Verbintenissenrecht algemeen
Bronvermelding
Titel : Verbintenissenrecht algemeen
Druk : 3
C.J.H. Brunner, G.T. de Jong, H.B. Krans
Auteur : en M.H. Wissink
Uitgever : Kluwer
ISBN (boek) : 9789013078534
Aantal hoofdstukken (boek) : 5
Aantal pagina’s (boek) : 297
De inhoud van dit uittreksel is met de grootste zorg samengesteld. Incidentele onjuistheden kunnen niettemin voorkomen. Je
dient niet aan te nemen dat de informatie die Students Only B.V. biedt foutloos is, hoewel Students Only B.V. dat wel nastreeft.
Dit uittreksel is voor persoonlijk gebruik en is bedoeld als wegwijzer bij het originele boek. Wij raden aan altijd het bijbehorende
studieboek te kopen en dit uittreksel als naslagwerk erbij te houden. In dit uittreksel staan diverse verwijzingen naar het studieboek
op basis waarvan dit uittreksel is gemaakt.
Dit uittreksel is een uitgave van Students Only B.V. Copyright © 2012 StudentsOnly B.V. Alle rechten voorbehouden. De uitgever
van het studieboek is op generlei wijze betrokken bij het vervaardigen van dit uittreksel. Voor vragen kun je je per email wenden
tot .
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 De verbintenis in het algemeen 3
Hoofdstuk 2 Nakoming en rechtsvorderingen 8
Hoofdstuk 3 Niet-nakoming 14
Hoofdstuk 4 Gevolgen van overgang van vorderingen en schulden 25
Hoofdstuk 5 Het einde van de verbintenis 28
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden.
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
,Hoofdstuk 1 De verbintenis in het algemeen
1.1 Inleiding
Vermogensrecht:
Verbintenissenrecht en goederenrecht
Goederenrecht:
De rechten kunnen tegen iedereen worden gehandhaafd. Dit in tegenstelling tot het
verbintenissenrecht, waarbij de overeenkomst van toepassing is op twee personen.
Vermogen:
Vorderingen en schulden
1.1.1 Europese invloed
• Europese Unie
• Europese richtlijnen:
• Richten zich tot de lidstaten die zijn aangesloten bij de EU.
• Geen rechtstreekse werking, uitzondering staat in art. 288 VWEU.
• Lidstaten zetten deze richtlijnen om in nationale regels.
• Het Europese recht heeft voorrang op het nationale recht.
1.2 Het begrip verbintenis
• Een rechtsverhouding die van toepassing is tussen twee partijen
• Eén van de partijen is een prestatie verschuldigd aan de andere partij
• Vorderingsrecht
• Schuld
1.2.1 Een vermogensrechtelijke prestatie
• De prestatie is het voorwerp van de verbintenis:
• geven
• doen
• niet-doen
1.2.2 Rechtens afdwingbaar
• De nakoming van de verbintenis kan worden afgedwongen.
• Er ontstaat een vorderingsrecht voor de schuldeiser t.o.v. de schuldenaar.
• Rechtsvordering
• Indien de schuldenaar door de rechter is veroordeeld, ontstaat hiermee een executoriale titel.
• Onvolmaakte verbintenis: indien nakoming van de verbintenis niet in rechte gevorderd kan
worden, bijv. een natuurlijke verbintenis.
1.2.3 Verbintenissen en andere rechtsplichten
• Art. 3:296 BW heeft betrekking op alle verplichtingen.
• Verbintenissen zijn rechtsplichten.
• Niet alle rechtsplichten kunnen als verbintenissen worden beschouwd.
• Verbintenis: een rechtsverhouding die d.m.v. een overeenkomst tussen schuldenaar en
schuldeiser is ontstaan.
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 3
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
, • Rechtsplicht: de verplichting is ontstaan vanuit het recht, hiervoor behoeft geen
rechtsverhouding te bestaan tussen schuldenaar en schuldeiser.
• Gevolgen van een overtreding:
• De verbintenis wordt niet geschonden
• Onrechtmatige daad, art. 6:162 BW
1.2.4 Rechtsplichten van partijen die niet verbintenissen zijn
• Schadebeperkingsplicht: geen verbintenis, aangezien nakoming niet kan worden gevorderd.
