GRAPHIC DESIGN
1. Beeldtaal
Wanneer is iets beeldtaal?
• Alle communicatieve middelen die niet primair tekst zijn, door middel van een
tweedimensionaal medium tot ons komen en primair een verhalende functie hebben.
Beeld doet complexiteit recht : maakt het makkelijk en weergeven van informatie
Beeld vertelt een universele boodschap: herkenning, dashboard en het weer
Beeld vertelt, bewijst en overtuigt: bij demonstraties
Beeld maakt vergelijken mogelijk: overtuigen van iets
Beeld prikkelt, emotioneert en vermaakt: over bijvoorbeeld corona, liefde
Visuele/beeldgeletterdheid= de vaardigheid om te decoderen, interpreteren, vervaardigen,
bevragen en evalueren van teksten die voornamelijk communiceren met visuele middelen.
➔ Kritische houding tegenover mediaboodschappen te ontwikkelen
➔ Meer kennis over beeld
Iteratief proces= interpreteren van beeld is geen lineair proces dat zich van gestalt via emiotiek naar
visuele retorica beweegt, maar heen en weer,
2 Gestaltwetten
1. Wet van voorgrond en achtergrond : je ziet het een of ander, FedEx logo en pijltje
2. Wet van eenvoud: less is more
3. Wet van nabijheid : wat dicht bij elkaar zit hoort bij elkaar
4. Wet van overeenkomst: wat van gelijke soort is hoort bij elkaar
5. Wet van symmetrie
6. Wet van gelijke achtergrond
7. Wet van in geslotenheid: dat wat in dezelfde ruimte zit
8. Wet van het ingevulde hiaat
9. Wet van de continuïteit: lezen van onder naar boven en rechts naar links
10. Wet van de ervaring: ervaring van consumenten en opbouw advertenties
➔ Gestaltchecklist in boek te vinden
3. Semiotiek
Semiotiek= bestudeert de betekenis van tekens en het proces van betekenisgeving. De semiotische
theorieën bieden een methode om te analyseren hoe betekenis van visuele of andere informatie tot
stand komt
- Elementen die betekenis dragen noemen we tekens
- speelt ook een rol: waar en in welke combinatie je een teken tegenkomt
3 soorten tekens
Iconische tekens
• Associatie is direct
, • Teken en object lijken op elkaar
• Je kunt het makkelijk herkennen
Indexale tekens
• Associatie is indirect
• Teken en object lijk niet op elkaar, verwijzen wel naar elkaar
• Herkenning door associatie
Symbolische tekens
• Associatie is abstract
• Krijgt betekenis door afspraak
• Herkenning door aanleren (vaak cultureel bepaald)
4 Denotatie & connotatie
Denotatie (herkennen)= de feitelijke (letterlijke) betekenis van het beeld= objectief
• Primaire denotatie
- Objectief: gebouw in de vorm van een driehoek, staalconstructie, groengasveld
• Secundaire denotatie
- Objectief en op basis van gedeelde kennis: ‘ik zie de Eifeltoren’’
Connotatie (begrijpen)= de subjectieve betekenis, associaties die we krijgen bij het kijken naar beeld
• Primaire connotatie
- Op gedeelde waarde/cultureel niveau ‘’een landmark in Parijs’’ ingenieus gebouw voor de
tijd waarin gebouwd
• Secundaire connotatie
- Persoonlijke waarden/subjectief. Hier was ik op vakantie met mijn vriend en het was
superromantisch en wat een mooi uitzicht
→ betekenis geven aan beeld
- je laadt het teken rijst met een betekenis, met tekens waar wij bepaalde associaties bij
hebben
Wat hebben we nu aan deze kennis over tekens en semiotiek?
• de semiotische begrippen helpen je gestructureerd praten over het proces van het
begrijpen en betekenis geven aan beeld
• iconisch beeld is over het algemeen gemakkelijk te begrijpen dan een symbolisch beeld
• geen doelgroep of slecht kennen? Zo laag mogelijk niveau gecodeerd (begrepen kan
worden
• indruk maken op hoger niveau aanspreken. De eigen associaties zorgen ervoor dat het
beeld beter blijft hangen
5. Retoriek (retorica)
Visuele retorica kijkt naar de overtuigingskracht van het beeld
1. Wie is de afzender? (rhetor)?
- Wie is de spreker, wie is de zender van de visuele communicatie?
