Hoofdstuk 1 De lage landen bij de zee
paragraaf 1 Koffers pakken
Het laaggelegen polderland wordt beschermt door de kust met onderwateroever, strand,
duinen en dijken tegen de zee.
veilig gevoel
Rijkswaterstaat voert het beleid van het ministerie van infrastructuur en milieu uit op het
gebied van veiligheid,leefbaarheid en bereikbaarheid in Nederland
- het overstromingsrisico bewustzijn is laag, velen hebben geen idee van de risico’s
van bodemdaling en zeespiegelstijging.
- In delen van Zeeland, Noord-Nederland en de waddeneilanden is het
overstromingsrisico minder, omdat de gevolgen van waternood minder zijn dan in
een dichtbevolkte randstad. Een dijkring is een gebied dat wordt beschermd tegen
buitenwater door hoge gronden of een primaire waterkering: een object dat
oppervlaktewater moet tegenhouden(dijk, sluis, dam of duin)
- Het beheer van primaire waterkeringen ligt vooral in handen van de
waterschappen:een regionale overheidsinstantie die de waterhuishouding
regelt. → verantwoordelijk voor bescherming/onderhoud van dijken en
duinen,beheersing grondwaterpeil en waterkwaliteit.
overstromingsrisico
De kans op overstromingen wordt verkleind met goede waterkeringen.
- De kans op schade neemt toe en dus moet Nederland beter worden beschermd.
- De schade hangt samen met de oppervlakte van de dijkring, hoe ver dit onder
zeeniveau ligt, hoeveel inwoners er zijn in het gebied en hoeveel investeringen daar
zijn.
- Het overstromingsrisico hangt af van de kans dat een overstroming plaatsvindt en de
gevolgen daarvan.
- Het grootste gevaar komt van de zee, vooral gepaard met een
noordwesterstorm en extra hoge waterstanden. → moeilijk te voorspellen
en dus een korte tijd om maatregelen te nemen.
van koelkast tot broeikas
broeikasgassen die in de atmosfeer komen warmen de dampkring op → leidt tot
klimaatveranderingen.
- De temperatuur zal in de zomer en in de winter stijgen→ ijskappen in de
poolgebieden smelten verder af en het zeewater zet uit→ het gevolg is een
zeespiegelstijging.
- Het weer zal extremer worden met meer regen. Het neerslagregiem , de
verdeling van de hoeveelheid neerslag over een bepaalde periode zal
veranderen → De zomers worden droger met grotere kans op zware buien
en de winters zullen natter worden.
, rijzende zeespiegel en verdwijnend zand
De nederlandse kust kan alleen in stand blijven zoals die nu is onder bepaalde
voorwaarden:
● De zeebodem moet over een grote afstand vanaf de kust flauw aflopen.
● De stroming moet genoeg zand aanvoeren.
● Het getijdeverschil moet niet te groot zijn.
● De kust moet niet worden beschadigd door zware stormen.
● De zeespiegel mag niet te snel stijgen.
- Als het water hoger staat schuift het afslagpunt landinwaarts. Uiteindelijk zal de
zeereep niet voldoende bescherming meer bieden.
kustafslag
Door kusterosie ging er veel duingebied verloren en werden stukken strand te smal.
- Bij een te hoge waterstand verwacht rijkswaterstaat dat de waddeneilanden
permanent onder water komen te staan en dus het unieke ecosysteem verdwijnt.
- Op sommige plaatsen van de kust groeit de zandvoorraad aan: er is sprake van een
zandbalans. Stroming en wind voeren zand mee.
De deltawerken
Na de watersnoodramp stelde Nederland een deltacommissie in en na de invoering van de
deltawet ging het delta project van start:
- Dijken in zuidwest- Nederland werden op deltahoogte gebracht, dammen wegen en
bruggen werden aangelegd, een aantal zeegaten werden afgesloten,Bij cappelle aan
de ijssel werd een beweegbare stormvloedkering aangelegd om het laaggelegen
midden te beschermen. De maeslantkering was het laatste grote project
- Het voornaamste doel was de veiligheid, maar er waren ook voordelen: De
afgesloten zeegaten werden een zoetwatervoorraad, door de verbinding van
dammen en dijken waren de zuid -hollandse en zeeuwse eilanden minder geïsoleerd
en de scheepvaart profiteerde van nieuwe waterwegen.
een zoute delta
- Het afdammen van de oosterschelde riep veel weerstand op omdat het unieke
milieu, de oesterteelt en de visstand te lijden zouden krijgen→ de
oosterscheldedam kreeg veel doorlaatsluizen die alleen bij extreme
waterstanden dicht gaan→ nu een half open dam die de getijdenwerking in stand
houd. Andere zeearmen die wel werden afgesloten zorgden voor een verdwijning
van de natuurlijke overgang van de rivier en zee en dus ook van de planten en
dieren in dat leefgebied. → Vormden bedreiging voor het milieu. Maatregelen:
● De brouwersdam moest gedeeltelijk worden geopend→ Binnenwater kreeg
weer meer zuurstof. Bij storm kan de doorgang worden afgesloten.
● Haringvliet sluizen gingen op een kier open. → Er ontstond een natuurlijk
overgangsgebied tussen zout en zoet water→ het westelijke deel verzilte.
