Luuk Lemmens V6a GS feniks H10 samenvatting
Hoofdstuk 10 Tijd van Televisie en computer
Kenmerkend aspecten:
45. De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld
46. De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en een daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
47. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw
aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
48. De eenwording van Europa
49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
10.1 De Koude Oorlog (P. 311)
Kapitalisme en communisme
In 1945 werden de Verenigde Naties (VN) opgericht; dit was een verbeterde
versie van de Volkenbond van 1919. Zowel de SU als VS zijn hier lid van.
- VN heeft WO II niet kunnen voorkomen
Na 1945 nam het wantrouwen tussen de VS en SU weer toe.
- Sinds Russische Revolutie 1917 tegenovergestelde ideologieën;
- In het Westen staat de vrijheid van het individu voorop; democratische
besluitvorming en meerpartijenstelsel, regelmatige vrije verkiezingen, vrijheid
van meningsuiting en kapitalisme.
- In de SU was het Communisme de staatsideologie; kenmerken zijn censuur,
onderdrukking, planeconomie me staatsbedrijven en dictatuur.
Machtstegenstelling
Als de VS zich terug zou trekken uit Europa zou er een verstoring in het
machtsevenwicht komen door de militaire aanwezigheid van de SU in Oost-
Europa.
Stalin wist regeringen van Oost-Europese landen communistisch te maken en
afhankelijk te maken van de SU (satellietstaten). Daarmee ontstond er een
IJzeren Gordijn als scheidslijn tussen het kapitalistische Westen en het
communistische Oosten; de reden hierachter voor Stalin zou zijn geweest om de
westgrens van de SU te beschermen tegen het Westen (buffer van landen);
veiligheidsbehoefte.
Doordat veel landen vielen voor het communisme (Polen, Roemenië, Bulgarije en
Hongarije) nam de spanning tussen Oost en West toe waardoor men al snel
sprak van een Koude Oorlog (1946-1962).
Sinds 1949 beschikte de SU net als de VS over atoomwapens.
-> leidt tot meer spanning
-> Beide blokken gaan bondgenootschappen aan en er is sprake van
blokvorming; Kapitalistische (westerse) landen in de wereld staan tegenover de
communistische landen (onder invloedssfeer van SU).
, Trumandoctrine en Marshallhulp
De Trumandoctrine van president Truman beschreef dat ieder land dat zich
bedreigd voelt op Amerikaanse steun kon rekenen. Het bestond uit twee delen:
- De Containmentpolitiek hield in dat de VS ernaar streeft de uitbreiding van
het communisme tegen te gaan (to contain = tegenhouden/beperken)
- De Mashallhulp was de economische steun die Amerika te bieden had.
Amerika zag voordelen in een economisch welvarend Europa;
- Armen mensen voelen zich namelijk aangetrokken tot gemeenschappelijk bezit
(communisme)
- Een economisch hersteld Europa kon een afzetgebied worden voor Amerikaanse
producten
Naast deze economische motieven was ook nog een politiek motief;
- Door de steun te accepteren kozen landen voor de zijde van de VS in de Koude
OorlogOnder Russische druk moesten Oostbloklanden de economische steun
afslaan.
-> hierdoor verscherpten de tegenstellingen tussen Oost en West -> West wordt
economisch welvarender
De Sovjetisering van Oost-Europa
In het communistische Oost-Europa veranderde er veel;
- Fabrieken werden staatseigendom en boerderijen werden gecollectiviseerd
- Politieke partijen werden monddood verklaard
- Censuur; geen vrije pers en radio meer
- Geheime diensten houden burgers in de gaten; controle
- Totalitair systeem vol jaknikkers in de regering
Oost-Europese landen leefden in een dictatuur. Stalin had in satellietstaten
regeringen aangesteld die zijn beleid volgden.
-> bij afwijkingen werden deze vervangen
In showprocessen werden verraders van het communisme en kapitalistische
spionnen of indringers ontmaskerd. Dit leidde tot angst en intimidatie bij de
bevolking; hierdoor bleven ze ‘in het gareel’ en werd er weinig kritiek geleverd
op het nieuwe regime of de (falende) planeconomie.
De Duitse deling
In de Conferentie van Potsdam in juli 1945 werd overlegd over de toekomst van
Duitsland.
- Duitsland zou opgedeeld worden in 4 bezettingszones; een Amerikaanse,
Franse, Engelse en een Russische
- Berlijn zou op een gelijke wijze worden opgedeeld in 4 bezettingszones; deze
lag midden in de Russische bezettingszone
Terwijl de Russen hun Duitse oostelijke bezettingszone leeghaalde, boden de
Verengde Staten de westelijke zones economische hulp op grote schaal.
