Verhaal analyse
, Verhaal analyse begrippenlijst
Hoofdstuk 2
Dialogische taalsituatie
Dramatische teksten kenmerken zich door een dialogische taalsituatie. Er zijn minimaal twee
woordvoerders die ieder op hun beurt iets zeggen. Een opvoering
Epische teksten (Epiek)
Epiek is een verhalende dichtkunst of proza waarbij het in de eerste plaats gaat om de gebeurtenis;
tot de epiek behoren literaire genres als ballade, fabel, epos, idylle, legende, mythe (zie mythologie),
novelle, parabel, roman, romance, sage, schets, sprookje en vertelling.
Verhalende tekst
Een verhalende tekst of narratieve tekst (Lat narrare = vertellen) is een tekst met een betekenisvolle
dosis narrativiteit. Dat betekent o.m. dat een vertellende instantie, gewoonlijk aangeduid als de
verteller, verslag uitbrengt over een gebeurde geschiedenis, die historisch of verzonnen is.
Ingebedde taalsituatie
Personages die met elkaar in dialoog staan en een verteller, met een duidelijk onderscheid.
Personages
Figuren in verhalen zijn die verbonden zijn met de gebeurtenissen. Ze brengen de gebeurtenissen
opgang door iets te doen of op gebeurtenissen te reageren. Hoofdpersonen & bij figuren
Vertellende instantie
Auctoriale verteller, ik verteller, personale verteller (hij/zij)
Verteller
Vorm van psychisch perspectief. Het verhaal wordt door een van de personages in de ik-vorm verteld.
Dat kan tijdens de gebeurtenissen (belevend-ik) of achteraf (verhalend-ik).
Vertelde wereld
De wereld die gecreëerd word door de verteller
Handelingsverloop
Het handelingsverloop is het geheel van handelingen door personages, verweven tot een theatrale
eenheid; ook wel: de volgorde van een ontwikkeling binnen de dramatische handeling (= dramatische
ontwikkeling).
Narratologie
Een ander woord voor verhaal- en verteltheorie.
Verhaaltheorie
Gericht op de opbouw van het verhaal, wat gebeurt er wanneer met wie.
Verteltheorie
Hoe verhalen worden verteld of gepresenteerd.
Vertelstandpunten
Een personaal perspectief: je weet alleen van de hoofdpersoon wat hij ziet, denkt en voelt; van de
bijfiguren weet je dat niet. Een auctoriaal perspectief (alwetende verteller): je weet van meerdere
personages wat zij zien, denken en voelen omdat de verteller (met wie jij meeleest) inzicht heeft in
alle personages.
, Verhaal analyse begrippenlijst
Hoofdstuk 2
Dialogische taalsituatie
Dramatische teksten kenmerken zich door een dialogische taalsituatie. Er zijn minimaal twee
woordvoerders die ieder op hun beurt iets zeggen. Een opvoering
Epische teksten (Epiek)
Epiek is een verhalende dichtkunst of proza waarbij het in de eerste plaats gaat om de gebeurtenis;
tot de epiek behoren literaire genres als ballade, fabel, epos, idylle, legende, mythe (zie mythologie),
novelle, parabel, roman, romance, sage, schets, sprookje en vertelling.
Verhalende tekst
Een verhalende tekst of narratieve tekst (Lat narrare = vertellen) is een tekst met een betekenisvolle
dosis narrativiteit. Dat betekent o.m. dat een vertellende instantie, gewoonlijk aangeduid als de
verteller, verslag uitbrengt over een gebeurde geschiedenis, die historisch of verzonnen is.
Ingebedde taalsituatie
Personages die met elkaar in dialoog staan en een verteller, met een duidelijk onderscheid.
Personages
Figuren in verhalen zijn die verbonden zijn met de gebeurtenissen. Ze brengen de gebeurtenissen
opgang door iets te doen of op gebeurtenissen te reageren. Hoofdpersonen & bij figuren
Vertellende instantie
Auctoriale verteller, ik verteller, personale verteller (hij/zij)
Verteller
Vorm van psychisch perspectief. Het verhaal wordt door een van de personages in de ik-vorm verteld.
Dat kan tijdens de gebeurtenissen (belevend-ik) of achteraf (verhalend-ik).
Vertelde wereld
De wereld die gecreëerd word door de verteller
Handelingsverloop
Het handelingsverloop is het geheel van handelingen door personages, verweven tot een theatrale
eenheid; ook wel: de volgorde van een ontwikkeling binnen de dramatische handeling (= dramatische
ontwikkeling).
Narratologie
Een ander woord voor verhaal- en verteltheorie.
Verhaaltheorie
Gericht op de opbouw van het verhaal, wat gebeurt er wanneer met wie.
Verteltheorie
Hoe verhalen worden verteld of gepresenteerd.
Vertelstandpunten
Een personaal perspectief: je weet alleen van de hoofdpersoon wat hij ziet, denkt en voelt; van de
bijfiguren weet je dat niet. Een auctoriaal perspectief (alwetende verteller): je weet van meerdere
personages wat zij zien, denken en voelen omdat de verteller (met wie jij meeleest) inzicht heeft in
alle personages.
