Samenvatting HPON12: Smart Farming
Les 1: Inleiding
Smart Farming
Smart Farming is het verzamelen, implementeren en toepassen van relevante data die
ondersteunend zijn bij het vormen van een advies of maken van een beslissing.
Stroomschema van Rutten
Data niveaus
Individueel niveau:
o Activiteit
o Temperatuur
o BCS
, o Pens pH
Groepsniveau:
o Interactie tussen dieren
o BSK koeien < 60 DIL
o BCS koeien > 200 DIL
o Gebruik van faciliteiten
Kritische perioden in het leven van een koe
o Eerste half jaar na de geboorte: Opname van biest in de eerste levensdagen, daarna opname
van melk en natuurlijk de groei. Ook gezondheid is het opletten of er luchtwegproblemen
ontstaan of diarree.
o Periode rond drachtig worden: Rond het drachtig worden spelen hormonale veranderingen
de hoofdrol: zijn er signalen van tocht? Zoals verhoogde activiteit, hormonale veranderingen,
verhoogde lichaamstemp, mindere voeropname. Normaal duurt de tocht 15-18 uur (variatie
8-30 uur). Cyclus is normaal 3 wkn, dus missen van een tocht is 3 wkn wachten.
o Periode eerste 100 dagen na afkalven: De koe heeft een hoge melkproductie, waardoor ze
snel in de negatieve energiebalans kan schieten, er liggen metabole gezondheidsproblemen
zoals ketose (melkziekte) en pensverzuring op de loer (400-600 euro dierenartskosten per
koe). Ook kans op mastitis en kreupelheid (is gerelateerd aan voeding) zijn in deze periode
verhoogd.
o Periode van droogzetten: Droogzetten van koeien doe je meestal 6 weken voor het afkalven.
Om droog te zetten wordt koe op apart dieet gezet zodat melkproductie afneemt. In deze
periode let je dus op voldoende voeropname en op dat de activiteit niet opeens heel erg
afneemt.
Koeien:
o Vatbaarder voor stofwisselingsproblemen
o NEB
o Celgetal
o Klauwproblemen
o Vruchtbaarheid
Vaarzen:
o Introductie in de koppel
o Rangorde
o Geen NEB
o Mogelijk later inseminatiemoment
, Kritische processen op het melkveebedrijf
o Voedingsmanagement
o Melkwinning
o Gezondheidsmanagement
o Vruchtbaarheid en voortplantingsmanagement
o Jongveemanagement
o Huisvesting / omgeving
o Voederteelt
Van data naar indicator
o Kritische Prestatie Indicator
o Prestatie indicator: te behalen resultaten
o Prestatie weergave: behaalde resultaten
Een indicator is meetbaar en heeft een voorspellende waarde. Een indicator maakt een doel
meetbaar.
Conception Rate
Het percentage dieren dat 63 tot 84 dagen geleden geïnsemineerd is en daarvan drachtig is
geworden, vertelt mij wat over hoe goed de koeien drachtig worden van inseminaties van twee
maanden geleden.
Insemination Rate
Het percentage dieren dat de afgelopen 21 dagen geïnsemineerd is tegenover het aantal dieren dat
beschikbaar was voor inseminatie, vertelt mij wat over de combinatie tussen het tochtig worden van
de koeien en de detectie hiervan in de afgelopen 21 dagen.
Les 2: Techniek en Praktijk
Techniek – signalen
Elke sensor werkt met een bepaald type signaal. De belangrijkste zijn:
o Mechanisch (lengte, oppervlakte, snelheid, versnelling, druk, hoeveelheid)
Bij een koe met mastitis zal de melkhoeveelheid melk die de koe geeft dalen. Ook het celgetal is een
mechanisch signaal. Het celgetal wordt bepaald door de cellen te kleuren en vervolgens de cellen te
tellen. Een koe met een verhoogd celgetal heeft vermoedelijk subklinische of klinische mastitis.
o Thermisch (temperatuur)
Bij een koe die mastitis heeft zal de melktemperatuur hoger zijn dan bij de melk van een gezonde
koe. Een verhoogde melktemperatuur kan echter ook wijzen op tocht of een andere infectieziekte in
het lichaam.
o Elektrisch (spanning, geleidbaarheid)
Wanneer het uierweefsel wordt aangetast bevat de melk meer zouten dan normaal met als gevolg
dat de elektrische geleidbaarheid van deze melk hoger is dan die van ‘gezonde’ melk. Niet alle
ontsteking leiden echter tot een aantasting van het uierweefsel. Een on-verhoogde geleidbaarheid in
combinatie met een verhoogd celgetal kan dus voorkomen
o Chemisch (concentratie, chemische reactie snelheid, pH)
Het enzym Lactaat DeHydrogenase (LDH) is een enzym dat voorkomt in alle lichaamscellen. Wanneer
een uierontsteking zich voordoet wordt bloed/melk-barrière doorgankelijker waardoor het enzym
makkelijker in het kwartier terecht komt. Daarnaast LDH voor een deel bij de beschadiging van
afweercellen en oppervlaktecellen van het uierweefsel. Door deze combinatie van factoren kan een
Les 1: Inleiding
Smart Farming
Smart Farming is het verzamelen, implementeren en toepassen van relevante data die
ondersteunend zijn bij het vormen van een advies of maken van een beslissing.