• De schuldeiser is verplicht (rechtsplicht) om de prestatie die door de schuldenaar is geleverd
te onderzoeken op deugdelijkheid en eventuele gebreken. Indien zich gebreken voordoen
dient de schuldeiser dit te melden aan de schuldenaar, zodat deze de zaak kan herstellen of
vervangen.
• Onderzoeks- en mededelingsplicht: de schuldenaar kan nakoming niet in rechte vorderen.
• De schuldeiser heeft alleen recht op schadevergoeding indienhij de zaak heeft onderzocht
en hiervan melding heeft gemaakt aan de schuldenaar. Heeft hij dit nagelaten dan zal
eventuele schade voor zijn eigen rekening komen.
1.3 Natuurlijke verbintenissen
1.3.1 Niet-afdwingbare verbintenissen
• Veroordeling tot nakoming is niet mogelijk op grond van:
• De wet
• Aard van de rechtshandeling
• Een rechtshandeling
1.3.2 Soorten natuurlijke verbintenissen
• Gevallen waarin de rechtsvordering wordt onthouden door de wet of rechtshandeling:
• Speelschuld: hierbij spelen sociale redenen een belangrijke rol
• Gentlemen’s agreements en convenanten: sociale verplichting
• Gevallen waarin de rechtsvordering is komen te vervallen:
• Indien de vorderingsrechten zijn verjaard
• Faillissementsakkoord
• Indien de verplichting van zedelijke aard is:
• Maatschappelijke opvattingen
1.3.3 Zijn natuurlijke verbintenissen wel verbintenissen
• Romeins recht: civiele verbintenis en natuurlijke verbintenis
• Civiele verbintenis:
• Vordering tot nakoming
• Recht op schadevergoeding
• Natuurlijke verbintenis:
• Geen recht op een vordering tot nakoming
• Sommige natuurlijke verbintenissen geven recht op een vordering tot nakoming (afdwingbaar):
• Obligations imparfaites: gewetensschulden
• L’obligation parfaite: persoonlijke verplichting die rechtens afdwingbaar is
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 4
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
, 1.3.4 Natuurlijke verbintenis en schenking
• Nakoming van een natuurlijke verbintenis: betaling van een schuld die niet in rechte opeisbaar
is.
• Overeenkomst van schenking: schenking als betaling van een schuld die in rechte opeisbaar
is.
• Er is geen sprake van een schenking indiende schuld is verjaard.
1.3.5 Rechtsgevolgen van natuurlijke verbintenissen
• Er kan geen verrekening van de schuld plaatsvinden.
• Geen retentierecht.
• Opschorting van de eigen schuld van de schuldeiser is niet mogelijk.
• Uitzondering: nadat de vordering is verjaard blijft een bevoegdheid tot opschorting op de
wederpartij van toepassing.
1.3.6 Omzetting van een natuurlijke verbintenis
• De natuurlijke verbintenis kan worden omgezet in een gewone/civiele verbintenis, zodat de
rechten afdwingbaar zijn voor de schuldeiser.
• De schuldeiser en schuldenaar dienen hierover een overeenkomst af te sluiten.
• Een aanbod tot omzetting van de verbintenis wordt gedaan indien de schuldenaar zich bereid
heeft verklaard om de overeenkomst na te komen.
• Indien de schuldeiser het aanbod van de schuldenaar niet afwijst kan men uitgaan van een
stilzwijgende aanvaarding.
• Rechtshandeling:
• De overeenkomst kan op grond van dwaling worden vernietigd.
• De overeenkomst kan worden ontbonden.
• De overeenkomst kan worden gewijzigd indien zich gewijzigde omstandigheden voordoen.
1.4 De inhoud van de verbintenis
• Taalkundige uitleg
• Systematische uitleg
• Wetshistorische uitleg
• Teleologische uitleg
• Heeft betrekking op de prestatie van de schuldenaar
• Partijautonomie
1.4.1 De ‘normatieve uitleg van rechtshandelingen’
• Normen van redelijkheid en billijkheid (objectief recht)
• Haviltexarrest: gemeenschappelijke bedoeling van beide partijen
• Wederzijdse verwachtingen: rechtskennis
1.4.2 Aanvulling van de verbintenis
• Redelijkheid en billijkheid:
• Aard van de rechtsverhouding
• Wederzijdse belangen
• Omstandigheden
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 5
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
Bronvermelding
Titel : Verbintenissenrecht algemeen
Druk : 3
C.J.H. Brunner, G.T. de Jong, H.B. Krans
Auteur : en M.H. Wissink
Uitgever : Kluwer
ISBN (boek) : 9789013078534
Aantal hoofdstukken (boek) : 5
Aantal pagina’s (boek) : 297
De inhoud van dit uittreksel is met de grootste zorg samengesteld. Incidentele onjuistheden kunnen niettemin voorkomen. Je
dient niet aan te nemen dat de informatie die Students Only B.V. biedt foutloos is, hoewel Students Only B.V. dat wel nastreeft.
