Hoofdstuk 7 Spijsverteringsorganen
7.1 Gastro-enteritis
-Oorzaak en ontstaan:
-Ontsteking van maag en darmen.
-Meestal een virale infectie.
-Bekende bijnaam, buikgriep.
-De virussen worden uitgescheiden en verspreid via de ontlasting.
-Mensen zonder klachten kunnen wel besmettelijk zijn.
-Als de klachten geweest zijn kan de besmettelijkheid er nog steeds zijn.
-Soms een kleine epidemie bijvoorbeeld in een gezin of peuterzaal.
-Erg besmettelijk.
-Symptomen en gevolgen:
-Diarree.
-Meer of minder waterig.
-Lichte buikpijn, misselijkheid en braken.
-Meestal geen koorts.
-Bij gezonde mensen valt het vaak mee.
-Verschijnselen gaan vanzelf over.
-Bij risicogroepen kan het verlies van te veel vocht en zouten lijden tot dehydratie.
-Bij kinderen van 0 tot 2 jaar en bij (zeer) oudere mensen.
-Kinderen kunnen zelf geen drinken pakken.
-Oudere mensen gebruiken nogal eens plastabletten.
-Ze merken minder dat ze dorst hebben.
-Signalen van uitdroging zijn bijvoorbeeld: droge lippen/mond, ingevallen ogen en een ingezakte
fontanel (bij baby’s).
-Baby’s huilen dan zonder tranen.
-Prikkelbaar en suf.
-Als het drinken moeizaam is en uiteindelijk onmogelijk is het spoed, komt wel weinig voor.
-In ontwikkelingslanden is uitdroging een veelvoorkomende doodsoorzaak, diarree kan dan angstig
zijn.
,-Behandeling en adviezen:
-Antibiotica zijn niet werkzaam bij virussen en geven ongewenste bijwerkingen.
-Maagdarmkanaal moet rust nemen.
-Eten is dan niet noodzakelijk.
-Drinken is daarin tegen veel belangrijker.
-ORS bevat water, zouten en glucose, in een optimale verhouding. (Oral rehydration Solution)
-Bij kinderen vanaf 8 jaar en bij volwassenen kan loperamide als stopmiddel worden gebruikt bij
diarree.
-Twee dagen achter elkaar maximaal.
-Bij jonge kinderen niet werkzaam en kan schadelijke gevolgen hebben.
-Preventie:
-Voorkomen is beter dan genezen.
-Goed handen wassen.
-Contact met patiënten vermijden.
7.2 Oesofaguspathologie
7.2.1 Hernia diafragmatica, reflux, oesofagitis
-De slokdarm gaat ter hoogte van een opening in het diafragma over in de maag.
-Is vaak stevig maar door de jaren heen wordt het minder stevig.
-Opening wordt dan zwakker en groter. (Hernia)
-Dergelijke breuk in het middenrif. (Hernia diafragmatica)
-In liggende houding of bij bukken kan het terugstromen. (Reflux)
-Slokdarm kan het op langere tijd niet verdragen omdat het maagzuur erg schadelijk is.
-Gevolg is een slokdarmontsteking. (Oesofagitis)
-Pijn achter het borstbeen.
, 7.2.2 Oesofaguscarcinoom
-Ernstige ziekte.
-Voedsel kan niet goed naar beneden zakken.
-Roken en alcohol spelen vaak een rol.
-Slikken zelf gaat goed maar de passage door de slokdarm is belemmerd en het voedsel blijft steken.
(Dysfagie)
-Later bij het drinken treden er ook passage klachten op.
-Diagnose is een oesophaguscopie.
-Meestal is het al te laat en ontstaan er uitzaaiingen.
-Prognose is slecht.
7.3 Dyspepsie
-Bij veel mensen is de peristaltiek van de maag niet optimaal.
-Hierdoor blijft het voedsel te lang in de maag zitten.
-Opgeblazen gevoel, misselijkheid, zuurbranden of zelfs lichte pijn in de bovenbuik.
-Dyspepsie of aspecifieke maagklachten.
-Klachten zijn vaag en wijzen niet op een duidelijke ziekte.
-Regelmatig last.
-Zinvol is om minder snel en minder veel te eten.
-Medicatie kan zo nodig gunstig beïnvloeden.
7.4 Gastritis
-Oorzaken en gevolgen:
-Belangrijk voorbeeld is het gebruik van pijnstillers met uitzondering op paracetamol.
-NSAID’s zijn gedeeltelijk vrij te koop en worden ook vaak door een arts voorgeschreven.
-NSAID’s remmen gewrichtsontstekingen maar zijn schadelijk voor de maag, waardoor zij juist een
ontsteking veroorzaken.
-Andere oorzaken zijn virussen en misbruik van alcohol.
-Alcohol beschadigd het slijmvlies in de maag.
-Roken is ook niet goed voor de maag, het verhoogd via het bloed de hoeveelheid maagzuur in de
maag.
-Teveel aan maagzuur wordt door het slijmvlies niet goed verdragen.
