Medische Kennis
Anemie
Bloedarmoede
HB-gehalte bij een man onder de 8,5 bij een vrouw onder de 7,5. Onder de 5 is er sprake
van een ernstige bloedarmoede. Symptomen zijn vermoeidheid, bleek zijn en duizeligheid.
Zuurstof bindt zich aan het HB in de erytrocyten en het bloed vervoert de zuurstof naar
de weefsels.
Oorzaken
• Bloedverlies -> Vrouwen = menstruatie
Oudere mannen en vrouwen = afwijking in het maag-
darmkanaal (maagzweer, ontstekingsziekte, poliep of
kanker).
Acuut bloedverlies Ongeval, operatie, bevalling.
• Onvoldoende vit B12 -> Een gebrek aan vit B12 leidt tot een tekort aan erytrocyten,
hierdoor is het HB te laag.
Myelodysplastisch syndroom (MDS)
Stamcellen in het beenmerg zorgen voor de aanmaak van bloedcellen, bij mds werken deze
niet goed. Sommige soorten mds kunnen overgaan in leukemie.
Leukemie
Kwaadaardige cellen verdringen normale cellen in het beenmerg. Hierdoor daalt de
aanmaak van gezonde erytrocyten, het gevolg is onder andere anemie.
Nierinsufficiëntie
De nieren maken het hormoon erytropoêtine. Deze stof stimuleert de aanmaak van
erytrocyten in het beenmerg. Wanneer de nieren niet goed werken zorgt een tekort aan
erytropoëtine voor anemie. In de sport wordt erytropoëtine (EPO) misbruikt om het aantal
rode bloedcellen te verhogen zodat de spieren extra zuurstof krijgen.
Anemie bij chronische ziekte
Bij een chronische ziekte is het beenmerg niet goed in staat ijzer te gebruiken, dit kan leiden
tot een licht verlaagd HB.
Anemie als gevolg van verhoogde afbraak
Een hemolytische anemie (door auto-immuunziekte) kan een rol spelen. De afbraak van
rode bloedcellen neemt toe. Net als bij sikkelcelanemie en thalassemie, deze ziekten
komen vaak voor bij mensen uit andere werelddelen zoals Afrika.
Sikkelcelanemie
Veel erytrocyten hebben de vorm van een C(sikkel). Naast bloedarmoede kunnen de
abnormale cellen bloedvaatjes verstoppen, hierdoor kan bijvoorbeeld het hersenweefsel
afsterven. Baby's worden bij de geboorte met een hielprik op deze ziekte getest.
E. Swart
,Medische Kennis
2.2 Leukemie
Leukemie is kanker van de leukocyten (witte bloedcellen). De productie van leukocyten en
lymfocyten vindt plaats in het beenmerg en in het lymfatisch systeem (lymfeklieren, milt en
lever).
Acute myeloïde leukemie (AML)
Het gaat hierbij om de gewone leukocyten in het beenmerg. Dit komt vooral bij
kinderen voor. Symptomen zijn moeheid, bleekheid, bloedingen (blauwe plekken),
hevige menstruaties, infecties(koorts) en vergrote lymfeklieren.
Acute lymfatische leukemie (ALL)
Kwaadaardige lymfocyten, komt ook vooral bij kinderen voor.
Chronische myeloïde leukemie (CML)
Vooral bij ouderen, ernstiger dan CLL. Er komt veel beenmerg in verdrukking waardoor er
weinig gezonde witte bloedcellen gemaakt worden.
De weerstand kan gevaarlijk laag worden en er kunnen infecties optreden. Ook de vorming
van rode bloedcellen daalt met als gevolg een ernstige anemie. Door de afname van
bloedvaatjes kunnen ook bloedingen ontstaan.
Chronische lymfatische leukemie (CLL)
Komt vooral bij ouderen voor.
Lymfomen
Een lymfoom is een kwaadaardige ziekte van de lymfocyten in lymfatisch weefsel. Dit
weefsel bevindt zich in de lymfeklieren, milt, lever, beenmerg, darmwand en amandelen.
