Samenvatting Financiële markten

4. Sparen en beleggen
4.1 De begrippen ‘sparen’ en ‘beleggen’
Door middel van sparen het geld in liquide vorm aanhouden wordt oppotten genoemd. Het
voordeel hiervan is dat het onmiddellijk beschikbaar is. Het nadeel is dat de nominale waarde
hetzelfde blijft.

Het uitzetten van geld kan op verschillende manieren gebeuren:
- Spaarrekening (risicoloos)
- Beleggen (risicovol)

Beleggen is het aanwenden van gespaard geld met als doel het instand houden, dan wel het
vergroten van van de koopkracht ervan onder acceptatie van een bepaalde risicograad.

De premies die verzekeringsmaatschappijen en pensioenmaatschappijen binnenkrijgen worden
belegd om de uitkeringen mogelijk tie maken.

Beleggen  het doel is instandhouden of vergroten van de koopkracht
Investeren  het doel is het vergroten of het verbeteren van de productiecapaciteit.

Reële activa maken productie mogelijk. Financiële activa zijn op zichzelf niet productief.

Speculatie  kenmerkt zich door het aangaan van grote risico’s in de hoop op grote winsten


4.2 Beleggingsinstrumenten
Een beleggingsinstrument is een waardeobject dat niet voor consumptieve doeleinden wordt
aangeschaft en waarvan de koper de hoop en de verwachting heeft dat de eindwaarde hoger is dan
de aanschafwaarde.

Er zijn drie mogelijke oorzaken die zorgen voor een waardestijging:
1. Doordat het waarde object aanspraken vertegenwoordigt op een gedeelte van de
opbrengsten van de opbrengsten van productieve activiteiten. Is kan bij:
 Vorderingen
 Aandelen
2. Doordat het waarde object in de loop van de tijd schaarser wordt en daardoor in prijs
stijgt. Dit kan bij antiek en onroerend goed het geval zijn.
3. Doordat het waarde object het recht of het recht én de plicht vertegenwoordigd om een
ander object te kopen of te verkopen tegen een bepaalde prijs. Dit zijn afgeleide producten
of derivaten (termijncontracten en opties).

Het combineren van verschillende instrumenten tot een nieuw instrument met nieuwe rendements-
en risico-eigenschappen wordt wel ‘financial engineering’ genoemd.


4.3 Markten en instanties
Het toezicht op financiële instellingen gebeurd door de Nederlansche Bank en de Autoriteit
Financiële Markten.

, 4.4 Het beursklimaat: indexen
Beursindexcijfers geven de gemiddelde koersverandering van een aantal aandelen weer. Het is
vooral een informatiefunctie.

Een index is op verschillende manieren te berekenen:
1. Indexcijfers als percentage: het nieuwe indexcijfer geeft steeds weer hoeveel procent de
waarde van de betreffende aandelen is van de waarde op het basistijdstip.
2. Indexcijfers in geld: bijvoorbeeld AEX index en de Midcap index.

Bij de AEX index zijn dividenden niet meegenomen. De verandering van de index geeft
uitsluitend de koersverandering weer. Een indexcijfer dat wel rekening houdt met de ontvangen
dividend is de CBS herbeleggingsindex. Hierbij wordt verondersteld dat het ontvangen dividend
wordt herbelegd.

Er zijn drie redenen waarom indexen steeds belangrijker zijn geworden:
1. Er komen steeds meer financiële producten op de markt waarvan de waardeontwikkeling
op de een of andere manier afhankelijk is van een bepaalde index.
2. Doordat financiële instellingen producten op de markt brengen waarvan de waarde
afhankelijk is van de index, zullen zij eveneens beleggingsportefeuilles moeten aanhouden
die een weerspiegeling zijn van de index.
3. Indexen spelen een rol als benchmark in het vermogensbeheer. Wanneer de performance
van de beleggingsportefeuille drastisch afwijkt van de gekozen benchmark, noemt men dit
een tracking error.



5. Risico en rendement
5.1 Criteria om beleggingsportefeuilles te beoordelen
Bij beoordeling van beleggingsportefeuilles moeten we onderscheid maken tussen beoordeling
vooraf (ex ante) dus bij aanvang van het beleggingstijdvak, en beoordeling achteraf (ex post), dus
nadat het beleggingstijdvak is verstreken.

Er zijn twee criteria ontwikkeld om beleggingsportefeuilles te beoordelen:
1. Het rendement of de rendementsverwachting
2. De risicograad


5.2 Het meten van rendement
Onder rendement wordt doorgaans verstaan het percentage op jaarbasis waarmee een bepaald
bedrag aangroeit. Dit kan over het algemeen op twee manieren gebeuren: doordat er op grond van
het bezitten van het betreffende materiaal geld ontvangen wordt (bijv. dividend) en in de tweede
plaats doordat het materiaal in waarde stijgt.

5.2.1 Waardestijging op jaarbasis
Om percentages om te rekenen moet altijd met machten gerekend worden.

5.2.2 Dividendrendement
Ga hierbij uit van herbeleggen. Hier wordt herbelegd tegen de koerswinst. Deze methode gaat
ervan uit dat de waardestijging van de aandelen zich geleidelijk gedurende het jaar heeft
voorgedaan.