Literatuursamenvatting - Coaching 1

Samenvatting coaching
Inhoud
Individuele coaching
Evidence-based coachen – Dijkstra & Rondeel (2019)............................................................................2
Hoofdstuk 1 – De uitgangspunten van coaching.................................................................................2
Hoofdstuk 2 – Het coachingstraject....................................................................................................4
Hoofdstuk 4 – Gesprekstechnieken en werkwijze van de coach........................................................7
Hoofdstuk 8 – Oplossingsgerichte coaching.......................................................................................8
Persoonlijke doelen – Bode (2021).......................................................................................................11
De GROW-methode - De Haan & Burger (2017)...................................................................................13
De sterkekantenbenadering - Hiemstra, Bohlmeijer & van Workoem (2021)......................................14
Positive psychology coaching - Mcquaid (2017)...................................................................................16
De vijf kritieke succesfactoren - Van Doorn & Lingsma (2017).............................................................17
Aan de slag met teamcoaching – Lingsma (2018).................................................................................18
Hoofdstuk 5 (5.1 t/m 5.5) – De vijf kritieke succesfactoren voor teamcoaching..............................18
Hoofdstuk 7 (7.1) – Junior of senior team........................................................................................20
Hoofdstuk 8 – Het coachen op teamvolwassenheid.........................................................................20
Hoofdstuk 4: Niveaus in groepen - Remmerswaal (2013).....................................................................27
4.1 - Inleiding....................................................................................................................................27
4.2 – Inhoud en betrekking...............................................................................................................28
4.3 – Inhoudsniveau en interventies.................................................................................................28
4.4 – Procedureniveau en interventies.............................................................................................29
Hoofdstuk 10: Feedback in groepen -Remmerswaal............................................................................30
10.2 – Feedback................................................................................................................................30
10.3 – Regels voor feedback.............................................................................................................30
3.6 Besluitvormingstechnieken - Van Oudenhoven en Grutterink (2016)............................................30

,Evidence-based coachen – Dijkstra & Rondeel (2019)
Hoofdstuk 1 – De uitgangspunten van coaching
 Wat is coaching 
o Een coach helpt een coachee van A naar B
o De algemene definitie is  “Coaching is een gestructureerd en doelgericht proces,
waarbij de coach op interactieve wijze de gecoachte aanzet tot effectief gedrag door
bewustwording en persoonlijke groei, het vergroten van zelfvertrouwen en het
exploreren, ontwikkelen en toepassen van eigen mogelijkheden.”
 Het leren en doen staat centraal i.p.v. voornemens en gedachten
 De populariteit van coaching  Er zijn steeds meer professionals in een coachende rol
o De populariteit neemt ook toe door de toenemende digitalisering en automatisering,
door coaching kunnen mensen omgaan met het feit dat hun baan verandert
o Iemand kan gecoacht worden door een externe of een interne coach 
 Intern  iemand binnen de organisatie
 Voordeel  weet wat er in de organisatie speelt en kan de
behoeften van de coachee daardoor beter plaatsen
 Nadeel  doordat er andere rollen zijn buiten het coachtraject kan
het zijn dat de gelijkwaardige relatie lastig wordt
 Extern  iemand buiten de organisatie
 Onderzoek heeft gemengde resultaten  intern is effectiever omdat coach
meer inzicht heeft in situatie of extern is beter omdat coaches als meer
geloofwaardig worden gezien
 Verschil coachen en andere begeleidingsvormen 
o Psychotherapie verschilt van coachen omdat het daarbij gaat om psychische klachten
en het wordt gegeven door een opgeleide GZ-psycholoog of orthopedagoog terwijl
coaching zich bezighoudt met de gezonde mens
 Ook wordt er bij coachingsgesprekken niet gegraven in het verleden, maar is
het gericht op de toekomst
 Daarnaast is de coach ook gelijkwaardig aan de coachee; hij houdt de
coachee een spiegel voor
 Er kunnen wel dezelfde methoden worden gebruikt
o Tussen psychotherapie en coaching zit counseling waarbij wordt ingegaan op
innerlijke drijfveren maar ook naar het verleden, dus dieper op de innerlijke wereld
 De counselor steunt het proces net als de coach
o Tussen coaching en mentoring is het verschil dat de coach vaak meer ervaren is in
hetgeen dat de coachee moet leren en dat diegene helpt de coachee wegwijs te
worden; de relatie is dus anders
 Kwaliteiten van de coach  een goede coach heeft een aantal basiscompetenties 
o Zelfinzicht  een coach laat zien bewust te zijn van eigen waarden, overtuigingen en
gedrag
o Gericht op zelfontwikkeling  een coach onderzoekt en verbetert het eigen niveau
en houdt de reputatie van het vak hoog
o Omgaan met het coachcontract of de coachovereenkomst  een coach stelt de
verwachtingen en de grenzen van de coachovereenkomst met de coachee vast en
leeft deze na

