VIRUSSEN
Genetisch Virus-familie Karakteristieken Subfamilies Virussen Karakteristieken
materiaal
DNA Herpesviridae - dsDNA Alphaherpesvirinae Herpes simplex virus 1 (HSV-1) - Mogelijkheid om latent infectie in
(HHAPPPPy) - ! Enveloped virus ! Bij patienten met vermindere ganglia (dorsale wortel van trigerminale
(glycoproteïnen op weerstand: stoornissen in de T- ganglion)
envelop) lymfocyten functie - Recurrente infectie door
- ! mogelijkheid van predisponerende factoren
latente infectie in de - Transmissie: direct of indirect
gastheer met huidcontact
periodieke - Mond en ooginfectie, en zeldzame
reactivatie. encephalitis (reactivatie uit olfatorische
- ! Therapie: of limbische structuren).
nucleoside analogen: Herpes simplex virus 2 (HSV-2) - Genitale herpes simplex, SOA zonder
nabotsing van ! Bij patienten met vermindere permanente genezing.
natuurlijke weerstand: stoornissen in de T- - Latente aanwezigheid in dorsale wortels
nucleosiden met lymfocyten functie van sacrale ganglia
inhibitie van DNA - Transmissie: Mucosaal contact (70%
replicatie als gevolg doorgegeven tijdens asymptomatische
door chain virale shedding)
termination en - Zeer zeldzaam intra-uterine transmissie
competitive inhibitie. Varicella zoster virus (VZV) - Varicella, windpokken
• Acyclovir ! Bij patienten met vermindere - Latent in de sensorische ganglia
• Ganciclovir weerstand: stoornissen in de T- - Transmissie: druppelinfectie
- Therapie: fosfaat en B lymfocyten functie
analogen, nucleotide Betaherpesvirinae Cytomegalovirus (CMV) - Bijna nooit symptomatische infectie bij
analogen, antitense ! Bij patienten met vermindere immunocmpetente gastheer, dus komt
oligonucleotide weerstand: stoornissen in de T- voor bij immungecompromitterden of
lymfocyten functie immunologische immature gastheren
(fetus)
- Latent in secretoire cellen,
lymphoreticulair cellen, nieren en
andere weefsels
- Belangrijke infectie na transplantaties
- AIDS patienten: CMV retinitis
- Kan interageren met andere virussen
(HCV,EBV)
, - 80% wereldpopulatie ceropositief,
aanwezig in lichaamsvochten
Gammaherspesvirinae Epstein-Barr virus (EBV) - Latent in lymfoïd weefsel
! Infecteert B cellen of T cellen - Transmissie: respiratoire overdracht
! Bij patienten met vermindere door druppelinfectie, intiem contact
weerstand: stoornissen in de T- (kussen, speeksel), kissing disease.
lymfocyten functie -
Hepadnaviridae - ! reverse transcriptie Bloed-overgedragen Hepatitis B virus (HBV) - ! Enveloped
- Levervirussen hepatitis virus - dsDNA, unieke replicatie strategie
(hepatocyten) gebruik van RNA intermediate en
reverse transcriptie stap (DNA-> RNA-
>DNA), gebrek aan proof reading door
reverse transcriptase = hoge
mutatierate
- Transmissie: bloed en andere
lichaamsvochten
- Klinisch beeld: Primaire hepatocellulair
carcinoma, lever cirrose
- Therapie: maximale onderdrukking van
HBV DNA, HBV kan niet volledig
bestreden worden wegens persistentie
van cccDNA in de nuclei van
geinfecteerde hepatocyten
- Vaccin beschijkbaar, antiviralen
(interferon)
Hepatitis C virus (HCV) - ssRNA (+)
Familie: Flaviviridae - ! Enveloped
- Transmissie: via bloed, 80%
druggebruikers zijn geïnfecteerd met
HCV
- Lever cirrose -> hepatocellulair
carcinoma
- Geen vaccin beschijkbaar!
