HC onderzoeksdesigns
Epidemiologisch onderzoek
- Onderzoek in groepen, doorgaans gebaseerd op vergelijkingen,
resultaten uitgedrukt in maat en getal
Leidt overgewicht tot diabetes ?
- Determinant : overgewicht
- Uitkomst : diabetes
- Er kan een 3e factor meespelen bv. inactiviteit (dit wordt een
confounder genoemd)
Je kan dus niet zeggen dat het een tot het ander leidt
SHIELD onderzoek
- 1 vragenlijst
- Wat voor onderzoek ? Cross sectioneel / transversaal (determinant
en uitkomst worden op hetzelfde moment gemeten)
>> Uit transversaal onderzoek kun je geen causaal verband afleiden
Longitudinaal onderzoek (als je op 2 of meer verschillende tijdsmomenten
iets meet bij een persoon/groep)
2 fenomenen kunnen tegelijk omhoog of juist omlaag gaan, maar dit
bewijst niet dat het een leidt tot het ander.
,- Op basis van toeval wijs je iemand toe aan een bepaalde groep
- Een RCT is altijd longitudinaal
- Je begint aan achterkant van onderzoek: begin met cases en zoek de
controles erbij
,- Bv. SEARCH studie: 79 jongeren met diabetes en 190 zonder. Vraag
aan moeders: had u overgewicht voor zwangerschap? Associatie
tussen in utero blootgesteld aan obese moeder en diabetes bij kind.
- Je meet alles op 1 moment in de tijd
- Je kan hier ZEKER geen causale verbanden mee aantonen
, HC Meten en maten van ziekte
Epidemiologische breuk
- Aantal ziektegevallen delen door populatie
Frequentiematen
- Prevalentie (bestaande ziektegevallen in een populatie > zegt iets
over de ziektelast)
- Incidentie (aantal nieuwe gevallen in een populatie (per maand, per
dag etc.) ; kan pas als je in de populatie genezende gevallen hebt
Cumulatieve incidentie : cohort met afvallers, kans op ziekte, nuttig
in de spreekkamer (5-jaarsoverleving)
Incidentiecijfer : stabiele populatiegrootte, virtueel, nodig voor
statistiek en trends (hoeveel tijd heeft die ene persoon bijgedragen
aan de noemer : suïcide bij 20-25 jarigen)
- Bij griep kan de incidentie heel hoog zijn, maar de prevalentie heel
laag, omdat mensen snel genezen van de griep.
Frequenties vergelijken
- Relatie gebeurtenis ‘a’ en gebeurtenis ‘b’
Tijd (a) en obesitas (b)
Cholesterolverlagers (a) en HVZ (b)
Tijd (a) en zelfdoding (b)
- A : determinant (blootstelling, risico-indicator, risicofactor)
Epidemiologisch onderzoek
- Onderzoek in groepen, doorgaans gebaseerd op vergelijkingen,
resultaten uitgedrukt in maat en getal
Leidt overgewicht tot diabetes ?
- Determinant : overgewicht
- Uitkomst : diabetes
- Er kan een 3e factor meespelen bv. inactiviteit (dit wordt een
confounder genoemd)
Je kan dus niet zeggen dat het een tot het ander leidt
SHIELD onderzoek
- 1 vragenlijst
- Wat voor onderzoek ? Cross sectioneel / transversaal (determinant
en uitkomst worden op hetzelfde moment gemeten)
>> Uit transversaal onderzoek kun je geen causaal verband afleiden
Longitudinaal onderzoek (als je op 2 of meer verschillende tijdsmomenten
iets meet bij een persoon/groep)
2 fenomenen kunnen tegelijk omhoog of juist omlaag gaan, maar dit
bewijst niet dat het een leidt tot het ander.
,- Op basis van toeval wijs je iemand toe aan een bepaalde groep
- Een RCT is altijd longitudinaal
- Je begint aan achterkant van onderzoek: begin met cases en zoek de
controles erbij
,- Bv. SEARCH studie: 79 jongeren met diabetes en 190 zonder. Vraag
aan moeders: had u overgewicht voor zwangerschap? Associatie
tussen in utero blootgesteld aan obese moeder en diabetes bij kind.
- Je meet alles op 1 moment in de tijd
- Je kan hier ZEKER geen causale verbanden mee aantonen
, HC Meten en maten van ziekte
Epidemiologische breuk
- Aantal ziektegevallen delen door populatie
Frequentiematen
- Prevalentie (bestaande ziektegevallen in een populatie > zegt iets
over de ziektelast)
- Incidentie (aantal nieuwe gevallen in een populatie (per maand, per
dag etc.) ; kan pas als je in de populatie genezende gevallen hebt
Cumulatieve incidentie : cohort met afvallers, kans op ziekte, nuttig
in de spreekkamer (5-jaarsoverleving)
Incidentiecijfer : stabiele populatiegrootte, virtueel, nodig voor
statistiek en trends (hoeveel tijd heeft die ene persoon bijgedragen
aan de noemer : suïcide bij 20-25 jarigen)
- Bij griep kan de incidentie heel hoog zijn, maar de prevalentie heel
laag, omdat mensen snel genezen van de griep.
Frequenties vergelijken
- Relatie gebeurtenis ‘a’ en gebeurtenis ‘b’
Tijd (a) en obesitas (b)
Cholesterolverlagers (a) en HVZ (b)
Tijd (a) en zelfdoding (b)
- A : determinant (blootstelling, risico-indicator, risicofactor)