● Het geld voor de aanvullende werkzaamheden kwam uit het deltafonds
paragraaf 1 Koffers pakken
Het laaggelegen polderland wordt beschermt door de kust met onderwateroever, strand,
duinen en dijken tegen de zee.
veilig gevoel
Rijkswaterstaat voert het beleid van het ministerie van infrastructuur en milieu uit op het
gebied van veiligheid,leefbaarheid en bereikbaarheid in Nederland
- het overstromingsrisico bewustzijn is laag, velen hebben geen idee van de risico’s
van bodemdaling en zeespiegelstijging.
- In delen van Zeeland, Noord-Nederland en de waddeneilanden is het
overstromingsrisico minder, omdat de gevolgen van waternood minder zijn dan in
een dichtbevolkte randstad. Een dijkring is een gebied dat wordt beschermd tegen
buitenwater door hoge gronden of een primaire waterkering: een object dat
oppervlaktewater moet tegenhouden(dijk, sluis, dam of duin)
- Het beheer van primaire waterkeringen ligt vooral in handen van de
waterschappen:een regionale overheidsinstantie die de waterhuishouding
regelt. → verantwoordelijk voor bescherming/onderhoud van dijken en
duinen,beheersing grondwaterpeil en waterkwaliteit.
overstromingsrisico
De kans op overstromingen wordt verkleind met goede waterkeringen.
- De kans op schade neemt toe en dus moet Nederland beter worden beschermd.
- De schade hangt samen met de oppervlakte van de dijkring, hoe ver dit onder
zeeniveau ligt, hoeveel inwoners er zijn in het gebied en hoeveel investeringen daar
zijn.
- Het overstromingsrisico hangt af van de kans dat een overstroming plaatsvindt en de
gevolgen daarvan.
- Het grootste gevaar komt van de zee, vooral gepaard met een
noordwesterstorm en extra hoge waterstanden. → moeilijk te voorspellen
en dus een korte tijd om maatregelen te nemen.
van koelkast tot broeikas
broeikasgassen die in de atmosfeer komen warmen de dampkring op → leidt tot
klimaatveranderingen.
- De temperatuur zal in de zomer en in de winter stijgen→ ijskappen in de
poolgebieden smelten verder af en het zeewater zet uit→ het gevolg is een
zeespiegelstijging.
- Het weer zal extremer worden met meer regen. Het neerslagregiem , de
verdeling van de hoeveelheid neerslag over een bepaalde periode zal
veranderen → De zomers worden droger met grotere kans op zware buien
en de winters zullen natter worden.
, rijzende zeespiegel en verdwijnend zand
De nederlandse kust kan alleen in stand blijven zoals die nu is onder bepaalde
voorwaarden:
● De zeebodem moet over een grote afstand vanaf de kust flauw aflopen.
● De stroming moet genoeg zand aanvoeren.
● Het getijdeverschil moet niet te groot zijn.
● De kust moet niet worden beschadigd door zware stormen.
● De zeespiegel mag niet te snel stijgen.
- Als het water hoger staat schuift het afslagpunt landinwaarts. Uiteindelijk zal de
zeereep niet voldoende bescherming meer bieden.
kustafslag
Door kusterosie ging er veel duingebied verloren en werden stukken strand te smal.
- Bij een te hoge waterstand verwacht rijkswaterstaat dat de waddeneilanden
permanent onder water komen te staan en dus het unieke ecosysteem verdwijnt.
- Op sommige plaatsen van de kust groeit de zandvoorraad aan: er is sprake van een
zandbalans. Stroming en wind voeren zand mee.
De deltawerken
Na de watersnoodramp stelde Nederland een deltacommissie in en na de invoering van de
deltawet ging het delta project van start:
- Dijken in zuidwest- Nederland werden op deltahoogte gebracht, dammen wegen en
bruggen werden aangelegd, een aantal zeegaten werden afgesloten,Bij cappelle aan
de ijssel werd een beweegbare stormvloedkering aangelegd om het laaggelegen
midden te beschermen. De maeslantkering was het laatste grote project
- Het voornaamste doel was de veiligheid, maar er waren ook voordelen: De
afgesloten zeegaten werden een zoetwatervoorraad, door de verbinding van
dammen en dijken waren de zuid -hollandse en zeeuwse eilanden minder geïsoleerd
en de scheepvaart profiteerde van nieuwe waterwegen.
een zoute delta
- Het afdammen van de oosterschelde riep veel weerstand op omdat het unieke
milieu, de oesterteelt en de visstand te lijden zouden krijgen→ de
oosterscheldedam kreeg veel doorlaatsluizen die alleen bij extreme
waterstanden dicht gaan→ nu een half open dam die de getijdenwerking in stand
houd. Andere zeearmen die wel werden afgesloten zorgden voor een verdwijning
van de natuurlijke overgang van de rivier en zee en dus ook van de planten en
dieren in dat leefgebied. → Vormden bedreiging voor het milieu. Maatregelen:
● De brouwersdam moest gedeeltelijk worden geopend→ Binnenwater kreeg
weer meer zuurstof. Bij storm kan de doorgang worden afgesloten.
● Haringvliet sluizen gingen op een kier open. → Er ontstond een natuurlijk
overgangsgebied tussen zout en zoet water→ het westelijke deel verzilte.
● Het geld voor de aanvullende werkzaamheden kwam uit het deltafonds
