Uitneembare Voorzieningen
Inhoudsopgave
Anatomie ................................................................................................................................................................ 2
Immediaatprothese ................................................................................................................................................ 7
Vervangingsprothese ........................................................................................................................................... 11
Syndroom van Kelly en nazorg ............................................................................................................................. 26
Rebasing, relining en reparatie ............................................................................................................................ 34
Materiaalkunde .................................................................................................................................................... 38
Partiële prothetiek ............................................................................................................................................... 46
Het frame ......................................................................................................................................................... 46
Ontwerpen ........................................................................................................................................................ 57
De kliniek .......................................................................................................................................................... 70
, LOTJE GOMMERS M1 – UITNEEMBARE VOORZIENINGEN
Anatomie
Gevolgen van tandenloosheid
Gezicht veranderd: kin naar voren, wangen ingevallen
Bovenkaak wordt smaller, onderkaak wordt platter en breder
Prothese = blok kunststof: vervangt tanden/kiezen, bot, kaakbot
Prothese slijt, kaken slinken, uiterlijk veranderd ook weer → nieuwe prothese:
uiterlijk opknappen (gebonden aan restricties)
A = arcus palatopharyngeus
B = uvula
C = arcus palatoglossus
D = tonsilla palatina (amandelen)
Veel mensen (generatie 1960 vnl.) amandelen geknipt, zijn ze later
op terug gekomen
Sommigen hebben grote amandelen
Raphe pterygomandibularis
Raphe (pees) belangrijk voor maken prothese
Als men de mond wijd opendoet spant de pees zich aan
Indien de prothese te lang is, kan de prothese door de
raphe naar buiten geduwd worden bij bijv. schaterlachen/
grote hap nemen
Raphe vormt de verbinding tussen de Hamulus
pterygoideus en de Trigonum retromolare
Amandelen verwijderd
Tentamen: zichtbare spieren weten in de mond (hals hoeft niet)
2
, LOTJE GOMMERS M1 – UITNEEMBARE VOORZIENINGEN
BOVENKAAK
Frenulum buccale (sommige mensen hebben er meerdere)
Os zygomaticus (harde bobbel, kan drukplaatsen geven bij prothese: kan pijn doen)
Buccale loge (niet opgevuld: gaat voedsel in zitten)
Hamulus pterygoideus (begin in de BK van de Raphe pterygomandibularis)
Fovea (kleine speekselkliertjes zie je soms zitten en soms niet)
A-lijn (grenslijn palatum durum - palatum molle, als men “a” zegt: palatum molle beweegt omhoog)
Palatum durum (harde gehemelte, gaat bij de A-lijn over in het palatum molle)
Palatum molle (zachte gehemelte)
Als je klaart (neus dichtknijpen + blazen door neus): Palatum molle omlaag
“A” zeggen: Palatum molle omhoog
Prothese te lang: niezen/ schaterlachen … → Prothese komt los
Prothese zo ver mogelijk naar achteren door: zo veel mogelijk houvast, zo groot mogelijk opp. van de
kaak omvatten
Te korte prothese: tijdens eten kan de tong voedsel/lucht aan de achterkant onder de prothese
duwen, waardoor er geen goede seal is
Perfecte prothese + redelijke bovenkaak (voldoende bot): prothese kan helemaal vacuümzuigen in
de bovenkaak. In de onderkaak is dat veel moeilijker vanwege beweeglijke tong.
