Schooljaar 2017-2018
VETERINAIRE
VOLKSGEZONDHEID
– PROF. LEROY
----------------------------
, 8
1
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 – Inleiding tot de vvg........................................................5
Burgemeester pamflet...................................................................................... 5
Pollev – wanneer is een bepaald voedingsproduct gezond...............................5
inleiding – de integrale keten.............................................................................. 5
Productiefase.................................................................................................... 5
DOEL: veilig en gezond voedsel produceren.....................................................6
Pollev – welke schakel moet het sterkst gecontroleerd worden........................6
Inleiding – Risico analyse..................................................................................... 7
inleiding – wetgevend kader................................................................................ 9
1. Mundiaal niveau............................................................................................ 9
2. Europees niveau........................................................................................... 9
3. nationaal niveau......................................................................................... 10
TAKEN van het FAVV............................................................................................... 11
Video....................................................................................................................... 11
inleiding – bedrijfstype....................................................................................... 12
Belang van het bedrijfstype............................................................................12
1. Intensieve vs extensieve houderijen...................................................................12
Voordelen intensieve veehouderij:.......................................................................12
Nadelen intensieve veehouderij:..........................................................................12
Extensieve houderij.............................................................................................. 12
2. Biologisch vs conventioneel.................................................................................12
3. Open vs gesloten................................................................................................. 12
4. Integratie............................................................................................................. 12
Voordelen van een integratie:..............................................................................13
Nadelen van een integratie..................................................................................13
De intensieve veehouderij en gevolgen voor de VVG.....................................13
Hoofdstuk 2 – oorsprong van voedingsproducten van dierlijke oorsprong
........................................................................................................14
Matrices............................................................................................................. 14
Statistieken........................................................................................................ 14
runderen......................................................................................................... 14
schapen.......................................................................................................... 14
geiten............................................................................................................. 14
pluimvee......................................................................................................... 15
varkens........................................................................................................... 15
Vleesconsumptie............................................................................................ 15
Productiecyclus legkip....................................................................................... 15
moederdierbedrijf........................................................................................... 15
de broeierij..................................................................................................... 15
opfokbedrijf..................................................................................................... 16
leghennenbedrijf............................................................................................. 16
ccp binnen de productiecyclus van de legkip.................................................16
Productiecyclus Vleeskip................................................................................... 17
primaire fokkerij............................................................................................. 17
1
, 8
1
vermeerderingsbedrijf.................................................................................... 17
vleeskuikenbedrijf........................................................................................... 18
belangrijke ziektes.......................................................................................... 18
belangrijke ccp’s bij vleeskippen....................................................................18
productiecyclus varken...................................................................................... 19
5 types van varkensbedrijven..................................................................................19
cyclus op een gesloten varkensbedrijf............................................................19
zeugenstal............................................................................................................... 19
kraamstal................................................................................................................ 20
biggenbatterij en afmest......................................................................................... 21
belangrijke ccp’s bij vleesvarkens..................................................................21
productiecyclus melkvee................................................................................... 21
productiecyclus melkvee................................................................................ 21
belangrijke ccp’s bij prodcutie van melk.........................................................22
productiecyclus vleesvee.................................................................................. 22
vleesvee......................................................................................................... 22
belangrijke ccp’s bij opfok van vleesvee.........................................................22
productiecyclus andere landbouwhuisdieren.....................................................23
besluit................................................................................................................ 23
Hoofdstuk 3 – Verantwoordelijkheden van de primaire sector..............24
identificatie en registratie................................................................................. 24
Doelstellingen................................................................................................. 25
Sanitel-R: runderen en vleeskalveren......................................................................25
Sanitel-V: varkens................................................................................................... 25
Sanitel-SGH: schapen, geiten en hertachtigen........................................................26
Sanitel-P: pluimvee.................................................................................................. 26
speciaal geval: PAARDEN........................................................................................26
rund PASPOORT.............................................................................................. 27
Het R-statuut.................................................................................................. 27
Het H-statuut.................................................................................................. 28
het geneesmiddelen register op het landbouwbedrijf.......................................28
voedselketeninformatie vki............................................................................... 30
Lastenboeken en labels..................................................................................... 30
Biologische landbouw........................................................................................ 31
VOORDELEN.................................................................................................... 31
NADELEN........................................................................................................ 31
transport van dieren.......................................................................................... 32
dierenwelzijn..................................................................................................... 32
1. wettelijke bepalingen.................................................................................. 32
2. bedenkingen en ethische aspecten............................................................32
voorbeelden van hoe dierenwelzijn steeds meer leeft....................................33
hoofdstuk 4 – de gezondheidsstatus van het veeteeltbedrijf................39
bioveiligheid...................................................................................................... 39
1. inleiding...................................................................................................... 39
2. factoren met invloed op de gezondheidsstatus..........................................39
A. Voeder................................................................................................................. 40
2
, 8
1
A1. Europese wetgeving bepaalt de samenstelling van het voeder: toegelaten en
