Katheterzorg
Algemene aandachtspunten voor katheterzorg
Katheteriseren van de blaas in het inbrengen van een holle buis (katheter) in de blaas met als doel
het afvloeien van urine. Het inbrengen van een blaaskatheter is een voorbehouden handeling.
Het katheteriseren van de blaas kan op twee manieren :
- Via de urethra in de urineblaas. Dit noem je een urethrale katheter
- Via de voorste buikwand in de urineblaas. Dit noem je een suprapubische katheter
Attitude
Je beroepshouding stem je af op de beleving van de zorgvrager. Verschillende gevoelens kunnen
opspelen :
- De zorgvrager kan onzeker zijn
- De zorgvrager is bang dat ze naar urine ruiken
- Bij langdurig verblijf van een katheter kan je de gezonde functies van urineren verliezen.
Levensfase en kenmerken van de zorgvrager
Levensfase Aandachtspunten
Pubers Kunnen zich schamen voor hun lichaam. Zitten in een fase waarin ze hun
seksualiteit aan het ontdekken zijn. Als de puber er aan toe is, kan hij na een
uitgebreide instructie de zorg overnemen. Geef voldoende privacy.
Volwassenen Hebben voorlichting nodig. Geef duidelijke informatie en dan kan de zorgvrager in
een later stadium de zorg overnemen.
Ouderen Kunnen verschillend reageren. Stem je tempo van de zorg af op het tempo van de
zorgvrager. Geef heldere en duidelijke informatie en controleer of de zorgvrager je
begrijpt. Geef voldoende privacy.
Doelgroep Aandachtspunten
Barenden en kraamvrouwen Vaak een eenmalige katheterisatie. Ze zijn extra gevoelig
voor infecties.
Geriatrische en psychiatrische Verwardheid, wanen of agressie kunnen het inbrengen van
zorgvragers een blaaskatheter hinderen. In zo’n geval moet je altijd
assistentie vragen van een collega.
Chronisch zieken Wordt een suprapubisch katheter ingebracht, deze is
makkelijker te verzorgen en in te brengen. Weten vaak zelf
hoe ze met de katheter omgaan.
Zorgvragers met een verstandelijke Wordt een suprapubisch katheter ingebracht. Geef goede
beperking of lichamelijke handicap voorlichting in eenvoudige en duidelijke taal, eventueel met
plaatjes.
Observaties
Een zorgvrager met een katheter observeer je op :
- Aanwijzingen voor een infectie (troebele urine, penetrante geur, bloed, koorts)
- Een goede doorstroom (geen knikken in de katheterslang) om verstopping te voorkomen
- Hoeveelheid, kleur en aspect van de urine
- De aanwezigheid van lekkages in de katheter
Algemene aandachtspunten voor katheterzorg
Katheteriseren van de blaas in het inbrengen van een holle buis (katheter) in de blaas met als doel
het afvloeien van urine. Het inbrengen van een blaaskatheter is een voorbehouden handeling.
Het katheteriseren van de blaas kan op twee manieren :
- Via de urethra in de urineblaas. Dit noem je een urethrale katheter
- Via de voorste buikwand in de urineblaas. Dit noem je een suprapubische katheter
Attitude
Je beroepshouding stem je af op de beleving van de zorgvrager. Verschillende gevoelens kunnen
opspelen :
- De zorgvrager kan onzeker zijn
- De zorgvrager is bang dat ze naar urine ruiken
- Bij langdurig verblijf van een katheter kan je de gezonde functies van urineren verliezen.
Levensfase en kenmerken van de zorgvrager
Levensfase Aandachtspunten
Pubers Kunnen zich schamen voor hun lichaam. Zitten in een fase waarin ze hun
seksualiteit aan het ontdekken zijn. Als de puber er aan toe is, kan hij na een
uitgebreide instructie de zorg overnemen. Geef voldoende privacy.
Volwassenen Hebben voorlichting nodig. Geef duidelijke informatie en dan kan de zorgvrager in
een later stadium de zorg overnemen.
Ouderen Kunnen verschillend reageren. Stem je tempo van de zorg af op het tempo van de
zorgvrager. Geef heldere en duidelijke informatie en controleer of de zorgvrager je
begrijpt. Geef voldoende privacy.
Doelgroep Aandachtspunten
Barenden en kraamvrouwen Vaak een eenmalige katheterisatie. Ze zijn extra gevoelig
voor infecties.
Geriatrische en psychiatrische Verwardheid, wanen of agressie kunnen het inbrengen van
zorgvragers een blaaskatheter hinderen. In zo’n geval moet je altijd
assistentie vragen van een collega.
Chronisch zieken Wordt een suprapubisch katheter ingebracht, deze is
makkelijker te verzorgen en in te brengen. Weten vaak zelf
hoe ze met de katheter omgaan.
Zorgvragers met een verstandelijke Wordt een suprapubisch katheter ingebracht. Geef goede
beperking of lichamelijke handicap voorlichting in eenvoudige en duidelijke taal, eventueel met
plaatjes.
Observaties
Een zorgvrager met een katheter observeer je op :
- Aanwijzingen voor een infectie (troebele urine, penetrante geur, bloed, koorts)
- Een goede doorstroom (geen knikken in de katheterslang) om verstopping te voorkomen
- Hoeveelheid, kleur en aspect van de urine
- De aanwezigheid van lekkages in de katheter
