Kennisclip Europeesrecht K1
- Europeesrecht is zeer relevant voor de Nederlandse rechtspraktijk
- Europeesrecht staat hoger in de rang dan Nederlands recht
onder voorwaarden directe werking en voorrang
- Nederlands recht op veel onderdelen gebaseerd is op het Europeesrecht
in samenhang bezien in juridische kwesties
De EU op hoofdlijnen
- Ontstaansgeschiedenis;
Van de EGKS (1952) via de EEG (1958)
En de EG (1993) naar de EU (2009)
EU in het kort;
- Supranationaal/intergouvernementeel
- 27 lidstaten
- 450 miljoen EU-burgers
Juridische basis EU
1. VEU
2. VWEU
3. Handvest grondrechten EU
Doelstellingen EU
Artikel 3 VEU;
- Bevordering welzijn en welvaart EU-burgers
- Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht strafrecht, vreemdelingenrecht,
privaatrecht
- Interne markt
- Economische en monetaire Unie
Gebieden waarop de EU actief is
Exclusief (alleen de EU) art. 3 VWEU
- Douane-unie
- Vaststelling mededingingsregels
- Monetair beleid voor EU-lidstaten
- Instandhouding biologische rijkdommen van de zee en gemeenschappelijk
visserijbeleid
- Gemeenschappelijke handelspolitiek
Gedeeld EU samen met de lidstaten (art. 4 VWEU)
subsidiariteitsbeginsel
- Interne markt
- Sociaal beleid
- Landbouw & visserij
, - Milieu
- Consumentenbescherming
- Vervoer
- Trans-Europese netwerken
- Energie
- Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht
- Gemeenschappelijke veiligheidsvraagstukken volksgezondheid
Ondersteunend de EU ondersteund de lidstaten. Artikel 6 VWEU
- Bescherming en verbetering
- Industrie
- Cultuur
- Toerisme
- Onderwijs, beroepsopleiding, jongeren en sport
- Civiele bescherming
- Administratieve samenwerking
Rechtsbeginselen EU
Bevoegdheidsverdeling EU/lidstaten artikel 4 en 5 VEU
basisbeginselen
- Attributiebeginsel Artikel 4 jo 5 lid 2 VEU
Wanneer EU bevoegd?
Betekend; de EU heeft alleen bevoegdheid om op te treden als ze daarvoor bevoegd
zijn en er dus een grondslag van in de wet is.
- Subsidiariteitsbeginsel artikel 5 lid 3 VEU
Wanneer EU bevoegd bij gedeelde bevoegdheid?
Betekend; de lidstaten bepalen zoveel mogelijk zelf. Pas als het beter gezamenlijk
geregeld kan worden is de EU bevoegd.
- Evenredigheidsbeginsel artikel 5 lid 4 VEU
Reikwijdte bevoegdheid EU
Betekend; dat de EU altijd proportioneel moet optreden, alleen voor het te bereiken
doel.
- Loyale samenwerking artikel 4 lid 3 VEU
Samenwerking lidstaten en EU
Betekend; lidstaten doen niets wat strijdig is met het verdrag en voeren trouw alle
verplichtingen uit die uit Europees recht voortvloeien.
Interne markt;
- Non-discriminatie artikel 18 VWEU
- Wederzijdse erkenning
EU-instellingen; wie wat doet
Artikel 13 VEU
1. Europese Raad artikel 15 VEU (Brussel) (voorzitter Charles) (Mark Rutten)
Bepaalt koers EU
2. Raad van de Europese Unie artikel 16 VEU
, Beleid + wetgeving + begroting
3. Europees parlement artikel 14 VEU
Controle + wetgeving + begroting
4. Europese commissie artikel 17 VEU
Dagelijks bestuur/uitvoering + toezicht
5. Hof van justitie artikel 19 VEU
Geschillenbeslechter
Twee locaties EP!
• Eentje in Brussel en een in Straatsburg. Hier zie je locatie Brussel en op de volgende
sheet locatie Straatsburg.
EP in Straatsburg
Onderstaande gaat over het jaar 2011 (maar nog steeds wel actueel, het geeft een
beeld):
• 12 keer per jaar verhuist het Europees Parlement zijn hele hebben en houden van
Brussel naar Straatsburg. Nederland is al jaren een tegenstander van dat tijd- en
geldverslindende verhuiscircus.