- Therapie: ribavirin+PEG-
interferon+direct-acting antiviral
Hepatitis D virus (HDV) - circulair ssRNA (-) te klein genoom:
replicatie afhankelijk van HBV
- ! Enveloped (HbsAg!, antigeen van HBV)
Genetisch Virus-familie Karakteristieken Subfamilies Virussen Karakteristieken
materiaal
DNA Herpesviridae - dsDNA Alphaherpesvirinae Herpes simplex virus 1 (HSV-1) - Mogelijkheid om latent infectie in
(HHAPPPPy) - ! Enveloped virus ! Bij patienten met vermindere ganglia (dorsale wortel van trigerminale
(glycoproteïnen op weerstand: stoornissen in de T- ganglion)
envelop) lymfocyten functie - Recurrente infectie door
- ! mogelijkheid van predisponerende factoren
latente infectie in de - Transmissie: direct of indirect
gastheer met huidcontact
periodieke - Mond en ooginfectie, en zeldzame
reactivatie. encephalitis (reactivatie uit olfatorische
- ! Therapie: of limbische structuren).
nucleoside analogen: Herpes simplex virus 2 (HSV-2) - Genitale herpes simplex, SOA zonder
nabotsing van ! Bij patienten met vermindere permanente genezing.
natuurlijke weerstand: stoornissen in de T- - Latente aanwezigheid in dorsale wortels
nucleosiden met lymfocyten functie van sacrale ganglia
inhibitie van DNA - Transmissie: Mucosaal contact (70%
replicatie als gevolg doorgegeven tijdens asymptomatische
door chain virale shedding)
termination en - Zeer zeldzaam intra-uterine transmissie
competitive inhibitie. Varicella zoster virus (VZV) - Varicella, windpokken
• Acyclovir ! Bij patienten met vermindere - Latent in de sensorische ganglia
• Ganciclovir weerstand: stoornissen in de T- - Transmissie: druppelinfectie
- Therapie: fosfaat en B lymfocyten functie
analogen, nucleotide Betaherpesvirinae Cytomegalovirus (CMV) - Bijna nooit symptomatische infectie bij
analogen, antitense ! Bij patienten met vermindere immunocmpetente gastheer, dus komt
oligonucleotide weerstand: stoornissen in de T- voor bij immungecompromitterden of
lymfocyten functie immunologische immature gastheren
(fetus)
- Latent in secretoire cellen,
lymphoreticulair cellen, nieren en
andere weefsels
- Belangrijke infectie na transplantaties
- AIDS patienten: CMV retinitis
- Kan interageren met andere virussen
(HCV,EBV)
, - 80% wereldpopulatie ceropositief,
aanwezig in lichaamsvochten
Gammaherspesvirinae Epstein-Barr virus (EBV) - Latent in lymfoïd weefsel
! Infecteert B cellen of T cellen - Transmissie: respiratoire overdracht
! Bij patienten met vermindere door druppelinfectie, intiem contact
weerstand: stoornissen in de T- (kussen, speeksel), kissing disease.
lymfocyten functie -
Hepadnaviridae - ! reverse transcriptie Bloed-overgedragen Hepatitis B virus (HBV) - ! Enveloped
- Levervirussen hepatitis virus - dsDNA, unieke replicatie strategie
(hepatocyten) gebruik van RNA intermediate en
reverse transcriptie stap (DNA-> RNA-
>DNA), gebrek aan proof reading door
reverse transcriptase = hoge
mutatierate
- Transmissie: bloed en andere
lichaamsvochten
- Klinisch beeld: Primaire hepatocellulair
carcinoma, lever cirrose
- Therapie: maximale onderdrukking van
HBV DNA, HBV kan niet volledig
bestreden worden wegens persistentie
van cccDNA in de nuclei van
geinfecteerde hepatocyten
- Vaccin beschijkbaar, antiviralen
(interferon)
Hepatitis C virus (HCV) - ssRNA (+)
Familie: Flaviviridae - ! Enveloped
- Transmissie: via bloed, 80%
druggebruikers zijn geïnfecteerd met
HCV
- Lever cirrose -> hepatocellulair
carcinoma
- Geen vaccin beschijkbaar!
- Therapie: ribavirin+PEG-
interferon+direct-acting antiviral
Hepatitis D virus (HDV) - circulair ssRNA (-) te klein genoom:
replicatie afhankelijk van HBV
- ! Enveloped (HbsAg!, antigeen van HBV)