HC WEEK 3
Ziekten van ‘te veel’ haren:
- Trichotillomanie
- Hirsutisme
- Hypertrichose
- Overig: pili incarnate, pseudofolliculitis barbae, sinus pilonidalis, circelharen.
Trichotillomanie
- Dwangstoornis om haar uit te trekken (hoofdhuid, soms wenkbrauwen
of wimpers)
- Bewust of onbewust
- Valt onder obsessieve compulsieve stoornissen (OCS)
- Kale plek kan hele hoofd beslaan, behalve de randen
- Meestal afwijking enkele cm groot
- Fronto-temporaal (voorkant/bij de slapen)
- Vage begrenzing
- Aangedane gebied nooit helemaal kaal
- Resterend haar is ongelijk van lengte maar is ‘normaal’
(kleur, zitten vast)
- Geen afwijkingen van hoofdhuid
Hypertrichose
- Toegenomen haargroei
- Niet patroon gebonden
- Allerlei oorzaken (aangeboren of verworven)
- Kan erfelijk zijn
- Indeling:
- Distributie: gegeneraliseerd vs gelokaliseerd
- Beginleeftijd: congenitaal (= geboorte) aanwezig/aanleg vs verworven (= door inspanning)
- Lanugo, vellus of terminaal haar
1. Gegeneraliseerde hypertrichose
- Op meerdere delen van het lichaam
- Kan fysiologisch zijn; kinderen uit Middellandse zee gebied
- Vaak t.g.v. medicijngebruik
- Metabole ziekten, bijvoorbeeld van de schildklier, anorexia nervosa, paraneoplasie
2. Gelokaliseerde hypertrichose
- Allerlei oorzaken bijv. erfelijk
Congenitale hypertrichose Becker naevus met hypertrichose
Behandeling hypertrichose: onderliggende oorzaak opsporen en behandelen, verwijdering haren of
bleken.
, Hirsutisme (volgens mannelijk patroon)
- Bij de vrouw (of kind) voorkomende overmatige groei van
terminale haren volgens mannelijk beharingspatroon.
- Prevalentie: 5 - 10% (= het aantal mensen die het over het
gehele jaar hebben, incidentie = het aantal nieuwe gevallen per
jaar)
Oorzaken:
- Verhoging androgenen (testosteron) in bloed
1. Door verhoogde productie
2. Door een verhoogde biologische beschikbaarheid (verlaagde SHBG- verhoogde
testosteron)
- Verhoging gevoeligheid van haarfollikels voor androgenen
- Verhoging lokale omzetting van testosteron in dihydrotestosteron (krachtiger
hormoon).
- De meest frequente oorzaak (70-80%) van hirsutisme is PCOS (PolyCysteus Ovarium
Syndroom).
- Andere oorzaken zijn: medicatie, bijnierhyperplasie, Cushing syndroom en androgeen
producerende tumoren.
- Als de verschijnselen plotseling beginnen of als virilisatie optreedt, moet je bedacht zijn op
een hormoonproducerende tumor.
Oorzaken: Pathofysiologie
Biochemische oorzaken:
1 androgenen productie >
2 androgenen beschikbaarheid > (door SHBG verlaging waardoor vrije fractie
testostoston > (oa. insuline resistentie,overgewicht).
3 Versterkte werking 5a-reductase DHT (dehydrotestosteron) >
4 Toegenomen locale androgene gevoeligheid.
De relatie tussen overgewicht en PCOS:
Diagnostiek:
- Scoringsmethode van Ferriman en Gallwey (zie DvH fig 32.23) >
- Vanaf score 6 is er sprake van hirsutisme
- Bloedonderzoek
Behandeling Hirsutisme:
- Onderliggende oorzaak opsporen en behandelen:
- Gewichtsreductie
- Anticonceptiepil
- Androgeenreceptorblokkers
- Verwijdering haren of bleken
Ziekten van ‘te veel’ haren:
- Trichotillomanie
- Hirsutisme
- Hypertrichose
- Overig: pili incarnate, pseudofolliculitis barbae, sinus pilonidalis, circelharen.
Trichotillomanie
- Dwangstoornis om haar uit te trekken (hoofdhuid, soms wenkbrauwen
of wimpers)
- Bewust of onbewust
- Valt onder obsessieve compulsieve stoornissen (OCS)
- Kale plek kan hele hoofd beslaan, behalve de randen
- Meestal afwijking enkele cm groot
- Fronto-temporaal (voorkant/bij de slapen)
- Vage begrenzing
- Aangedane gebied nooit helemaal kaal
- Resterend haar is ongelijk van lengte maar is ‘normaal’
(kleur, zitten vast)
- Geen afwijkingen van hoofdhuid
Hypertrichose
- Toegenomen haargroei
- Niet patroon gebonden
- Allerlei oorzaken (aangeboren of verworven)
- Kan erfelijk zijn
- Indeling:
- Distributie: gegeneraliseerd vs gelokaliseerd
- Beginleeftijd: congenitaal (= geboorte) aanwezig/aanleg vs verworven (= door inspanning)
- Lanugo, vellus of terminaal haar
1. Gegeneraliseerde hypertrichose
- Op meerdere delen van het lichaam
- Kan fysiologisch zijn; kinderen uit Middellandse zee gebied
- Vaak t.g.v. medicijngebruik
- Metabole ziekten, bijvoorbeeld van de schildklier, anorexia nervosa, paraneoplasie
2. Gelokaliseerde hypertrichose
- Allerlei oorzaken bijv. erfelijk
Congenitale hypertrichose Becker naevus met hypertrichose
Behandeling hypertrichose: onderliggende oorzaak opsporen en behandelen, verwijdering haren of
bleken.
, Hirsutisme (volgens mannelijk patroon)
- Bij de vrouw (of kind) voorkomende overmatige groei van
terminale haren volgens mannelijk beharingspatroon.
- Prevalentie: 5 - 10% (= het aantal mensen die het over het
gehele jaar hebben, incidentie = het aantal nieuwe gevallen per
jaar)
Oorzaken:
- Verhoging androgenen (testosteron) in bloed
1. Door verhoogde productie
2. Door een verhoogde biologische beschikbaarheid (verlaagde SHBG- verhoogde
testosteron)
- Verhoging gevoeligheid van haarfollikels voor androgenen
- Verhoging lokale omzetting van testosteron in dihydrotestosteron (krachtiger
hormoon).
- De meest frequente oorzaak (70-80%) van hirsutisme is PCOS (PolyCysteus Ovarium
Syndroom).
- Andere oorzaken zijn: medicatie, bijnierhyperplasie, Cushing syndroom en androgeen
producerende tumoren.
- Als de verschijnselen plotseling beginnen of als virilisatie optreedt, moet je bedacht zijn op
een hormoonproducerende tumor.
Oorzaken: Pathofysiologie
Biochemische oorzaken:
1 androgenen productie >
2 androgenen beschikbaarheid > (door SHBG verlaging waardoor vrije fractie
testostoston > (oa. insuline resistentie,overgewicht).
3 Versterkte werking 5a-reductase DHT (dehydrotestosteron) >
4 Toegenomen locale androgene gevoeligheid.
De relatie tussen overgewicht en PCOS:
Diagnostiek:
- Scoringsmethode van Ferriman en Gallwey (zie DvH fig 32.23) >
- Vanaf score 6 is er sprake van hirsutisme
- Bloedonderzoek
Behandeling Hirsutisme:
- Onderliggende oorzaak opsporen en behandelen:
- Gewichtsreductie
- Anticonceptiepil
- Androgeenreceptorblokkers
- Verwijdering haren of bleken
