KENNISTOETS 2.2 G&P
Gezondheid & Preventie
Inhoudsopgave
GP 1.1 GEZOND OF ZIEK................................................................................................................................ 1
GP 1.2 VOORKOMEN VAN GEZONDHEIDSPROBLEMEN EN IN KAART BRENGEN VAN RISICO’S........................2
GP 1.3 PREVENTIE EN DE ROL VAN DE VERPLEEGKUNDIGE.............................................................................6
GP 1.4 GEZONDHEID BEVORDEREN OP DRIE MANIEREN................................................................................7
GP 1.5 INTERVENTION MAPPING EN INDIVIDUELE VOORLICHTING IN DE THUISSITUATIE...............................9
GP 1.6 ANALYSE VAN GEDRAG: HOE ONTSTAAT GEDRAG..............................................................................9
GP 1.7 VOORLICHTINGS-/ADVIESGESPREK EN ZELFMANAGEMENT..............................................................10
GP 1.8 VOORLICHTINGSMETHODEN EN HULPMIDDELEN..............................................................................14
GP 1.9 GEDRAGSVERANDERINGSMODELLEN............................................................................................... 15
GP 1.0 TOEPASSING VERSCHILLENDE GEDRAGSVERANDERINGSMODELLEN.................................................17
GP 2.1: GEZONDHEIDSDETERMINANT LEEFSTIJL & GEDRAG.........................................................................17
GP 2.2: ENDOGENE GEZONDHEIDSDETERMINANT EN ZELFMANAGEMENT...................................................19
GP 2.3: MODEL VAN GEDRAGSVERANDERING............................................................................................. 20
GP 2.4: PRAKTIJKVERPLEEGKUNDIGE CVRM................................................................................................ 21
GP 2.5: GEZONDHEIDSBESCHERMING EN COLLECTIEVE PREVENTIE..............................................................23
GP 2.6: GEZOND OPGROEIEN....................................................................................................................... 25
GP 2.7: GEZONDHEIDSDETERMINANT FYSIEKE EN MAATSCHAPPELIJKE OMGEVING.....................................27
GP 2.8: HET VOEREN VAN EEN VOORLICHTINGSGESPREK.............................................................................28
GP 1.1 Gezond of Ziek
Verwoorden welke verschillende visies op gezondheid er zijn
,Medische visie: afwezigheid van ziekte of lichaamsgebrek, monocausaal (=een oorzaak),
klassieke benadering (was vroeger voor een lange tijd belangrijkste visie voor
verpleegkundigen nu niet meer)
Biologische visie (homeostase): intern milieu constant kunnen houden bij wisselende
omstandigheden, zoals zuurgraad van het bloed, temperatuur.
Psychologische visie: geestelijke gezondheid, doelen behalen, individueel
Sociale visie: maatschappelijk betrokken, normen en waarden, cultuurgebonden
Humane, multicausale visie: combinatie van alle 4, definitie WHO, weerspiegelt holistisch
mensbeeld.
Dynamische visie: aanpassingsvermogen, balans met zowel zichzelf als zijn externe milieu.
Een voorbeeld noemen bij elke visie op gezondheid
Medische visie: iedereen die niet ziek is of geen lichaamsgebrek heeft is gezond
Oorzaak aanwijsbaar = iemand is ziek.
Biologische visie: als je het koud hebt, jezelf weer warm maken dmv dikkere kleding of een
deken.
Psychologische visie: persoon behaalt de door hemzelf gestelde doelen, = geestelijk gezond
en voldoet aan geestelijke behoeften. Persoon kan zich gezond definiëren als die volgens de
medische benadering ziek is.
Sociale visie: gezond als persoon toebedeelde sociale rollen uitvoert binnen de normen en
waarden die gelden in de samenleving.
Humane visie: verbindt de biologische, psychologische en sociale visie.
Dynamische visie: in staat regie te houden over eigen gezondheid en eigen gezondheid
managen, evenwicht tussen draaglast en draagkracht.
Benoemen welke verschillende definities van gezondheid er zijn deze herkennen
Positieve gezondheid is een bredere kijk op gezondheid, uitgewerkt in zes dimensies. Met
die bredere benadering draag je bij aan het vermogen van mensen om met de fysieke,
emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. Én om zo veel mogelijk eigen
regie te voeren.