1. Beeldtaal
Wanneer is iets beeldtaal?
• Alle communicatieve middelen die niet primair tekst zijn, door middel van een
tweedimensionaal medium tot ons komen en primair een verhalende functie hebben.
Beeld doet complexiteit recht : maakt het makkelijk en weergeven van informatie
Beeld vertelt een universele boodschap: herkenning, dashboard en het weer
Beeld vertelt, bewijst en overtuigt: bij demonstraties
Beeld maakt vergelijken mogelijk: overtuigen van iets
Beeld prikkelt, emotioneert en vermaakt: over bijvoorbeeld corona, liefde
Visuele/beeldgeletterdheid= de vaardigheid om te decoderen, interpreteren, vervaardigen,
bevragen en evalueren van teksten die voornamelijk communiceren met visuele middelen.
➔ Kritische houding tegenover mediaboodschappen te ontwikkelen
➔ Meer kennis over beeld
Iteratief proces= interpreteren van beeld is geen lineair proces dat zich van gestalt via emiotiek naar
visuele retorica beweegt, maar heen en weer,
2 Gestaltwetten
1. Wet van voorgrond en achtergrond : je ziet het een of ander, FedEx logo en pijltje
2. Wet van eenvoud: less is more
3. Wet van nabijheid : wat dicht bij elkaar zit hoort bij elkaar
4. Wet van overeenkomst: wat van gelijke soort is hoort bij elkaar
5. Wet van symmetrie
6. Wet van gelijke achtergrond
7. Wet van in geslotenheid: dat wat in dezelfde ruimte zit
8. Wet van het ingevulde hiaat
9. Wet van de continuïteit: lezen van onder naar boven en rechts naar links
10. Wet van de ervaring: ervaring van consumenten en opbouw advertenties
➔ Gestaltchecklist in boek te vinden
3. Semiotiek
Semiotiek= bestudeert de betekenis van tekens en het proces van betekenisgeving. De semiotische
theorieën bieden een methode om te analyseren hoe betekenis van visuele of andere informatie tot
stand komt
- Elementen die betekenis dragen noemen we tekens
- speelt ook een rol: waar en in welke combinatie je een teken tegenkomt
3 soorten tekens
Iconische tekens
• Associatie is direct
, • Teken en object lijken op elkaar
• Je kunt het makkelijk herkennen
Indexale tekens
• Associatie is indirect
• Teken en object lijk niet op elkaar, verwijzen wel naar elkaar
• Herkenning door associatie
Symbolische tekens
• Associatie is abstract
• Krijgt betekenis door afspraak
• Herkenning door aanleren (vaak cultureel bepaald)
4 Denotatie & connotatie
Denotatie (herkennen)= de feitelijke (letterlijke) betekenis van het beeld= objectief
• Primaire denotatie
- Objectief: gebouw in de vorm van een driehoek, staalconstructie, groengasveld
• Secundaire denotatie
- Objectief en op basis van gedeelde kennis: ‘ik zie de Eifeltoren’’
Connotatie (begrijpen)= de subjectieve betekenis, associaties die we krijgen bij het kijken naar beeld
• Primaire connotatie
- Op gedeelde waarde/cultureel niveau ‘’een landmark in Parijs’’ ingenieus gebouw voor de
tijd waarin gebouwd
• Secundaire connotatie
- Persoonlijke waarden/subjectief. Hier was ik op vakantie met mijn vriend en het was
superromantisch en wat een mooi uitzicht
→ betekenis geven aan beeld
- je laadt het teken rijst met een betekenis, met tekens waar wij bepaalde associaties bij
hebben
Wat hebben we nu aan deze kennis over tekens en semiotiek?
• de semiotische begrippen helpen je gestructureerd praten over het proces van het
begrijpen en betekenis geven aan beeld
• iconisch beeld is over het algemeen gemakkelijk te begrijpen dan een symbolisch beeld
• geen doelgroep of slecht kennen? Zo laag mogelijk niveau gecodeerd (begrepen kan
worden
• indruk maken op hoger niveau aanspreken. De eigen associaties zorgen ervoor dat het
beeld beter blijft hangen
5. Retoriek (retorica)
Visuele retorica kijkt naar de overtuigingskracht van het beeld
1. Wie is de afzender? (rhetor)?
- Wie is de spreker, wie is de zender van de visuele communicatie?
