1
FINANCIEEL MANAGEMENT
HOOFDSTUK 1 : KREDIET BIJ DE BANK
1.1. Terugbetalingscapaciteit
1.1.1. Kredietverstrekking factoren
Welke factoren zal de bank controleren om een kredietaanvraag te beoordelen?
1. De terugbetalingscapaciteit (TBC)
(kan de onderneming de gevraagde lening wel terugbetalen?)
2. De kwaliteit / ervaring van het management
(jong, oud, kennis van de sector)
3. De verhouding tussen het risico voor de bank en het rendement van de kredietaanvraag
(waarborgen verlagen het risico, bv. hypotheek)
4. Eigen inspanning / engagement van de ondernemer
1.1.2. De terugbetalingscapaciteit (TBC)
“Kan de onderneming de jaarlijkse afbetalingen van kapitaal en intresten terugbetalen?”
Berekening van de cashflow :
Cashflow = resultaat van het boekjaar + niet-kaskosten
De niet-kaskosten zijn afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen -> kosten die geen
invloed op de bankrekening hebben.
Worden bij het resultaat van het boekjaar geteld omdat ze in de bekeringen van de winst of verlies
eerst het resultaat van het boekjaar negatief hebben beïnvloed als kost
• De schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen (42) moeten afgetrokken
worden van de cashflow)
• Het niet-recurrent resultaat (uitzonderlijke opbrengsten) worden ook afgetrokken van de
cashflow
• De jaarlijkse afbetalingslast van de nieuwe lening wordt als laatste in rekening gebracht
SCHEMATISCH SAMENGEVAT :
Berekening Code JR
Cashflow (resultaat van het boekjaar + afschrijvingen + 9904 + 630 +
waardeverminderingen + voorzieningen) 631/4 + 635/8
- Schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen - (42)
- Niet-recurrente opbrengsten - 76A/B
+ Niet-recurrente kosten + 66A/B
- Afbetaling (kapitaal en intrest) eerste jaar van het gevraagde krediet
= Terugbetalingscapaciteit (TBC)
Minimaal groter dan 0 euro, positief bedrag !
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
, 2
Methodes om een zwakke terugbetalingscapaciteit te verbeteren en de kans te verhogen dat een
krediet goedgekeurd wordt door de bank zijn :
• Minder lenen (met meer eigen middelen de aankoop financieren)
• Lenen voor een langere looptijd
• Privé borg staan (sterk af te raden)
• Een bulletkrediet afsluiten
Een bulletkrediet is een krediet waarbij elke maand enkel interesten worden terugbetaald aan de
bank. Het geleende kapitaal wordt in eenmaal terugbetaald op het einde van het krediet. De
ondernemer moet er zich dan wel van bewust zijn dat het volledige gemeende bedrag op de
eindvervaldag voorhanden moet zijn.
Zie oefening p11-25 !
1.2. Kredietopening
Als een onderneming bij een financiële instelling aanklopt voor een krediet dan wordt er een soort
‘pot’ gemaakt. Deze ‘pot’ wordt een kredietopening genoemd.
De bank gaat er voor zorgen dat een kredietopening voldoende is gewaarborgd.
Voorbeeld :
Als de kredietopening niet volledig is benut met krediet, wordt gezegd dat er een marge is.
-> al terugbetaald aan de bank
Voorbeeld :
Wat is het voordeel om te werken via dergelijke constructie?
- Geen nieuw dossier opstarten
- Geen nieuwe analyse nodig
- Waarborg vestigen vaak dure aangelegenheid (zie later)
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
, 3
Wat is het verschil tussen een krediet en een lening?
- Krediet : weder opname mogelijk van het reeds afgeloste bedrag
- Lening : geen weder opname mogelijk (meer in de privésector, auto)
Zie oefening p29 !
1.3. Samenstellen van een kredietdossier
De bank wil slechts geld ter beschikking stellen als er :
1) voldoende zekerheid is dat ze het geld terugkrijgt
2) voldoende rendement (via de intrest op het krediet)
Vandaar dat de bank onder andere kijkt naar :
- Wie is de kredietnemer? KYC-Principe -> Know Your Customer
o Rechtspersoonlijkheid, statuten, ervaring management, …
o Huidige financiële situatie (recente balans en resultatenrekening), relatie met
bank/andere banken, … -> analyse jaarrekening
- Is het project waarmee de kredietnemer bezig is gezond?
o zijn de financieringsbehoeftes correct en realistisch ingeschat?
o is de terugbetalingscapaciteit voldoende
- Waarborgen?
Zie oefening p33-34 !
1.3.1. Krediettype in functie van behoefte
Meestal wordt er eerste gekeken waar de bijkomende kredietbehoefte is ontstaan en wordt er pas
daarna een passende kredietformule voorgesteld, eventueel met een nieuwe waarborgregeling.