Ziekte van Hodgkin
Kanker van de lymfocyten. Gezonde cellen in het beenmerg komen in verdrukking met als
gevolg infecties. Symptomen zijn opgezette lymfeklieren, vermoeidheid, koorts,
nachtzweten, jeuk en gewichtsverlies.
Non-hodgkinlymfomen
De meeste patiënten met lymfoom hebben een non-Hodgkin. Dit is een verzamelnaam voor
alles wat niet Hodgkin is. Bijvoorbeeld het B-cel en T-cel lymfoom. Symptomen zijn eerst
een gezwollen lymfeklier, verder is het verloop variabel.
2.3 Stollingsstoornissen
E. Swart
,Medische Kennis
Trombocytopenie Een tekort aan bloedplaatjes. Typische verschijnselen zijn petechiën,
purpura, neusbloedingen of ander bloedverlies.
Trombocytopathie
Het aantal Trombocyten is normaal, maar ze werken niet goed. Dit kan een bijwerking zijn
van geneesmiddelen zoals van zware antistollingsmiddelen, acetylsalicylzuur, NSAID'S,
pijnstillers en antidepressiva. Dit kan tot bloedingen leiden.
Ziekte van Von Willebrand
Meest voorkomende erfelijke afwijking van de bloedstolling. Er is een te kort of afwijking van
de Von Willebrand-factor, een stof die noodzakelijk is voor het functioneren van
Trombocyten en stollingsfactoren.
Hierdoor worden bloedingen veel erger, wanneer iemand een operatie of ingreep moet
ondergaan moet de productie van deze factor gestimuleerd worden zodat er geen ernstig
bloedverlies is wat leidt tot een transfusie. De pil heeft hierop een stimulerende werking
waardoor je dan minder bloedverlies hebt.
Hemofilie
Een erfelijk tekort aan een stollingsfactor. Het afwijkende gen bevindt zich op het X-
chromosoom. Hemofilie komt vrijwel alleen bij mannen voor. Vrouwen hebben ook altijd
nog een ander X-chromosoom die wel gezond is. Hoe ernstiger de hemofilie hoe
ernstiger de bloedingen ook zijn. Typerend zijn bloedingen in spieren of gewrichten.
2.4 Lymfangitis, lymfadenitis en sepsis
Lymfangitis
Ontstoken lymfevat. Lymfe stroomt door de lymfevaten naar de lymfeklieren, wanneer er
een wondje is kunnen er veel bacteriën in het weefsel en de lymfevaten terechtkomen,
hierdoor gaat het ontsteken. Het is erg onschuldig.
Lymfadenitis
Infectie van de lymfeklieren. Een infectie in de omgeving kan ook in de lymfeklieren terecht
komen. In de lymfeklieren bevinden zich lymfocyten die een belangrijke rol hebben in de
afweer, bij een infectie neemt dit aantal toe. Typerend is dat de klieren pijnlijk of gevoelig
kunnen zijn in tegenstelling tot kanker.
Sepsis
Bacteriële infectie van het bloed (bloedvergiftiging). Normaal gesproken is bloed steriel, bij
een sepsis zitten er heel vel bacteriën in het bloed die zich vermenigvuldigen waarop het
lichaam hevig reageert. Vaak ontstaat een sepsis na een complicatie van een long- of
nierbekkenontsteking. Symptomen zijn heel ziek voelen, koorts, juist een hoge of lage
lichaamstemperatuur, de huid is rood en warm, de bloeddruk daalt en de patiënt is onrustig
of angstig. Wanneer de patiënt in een shock raakt is de kans op sterfte hoog.
E. Swart
, Medische Kennis
Leukopenie
Agranulocytose. Leukocyten zijn essentieel voor de afweer tegen ziekteverwekkers. Door
de gedaalde weerstand kunnen infecties optreden. Geneesmiddelen kunnen hier mede
voor zorgen. De meest voorkomende symptomen zijn keelpijn en koorts.