verboden stoffen:................................................................................................. 40
Voordelen gebruik GGO........................................................................................41
Nadelen gebruik GGO........................................................................................... 41
a2: europese wetgeving bepaalt de productie van samengestelde voeders........43
a3: europese wetgeving bepaalt de bereidingswijze van samengestelde voeders
(gmp-codes)......................................................................................................... 43
A. Voeder en drinkwater.......................................................................................43
B. het stalklimaat en de huisvesting........................................................................44
c. de bedrijfsvoering................................................................................................ 44
c1: bioveiligheid (biosecurity)..............................................................................44
c2: het productiesysteem.....................................................................................46
D. de hygiËne.......................................................................................................... 46
zoönoses............................................................................................................ 47
Overdracht of infectie via.....................................................................................47
Mate van overdracht wordt bepaald door (zie hoofdstuk 1).................................47
Aanpak op veebedrijven.......................................................................................47
Primaire preventie................................................................................................ 48
Secundaire preventie........................................................................................... 49
Tertiaire preventie................................................................................................ 49
VOORBEELDEN EN BELANG VAN BELANGRIJKE ZOÖNOSEN...........................49
A. klassieke zoönotische agentia....................................................................49
B. nieuwe zoönotische agentia.......................................................................51
Controlemaatregelen voor BSE en TSE....................................................................51
c. belangrijkste pathogenen op voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong. . .52
opkomende dierziekten..................................................................................... 53
het aankoopprotocol, quarantaine en officieel vrij zijn......................................54
Het aankoopprotocol (runderen).....................................................................54
Wat betekent officieel vrij zijn van..................................................................54
aangifteplichtige ziekten................................................................................... 56
epidemiologie en de waarde van testen............................................................57
Hoofdstuk 5 – de rol van de dierenarts in de veterinaire volksgezondheid
........................................................................................................59
de dierenarts..................................................................................................... 59
1. de praktijkdierenarts................................................................................... 59
Artikel 2................................................................................................................... 59
Artikel 3................................................................................................................... 59
Artikel 9................................................................................................................... 60
Artikel 10................................................................................................................. 60
2. de bedrijfsdierenarts................................................................................... 60
Bedrijfsdierenarts.................................................................................................... 61
Details over de epidemiologische bewaking van landbouwhuisdieren.....................61
Details over de epidemiologische bewaking van landbouwhuisdieren.....................62
Details over de epidemiologische bewaking van landbouwhuisdieren.....................62
3. de bedrijfsbegeleidende dierenarts............................................................63
Geschreven overeenkomst......................................................................................63
Verplichtingen van de begeleidende dierenarts......................................................63
Doel van de begeleiding.......................................................................................... 63
3
VETERINAIRE
VOLKSGEZONDHEID
– PROF. LEROY
----------------------------
, 8
1
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 – Inleiding tot de vvg........................................................5
Burgemeester pamflet...................................................................................... 5
Pollev – wanneer is een bepaald voedingsproduct gezond...............................5
inleiding – de integrale keten.............................................................................. 5
Productiefase.................................................................................................... 5
DOEL: veilig en gezond voedsel produceren.....................................................6
Pollev – welke schakel moet het sterkst gecontroleerd worden........................6
Inleiding – Risico analyse..................................................................................... 7
inleiding – wetgevend kader................................................................................ 9
1. Mundiaal niveau............................................................................................ 9
2. Europees niveau........................................................................................... 9
3. nationaal niveau......................................................................................... 10
TAKEN van het FAVV............................................................................................... 11
Video....................................................................................................................... 11
inleiding – bedrijfstype....................................................................................... 12
Belang van het bedrijfstype............................................................................12
1. Intensieve vs extensieve houderijen...................................................................12
Voordelen intensieve veehouderij:.......................................................................12
Nadelen intensieve veehouderij:..........................................................................12
Extensieve houderij.............................................................................................. 12
2. Biologisch vs conventioneel.................................................................................12
3. Open vs gesloten................................................................................................. 12
4. Integratie............................................................................................................. 12
Voordelen van een integratie:..............................................................................13
Nadelen van een integratie..................................................................................13
De intensieve veehouderij en gevolgen voor de VVG.....................................13
Hoofdstuk 2 – oorsprong van voedingsproducten van dierlijke oorsprong
........................................................................................................14
Matrices............................................................................................................. 14
Statistieken........................................................................................................ 14
runderen......................................................................................................... 14
schapen.......................................................................................................... 14
geiten............................................................................................................. 14
pluimvee......................................................................................................... 15
varkens........................................................................................................... 15
Vleesconsumptie............................................................................................ 15
Productiecyclus legkip....................................................................................... 15
moederdierbedrijf........................................................................................... 15
de broeierij..................................................................................................... 15
opfokbedrijf..................................................................................................... 16
leghennenbedrijf............................................................................................. 16
ccp binnen de productiecyclus van de legkip.................................................16
Productiecyclus Vleeskip................................................................................... 17
primaire fokkerij............................................................................................. 17
1
, 8
1
vermeerderingsbedrijf.................................................................................... 17
