DVH H14 Acne en op acne gelijkende dermatosen
14.2 Acne (vulgaris, conglobata)
Acne is een aandoening van de talgklierfollikels, die wordt gekenmerkt met comedonen,
papels, pustels, noduli, nodi, cysten en littekenvorming. In de leeftijdsgroep van 12 tot 24
jaar heeft ongeveer 85% er +/- last van. Acne conglobata, de ernstige nodulocysteuze
variant, komt vooral bij mannen voor.
Klinisch beeld
Acne is gelokaliseerd op plekken die veel talgklierfollikels bevatten. De afwijking begint met
gesloten en open comedonen. Gesloten comedonen (white heads) zijn huidskleurige
papeltjes zonder duidelijke follikelopening. Open comedonen (black heads) zijn papeltjes
met een verwijde follikelmond met een zwart puntje. Als de aandoening bij alleen
comedonen blijft, heet dit acne comedonica of comedonenacne.
Gesloten comedonen (white heads) Open comedonen (black heads)
De inflammatoire laesies van acne vulgaris bestaan uit ontstoken papels en papulopustels.
Acne vulgaris met papels en pustels
Bij ernstigere ontsteking ontstaan inflammatoire noduli, nodi en soms cysten gevuld met pus
en talg. Deze laesies kunnen soms samenvloeien tot grote ontstoken plaques.
Ernstige acne met inflammatoire nodi
, Acne met noduli, nodi en cysten wordt acne conglobata of – in de aanwezigheid van veel
cysten – ook wel acne cystica genoemd.
Acne conglobata Acne cystica
Acne bij vrouwen boven de 25e heet acne tarda. Er wordt onderscheidt gemaakt tussen acne
die pas na de 25e ontstaat en acne die al eerder aanwezig was, maar rond de 25e verergert.
Het klinisch beeld is mild. Er is vooral sprake van inflammatoire laesies met weinig
comedonen, gelokaliseerd op de kin en wangen.
Acne tarda
De ernst van de acne bepaalt de behandeling:
- Mild: vooral comedonen, 10 of minder kleine papels en pustels
- Matig: 10-40 comedonen en 10-40 papels. Romp kan gedeeltelijk aangedaan zijn.
- Matig-ernstig: veel papels en pustels (40-100) met veel comedonen (40-100). Soms
grote ontstekingen. Grote gebieden aangedaan op gezicht, borst en rug.
- Ernstig: Acne met noduli, nodi en cysten en acne conglobata met veel pijnlijke
laesies.
De zeldzame acne fulminans wordt vooral bij jongens van 13-16 jaar gezien. Uit een
voorheen bestaande acne vulgaris ontstaat een ernstige pussende eruptie met noduli,
cysten en ontstoken plaques met korsten op het gezicht, de hals en nek, de romp en armen.
De patiënten worden hier ook lichamelijk ziek van. Sommige hebben het SAPHO-syndroom.
Acne fulminans
14.2 Acne (vulgaris, conglobata)
Acne is een aandoening van de talgklierfollikels, die wordt gekenmerkt met comedonen,
papels, pustels, noduli, nodi, cysten en littekenvorming. In de leeftijdsgroep van 12 tot 24
jaar heeft ongeveer 85% er +/- last van. Acne conglobata, de ernstige nodulocysteuze
variant, komt vooral bij mannen voor.
Klinisch beeld
Acne is gelokaliseerd op plekken die veel talgklierfollikels bevatten. De afwijking begint met
gesloten en open comedonen. Gesloten comedonen (white heads) zijn huidskleurige
papeltjes zonder duidelijke follikelopening. Open comedonen (black heads) zijn papeltjes
met een verwijde follikelmond met een zwart puntje. Als de aandoening bij alleen
comedonen blijft, heet dit acne comedonica of comedonenacne.
Gesloten comedonen (white heads) Open comedonen (black heads)
De inflammatoire laesies van acne vulgaris bestaan uit ontstoken papels en papulopustels.
Acne vulgaris met papels en pustels
Bij ernstigere ontsteking ontstaan inflammatoire noduli, nodi en soms cysten gevuld met pus
en talg. Deze laesies kunnen soms samenvloeien tot grote ontstoken plaques.
Ernstige acne met inflammatoire nodi
, Acne met noduli, nodi en cysten wordt acne conglobata of – in de aanwezigheid van veel
cysten – ook wel acne cystica genoemd.
Acne conglobata Acne cystica
Acne bij vrouwen boven de 25e heet acne tarda. Er wordt onderscheidt gemaakt tussen acne
die pas na de 25e ontstaat en acne die al eerder aanwezig was, maar rond de 25e verergert.
Het klinisch beeld is mild. Er is vooral sprake van inflammatoire laesies met weinig
comedonen, gelokaliseerd op de kin en wangen.
Acne tarda
De ernst van de acne bepaalt de behandeling:
- Mild: vooral comedonen, 10 of minder kleine papels en pustels
- Matig: 10-40 comedonen en 10-40 papels. Romp kan gedeeltelijk aangedaan zijn.
- Matig-ernstig: veel papels en pustels (40-100) met veel comedonen (40-100). Soms
grote ontstekingen. Grote gebieden aangedaan op gezicht, borst en rug.
- Ernstig: Acne met noduli, nodi en cysten en acne conglobata met veel pijnlijke
laesies.
De zeldzame acne fulminans wordt vooral bij jongens van 13-16 jaar gezien. Uit een
voorheen bestaande acne vulgaris ontstaat een ernstige pussende eruptie met noduli,
cysten en ontstoken plaques met korsten op het gezicht, de hals en nek, de romp en armen.
De patiënten worden hier ook lichamelijk ziek van. Sommige hebben het SAPHO-syndroom.
Acne fulminans
