Samenvatting spijs macro- en microscopie
Hoofdstuk 1: introductie les
Functie van het spijsverteringsstelsel
- Propulsie
o Voorstuwen van voedsel van mond naar anus
o Peristaltis
- Vertering
o Zure pH in de maag
o Enzymen in speekselklieren, maag en pancreas
- Absorptie van water en voedingsstoffen
o In dunne darm
- Detoxificatie van opgenomen voedingsstoffen
o In de lever
o Gaat eerst de lever passeren voor het naar andere organen gaat
- Secretie van interne en externe giftige substanties
o In colon
- Afweer
o Immuunsysteem
o GALT (< lymfocyten, zie verder)
Opbouw
- Buisvormige organen = organen met een holte/lumen
o Mond
o Farynx
o Slokdarm
o Maag
o Dunne darm
o Dikke darm
- Vaste organen = organen die geen lumen bevatten
o Speekselklieren
o Alvleesklier
o Lever
Histologie van de buisvormige organen: 4 lagen
- Mucosa
o Epitheel
▪ Variatie tussen de verschillende buisvormige organen zit hierin
▪ Eenlagig cilindrisch
▪ Niet-verhoornd plaveiselig epitheel
o Basale membraan
o Lamina propria
1
, ▪ Losmazig bindweefsel
▪ Capillairen
▪ GALT (lymfevaten en lymfoïd weefsel)
▪ Zenuwvezels
o Muscularis mucosae
▪ Grens met de submucosa
▪ Dun laagje glad spierweefsel
- Submucosa
o Losmazig bindweefsel
o Submucosale klieren
o GALT (concentraties van lymfoïd weefsel)
o Bloedvaten
o Autonome zenuwplexus
▪ Plexus van Meissner (opp)
▪ Plexus van Henle (diep)
- Musculosa = muscularis externa of muscularis propria
o Binnenste circulaire spierlaag
o Zenuwplexus: plexus myentericus van Auerbach
o Buitenste longitudinale spierlaag
o In de maag: derde (schuine interne) spierlaag
- Adventitia
o Bindweefsel en vetweefsel
o Slokdarm en rectum niet bekleed door een vlies
- Serosa
o Alternatief voor adventitia
o Bindweefsel en vetweefsel
o Maag en darm bekleed door peritoneum
Bevloeiing
Aorta abdominalis: bevloeit de infradiafragmatische buikorganen
- Truncus coeliacus
o A. lienalis
o A. gastrica sinistra
o A. hepatica communis
▪ A. hepatica propria
▪ A. gastrica dextra
▪ A. gastroduodenalis
- A. phrenicae inferiores
- Aa. suprarenalis superiores
- A. mesenterica superior
- Aa. suprarenalis mediae
- Aa. renalis
o Aa. suprarenalis inferiores
- A. testicularis of a. ovarica
2
Hoofdstuk 1: introductie les
Functie van het spijsverteringsstelsel
- Propulsie
o Voorstuwen van voedsel van mond naar anus
o Peristaltis
- Vertering
o Zure pH in de maag
o Enzymen in speekselklieren, maag en pancreas
- Absorptie van water en voedingsstoffen
o In dunne darm
- Detoxificatie van opgenomen voedingsstoffen
o In de lever
o Gaat eerst de lever passeren voor het naar andere organen gaat
- Secretie van interne en externe giftige substanties
o In colon
- Afweer
o Immuunsysteem
o GALT (< lymfocyten, zie verder)
Opbouw
- Buisvormige organen = organen met een holte/lumen
o Mond
o Farynx
o Slokdarm
o Maag
o Dunne darm
o Dikke darm
- Vaste organen = organen die geen lumen bevatten
o Speekselklieren
o Alvleesklier
o Lever
Histologie van de buisvormige organen: 4 lagen
- Mucosa
o Epitheel
▪ Variatie tussen de verschillende buisvormige organen zit hierin
▪ Eenlagig cilindrisch
▪ Niet-verhoornd plaveiselig epitheel
o Basale membraan
o Lamina propria
1
, ▪ Losmazig bindweefsel
▪ Capillairen
▪ GALT (lymfevaten en lymfoïd weefsel)
▪ Zenuwvezels
o Muscularis mucosae
▪ Grens met de submucosa
▪ Dun laagje glad spierweefsel
- Submucosa
o Losmazig bindweefsel
o Submucosale klieren
o GALT (concentraties van lymfoïd weefsel)
o Bloedvaten
o Autonome zenuwplexus
▪ Plexus van Meissner (opp)
▪ Plexus van Henle (diep)
- Musculosa = muscularis externa of muscularis propria
o Binnenste circulaire spierlaag
o Zenuwplexus: plexus myentericus van Auerbach
o Buitenste longitudinale spierlaag
o In de maag: derde (schuine interne) spierlaag
- Adventitia
o Bindweefsel en vetweefsel
o Slokdarm en rectum niet bekleed door een vlies
- Serosa
o Alternatief voor adventitia
o Bindweefsel en vetweefsel
o Maag en darm bekleed door peritoneum
Bevloeiing
Aorta abdominalis: bevloeit de infradiafragmatische buikorganen
- Truncus coeliacus
o A. lienalis
o A. gastrica sinistra
o A. hepatica communis
▪ A. hepatica propria
▪ A. gastrica dextra
▪ A. gastroduodenalis
- A. phrenicae inferiores
- Aa. suprarenalis superiores
- A. mesenterica superior
- Aa. suprarenalis mediae
- Aa. renalis
o Aa. suprarenalis inferiores
- A. testicularis of a. ovarica
2