Bijvoorbeeld :
-
Behoefte aan bedrijfskapitaal (bv. betalingsuitstel klanten)
o KT-financiering (bv. kaskrediet)
o NBK = VL.A – VV KT
- Nood aan middelen op lange termijn (bv. aankoop gebouw)
o investeringskrediet LT
1.3.2. Krediettype in functie van balansstructuur
Er wordt meestal gewaakt dat het volgende basis financieel evenwicht wordt behouden :
- Permanent vermogen > vaste activa
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
, 4
1.3.3. Rechtspersoon
Noodzakelijk inzicht van de bank in :
Wie is de kredietnemer?
- Wie mag deze rechtspersoon vertegenwoordigen?
- Valt het krediet binnen het maatschappelijk doel?
- Wie mag ondertekenen?
De recentste statuten en statutenwijzigingen zijn dan ook essentieel bij kredietverlening
-> Raadplegen via het Belgisch Staatsblad
1.4. Waarborgvormen -> volledige vermogen aansprakelijk -> waarborgen regelt “voorrang”
De bank is slecht bereid om krediet te verlenen indien ze ook over een bepaalde zekerheid beschikt
dat de onderneming het krediet zal terugbetalen. Om dit kredietrisico te dekken, vraagt de bank dan
ook bepaalde zekerheden of waarborgen.
-> bepalen welke schuldeiser eerst hun geld gaat terug zien.
Voorbeelden :
- Hypotheek
- Hypothecair mandaat
- Pand op de ondernemingsgoederen
- Voorrecht van de onbetaalde verkoper van roerende goederen
- Borgstelling
- Inpandgave effecten
- Waarborgregeling Vlaamse Overheid
- Schuldconvenant
1.4.1. HYPOTHEEK
- op een verhandelbaar onroerend goed (vb. terreinen en gebouwen)
- opgesteld volgen rang
- meerdere malen hypotheek op hetzelfde onroerend goed :
hypotheek in 1ste rang, 2de rang, …
Voorbeeld :
Hypotheek op bedrijfsgebouw
- Hypotheek 1ste rang : €50 000 KBC
- Hypotheek 2de rang : €70 000 ING
- Hypotheek in 3de rang : €100 000 Belfius
Schuldsituatie op moment faillissement (verkoop bedrijfsgebouw: 180 000)
Bank uitstaand saldo
- KBC 45 000 1e rang -> 45 000 EUR gecompenseerd (rest 135 000)
- ING 60 000 2e rang -> 60 000 EUR gecompenseerd (rest 75 000)
- Belfius 95 000 3e rang -> resterende 75 000 gecompenseerd
Openstaande schuld met andere schuldeisers
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
FINANCIEEL MANAGEMENT
HOOFDSTUK 1 : KREDIET BIJ DE BANK
1.1. Terugbetalingscapaciteit
1.1.1. Kredietverstrekking factoren
Welke factoren zal de bank controleren om een kredietaanvraag te beoordelen?
1. De terugbetalingscapaciteit (TBC)
(kan de onderneming de gevraagde lening wel terugbetalen?)
2. De kwaliteit / ervaring van het management
(jong, oud, kennis van de sector)
3. De verhouding tussen het risico voor de bank en het rendement van de kredietaanvraag
(waarborgen verlagen het risico, bv. hypotheek)
4. Eigen inspanning / engagement van de ondernemer
1.1.2. De terugbetalingscapaciteit (TBC)
“Kan de onderneming de jaarlijkse afbetalingen van kapitaal en intresten terugbetalen?”
Berekening van de cashflow :
Cashflow = resultaat van het boekjaar + niet-kaskosten
De niet-kaskosten zijn afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen -> kosten die geen
invloed op de bankrekening hebben.
Worden bij het resultaat van het boekjaar geteld omdat ze in de bekeringen van de winst of verlies
eerst het resultaat van het boekjaar negatief hebben beïnvloed als kost
• De schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen (42) moeten afgetrokken
worden van de cashflow)
• Het niet-recurrent resultaat (uitzonderlijke opbrengsten) worden ook afgetrokken van de
cashflow
• De jaarlijkse afbetalingslast van de nieuwe lening wordt als laatste in rekening gebracht
SCHEMATISCH SAMENGEVAT :
Berekening Code JR
Cashflow (resultaat van het boekjaar + afschrijvingen + 9904 + 630 +
waardeverminderingen + voorzieningen) 631/4 + 635/8
- Schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen - (42)
- Niet-recurrente opbrengsten - 76A/B
+ Niet-recurrente kosten + 66A/B
- Afbetaling (kapitaal en intrest) eerste jaar van het gevraagde krediet
= Terugbetalingscapaciteit (TBC)
Minimaal groter dan 0 euro, positief bedrag !
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
, 2
Methodes om een zwakke terugbetalingscapaciteit te verbeteren en de kans te verhogen dat een
krediet goedgekeurd wordt door de bank zijn :
• Minder lenen (met meer eigen middelen de aankoop financieren)
• Lenen voor een langere looptijd
• Privé borg staan (sterk af te raden)
• Een bulletkrediet afsluiten
Een bulletkrediet is een krediet waarbij elke maand enkel interesten worden terugbetaald aan de
bank. Het geleende kapitaal wordt in eenmaal terugbetaald op het einde van het krediet. De
ondernemer moet er zich dan wel van bewust zijn dat het volledige gemeende bedrag op de
eindvervaldag voorhanden moet zijn.