Stroomschema van Rutten
Data niveaus
Individueel niveau:
o Activiteit
o Temperatuur
o BCS
, o Pens pH
Groepsniveau:
o Interactie tussen dieren
o BSK koeien < 60 DIL
o BCS koeien > 200 DIL
o Gebruik van faciliteiten
Kritische perioden in het leven van een koe
o Eerste half jaar na de geboorte: Opname van biest in de eerste levensdagen, daarna opname
van melk en natuurlijk de groei. Ook gezondheid is het opletten of er luchtwegproblemen
ontstaan of diarree.
o Periode rond drachtig worden: Rond het drachtig worden spelen hormonale veranderingen
de hoofdrol: zijn er signalen van tocht? Zoals verhoogde activiteit, hormonale veranderingen,
verhoogde lichaamstemp, mindere voeropname. Normaal duurt de tocht 15-18 uur (variatie
8-30 uur). Cyclus is normaal 3 wkn, dus missen van een tocht is 3 wkn wachten.
o Periode eerste 100 dagen na afkalven: De koe heeft een hoge melkproductie, waardoor ze
snel in de negatieve energiebalans kan schieten, er liggen metabole gezondheidsproblemen
zoals ketose (melkziekte) en pensverzuring op de loer (400-600 euro dierenartskosten per
koe). Ook kans op mastitis en kreupelheid (is gerelateerd aan voeding) zijn in deze periode
verhoogd.
o Periode van droogzetten: Droogzetten van koeien doe je meestal 6 weken voor het afkalven.
Om droog te zetten wordt koe op apart dieet gezet zodat melkproductie afneemt. In deze
periode let je dus op voldoende voeropname en op dat de activiteit niet opeens heel erg
afneemt.
Koeien:
o Vatbaarder voor stofwisselingsproblemen
o NEB
o Celgetal
o Klauwproblemen
o Vruchtbaarheid
Vaarzen:
o Introductie in de koppel
o Rangorde
o Geen NEB
o Mogelijk later inseminatiemoment
, Kritische processen op het melkveebedrijf
o Voedingsmanagement
o Melkwinning
o Gezondheidsmanagement
o Vruchtbaarheid en voortplantingsmanagement
o Jongveemanagement
o Huisvesting / omgeving
o Voederteelt
Van data naar indicator
o Kritische Prestatie Indicator
o Prestatie indicator: te behalen resultaten
o Prestatie weergave: behaalde resultaten
Een indicator is meetbaar en heeft een voorspellende waarde. Een indicator maakt een doel
meetbaar.
Conception Rate
Het percentage dieren dat 63 tot 84 dagen geleden geïnsemineerd is en daarvan drachtig is
geworden, vertelt mij wat over hoe goed de koeien drachtig worden van inseminaties van twee
maanden geleden.
Insemination Rate
Het percentage dieren dat de afgelopen 21 dagen geïnsemineerd is tegenover het aantal dieren dat
beschikbaar was voor inseminatie, vertelt mij wat over de combinatie tussen het tochtig worden van
de koeien en de detectie hiervan in de afgelopen 21 dagen.
Les 2: Techniek en Praktijk
Techniek – signalen
Elke sensor werkt met een bepaald type signaal. De belangrijkste zijn:
o Mechanisch (lengte, oppervlakte, snelheid, versnelling, druk, hoeveelheid)
Bij een koe met mastitis zal de melkhoeveelheid melk die de koe geeft dalen. Ook het celgetal is een
mechanisch signaal. Het celgetal wordt bepaald door de cellen te kleuren en vervolgens de cellen te
tellen. Een koe met een verhoogd celgetal heeft vermoedelijk subklinische of klinische mastitis.
o Thermisch (temperatuur)
Bij een koe die mastitis heeft zal de melktemperatuur hoger zijn dan bij de melk van een gezonde
koe. Een verhoogde melktemperatuur kan echter ook wijzen op tocht of een andere infectieziekte in
het lichaam.
o Elektrisch (spanning, geleidbaarheid)
Wanneer het uierweefsel wordt aangetast bevat de melk meer zouten dan normaal met als gevolg
dat de elektrische geleidbaarheid van deze melk hoger is dan die van ‘gezonde’ melk. Niet alle
ontsteking leiden echter tot een aantasting van het uierweefsel. Een on-verhoogde geleidbaarheid in
combinatie met een verhoogd celgetal kan dus voorkomen
o Chemisch (concentratie, chemische reactie snelheid, pH)
Het enzym Lactaat DeHydrogenase (LDH) is een enzym dat voorkomt in alle lichaamscellen. Wanneer
een uierontsteking zich voordoet wordt bloed/melk-barrière doorgankelijker waardoor het enzym
makkelijker in het kwartier terecht komt. Daarnaast LDH voor een deel bij de beschadiging van
afweercellen en oppervlaktecellen van het uierweefsel. Door deze combinatie van factoren kan een