Dit uittreksel is voor persoonlijk gebruik en is bedoeld als wegwijzer bij het originele boek. Wij raden aan altijd het bijbehorende
studieboek te kopen en dit uittreksel als naslagwerk erbij te houden. In dit uittreksel staan diverse verwijzingen naar het studieboek
op basis waarvan dit uittreksel is gemaakt.
Dit uittreksel is een uitgave van Students Only B.V. Copyright © 2012 StudentsOnly B.V. Alle rechten voorbehouden. De uitgever
van het studieboek is op generlei wijze betrokken bij het vervaardigen van dit uittreksel. Voor vragen kun je je per email wenden
tot .
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 De verbintenis in het algemeen 3
Hoofdstuk 2 Nakoming en rechtsvorderingen 8
Hoofdstuk 3 Niet-nakoming 14
Hoofdstuk 4 Gevolgen van overgang van vorderingen en schulden 25
Hoofdstuk 5 Het einde van de verbintenis 28
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden.
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
,Hoofdstuk 1 De verbintenis in het algemeen
1.1 Inleiding
Vermogensrecht:
Verbintenissenrecht en goederenrecht
Goederenrecht:
De rechten kunnen tegen iedereen worden gehandhaafd. Dit in tegenstelling tot het
verbintenissenrecht, waarbij de overeenkomst van toepassing is op twee personen.
Vermogen:
Vorderingen en schulden
1.1.1 Europese invloed
• Europese Unie
• Europese richtlijnen:
• Richten zich tot de lidstaten die zijn aangesloten bij de EU.
• Geen rechtstreekse werking, uitzondering staat in art. 288 VWEU.
• Lidstaten zetten deze richtlijnen om in nationale regels.
• Het Europese recht heeft voorrang op het nationale recht.
1.2 Het begrip verbintenis
• Een rechtsverhouding die van toepassing is tussen twee partijen
• Eén van de partijen is een prestatie verschuldigd aan de andere partij
• Vorderingsrecht
• Schuld
1.2.1 Een vermogensrechtelijke prestatie
• De prestatie is het voorwerp van de verbintenis:
• geven
• doen
• niet-doen
1.2.2 Rechtens afdwingbaar
• De nakoming van de verbintenis kan worden afgedwongen.
• Er ontstaat een vorderingsrecht voor de schuldeiser t.o.v. de schuldenaar.
• Rechtsvordering
• Indien de schuldenaar door de rechter is veroordeeld, ontstaat hiermee een executoriale titel.
• Onvolmaakte verbintenis: indien nakoming van de verbintenis niet in rechte gevorderd kan
worden, bijv. een natuurlijke verbintenis.
1.2.3 Verbintenissen en andere rechtsplichten
• Art. 3:296 BW heeft betrekking op alle verplichtingen.
• Verbintenissen zijn rechtsplichten.
• Niet alle rechtsplichten kunnen als verbintenissen worden beschouwd.
• Verbintenis: een rechtsverhouding die d.m.v. een overeenkomst tussen schuldenaar en
schuldeiser is ontstaan.
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 3
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
, • Rechtsplicht: de verplichting is ontstaan vanuit het recht, hiervoor behoeft geen
rechtsverhouding te bestaan tussen schuldenaar en schuldeiser.
• Gevolgen van een overtreding:
• De verbintenis wordt niet geschonden
• Onrechtmatige daad, art. 6:162 BW
1.2.4 Rechtsplichten van partijen die niet verbintenissen zijn
• Schadebeperkingsplicht: geen verbintenis, aangezien nakoming niet kan worden gevorderd.
• De schuldeiser is verplicht (rechtsplicht) om de prestatie die door de schuldenaar is geleverd
te onderzoeken op deugdelijkheid en eventuele gebreken. Indien zich gebreken voordoen
dient de schuldeiser dit te melden aan de schuldenaar, zodat deze de zaak kan herstellen of
vervangen.
