KNGF COPD 2008
INLEIDING
De richtlijn probeert antwoorden te formuleren op klinische vragen in zake twee grote
symptoomdomeinen bij mensen met COPD:
1. Kortademigheid, afgenomen inspanningsvermogen en fysieke inactiviteit en
2. Gestoord mucustransport.
1
, PROGNOSE
De voorspellende factoren voor mortaliteit bij COPD zijn:
o Leeftijd
o Eensecondewaarde (forced expiratory volume in one second, FEV1)
o Roken
o Hypoxemie
o Chronische mucushypersecretie
o Kortademigheid
o Afgenomen inspanningscapaciteit
o Een afname van dagelijkse fysieke activiteiten
o Afgenomen spiermassa en spierkracht
o lager body mass index (BMI)
o Excessief gewichtsverlies
Roken, chronische mucushypersecretie en een laag dagelijks activiteiten- niveau zijn factoren die
leiden tot een grotere jaarlijkse achteruit- gang van de FEV1.
Patiënten met hypoxemie in rust hebben baat bij het gebruik van een chronisch zuurstofsupplement.
Training kan ook een positieve invloed hebben op comorbiditeit die vaak voorkomt bij COPD, zoals
cardiovasculaire aandoeningen, diabetes, osteoporose en perifeer vaatlijden. Daarom mogen
patiënten met comorbiditeit en/of gevorderde pathologie niet systematisch worden geweerd uit
trainingsprogramma’s.
VERWIJZING EN RECHTSTREEKSE TOEGANGELIJKHEID
Patiënten met COPD en patiënten met kortademigheidsklachten (ook niet-gediagnosticeerde
patiënten met COPD) worden over het algemeen verwezen door de longarts of de huisarts.
In geval van ‘directe toegang fysiotherapie’ (DTF) moet de fysio- therapeut nagaan welk GOLD-
stadium en welke MRC-score de patiënt heeft.
o GOLD I en GOLD II zonder functionele beperkingen (MRC < 2)
= kan de diagnostiek en eventuele behandeling worden ingezet.
Ze kunnen worden betrokken bij regelmatige sportactiviteiten
Aanbevolen wordt om, ook wanneer de conclusie ‘pluis’ is, uiteraard met instemming van de
patiënt, contact op te nemen met de huisarts en/of medisch specialist in het kader van de
onderlinge afstemming van de zorg.
o GOLD-stadium II met functionele beperkingen (MRC ≥ 2) of GOLD-stadium III of IV
Of wanneer GOLD niet bekend is, o = contact opnemen met de huisarts of specialist.
Patiënten met een milde aandoening die echter een ernstig verminderde functionele capaciteit (MRC-
dyspneu ≥ 2) of verhoogd risico op een cardiovasculaire aandoeningen (leeftijd roken, lage fysieke
activiteit) laten zien, moeten een formele inspanningsevaluatie ondergaan om de afgenomen
inspanningscapaciteit verder te analyseren en om de veiligheid tijdens training te waarborgen.
Behandelvormen:
o Multidisciplinair revalidatieprogramma
o Beweegprogramma
2
INLEIDING
De richtlijn probeert antwoorden te formuleren op klinische vragen in zake twee grote
symptoomdomeinen bij mensen met COPD:
1. Kortademigheid, afgenomen inspanningsvermogen en fysieke inactiviteit en
2. Gestoord mucustransport.
1
, PROGNOSE
De voorspellende factoren voor mortaliteit bij COPD zijn:
o Leeftijd
o Eensecondewaarde (forced expiratory volume in one second, FEV1)
o Roken
o Hypoxemie
o Chronische mucushypersecretie
o Kortademigheid
o Afgenomen inspanningscapaciteit
o Een afname van dagelijkse fysieke activiteiten
o Afgenomen spiermassa en spierkracht
o lager body mass index (BMI)
o Excessief gewichtsverlies
Roken, chronische mucushypersecretie en een laag dagelijks activiteiten- niveau zijn factoren die
leiden tot een grotere jaarlijkse achteruit- gang van de FEV1.
Patiënten met hypoxemie in rust hebben baat bij het gebruik van een chronisch zuurstofsupplement.
Training kan ook een positieve invloed hebben op comorbiditeit die vaak voorkomt bij COPD, zoals
cardiovasculaire aandoeningen, diabetes, osteoporose en perifeer vaatlijden. Daarom mogen
patiënten met comorbiditeit en/of gevorderde pathologie niet systematisch worden geweerd uit
trainingsprogramma’s.
VERWIJZING EN RECHTSTREEKSE TOEGANGELIJKHEID
Patiënten met COPD en patiënten met kortademigheidsklachten (ook niet-gediagnosticeerde
patiënten met COPD) worden over het algemeen verwezen door de longarts of de huisarts.
In geval van ‘directe toegang fysiotherapie’ (DTF) moet de fysio- therapeut nagaan welk GOLD-
stadium en welke MRC-score de patiënt heeft.
o GOLD I en GOLD II zonder functionele beperkingen (MRC < 2)
= kan de diagnostiek en eventuele behandeling worden ingezet.
Ze kunnen worden betrokken bij regelmatige sportactiviteiten
Aanbevolen wordt om, ook wanneer de conclusie ‘pluis’ is, uiteraard met instemming van de
patiënt, contact op te nemen met de huisarts en/of medisch specialist in het kader van de
onderlinge afstemming van de zorg.
o GOLD-stadium II met functionele beperkingen (MRC ≥ 2) of GOLD-stadium III of IV
Of wanneer GOLD niet bekend is, o = contact opnemen met de huisarts of specialist.
Patiënten met een milde aandoening die echter een ernstig verminderde functionele capaciteit (MRC-
dyspneu ≥ 2) of verhoogd risico op een cardiovasculaire aandoeningen (leeftijd roken, lage fysieke
activiteit) laten zien, moeten een formele inspanningsevaluatie ondergaan om de afgenomen
inspanningscapaciteit verder te analyseren en om de veiligheid tijdens training te waarborgen.
Behandelvormen:
o Multidisciplinair revalidatieprogramma
o Beweegprogramma
2