E. Swart
Anemie
Bloedarmoede
HB-gehalte bij een man onder de 8,5 bij een vrouw onder de 7,5. Onder de 5 is er sprake
van een ernstige bloedarmoede. Symptomen zijn vermoeidheid, bleek zijn en duizeligheid.
Zuurstof bindt zich aan het HB in de erytrocyten en het bloed vervoert de zuurstof naar
de weefsels.
Oorzaken
• Bloedverlies -> Vrouwen = menstruatie
Oudere mannen en vrouwen = afwijking in het maag-
darmkanaal (maagzweer, ontstekingsziekte, poliep of
kanker).
Acuut bloedverlies Ongeval, operatie, bevalling.
• Onvoldoende vit B12 -> Een gebrek aan vit B12 leidt tot een tekort aan erytrocyten,
hierdoor is het HB te laag.
Myelodysplastisch syndroom (MDS)
Stamcellen in het beenmerg zorgen voor de aanmaak van bloedcellen, bij mds werken deze
niet goed. Sommige soorten mds kunnen overgaan in leukemie.
Leukemie
Kwaadaardige cellen verdringen normale cellen in het beenmerg. Hierdoor daalt de
aanmaak van gezonde erytrocyten, het gevolg is onder andere anemie.
Nierinsufficiëntie
De nieren maken het hormoon erytropoêtine. Deze stof stimuleert de aanmaak van
erytrocyten in het beenmerg. Wanneer de nieren niet goed werken zorgt een tekort aan
erytropoëtine voor anemie. In de sport wordt erytropoëtine (EPO) misbruikt om het aantal
rode bloedcellen te verhogen zodat de spieren extra zuurstof krijgen.
Anemie bij chronische ziekte
Bij een chronische ziekte is het beenmerg niet goed in staat ijzer te gebruiken, dit kan leiden
tot een licht verlaagd HB.
Anemie als gevolg van verhoogde afbraak
Een hemolytische anemie (door auto-immuunziekte) kan een rol spelen. De afbraak van
rode bloedcellen neemt toe. Net als bij sikkelcelanemie en thalassemie, deze ziekten
komen vaak voor bij mensen uit andere werelddelen zoals Afrika.
Sikkelcelanemie
Veel erytrocyten hebben de vorm van een C(sikkel). Naast bloedarmoede kunnen de
abnormale cellen bloedvaatjes verstoppen, hierdoor kan bijvoorbeeld het hersenweefsel
afsterven. Baby's worden bij de geboorte met een hielprik op deze ziekte getest.
E. Swart
,Medische Kennis
2.2 Leukemie
Leukemie is kanker van de leukocyten (witte bloedcellen). De productie van leukocyten en
lymfocyten vindt plaats in het beenmerg en in het lymfatisch systeem (lymfeklieren, milt en
lever).
Acute myeloïde leukemie (AML)
Het gaat hierbij om de gewone leukocyten in het beenmerg. Dit komt vooral bij
kinderen voor. Symptomen zijn moeheid, bleekheid, bloedingen (blauwe plekken),
hevige menstruaties, infecties(koorts) en vergrote lymfeklieren.
Acute lymfatische leukemie (ALL)
Kwaadaardige lymfocyten, komt ook vooral bij kinderen voor.
Chronische myeloïde leukemie (CML)
Vooral bij ouderen, ernstiger dan CLL. Er komt veel beenmerg in verdrukking waardoor er
weinig gezonde witte bloedcellen gemaakt worden.
De weerstand kan gevaarlijk laag worden en er kunnen infecties optreden. Ook de vorming
van rode bloedcellen daalt met als gevolg een ernstige anemie. Door de afname van
bloedvaatjes kunnen ook bloedingen ontstaan.
Chronische lymfatische leukemie (CLL)
Komt vooral bij ouderen voor.
Lymfomen
Een lymfoom is een kwaadaardige ziekte van de lymfocyten in lymfatisch weefsel. Dit
weefsel bevindt zich in de lymfeklieren, milt, lever, beenmerg, darmwand en amandelen.