7.1 Gastro-enteritis
-Oorzaak en ontstaan:
-Ontsteking van maag en darmen.
-Meestal een virale infectie.
-Bekende bijnaam, buikgriep.
-De virussen worden uitgescheiden en verspreid via de ontlasting.
-Mensen zonder klachten kunnen wel besmettelijk zijn.
-Als de klachten geweest zijn kan de besmettelijkheid er nog steeds zijn.
-Soms een kleine epidemie bijvoorbeeld in een gezin of peuterzaal.
-Erg besmettelijk.
-Symptomen en gevolgen:
-Diarree.
-Meer of minder waterig.
-Lichte buikpijn, misselijkheid en braken.
-Meestal geen koorts.
-Bij gezonde mensen valt het vaak mee.
-Verschijnselen gaan vanzelf over.
-Bij risicogroepen kan het verlies van te veel vocht en zouten lijden tot dehydratie.
-Bij kinderen van 0 tot 2 jaar en bij (zeer) oudere mensen.
-Kinderen kunnen zelf geen drinken pakken.
-Oudere mensen gebruiken nogal eens plastabletten.
-Ze merken minder dat ze dorst hebben.
-Signalen van uitdroging zijn bijvoorbeeld: droge lippen/mond, ingevallen ogen en een ingezakte
fontanel (bij baby’s).
-Baby’s huilen dan zonder tranen.
-Prikkelbaar en suf.
-Als het drinken moeizaam is en uiteindelijk onmogelijk is het spoed, komt wel weinig voor.
-In ontwikkelingslanden is uitdroging een veelvoorkomende doodsoorzaak, diarree kan dan angstig
zijn.
,-Behandeling en adviezen:
-Antibiotica zijn niet werkzaam bij virussen en geven ongewenste bijwerkingen.
-Maagdarmkanaal moet rust nemen.
-Eten is dan niet noodzakelijk.
-Drinken is daarin tegen veel belangrijker.
-ORS bevat water, zouten en glucose, in een optimale verhouding. (Oral rehydration Solution)
-Bij kinderen vanaf 8 jaar en bij volwassenen kan loperamide als stopmiddel worden gebruikt bij
diarree.
-Twee dagen achter elkaar maximaal.
-Bij jonge kinderen niet werkzaam en kan schadelijke gevolgen hebben.
-Preventie:
-Voorkomen is beter dan genezen.
-Goed handen wassen.
-Contact met patiënten vermijden.
7.2 Oesofaguspathologie
7.2.1 Hernia diafragmatica, reflux, oesofagitis
-De slokdarm gaat ter hoogte van een opening in het diafragma over in de maag.
-Is vaak stevig maar door de jaren heen wordt het minder stevig.
-Opening wordt dan zwakker en groter. (Hernia)
-Dergelijke breuk in het middenrif. (Hernia diafragmatica)
-In liggende houding of bij bukken kan het terugstromen. (Reflux)
-Slokdarm kan het op langere tijd niet verdragen omdat het maagzuur erg schadelijk is.
-Gevolg is een slokdarmontsteking. (Oesofagitis)
-Pijn achter het borstbeen.
, 7.2.2 Oesofaguscarcinoom
-Ernstige ziekte.
-Voedsel kan niet goed naar beneden zakken.
-Roken en alcohol spelen vaak een rol.
-Slikken zelf gaat goed maar de passage door de slokdarm is belemmerd en het voedsel blijft steken.
(Dysfagie)
-Later bij het drinken treden er ook passage klachten op.
-Diagnose is een oesophaguscopie.
-Meestal is het al te laat en ontstaan er uitzaaiingen.
-Prognose is slecht.
7.3 Dyspepsie
-Bij veel mensen is de peristaltiek van de maag niet optimaal.
-Hierdoor blijft het voedsel te lang in de maag zitten.
-Opgeblazen gevoel, misselijkheid, zuurbranden of zelfs lichte pijn in de bovenbuik.
-Dyspepsie of aspecifieke maagklachten.
-Klachten zijn vaag en wijzen niet op een duidelijke ziekte.
-Regelmatig last.
-Zinvol is om minder snel en minder veel te eten.
-Medicatie kan zo nodig gunstig beïnvloeden.
7.4 Gastritis
-Oorzaken en gevolgen:
-Belangrijk voorbeeld is het gebruik van pijnstillers met uitzondering op paracetamol.
-NSAID’s zijn gedeeltelijk vrij te koop en worden ook vaak door een arts voorgeschreven.
-NSAID’s remmen gewrichtsontstekingen maar zijn schadelijk voor de maag, waardoor zij juist een
ontsteking veroorzaken.
-Andere oorzaken zijn virussen en misbruik van alcohol.
-Alcohol beschadigd het slijmvlies in de maag.
-Roken is ook niet goed voor de maag, het verhoogd via het bloed de hoeveelheid maagzuur in de
maag.
-Teveel aan maagzuur wordt door het slijmvlies niet goed verdragen.