Hoofdstuk 10 Tijd van Televisie en computer
Kenmerkend aspecten:
45. De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld
46. De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en een daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
47. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw
aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
48. De eenwording van Europa
49. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
10.1 De Koude Oorlog (P. 311)
Kapitalisme en communisme
In 1945 werden de Verenigde Naties (VN) opgericht; dit was een verbeterde
versie van de Volkenbond van 1919. Zowel de SU als VS zijn hier lid van.
- VN heeft WO II niet kunnen voorkomen
Na 1945 nam het wantrouwen tussen de VS en SU weer toe.
- Sinds Russische Revolutie 1917 tegenovergestelde ideologieën;
- In het Westen staat de vrijheid van het individu voorop; democratische
besluitvorming en meerpartijenstelsel, regelmatige vrije verkiezingen, vrijheid
van meningsuiting en kapitalisme.
- In de SU was het Communisme de staatsideologie; kenmerken zijn censuur,
onderdrukking, planeconomie me staatsbedrijven en dictatuur.
Machtstegenstelling
Als de VS zich terug zou trekken uit Europa zou er een verstoring in het
machtsevenwicht komen door de militaire aanwezigheid van de SU in Oost-
Europa.
Stalin wist regeringen van Oost-Europese landen communistisch te maken en
afhankelijk te maken van de SU (satellietstaten). Daarmee ontstond er een
IJzeren Gordijn als scheidslijn tussen het kapitalistische Westen en het
communistische Oosten; de reden hierachter voor Stalin zou zijn geweest om de
westgrens van de SU te beschermen tegen het Westen (buffer van landen);
veiligheidsbehoefte.
Doordat veel landen vielen voor het communisme (Polen, Roemenië, Bulgarije en
Hongarije) nam de spanning tussen Oost en West toe waardoor men al snel
sprak van een Koude Oorlog (1946-1962).
Sinds 1949 beschikte de SU net als de VS over atoomwapens.
-> leidt tot meer spanning
-> Beide blokken gaan bondgenootschappen aan en er is sprake van
blokvorming; Kapitalistische (westerse) landen in de wereld staan tegenover de
communistische landen (onder invloedssfeer van SU).
, Trumandoctrine en Marshallhulp
De Trumandoctrine van president Truman beschreef dat ieder land dat zich
bedreigd voelt op Amerikaanse steun kon rekenen. Het bestond uit twee delen:
- De Containmentpolitiek hield in dat de VS ernaar streeft de uitbreiding van
het communisme tegen te gaan (to contain = tegenhouden/beperken)
- De Mashallhulp was de economische steun die Amerika te bieden had.
Amerika zag voordelen in een economisch welvarend Europa;
- Armen mensen voelen zich namelijk aangetrokken tot gemeenschappelijk bezit
(communisme)
- Een economisch hersteld Europa kon een afzetgebied worden voor Amerikaanse
producten
Naast deze economische motieven was ook nog een politiek motief;
- Door de steun te accepteren kozen landen voor de zijde van de VS in de Koude
OorlogOnder Russische druk moesten Oostbloklanden de economische steun
afslaan.
-> hierdoor verscherpten de tegenstellingen tussen Oost en West -> West wordt
economisch welvarender
De Sovjetisering van Oost-Europa
In het communistische Oost-Europa veranderde er veel;
- Fabrieken werden staatseigendom en boerderijen werden gecollectiviseerd
- Politieke partijen werden monddood verklaard
- Censuur; geen vrije pers en radio meer
- Geheime diensten houden burgers in de gaten; controle
- Totalitair systeem vol jaknikkers in de regering
Oost-Europese landen leefden in een dictatuur. Stalin had in satellietstaten
regeringen aangesteld die zijn beleid volgden.
-> bij afwijkingen werden deze vervangen
In showprocessen werden verraders van het communisme en kapitalistische
spionnen of indringers ontmaskerd. Dit leidde tot angst en intimidatie bij de
bevolking; hierdoor bleven ze ‘in het gareel’ en werd er weinig kritiek geleverd
op het nieuwe regime of de (falende) planeconomie.
De Duitse deling
In de Conferentie van Potsdam in juli 1945 werd overlegd over de toekomst van
Duitsland.
- Duitsland zou opgedeeld worden in 4 bezettingszones; een Amerikaanse,
Franse, Engelse en een Russische
- Berlijn zou op een gelijke wijze worden opgedeeld in 4 bezettingszones; deze
lag midden in de Russische bezettingszone
Terwijl de Russen hun Duitse oostelijke bezettingszone leeghaalde, boden de
Verengde Staten de westelijke zones economische hulp op grote schaal.