, o Vormgeven van de coachrelatie  een coach bouwt zorgvuldig een vruchtbare
relatie op met de coachee en onderhoudt deze relatie
o Stelt de coachee in staat inzicht te verkrijgen en te leren  een coach laat zien hoe
hij werkt en zijn vaardigheden inzet om de coachee te ondersteunen in het realiseren
van de veranderingen die hij wenst
o Gebruik van modellen en technieken  een coach past modellen, hulpmiddelen,
technieken en ideeën toe om ervoor te zorgen dat er inzicht ontstaat en dat er wordt
geleerd
o Evalueren  een coach verzamelt informatie over de effectiviteit van zijn werkwijze
en levert een bijdrage aan het tot stand komen van een cultuur waarin resultaten
worden geëvalueerd
o Bij dit competentieprofiel kunnen vier verschillende niveaus onderscheden worden





 Evidence-based coaching  bewust en zorgvuldig gebruik van relevante en best bestaande
kennis geïntegreerd met de kennis van de coach




o
 De werkalliantie  hoe beter de onderlinge relatie, hoe tevredener de coachee met de
geboden ondersteuning is en hoe groter de positieve gedragsverandering is
o Komt tot uiting in drie zaken 
 Coachee en coach zijn het eens over de doelen van het coachingstraject
 Coachee en coach zijn het eens over de taken die er moeten worden verricht
 Coachee en coach ervaren een positieve band met elkaar
o Voor werkalliantie zijn adequate communicatie en vaardigheden noodzakelijk
o Voor de werkalliantie is het belangrijk dat er een gelijkwaardige relatie is en dat de
coach als rolmodel kan fungeren
 Hiervoor is het belangrijk te laten zien dat hij ook wel eens worstelt met
problemen
o Een coach laat zich altijd leiden door de coachee of in het geval van teamcoaching
het team
 Ethische aspecten 
o Ethische aspecten van het traject kunnen overlegd worden tijdens een intervisie of
supervisie
o Een veelvoorkomend aspect is de onduidelijke grens tussen psychische problemen
en coachproblemen  een coach moet hierbij inzien dat het beter is om door te
verwijzen, maar zal dat niet altijd in zien door het better than average effect

, o Ook de mate van sturing is een vraagstuk  te weinig sturing leidt misschien tot
gevaarlijke beslissingen, maar te veel sturing leidt tot ondermijning van de intrinsieke
motivatie

Hoofdstuk 2 – Het coachingstraject
 Coaching en psychologische basisbehoeften 
o Er zijn volgens de zelfdeterminatietheorie/basic psychological needs theory (BPNT)
drie psychologische basisbehoeften verantwoordelijk voor motivatie
 De behoefte aan autonomie  behoefte om zelf te bepalen wat men doet
en om niet onder druk te staan of gedwongen te worden om iets te doen
 De behoefte aan competentie  behoefte om op een doeltreffende manier
met de omgeving en met de uitdagingen die deze met zich meebrengt om te
gaan
 De behoefte aan verbondenheid met anderen  behoefte om positieve
relaties met anderen op te bouwen en zich geaccepteerd en geliefd te voelen
o Wanneer er aan deze behoeften wordt voldaan, ervaren mensen een hoger welzijn
en zijn mensen gelukkiger, energieker en tevredener met hun leven
 Wanneer niet aan de behoeften wordt voldaan, kunnen er psychologische
problemen ontstaan
o Kanttekeningen bij deze theorie zijn:
 Er kan een groot verschil zitten in de mate waarin elk van de drie behoeften
ervaren worden per persoon
 Per context verschilt de mate waarin bepaalde behoeften ervaren worden
o Coaching kan mensen op twee manieren ondersteunen bij de bevrediging van hun
behoeften  Ze zetten mensen ertoe om in actie te komen door het vertonen van
doelgericht gedrag en het proces levert een bijdrage aan de vervulling van de
basisbehoeften (verbondenheid  werkalliantie en vertrouwensband met coach,
competentie  technieken om problemen op te lossen, autonomie 
keuzevrijheid/eigenaarschap)
o De psychologische basisbehoeften helpen ook bij het vormen van intrinsieke
motivatie  door aan de behoeften te voldoen is er meer motivatie om bepaald
gedrag te vertonen, wat het bereiken van doelen gemakkelijker maakt
 Van intrinsieke motivatie is sprake als mensen een activiteit ondernemen
omdat ze het zelf interessant vinden
 Intrinsiek gemotiveerde werknemers presteren doorgaans beter en
voelen zich meer betrokken bij hun werk
 Motivatie kan je het beste zien als een continuüm wat loopt van extrinsiek
aan de ene kant naar intrinsiek aan de andere kant
o Een paar dingen die je kan doen om de psychologische basisbehoeften te vervullen
zijn 
 Stel open vragen om de behoefte aan autonomie te vervullen
 Laat de coachee zelf het doel bepalen om de behoefte aan autonomie en
later aan competentie te vervullen
 Maak duidelijke afspraken en kom deze na om de behoefte aan
verbondenheid te vervullen
 Daag de coachee uit om te onderzoeken welke behoeften er in zijn leven nog
niet voldoende vervuld worden
 Stappen in het coachingstraject 