Een korte uitleg bij het verhuiscircus (niet in het HC bespreken):
• In 1982 werd besloten dat de zetels van de Europese instellingen permanent zouden
worden. Daarbij werd ook bepaald dat Straatsburg de officiële zetel is van het
Europees Parlement. Hier houdt het parlement de meeste plenaire zittingen. De
commissies vergaderen in Brussel. In het Verdrag van Amsterdam werd dit in 1997
vastgelegd.
• Het Europees Parlement telt 750 + 1 leden uit 28 landen. Er zijn 26 Nederlandse
Europarlementariërs.
• In totaal zijn er circa 6200 ambtenaren werkzaam voor het Europees Parlement, een
meerderheid in Brussel. Circa 80 ambtenaren zijn permanent werkzaam in
Straatsburg.
• Gemiddeld reisden de afgelopen anderhalf jaar 1559 medewerkers van het Europees
Parlement mee vanuit Brussel naar Straatsburg. Evenals gemiddeld 700 assistenten
van de Europarlementariërs.
• Het Europees Parlement reist 12 keer per jaar naar Straatsburg. Vanaf volgend jaar
wil het Europees Parlement twee vergaderingen samenvoegen om zo één keer
minder te hoeven afreizen.
• De kosten voor de verhuizing bedragen circa 10 miljoen euro per keer. Recent
onderzoek gaat uit van een jaarlijks bedrag van 180 miljoen euro als er maar op één
plaats vergaderd zal worden.
• Parlementariërs en ambtenaren hebben de beschikking tot een kist van ongeveer
een meter groot om documenten mee te verhuizen. De kisten worden in het
weekend voorafgaand aan de Straatsburgweek verhuisd zodat deze klaar staan als de
Europarlementarïërs maandag in de Franse stad aankomen.
• Recent onderzoek wees uit dat het verhuiscircus tot stress leidt bij zowel de
parlementariërs als hun medewerkers.
• Ditzelfde onderzoek wees uit dat er minstens 317 arbeidsplaatsen kunnen worden
geschrapt als er voor één vestigingsplaats wordt gekozen. Ook het milieu profiteert,
omdat de uitstoot van CO2 met 19.000 ton per jaar zou afnemen.
- Europeesrecht is zeer relevant voor de Nederlandse rechtspraktijk
- Europeesrecht staat hoger in de rang dan Nederlands recht
onder voorwaarden directe werking en voorrang
- Nederlands recht op veel onderdelen gebaseerd is op het Europeesrecht
in samenhang bezien in juridische kwesties
De EU op hoofdlijnen
- Ontstaansgeschiedenis;
Van de EGKS (1952) via de EEG (1958)
En de EG (1993) naar de EU (2009)
EU in het kort;
- Supranationaal/intergouvernementeel
- 27 lidstaten
- 450 miljoen EU-burgers
Juridische basis EU
1. VEU
2. VWEU
3. Handvest grondrechten EU
Doelstellingen EU
Artikel 3 VEU;
- Bevordering welzijn en welvaart EU-burgers
- Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht strafrecht, vreemdelingenrecht,
privaatrecht
- Interne markt
- Economische en monetaire Unie
Gebieden waarop de EU actief is
Exclusief (alleen de EU) art. 3 VWEU
- Douane-unie
- Vaststelling mededingingsregels
- Monetair beleid voor EU-lidstaten
- Instandhouding biologische rijkdommen van de zee en gemeenschappelijk
visserijbeleid
- Gemeenschappelijke handelspolitiek
Gedeeld EU samen met de lidstaten (art. 4 VWEU)
subsidiariteitsbeginsel
- Interne markt
- Sociaal beleid
- Landbouw & visserij
, - Milieu
- Consumentenbescherming
- Vervoer
- Trans-Europese netwerken
- Energie
- Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht
- Gemeenschappelijke veiligheidsvraagstukken volksgezondheid
Ondersteunend de EU ondersteund de lidstaten. Artikel 6 VWEU
- Bescherming en verbetering
- Industrie
- Cultuur
- Toerisme
- Onderwijs, beroepsopleiding, jongeren en sport
- Civiele bescherming
- Administratieve samenwerking
Rechtsbeginselen EU
Bevoegdheidsverdeling EU/lidstaten artikel 4 en 5 VEU
basisbeginselen
- Attributiebeginsel Artikel 4 jo 5 lid 2 VEU
Wanneer EU bevoegd?
