet zieke patiënt
Kan de patiënt goed gedetecteerd worden? (klinische bruikbaarheid van de test)
(oefening in dia)
Prevalentie van een ziekte:
het voorkomen op een bepaald moment van het aantal gevallen per duizend of honderdduizend
Incidentie van een ziekte:
het aantal nieuwe gevallen over een bepaalde tijdruimte
Les 3
, Functie van de nieren
- Homeostase
- Excretie
- biosynthese
- katabolisme (afbraak)
Renine (enzym) bloeddrukregulatie
EPO (hormoon) productie rode bloedcellen
Calcitriol absorptie van calcium in de maagdarmkanaal
Prostaglandines diverse functie
Afbraak van hormonen zoals insuline
Proces van urine aanmaak
Filtratie: rode bloedcellen & grote eiwitten blijven in het bloed, water + kleine opgeloste stoffen in
het filtraat
GFR = Glomular filtration rate; hoeveelheid vloeistof er gefilterd wordt
Resorptie: Waardevolle stoffen die vanuit het filtraat weer terug naar het bloed gaat stoffen
Transport
Passief: kost geen energie
Actief: kost wel energie (in vorm van ATP)
De fysiologie van de lus van Henle
(figuur 3.6 & 3.7)
Renine-angiotensine systeem
Anurie = bijna geen urine
Oligurie = weinig urine
Polyurie = veel urine
Glomerulair filtraat is alles wat door het bowman’s capule wordt gefiltreerd. Heel veel daarvan wordt
terug geresorbeerd.
Nierfunctietesten
Glomerulaire filtraatsnelheid (GFR) & serum creatinine concentratie
(chronische) nierschade detecteren
Evalueren van voortgang nierschade en monitoren van complicaties
Variatie in bepalingen
Analytische variatie = een serum, meerdere bepalingen
Biologische variatie = meerdere sera, meerdere bepalingen
Factoren die biochemische waardes kunnen beïnvloeden
- Leeftijd
- Geslacht
- Zwangerschap
- Lichaamshouding
- Beweging
- Stress
- Voedsel; maaltijden, alcohol Tijd
Les 2
Kwaliteitscontrole
- Kwaliteitscontrole is een set van procedure die de validatie van een KCL onderhoud
- De kwaliteit van een klinische test is 1 van de steunpilaren van elke diagnostische service
- QC samples:
Interne kwaliteit controle
Externe kwaliteit controle
SKML = stichting kwaliteitsbewaking medisch laboratoriumdiagnostiek, heeft als doel het bevorderen
van de kwaliteit van medisch laboratorium in het kader van diagnostiek en behandeling en het op
een zo hoog mogelijk peil brengen en houden van dat onderzoek. De kern van de werkzaamheden
beslaat uit het verzorgen van rondzendingen.
Gouden standaard: meest betrouwbare meetmethode
Technische en analytische validatie: klopt de gemeten waarde?
Belangrijke factoren:
- Lineariteit grenswaarden van de bepaling
- Specificiteit en sensitiviteit
- Accuratesse en precisie
Accuratesse: is de waarde correct? (gemiddelde t.o.v. de echte waarde)
Precisie: reproduceerbaarheid, spreiding (SD of %
CV, variatie coëfficiënt)
Shift: meer dan 6 waarden achter elkaar aan
dezelfde kant van het gemiddelde
Trend: minstens 6 waarden op een rij in dezelfde
richting
,Youden plot: vergelijking van verschillende resultaten met bekende externe standaard. Echte
waarden van 2 externe standaarden. Rode stippen: gemeten waarde
Analytische sensitiviteit en specificiteit
Hoe correct en betrouwbaar zijn de gemeten waardes
Sensitiviteit: kleinste concentratie die nog gemeten kan worden
Specificiteit: alleen juiste stof wordt gemeten
Kan de metaboliet goed gedetecteerd worden?
Klinische sensitiviteit en specificiteit
Hoe goed is de test (in vergelijk met een bestaande test) om scheiding te maken tussen normaal en
ziek
Sensitiviteit: kans dat test positief is bij een zieke patiënt
Specificiteit: kans dat test negatief is bij niet zieke patiënt
Kan de patiënt goed gedetecteerd worden? (klinische bruikbaarheid van de test)
(oefening in dia)
Prevalentie van een ziekte:
het voorkomen op een bepaald moment van het aantal gevallen per duizend of honderdduizend
Incidentie van een ziekte:
het aantal nieuwe gevallen over een bepaalde tijdruimte
Les 3
, Functie van de nieren
- Homeostase
- Excretie
- biosynthese
- katabolisme (afbraak)
Renine (enzym) bloeddrukregulatie
EPO (hormoon) productie rode bloedcellen
Calcitriol absorptie van calcium in de maagdarmkanaal
Prostaglandines diverse functie
Afbraak van hormonen zoals insuline
Proces van urine aanmaak
Filtratie: rode bloedcellen & grote eiwitten blijven in het bloed, water + kleine opgeloste stoffen in
het filtraat
GFR = Glomular filtration rate; hoeveelheid vloeistof er gefilterd wordt
Resorptie: Waardevolle stoffen die vanuit het filtraat weer terug naar het bloed gaat stoffen
Transport
Passief: kost geen energie
Actief: kost wel energie (in vorm van ATP)
De fysiologie van de lus van Henle
(figuur 3.6 & 3.7)
Renine-angiotensine systeem
Anurie = bijna geen urine
Oligurie = weinig urine
Polyurie = veel urine
Glomerulair filtraat is alles wat door het bowman’s capule wordt gefiltreerd. Heel veel daarvan wordt
terug geresorbeerd.
Nierfunctietesten
Glomerulaire filtraatsnelheid (GFR) & serum creatinine concentratie
(chronische) nierschade detecteren
Evalueren van voortgang nierschade en monitoren van complicaties