Zie oefening p11-25 !
1.2. Kredietopening
Als een onderneming bij een financiële instelling aanklopt voor een krediet dan wordt er een soort
‘pot’ gemaakt. Deze ‘pot’ wordt een kredietopening genoemd.
De bank gaat er voor zorgen dat een kredietopening voldoende is gewaarborgd.
Voorbeeld :
Als de kredietopening niet volledig is benut met krediet, wordt gezegd dat er een marge is.
-> al terugbetaald aan de bank
Voorbeeld :
Wat is het voordeel om te werken via dergelijke constructie?
- Geen nieuw dossier opstarten
- Geen nieuwe analyse nodig
- Waarborg vestigen vaak dure aangelegenheid (zie later)
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
, 3
Wat is het verschil tussen een krediet en een lening?
- Krediet : weder opname mogelijk van het reeds afgeloste bedrag
- Lening : geen weder opname mogelijk (meer in de privésector, auto)
Zie oefening p29 !
1.3. Samenstellen van een kredietdossier
De bank wil slechts geld ter beschikking stellen als er :
1) voldoende zekerheid is dat ze het geld terugkrijgt
2) voldoende rendement (via de intrest op het krediet)
Vandaar dat de bank onder andere kijkt naar :
- Wie is de kredietnemer? KYC-Principe -> Know Your Customer
o Rechtspersoonlijkheid, statuten, ervaring management, …
o Huidige financiële situatie (recente balans en resultatenrekening), relatie met
bank/andere banken, … -> analyse jaarrekening
- Is het project waarmee de kredietnemer bezig is gezond?
o zijn de financieringsbehoeftes correct en realistisch ingeschat?
o is de terugbetalingscapaciteit voldoende
- Waarborgen?
Zie oefening p33-34 !
1.3.1. Krediettype in functie van behoefte
Meestal wordt er eerste gekeken waar de bijkomende kredietbehoefte is ontstaan en wordt er pas
daarna een passende kredietformule voorgesteld, eventueel met een nieuwe waarborgregeling.
Bijvoorbeeld :
-
Behoefte aan bedrijfskapitaal (bv. betalingsuitstel klanten)
o KT-financiering (bv. kaskrediet)
o NBK = VL.A – VV KT
- Nood aan middelen op lange termijn (bv. aankoop gebouw)
o investeringskrediet LT
1.3.2. Krediettype in functie van balansstructuur
Er wordt meestal gewaakt dat het volgende basis financieel evenwicht wordt behouden :
- Permanent vermogen > vaste activa
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
, 4
1.3.3. Rechtspersoon
Noodzakelijk inzicht van de bank in :
Wie is de kredietnemer?
- Wie mag deze rechtspersoon vertegenwoordigen?
- Valt het krediet binnen het maatschappelijk doel?
- Wie mag ondertekenen?
De recentste statuten en statutenwijzigingen zijn dan ook essentieel bij kredietverlening
-> Raadplegen via het Belgisch Staatsblad
1.4. Waarborgvormen -> volledige vermogen aansprakelijk -> waarborgen regelt “voorrang”
De bank is slecht bereid om krediet te verlenen indien ze ook over een bepaalde zekerheid beschikt
dat de onderneming het krediet zal terugbetalen. Om dit kredietrisico te dekken, vraagt de bank dan
ook bepaalde zekerheden of waarborgen.
-> bepalen welke schuldeiser eerst hun geld gaat terug zien.
Voorbeelden :
- Hypotheek
- Hypothecair mandaat
- Pand op de ondernemingsgoederen
- Voorrecht van de onbetaalde verkoper van roerende goederen
- Borgstelling
- Inpandgave effecten
- Waarborgregeling Vlaamse Overheid
- Schuldconvenant
1.4.1. HYPOTHEEK
- op een verhandelbaar onroerend goed (vb. terreinen en gebouwen)
- opgesteld volgen rang
- meerdere malen hypotheek op hetzelfde onroerend goed :
hypotheek in 1ste rang, 2de rang, …
Voorbeeld :
Hypotheek op bedrijfsgebouw
- Hypotheek 1ste rang : €50 000 KBC
- Hypotheek 2de rang : €70 000 ING
- Hypotheek in 3de rang : €100 000 Belfius
Schuldsituatie op moment faillissement (verkoop bedrijfsgebouw: 180 000)
Bank uitstaand saldo
- KBC 45 000 1e rang -> 45 000 EUR gecompenseerd (rest 135 000)
- ING 60 000 2e rang -> 60 000 EUR gecompenseerd (rest 75 000)
- Belfius 95 000 3e rang -> resterende 75 000 gecompenseerd
Openstaande schuld met andere schuldeisers
Financieel Management Semester 1 Owen Delarue 2BMA