• Onderzoeks- en mededelingsplicht: de schuldenaar kan nakoming niet in rechte vorderen.
• De schuldeiser heeft alleen recht op schadevergoeding indienhij de zaak heeft onderzocht
en hiervan melding heeft gemaakt aan de schuldenaar. Heeft hij dit nagelaten dan zal
eventuele schade voor zijn eigen rekening komen.
1.3 Natuurlijke verbintenissen
1.3.1 Niet-afdwingbare verbintenissen
• Veroordeling tot nakoming is niet mogelijk op grond van:
• De wet
• Aard van de rechtshandeling
• Een rechtshandeling
1.3.2 Soorten natuurlijke verbintenissen
• Gevallen waarin de rechtsvordering wordt onthouden door de wet of rechtshandeling:
• Speelschuld: hierbij spelen sociale redenen een belangrijke rol
• Gentlemen’s agreements en convenanten: sociale verplichting
• Gevallen waarin de rechtsvordering is komen te vervallen:
• Indien de vorderingsrechten zijn verjaard
• Faillissementsakkoord
• Indien de verplichting van zedelijke aard is:
• Maatschappelijke opvattingen
1.3.3 Zijn natuurlijke verbintenissen wel verbintenissen
• Romeins recht: civiele verbintenis en natuurlijke verbintenis
• Civiele verbintenis:
• Vordering tot nakoming
• Recht op schadevergoeding
• Natuurlijke verbintenis:
• Geen recht op een vordering tot nakoming
• Sommige natuurlijke verbintenissen geven recht op een vordering tot nakoming (afdwingbaar):
• Obligations imparfaites: gewetensschulden
• L’obligation parfaite: persoonlijke verplichting die rechtens afdwingbaar is
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 4
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
, 1.3.4 Natuurlijke verbintenis en schenking
• Nakoming van een natuurlijke verbintenis: betaling van een schuld die niet in rechte opeisbaar
is.
• Overeenkomst van schenking: schenking als betaling van een schuld die in rechte opeisbaar
is.
• Er is geen sprake van een schenking indiende schuld is verjaard.
1.3.5 Rechtsgevolgen van natuurlijke verbintenissen
• Er kan geen verrekening van de schuld plaatsvinden.
• Geen retentierecht.
• Opschorting van de eigen schuld van de schuldeiser is niet mogelijk.
• Uitzondering: nadat de vordering is verjaard blijft een bevoegdheid tot opschorting op de
wederpartij van toepassing.
1.3.6 Omzetting van een natuurlijke verbintenis
• De natuurlijke verbintenis kan worden omgezet in een gewone/civiele verbintenis, zodat de
rechten afdwingbaar zijn voor de schuldeiser.
• De schuldeiser en schuldenaar dienen hierover een overeenkomst af te sluiten.
• Een aanbod tot omzetting van de verbintenis wordt gedaan indien de schuldenaar zich bereid
heeft verklaard om de overeenkomst na te komen.
• Indien de schuldeiser het aanbod van de schuldenaar niet afwijst kan men uitgaan van een
stilzwijgende aanvaarding.
• Rechtshandeling:
• De overeenkomst kan op grond van dwaling worden vernietigd.
• De overeenkomst kan worden ontbonden.
• De overeenkomst kan worden gewijzigd indien zich gewijzigde omstandigheden voordoen.
1.4 De inhoud van de verbintenis
• Taalkundige uitleg
• Systematische uitleg
• Wetshistorische uitleg
• Teleologische uitleg
• Heeft betrekking op de prestatie van de schuldenaar
• Partijautonomie
1.4.1 De ‘normatieve uitleg van rechtshandelingen’
• Normen van redelijkheid en billijkheid (objectief recht)
• Haviltexarrest: gemeenschappelijke bedoeling van beide partijen
• Wederzijdse verwachtingen: rechtskennis
1.4.2 Aanvulling van de verbintenis
• Redelijkheid en billijkheid:
• Aard van de rechtsverhouding
• Wederzijdse belangen
• Omstandigheden
© Students Only B.V. – Alle rechten voorbehouden. 5
Bron : Verbintenissenrecht algemeen – C.J.H. Brunner e.a.
