SAMENVATTING V&M2
preventie
27 JANUARI 2020
JAAR 1, BLOK 2
Christelijk hogeschool Ede
, Gezondheidsvoorlichting en
gedragsverandering
Hoofdstuk 1: planmatige bevordering van gezond
gedrag
1.1 inleiding
Het WHO definieert Gezondheidsvoorlichting als: ‘de combinatie van leerervaringen ontwikkeld en
ontworpen om mensen en gemeenschappen te helpen om hun gezondheid te bevorderen.’
(informatieoverdracht en stimulatie)
Gezondheidsbevordering: combinatie van voorlichting en omgevingsveranderingen die gezond
gedrag en leefomstandigheden bevorderd.
1.2 gezondheidsbevordering: doelen, doelgroepen, middelen en begrippen
Doelen van gezondheidsbevordering:
Primaire preventie: het voorkomen van een gezondheidsprobleem, het wegnemen van oorzaken of
risicofactoren van een aandoening. Alleen mogelijk als de oorzaken bekend en te beïnvloeden zijn.
Secundaire preventie/ vroege opsporing: mensen in een vroeg stadium te identificeren zodat vroeg
behandeling mogelijk is om erger te voorkomen. Alleen zinvol wanneer er goede testen zijn en het
vroeg te behandelen is.
Tertiaire preventie: mensen met een ziekte of handicap na de diagnose zo goed mogelijk te laten
leven en hun ziekte te kunnen beheersen.
Doelgroepen en preventie:
Hoogrisicobenadering in preventie: het risicogroep wordt geïdentificeerd door erfelijkheid, veel
voorkomen, leeftijd of sociaaleconomische status.
Populatiebenadering in preventie: hele bevolking of een groot deel wordt benaderd door
publiekscampagnes.
Universele preventie: richt zich op de totale bevolking of grote groepen. Dit om bij alle mensen de
gezondheid te verbeteren en de kans op ziekte te verminderen (primaire preventie
/populatiebenadering)
Selectieve preventie: gericht op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico en heeft als doel de
gezondheid van specifieke groepen te verbeteren. (hoogrisicobenadering / secundaire preventie)
Geïndiceerde preventie: individuen die nog geen diagnose hebben maar wel beginnende klachten.
Als doel om het ontstaan van een ziekte of verdere schade te voorkomen (hoogrisicobenadering /
secundaire preventie)
Zorg gerelateerde preventie: individuen met een ziekte en heeft als doel om ziektelast en
complicaties te voorkomen (tertiaire preventie)
Middelen om gezondheidsbevordering te bereiken:
Gezondheidsvoorlichting: Hiermee probeer je mensen te motiveren. Dit is gebaseerd op vrijwillige
gedragsverandering.
Voorzieningen: hiermee maken we gezond gedrag gemakkelijker (waterzuivering)
regelgeving met controle en sancties: hiermee wordt gezond gedrag afgedwongen.
(arbeidsomstandighedenwet)
gezondheidsbevordering: een combinatie van voorlichting en omgevingsveranderingen die samen
gezond gedrag en gezonde leef condities stimuleren. (green en keuter)
preventie
27 JANUARI 2020
JAAR 1, BLOK 2
Christelijk hogeschool Ede
, Gezondheidsvoorlichting en
gedragsverandering
Hoofdstuk 1: planmatige bevordering van gezond
gedrag
1.1 inleiding
Het WHO definieert Gezondheidsvoorlichting als: ‘de combinatie van leerervaringen ontwikkeld en
ontworpen om mensen en gemeenschappen te helpen om hun gezondheid te bevorderen.’
(informatieoverdracht en stimulatie)
Gezondheidsbevordering: combinatie van voorlichting en omgevingsveranderingen die gezond
gedrag en leefomstandigheden bevorderd.
1.2 gezondheidsbevordering: doelen, doelgroepen, middelen en begrippen
Doelen van gezondheidsbevordering:
Primaire preventie: het voorkomen van een gezondheidsprobleem, het wegnemen van oorzaken of
risicofactoren van een aandoening. Alleen mogelijk als de oorzaken bekend en te beïnvloeden zijn.
Secundaire preventie/ vroege opsporing: mensen in een vroeg stadium te identificeren zodat vroeg
behandeling mogelijk is om erger te voorkomen. Alleen zinvol wanneer er goede testen zijn en het
vroeg te behandelen is.
Tertiaire preventie: mensen met een ziekte of handicap na de diagnose zo goed mogelijk te laten
leven en hun ziekte te kunnen beheersen.
Doelgroepen en preventie:
Hoogrisicobenadering in preventie: het risicogroep wordt geïdentificeerd door erfelijkheid, veel
voorkomen, leeftijd of sociaaleconomische status.
Populatiebenadering in preventie: hele bevolking of een groot deel wordt benaderd door
publiekscampagnes.
Universele preventie: richt zich op de totale bevolking of grote groepen. Dit om bij alle mensen de
gezondheid te verbeteren en de kans op ziekte te verminderen (primaire preventie
/populatiebenadering)
Selectieve preventie: gericht op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico en heeft als doel de
gezondheid van specifieke groepen te verbeteren. (hoogrisicobenadering / secundaire preventie)
Geïndiceerde preventie: individuen die nog geen diagnose hebben maar wel beginnende klachten.
Als doel om het ontstaan van een ziekte of verdere schade te voorkomen (hoogrisicobenadering /
secundaire preventie)
Zorg gerelateerde preventie: individuen met een ziekte en heeft als doel om ziektelast en
complicaties te voorkomen (tertiaire preventie)
Middelen om gezondheidsbevordering te bereiken:
Gezondheidsvoorlichting: Hiermee probeer je mensen te motiveren. Dit is gebaseerd op vrijwillige
gedragsverandering.
Voorzieningen: hiermee maken we gezond gedrag gemakkelijker (waterzuivering)
regelgeving met controle en sancties: hiermee wordt gezond gedrag afgedwongen.
(arbeidsomstandighedenwet)
gezondheidsbevordering: een combinatie van voorlichting en omgevingsveranderingen die samen
gezond gedrag en gezonde leef condities stimuleren. (green en keuter)