vleeskuikenbedrijf........................................................................................... 18
belangrijke ziektes.......................................................................................... 18
belangrijke ccp’s bij vleeskippen....................................................................18
productiecyclus varken...................................................................................... 19
5 types van varkensbedrijven..................................................................................19
cyclus op een gesloten varkensbedrijf............................................................19
zeugenstal............................................................................................................... 19
kraamstal................................................................................................................ 20
biggenbatterij en afmest......................................................................................... 21
belangrijke ccp’s bij vleesvarkens..................................................................21
productiecyclus melkvee................................................................................... 21
productiecyclus melkvee................................................................................ 21
belangrijke ccp’s bij prodcutie van melk.........................................................22
productiecyclus vleesvee.................................................................................. 22
vleesvee......................................................................................................... 22
belangrijke ccp’s bij opfok van vleesvee.........................................................22
productiecyclus andere landbouwhuisdieren.....................................................23
besluit................................................................................................................ 23
Hoofdstuk 3 – Verantwoordelijkheden van de primaire sector..............24
identificatie en registratie................................................................................. 24
Doelstellingen................................................................................................. 25
Sanitel-R: runderen en vleeskalveren......................................................................25
Sanitel-V: varkens................................................................................................... 25
Sanitel-SGH: schapen, geiten en hertachtigen........................................................26
Sanitel-P: pluimvee.................................................................................................. 26
speciaal geval: PAARDEN........................................................................................26
rund PASPOORT.............................................................................................. 27
Het R-statuut.................................................................................................. 27
Het H-statuut.................................................................................................. 28
het geneesmiddelen register op het landbouwbedrijf.......................................28
voedselketeninformatie vki............................................................................... 30
Lastenboeken en labels..................................................................................... 30
Biologische landbouw........................................................................................ 31
VOORDELEN.................................................................................................... 31
NADELEN........................................................................................................ 31
transport van dieren.......................................................................................... 32
dierenwelzijn..................................................................................................... 32
1. wettelijke bepalingen.................................................................................. 32
2. bedenkingen en ethische aspecten............................................................32
voorbeelden van hoe dierenwelzijn steeds meer leeft....................................33
hoofdstuk 4 – de gezondheidsstatus van het veeteeltbedrijf................39
bioveiligheid...................................................................................................... 39
1. inleiding...................................................................................................... 39
2. factoren met invloed op de gezondheidsstatus..........................................39
A. Voeder................................................................................................................. 40
2
, 8
1
A1. Europese wetgeving bepaalt de samenstelling van het voeder: toegelaten en
verboden stoffen:................................................................................................. 40
Voordelen gebruik GGO........................................................................................41
Nadelen gebruik GGO........................................................................................... 41
a2: europese wetgeving bepaalt de productie van samengestelde voeders........43
a3: europese wetgeving bepaalt de bereidingswijze van samengestelde voeders
(gmp-codes)......................................................................................................... 43
A. Voeder en drinkwater.......................................................................................43
B. het stalklimaat en de huisvesting........................................................................44
c. de bedrijfsvoering................................................................................................ 44
c1: bioveiligheid (biosecurity)..............................................................................44
c2: het productiesysteem.....................................................................................46
D. de hygiËne.......................................................................................................... 46
zoönoses............................................................................................................ 47
Overdracht of infectie via.....................................................................................47
Mate van overdracht wordt bepaald door (zie hoofdstuk 1).................................47
Aanpak op veebedrijven.......................................................................................47
Primaire preventie................................................................................................ 48
Secundaire preventie........................................................................................... 49
Tertiaire preventie................................................................................................ 49
VOORBEELDEN EN BELANG VAN BELANGRIJKE ZOÖNOSEN...........................49
A. klassieke zoönotische agentia....................................................................49
B. nieuwe zoönotische agentia.......................................................................51
Controlemaatregelen voor BSE en TSE....................................................................51
c. belangrijkste pathogenen op voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong. . .52
opkomende dierziekten..................................................................................... 53
het aankoopprotocol, quarantaine en officieel vrij zijn......................................54
Het aankoopprotocol (runderen).....................................................................54
Wat betekent officieel vrij zijn van..................................................................54
aangifteplichtige ziekten................................................................................... 56
epidemiologie en de waarde van testen............................................................57
Hoofdstuk 5 – de rol van de dierenarts in de veterinaire volksgezondheid
........................................................................................................59
de dierenarts..................................................................................................... 59
1. de praktijkdierenarts................................................................................... 59
Artikel 2................................................................................................................... 59
Artikel 3................................................................................................................... 59
Artikel 9................................................................................................................... 60
Artikel 10................................................................................................................. 60
2. de bedrijfsdierenarts................................................................................... 60
Bedrijfsdierenarts.................................................................................................... 61
Details over de epidemiologische bewaking van landbouwhuisdieren.....................61
Details over de epidemiologische bewaking van landbouwhuisdieren.....................62
Details over de epidemiologische bewaking van landbouwhuisdieren.....................62
3. de bedrijfsbegeleidende dierenarts............................................................63
Geschreven overeenkomst......................................................................................63
Verplichtingen van de begeleidende dierenarts......................................................63
Doel van de begeleiding.......................................................................................... 63
3