GP 1.2 Voorkomen van gezondheidsproblemen en in
kaart brengen van risico’s
Benoemen wat de gezondheidsdeterminanten van het health concept van Lalonde zijn en
deze herkennen
, Gezondheidsdeterminanten in Health Concept van Lalonde
- Endogene gezondheidsdeterminanten: intern milieu (human biology)
- Gezondheidsdeterminant: leefstijl & gedrag (lifestyle
- Exogene gezondheidsdeterminant: fysieke omgeving (physical environment) en
maatschappelijke omgeving (social environment)
- Gezondheidsdeterminant medische zorg & preventie (health care organization)
Intern milieu
- Genetisch: afwijkingen in de genen; afwijkingen in chromosomen; multifactoriële
gezondheidsproblemen; aanleg voor gezondheidsproblemen.
- Verworden (= niet-aangeboren) factoren: hoge bloeddruk, afwijking in
immuunsysteem; hoog cholesterolgehalte; wisselende glucosespiegel; overgewicht
en obesitas; psychische (on)gezondheid; veroudering.
Leefstijl en gedrag
- Invloed van gedrag op gezondheid en ontstaat of verergeren van
gezondheidsproblemen.
- Uitgegaan van iemands beweegredenen om zich op een bepaalde manier te
gedragen en het werkelijke gedrag.
Medische zorg en preventie
- Gezondheidsvoorzieningen, bij ziekte zowel curatief als preventief.
Externe milieu
- Factoren buiten het menselijk lichaam, fysieke en maatschappelijke omgeving.
- Fysiek: factoren buiten het menselijk lichaam die van invloed zijn op de gezondheid
en het ontstaat of verergeren van gezondheidsproblemen.
- Maatschappelijk: plaats van iemand binnen de maatschappij.
Lalonde neemt gezondheid als uitgangspunt. Gebruikt bij analyse van gezondheid en
gezondheidsprobleem. Gezondheid wordt verbeterd, en risico’s wordt verminderd.
Kern van het model van Lalonde bestaat uit gezondheidsdeterminanten. = factoren die van
invloed zijn op gezondheid en ziekte
Wordt gekeken naar factoren die van invloed zijn op gezondheid op groepsniveau.
Uitleggen hoe je het model van Lalonde gebruikt bij het maken van een
gezondheidsdeskundige analyse
Met Lalonde-model kan het gezondheidsprobleem geanalyseerd worden: op welke manier
zijn de gezondheidsdeterminanten van invloed op gezondheid of op het
Gezondheid & Preventie
Inhoudsopgave
GP 1.1 GEZOND OF ZIEK................................................................................................................................ 1
GP 1.2 VOORKOMEN VAN GEZONDHEIDSPROBLEMEN EN IN KAART BRENGEN VAN RISICO’S........................2
GP 1.3 PREVENTIE EN DE ROL VAN DE VERPLEEGKUNDIGE.............................................................................6
GP 1.4 GEZONDHEID BEVORDEREN OP DRIE MANIEREN................................................................................7
GP 1.5 INTERVENTION MAPPING EN INDIVIDUELE VOORLICHTING IN DE THUISSITUATIE...............................9
GP 1.6 ANALYSE VAN GEDRAG: HOE ONTSTAAT GEDRAG..............................................................................9
GP 1.7 VOORLICHTINGS-/ADVIESGESPREK EN ZELFMANAGEMENT..............................................................10
GP 1.8 VOORLICHTINGSMETHODEN EN HULPMIDDELEN..............................................................................14
GP 1.9 GEDRAGSVERANDERINGSMODELLEN............................................................................................... 15
GP 1.0 TOEPASSING VERSCHILLENDE GEDRAGSVERANDERINGSMODELLEN.................................................17
GP 2.1: GEZONDHEIDSDETERMINANT LEEFSTIJL & GEDRAG.........................................................................17
GP 2.2: ENDOGENE GEZONDHEIDSDETERMINANT EN ZELFMANAGEMENT...................................................19
GP 2.3: MODEL VAN GEDRAGSVERANDERING............................................................................................. 20
GP 2.4: PRAKTIJKVERPLEEGKUNDIGE CVRM................................................................................................ 21
GP 2.5: GEZONDHEIDSBESCHERMING EN COLLECTIEVE PREVENTIE..............................................................23
GP 2.6: GEZOND OPGROEIEN....................................................................................................................... 25
GP 2.7: GEZONDHEIDSDETERMINANT FYSIEKE EN MAATSCHAPPELIJKE OMGEVING.....................................27
GP 2.8: HET VOEREN VAN EEN VOORLICHTINGSGESPREK.............................................................................28
GP 1.1 Gezond of Ziek
Verwoorden welke verschillende visies op gezondheid er zijn
,Medische visie: afwezigheid van ziekte of lichaamsgebrek, monocausaal (=een oorzaak),
klassieke benadering (was vroeger voor een lange tijd belangrijkste visie voor
verpleegkundigen nu niet meer)
Biologische visie (homeostase): intern milieu constant kunnen houden bij wisselende
omstandigheden, zoals zuurgraad van het bloed, temperatuur.