Ziekte van Hodgkin
Kanker van de lymfocyten. Gezonde cellen in het beenmerg komen in verdrukking met als
gevolg infecties. Symptomen zijn opgezette lymfeklieren, vermoeidheid, koorts,
nachtzweten, jeuk en gewichtsverlies.
Non-hodgkinlymfomen
De meeste patiënten met lymfoom hebben een non-Hodgkin. Dit is een verzamelnaam voor
alles wat niet Hodgkin is. Bijvoorbeeld het B-cel en T-cel lymfoom. Symptomen zijn eerst
een gezwollen lymfeklier, verder is het verloop variabel.
2.3 Stollingsstoornissen
E. Swart
,Medische Kennis
Trombocytopenie Een tekort aan bloedplaatjes. Typische verschijnselen zijn petechiën,
purpura, neusbloedingen of ander bloedverlies.
Trombocytopathie
Het aantal Trombocyten is normaal, maar ze werken niet goed. Dit kan een bijwerking zijn
van geneesmiddelen zoals van zware antistollingsmiddelen, acetylsalicylzuur, NSAID'S,
pijnstillers en antidepressiva. Dit kan tot bloedingen leiden.
Ziekte van Von Willebrand
Meest voorkomende erfelijke afwijking van de bloedstolling. Er is een te kort of afwijking van
de Von Willebrand-factor, een stof die noodzakelijk is voor het functioneren van
Trombocyten en stollingsfactoren.
Hierdoor worden bloedingen veel erger, wanneer iemand een operatie of ingreep moet
ondergaan moet de productie van deze factor gestimuleerd worden zodat er geen ernstig
bloedverlies is wat leidt tot een transfusie. De pil heeft hierop een stimulerende werking
waardoor je dan minder bloedverlies hebt.
Hemofilie
Een erfelijk tekort aan een stollingsfactor. Het afwijkende gen bevindt zich op het X-
chromosoom. Hemofilie komt vrijwel alleen bij mannen voor. Vrouwen hebben ook altijd
nog een ander X-chromosoom die wel gezond is. Hoe ernstiger de hemofilie hoe
ernstiger de bloedingen ook zijn. Typerend zijn bloedingen in spieren of gewrichten.
2.4 Lymfangitis, lymfadenitis en sepsis
Lymfangitis
Ontstoken lymfevat. Lymfe stroomt door de lymfevaten naar de lymfeklieren, wanneer er
een wondje is kunnen er veel bacteriën in het weefsel en de lymfevaten terechtkomen,
hierdoor gaat het ontsteken. Het is erg onschuldig.
Lymfadenitis
Infectie van de lymfeklieren. Een infectie in de omgeving kan ook in de lymfeklieren terecht
komen. In de lymfeklieren bevinden zich lymfocyten die een belangrijke rol hebben in de
afweer, bij een infectie neemt dit aantal toe. Typerend is dat de klieren pijnlijk of gevoelig
kunnen zijn in tegenstelling tot kanker.
Sepsis
Bacteriële infectie van het bloed (bloedvergiftiging). Normaal gesproken is bloed steriel, bij
een sepsis zitten er heel vel bacteriën in het bloed die zich vermenigvuldigen waarop het
lichaam hevig reageert. Vaak ontstaat een sepsis na een complicatie van een long- of
nierbekkenontsteking. Symptomen zijn heel ziek voelen, koorts, juist een hoge of lage
lichaamstemperatuur, de huid is rood en warm, de bloeddruk daalt en de patiënt is onrustig
of angstig. Wanneer de patiënt in een shock raakt is de kans op sterfte hoog.
E. Swart
, Medische Kennis
Leukopenie
Agranulocytose. Leukocyten zijn essentieel voor de afweer tegen ziekteverwekkers. Door
de gedaalde weerstand kunnen infecties optreden. Geneesmiddelen kunnen hier mede
voor zorgen. De meest voorkomende symptomen zijn keelpijn en koorts.
E. Swart