Betekend; de EU heeft alleen bevoegdheid om op te treden als ze daarvoor bevoegd
zijn en er dus een grondslag van in de wet is.
- Subsidiariteitsbeginsel artikel 5 lid 3 VEU
Wanneer EU bevoegd bij gedeelde bevoegdheid?
Betekend; de lidstaten bepalen zoveel mogelijk zelf. Pas als het beter gezamenlijk
geregeld kan worden is de EU bevoegd.
- Evenredigheidsbeginsel artikel 5 lid 4 VEU
Reikwijdte bevoegdheid EU
Betekend; dat de EU altijd proportioneel moet optreden, alleen voor het te bereiken
doel.
- Loyale samenwerking artikel 4 lid 3 VEU
Samenwerking lidstaten en EU
Betekend; lidstaten doen niets wat strijdig is met het verdrag en voeren trouw alle
verplichtingen uit die uit Europees recht voortvloeien.
Interne markt;
- Non-discriminatie artikel 18 VWEU
- Wederzijdse erkenning
EU-instellingen; wie wat doet
Artikel 13 VEU
1. Europese Raad artikel 15 VEU (Brussel) (voorzitter Charles) (Mark Rutten)
Bepaalt koers EU
2. Raad van de Europese Unie artikel 16 VEU
, Beleid + wetgeving + begroting
3. Europees parlement artikel 14 VEU
Controle + wetgeving + begroting
4. Europese commissie artikel 17 VEU
Dagelijks bestuur/uitvoering + toezicht
5. Hof van justitie artikel 19 VEU
Geschillenbeslechter
Twee locaties EP!
• Eentje in Brussel en een in Straatsburg. Hier zie je locatie Brussel en op de volgende
sheet locatie Straatsburg.
EP in Straatsburg
Onderstaande gaat over het jaar 2011 (maar nog steeds wel actueel, het geeft een
beeld):
• 12 keer per jaar verhuist het Europees Parlement zijn hele hebben en houden van
Brussel naar Straatsburg. Nederland is al jaren een tegenstander van dat tijd- en
geldverslindende verhuiscircus.
Een korte uitleg bij het verhuiscircus (niet in het HC bespreken):
• In 1982 werd besloten dat de zetels van de Europese instellingen permanent zouden
worden. Daarbij werd ook bepaald dat Straatsburg de officiële zetel is van het
Europees Parlement. Hier houdt het parlement de meeste plenaire zittingen. De
commissies vergaderen in Brussel. In het Verdrag van Amsterdam werd dit in 1997
vastgelegd.
• Het Europees Parlement telt 750 + 1 leden uit 28 landen. Er zijn 26 Nederlandse
Europarlementariërs.
• In totaal zijn er circa 6200 ambtenaren werkzaam voor het Europees Parlement, een
meerderheid in Brussel. Circa 80 ambtenaren zijn permanent werkzaam in
Straatsburg.
• Gemiddeld reisden de afgelopen anderhalf jaar 1559 medewerkers van het Europees
Parlement mee vanuit Brussel naar Straatsburg. Evenals gemiddeld 700 assistenten
van de Europarlementariërs.
• Het Europees Parlement reist 12 keer per jaar naar Straatsburg. Vanaf volgend jaar
wil het Europees Parlement twee vergaderingen samenvoegen om zo één keer
minder te hoeven afreizen.
• De kosten voor de verhuizing bedragen circa 10 miljoen euro per keer. Recent
onderzoek gaat uit van een jaarlijks bedrag van 180 miljoen euro als er maar op één
plaats vergaderd zal worden.
• Parlementariërs en ambtenaren hebben de beschikking tot een kist van ongeveer
een meter groot om documenten mee te verhuizen. De kisten worden in het
weekend voorafgaand aan de Straatsburgweek verhuisd zodat deze klaar staan als de
Europarlementarïërs maandag in de Franse stad aankomen.
• Recent onderzoek wees uit dat het verhuiscircus tot stress leidt bij zowel de
parlementariërs als hun medewerkers.
• Ditzelfde onderzoek wees uit dat er minstens 317 arbeidsplaatsen kunnen worden
geschrapt als er voor één vestigingsplaats wordt gekozen. Ook het milieu profiteert,
omdat de uitstoot van CO2 met 19.000 ton per jaar zou afnemen.