Psychologische visie: geestelijke gezondheid, doelen behalen, individueel
Sociale visie: maatschappelijk betrokken, normen en waarden, cultuurgebonden
Humane, multicausale visie: combinatie van alle 4, definitie WHO, weerspiegelt holistisch
mensbeeld.
Dynamische visie: aanpassingsvermogen, balans met zowel zichzelf als zijn externe milieu.
Een voorbeeld noemen bij elke visie op gezondheid
Medische visie: iedereen die niet ziek is of geen lichaamsgebrek heeft is gezond
Oorzaak aanwijsbaar = iemand is ziek.
Biologische visie: als je het koud hebt, jezelf weer warm maken dmv dikkere kleding of een
deken.
Psychologische visie: persoon behaalt de door hemzelf gestelde doelen, = geestelijk gezond
en voldoet aan geestelijke behoeften. Persoon kan zich gezond definiëren als die volgens de
medische benadering ziek is.
Sociale visie: gezond als persoon toebedeelde sociale rollen uitvoert binnen de normen en
waarden die gelden in de samenleving.
Humane visie: verbindt de biologische, psychologische en sociale visie.
Dynamische visie: in staat regie te houden over eigen gezondheid en eigen gezondheid
managen, evenwicht tussen draaglast en draagkracht.
Benoemen welke verschillende definities van gezondheid er zijn deze herkennen
Positieve gezondheid is een bredere kijk op gezondheid, uitgewerkt in zes dimensies. Met
die bredere benadering draag je bij aan het vermogen van mensen om met de fysieke,
emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. Én om zo veel mogelijk eigen
regie te voeren.
GP 1.2 Voorkomen van gezondheidsproblemen en in
kaart brengen van risico’s
Benoemen wat de gezondheidsdeterminanten van het health concept van Lalonde zijn en
deze herkennen
, Gezondheidsdeterminanten in Health Concept van Lalonde
- Endogene gezondheidsdeterminanten: intern milieu (human biology)
- Gezondheidsdeterminant: leefstijl & gedrag (lifestyle
- Exogene gezondheidsdeterminant: fysieke omgeving (physical environment) en
maatschappelijke omgeving (social environment)
- Gezondheidsdeterminant medische zorg & preventie (health care organization)
Intern milieu
- Genetisch: afwijkingen in de genen; afwijkingen in chromosomen; multifactoriële
gezondheidsproblemen; aanleg voor gezondheidsproblemen.
- Verworden (= niet-aangeboren) factoren: hoge bloeddruk, afwijking in
immuunsysteem; hoog cholesterolgehalte; wisselende glucosespiegel; overgewicht
en obesitas; psychische (on)gezondheid; veroudering.
Leefstijl en gedrag
- Invloed van gedrag op gezondheid en ontstaat of verergeren van
gezondheidsproblemen.
- Uitgegaan van iemands beweegredenen om zich op een bepaalde manier te
gedragen en het werkelijke gedrag.
Medische zorg en preventie
- Gezondheidsvoorzieningen, bij ziekte zowel curatief als preventief.
Externe milieu
- Factoren buiten het menselijk lichaam, fysieke en maatschappelijke omgeving.
- Fysiek: factoren buiten het menselijk lichaam die van invloed zijn op de gezondheid
en het ontstaat of verergeren van gezondheidsproblemen.
- Maatschappelijk: plaats van iemand binnen de maatschappij.
Lalonde neemt gezondheid als uitgangspunt. Gebruikt bij analyse van gezondheid en
gezondheidsprobleem. Gezondheid wordt verbeterd, en risico’s wordt verminderd.
Kern van het model van Lalonde bestaat uit gezondheidsdeterminanten. = factoren die van
invloed zijn op gezondheid en ziekte
Wordt gekeken naar factoren die van invloed zijn op gezondheid op groepsniveau.
Uitleggen hoe je het model van Lalonde gebruikt bij het maken van een
gezondheidsdeskundige analyse
Met Lalonde-model kan het gezondheidsprobleem geanalyseerd worden: op welke manier
zijn de gezondheidsdeterminanten van invloed op gezondheid of op het