g a
b
c
d
f c
e
A = Frenulum labiale (niet altijd in het esthetische midden van het gezicht (bij 85% wel), soms ook
meerdere strengeltjes)
B = Frenulum buccale/ brides (meerdere uitingsvormen)
C = Papilla incisiva (achter je voortanden, klein bobbeltje, niet altijd in het esthetische midden. Bij
sterk geresorbeerde kaken ligt de papilla boven op de kaakwal)
D = Palatum Durum (nauwelijks indrukbaar = kleine resilientie)
Palatum Molle (indrukbaar = grote resilientie)
E = Torus palatina (botbult, midden op de sutura, indrukbaarheid = 0)
F = Rugae palatinae (riebeltjes achter je voortanden)
G = Vestibulaire omslagplooi (niet opgevuld bij prothese: voedsel ophoping)
3
Inhoudsopgave
Anatomie ................................................................................................................................................................ 2
Immediaatprothese ................................................................................................................................................ 7
Vervangingsprothese ........................................................................................................................................... 11
Syndroom van Kelly en nazorg ............................................................................................................................. 26
Rebasing, relining en reparatie ............................................................................................................................ 34
Materiaalkunde .................................................................................................................................................... 38
Partiële prothetiek ............................................................................................................................................... 46
Het frame ......................................................................................................................................................... 46
Ontwerpen ........................................................................................................................................................ 57
De kliniek .......................................................................................................................................................... 70
, LOTJE GOMMERS M1 – UITNEEMBARE VOORZIENINGEN
Anatomie
Gevolgen van tandenloosheid
Gezicht veranderd: kin naar voren, wangen ingevallen
Bovenkaak wordt smaller, onderkaak wordt platter en breder
Prothese = blok kunststof: vervangt tanden/kiezen, bot, kaakbot
Prothese slijt, kaken slinken, uiterlijk veranderd ook weer → nieuwe prothese:
uiterlijk opknappen (gebonden aan restricties)
A = arcus palatopharyngeus
B = uvula
C = arcus palatoglossus
D = tonsilla palatina (amandelen)
Veel mensen (generatie 1960 vnl.) amandelen geknipt, zijn ze later
op terug gekomen
Sommigen hebben grote amandelen
Raphe pterygomandibularis
Raphe (pees) belangrijk voor maken prothese
Als men de mond wijd opendoet spant de pees zich aan
Indien de prothese te lang is, kan de prothese door de
raphe naar buiten geduwd worden bij bijv. schaterlachen/
grote hap nemen
Raphe vormt de verbinding tussen de Hamulus
pterygoideus en de Trigonum retromolare
Amandelen verwijderd
Tentamen: zichtbare spieren weten in de mond (hals hoeft niet)
2
, LOTJE GOMMERS M1 – UITNEEMBARE VOORZIENINGEN
BOVENKAAK
Frenulum buccale (sommige mensen hebben er meerdere)
Os zygomaticus (harde bobbel, kan drukplaatsen geven bij prothese: kan pijn doen)
Buccale loge (niet opgevuld: gaat voedsel in zitten)
Hamulus pterygoideus (begin in de BK van de Raphe pterygomandibularis)
Fovea (kleine speekselkliertjes zie je soms zitten en soms niet)
A-lijn (grenslijn palatum durum - palatum molle, als men “a” zegt: palatum molle beweegt omhoog)
Palatum durum (harde gehemelte, gaat bij de A-lijn over in het palatum molle)
Palatum molle (zachte gehemelte)
Als je klaart (neus dichtknijpen + blazen door neus): Palatum molle omlaag
“A” zeggen: Palatum molle omhoog
Prothese te lang: niezen/ schaterlachen … → Prothese komt los
Prothese zo ver mogelijk naar achteren door: zo veel mogelijk houvast, zo groot mogelijk opp. van de
kaak omvatten
Te korte prothese: tijdens eten kan de tong voedsel/lucht aan de achterkant onder de prothese
duwen, waardoor er geen goede seal is
Perfecte prothese + redelijke bovenkaak (voldoende bot): prothese kan helemaal vacuümzuigen in
de bovenkaak. In de onderkaak is dat veel moeilijker vanwege beweeglijke tong.
g a
b
c
d
f c
e
A = Frenulum labiale (niet altijd in het esthetische midden van het gezicht (bij 85% wel), soms ook
meerdere strengeltjes)
B = Frenulum buccale/ brides (meerdere uitingsvormen)
C = Papilla incisiva (achter je voortanden, klein bobbeltje, niet altijd in het esthetische midden. Bij
sterk geresorbeerde kaken ligt de papilla boven op de kaakwal)
D = Palatum Durum (nauwelijks indrukbaar = kleine resilientie)
Palatum Molle (indrukbaar = grote resilientie)
E = Torus palatina (botbult, midden op de sutura, indrukbaarheid = 0)
F = Rugae palatinae (riebeltjes achter je voortanden)
G = Vestibulaire omslagplooi (niet opgevuld bij prothese: voedsel ophoping)
3
