Aardrijkskunde samenvatting H3
2 Aarde, Ecologische kringloop
Hoe kunnen we met de aarde omgaan? En hoe beter? Plant, mens, dier, lucht en water doen mee in
een ecosysteem (iets waarbinnen alles wat groeit en bloeit elkaar in evenwicht houdt). Je hebt een
natuurlijke kringloop daarin, waarin alles in evenwicht is. Alles blijft in evenwicht door verschillende
factoren: bodem, water, zon etc. De zon is de motor van alles.
Assimilatie is een proces waarbij planten door zonlicht CO 2 opnemen en omzetten in
zuurstof/koolstof. Kortgolvige lichtstralen zorgen ervoor dat er weer energie van de zon in de
dampkring komt en via langgolvige warmtestralen gaat het er weer uit. De draagkracht (max. aantal
mensen dat ergens kan leven zonder schade aan te richten aan de aarde) per ecosysteem verschilt
per gebied. De hele aarde zou je kunnen zien als een groot ecosysteem die niet genoeg draagkracht
heeft voor 9 miljard mensen.
3 Wereld, groei van bevolking en welvaart
Straks hebben we bijna 9 miljard mensen, de vraag is kan de aarde dat aan? De meeste mensen
worden op het moment geboren in ontwikkelingslanden. Als je meer inkomen krijgt, ga je
waarschijnlijk duurdere producten kopen en niet 2x goedkoper. Ook ga je meer energie gebruiken en
misschien wel meer vlees eten (dure telefoon, vaker op reis).
De natuurlijke kringlopen kunnen heel erg aangetast worden door:
1 Milieuaantasting: Hier spreken we van als door de mens natuurgebied van planten of dieren
verdwijnt. Hierdoor sterven veel planten en diersoorten uit, je zegt dan dat de biodiversiteit van een
gebied of van der aarde afneemt.
2 Milieu-uitputting: Hier spreken we van als door overmatig of slecht gebruik voorraden in de natuur
afnemen.
3 Milieuvervuiling: Hier spreek je van als de mens spullen in de natuurlijke kringlopen dumpt die er
niet horen.
Door deze aantasting, uitputting en vervuiling neemt bijvoorbeeld de kwaliteit ven de bodems af. Die
achteruitgangen noem je landdegradatie.
4 Grenzen aan de draagkracht
De draagkracht van de aarde staat onder druk. Je kunt je eigen manier van leven omrekenen naar de
hoeveelheid ruimte die je daarvoor nodig hebt (ecologische voetafdruk). Een variant hierop is de
watervoetafdruk, dit is hoeveel zoet water die je gebruikt om al jouw goederen en diensten te
produceren (kleding, douchen etc.). Het energieverbruik per persoon is ook een soort voetafdruk.
Energie is het vermogen om arbeid te verrichten. Bij bezielde energie gebeurt dit door de spierkracht
van een mens of dier en bij onbezielde energie door apparaten. De verschillende energiedragers kun
je met elkaar vergelijken door de energie om te rekenen in de verbrandingswaarde van steenkool,
het steenkoolequivalent.
De problemen die rijke landen hebben kunnen ook door geschoven worden op nieuwe generaties
(afwenteling). We zullen nu toch echt moeten overschakelen op duurzame energie, voordat we onze
aarde “opmaken”. De milieugebruiksruimte moet even groot blijven voor volgende generaties. Je
probeert bijvoorbeeld grondstoffen of afgedankte producten opnieuw te gebruiken (recyclen).
People, Planet, Profit: Manier van produceren die winstgevend is (Profit) maar geen schakende
berokkent aan de werknemers (People) en aan de natuurlijke kringlopen van de aarde (Planet).
5 Visies op de draagkracht
2 Aarde, Ecologische kringloop
Hoe kunnen we met de aarde omgaan? En hoe beter? Plant, mens, dier, lucht en water doen mee in
een ecosysteem (iets waarbinnen alles wat groeit en bloeit elkaar in evenwicht houdt). Je hebt een
natuurlijke kringloop daarin, waarin alles in evenwicht is. Alles blijft in evenwicht door verschillende
factoren: bodem, water, zon etc. De zon is de motor van alles.
Assimilatie is een proces waarbij planten door zonlicht CO 2 opnemen en omzetten in
zuurstof/koolstof. Kortgolvige lichtstralen zorgen ervoor dat er weer energie van de zon in de
dampkring komt en via langgolvige warmtestralen gaat het er weer uit. De draagkracht (max. aantal
mensen dat ergens kan leven zonder schade aan te richten aan de aarde) per ecosysteem verschilt
per gebied. De hele aarde zou je kunnen zien als een groot ecosysteem die niet genoeg draagkracht
heeft voor 9 miljard mensen.
3 Wereld, groei van bevolking en welvaart
Straks hebben we bijna 9 miljard mensen, de vraag is kan de aarde dat aan? De meeste mensen
worden op het moment geboren in ontwikkelingslanden. Als je meer inkomen krijgt, ga je
waarschijnlijk duurdere producten kopen en niet 2x goedkoper. Ook ga je meer energie gebruiken en
misschien wel meer vlees eten (dure telefoon, vaker op reis).
De natuurlijke kringlopen kunnen heel erg aangetast worden door:
1 Milieuaantasting: Hier spreken we van als door de mens natuurgebied van planten of dieren
verdwijnt. Hierdoor sterven veel planten en diersoorten uit, je zegt dan dat de biodiversiteit van een
gebied of van der aarde afneemt.
2 Milieu-uitputting: Hier spreken we van als door overmatig of slecht gebruik voorraden in de natuur
afnemen.
3 Milieuvervuiling: Hier spreek je van als de mens spullen in de natuurlijke kringlopen dumpt die er
niet horen.
Door deze aantasting, uitputting en vervuiling neemt bijvoorbeeld de kwaliteit ven de bodems af. Die
achteruitgangen noem je landdegradatie.
4 Grenzen aan de draagkracht
De draagkracht van de aarde staat onder druk. Je kunt je eigen manier van leven omrekenen naar de
hoeveelheid ruimte die je daarvoor nodig hebt (ecologische voetafdruk). Een variant hierop is de
watervoetafdruk, dit is hoeveel zoet water die je gebruikt om al jouw goederen en diensten te
produceren (kleding, douchen etc.). Het energieverbruik per persoon is ook een soort voetafdruk.
Energie is het vermogen om arbeid te verrichten. Bij bezielde energie gebeurt dit door de spierkracht
van een mens of dier en bij onbezielde energie door apparaten. De verschillende energiedragers kun
je met elkaar vergelijken door de energie om te rekenen in de verbrandingswaarde van steenkool,
het steenkoolequivalent.
De problemen die rijke landen hebben kunnen ook door geschoven worden op nieuwe generaties
(afwenteling). We zullen nu toch echt moeten overschakelen op duurzame energie, voordat we onze
aarde “opmaken”. De milieugebruiksruimte moet even groot blijven voor volgende generaties. Je
probeert bijvoorbeeld grondstoffen of afgedankte producten opnieuw te gebruiken (recyclen).
People, Planet, Profit: Manier van produceren die winstgevend is (Profit) maar geen schakende
berokkent aan de werknemers (People) en aan de natuurlijke kringlopen van de aarde (Planet).
5 Visies op de draagkracht
