ORTHOPEDIE
TERMINOLOGIE
TERMEN DIE BEWEGING IN EEN GEWRICCHT BESCHRIJVEN
- Flexie en extensie → buigen en strekken
- Abductie en adductie
o Abductie = beweging van lichaamsas af
o Adductie = beweging naar lichaamsas toe
- Endorotatie en exorotatie
o Endorotatie = draaiing om lengte as naar binnen
o Exorotatie = draaiing om lengte as naar buiten
- Pronatie en supinatie
o Pronatie = handpalm / voet naar onder
o Supinatie = handpalm / voet naar boven
- Inversie en eversie
o Inversie = varuskanteling hiel
o Eversie = valguskanteling in hiel
TERMEN VAN AFWIJKENDE STAND
- Houdingsdeformiteit → onvoldoende spieractiviteit
- Statische deformiteit → door zwaartekracht
- Dynamische deformiteit → verkeerde spieractie
- Structurele deformiteit → misvormingen gewrichten en botten
- Varus en valgus → hoekstand
- Calcaneus en equinus → hakkenvoetstand en spitsvoetstand
- Cavus en planus → holvoet en platvoet
FRACTUURCLASSIFICATIE
- Heldere communicatie
- Bepalen behandeling
- Bepalen prognose
- Onderzoek naar behandeling en uitkomst
,WERVELKOLOM
LUMBALE HERNIA PULPOSI
= lumbale hernia nuclei pulposi = HNP
- Uitpuiling van de weke nucleus pulposis van een discus intervertebralis
- Door scheurtje annulus fibrosus
o Hernia drukt op de zenuwwortel
o Hernia =
▪ Scheurtje discus → gel-achtige kern naar buiten → bulging
- Bij grote hernia’s
o Druk op cauda equina → uitvalsverschijnselen
- Symptomen discus hernia
o Pijn neemt steeds toe
o Vage, doffe pijn wervelzuil
o Pijnklachten op en af
o Pijn dij, kuit en tenen
o Voos gevoel, speldenprikken, tintelingen benen
- Diagnose
o Klinisch onderzoek
o Anamnese
o Rx, ct, nmr, emg
- Behandeling
o Rust, wisselende houding en niet continu in bed
o NSAID, pijnstillers
o Soms spierontspannende medicatie
o Eventueel epidurale infiltraties met cortisone
o Soms corset → spieratrofie
o Chirurgie indien niks helpt, of:
▪ Falen van conservatieve therapie
▪ Belangrijke sensorische stoornissen / spierparesen
▪ Cauda equina syndroom → neurologische uitval waarbij mictie en defecatiedrang
zijn opgeheven + paresen
• Binnen 24u decompressie
INGREPEN
DISCECTOMIE
= MIS
- Doel → discus hernia verwijderen
o Zenuwwortel opnieuw vrij
- Microdiscectomie → microchirurgisch
- Houding chirurgie → rug bol
- Radioscopie → juiste tussenwervelschijfniveau opzoeken
o Aanduiding maken op de rug + rug ontsmetten
- Hernia verwijderen
, - Post op MIS
o Corset
o Dagkliniek of 2-3 dagen
o Geen bruuske bewegingen / niet heffen en tillen de eerste maanden
- Voordelen MIS
o Kleine incisie, spiersparend
o Minder litteken, bloedverlies, hospitalisatie, revalidatie, pijn
- Criteria MIS
o Stabiel
o Pre op fysiotherapie
o Ondersteuning thuis
- Contra indicaties MIS
o Diabetes
o Dementie
o Onstabiele cardio
o Nierlijden
o Prostaatklachten
o Leeftijd is geen contra-indicatie
POSTERIOR LUMBAR INTERBO DY FUSION
= PLIF
- Kanaal terug vrij maken
- Specifieke athrodese of fusie van de rug
o Wervels worden aan elkaar gezet en groeien nadien vast
- Doel → stevige, stabiele arthrodese krijgen van spinale segmenten → belasting verdragen
o Pijn bestrijden
o Verlies beweeglijkheid
- PLIF
o Botgreffes → groeven
o Cages → vervanging discus
- Kanaalstenose
o Vernauwing wervelkanaal (intstulpingen)
- Indicaties
o Ernstige mechanische rugpijn
o Instabiliteit wervelzuil
o Spinale stenose
o Recidiverende hernia
o Aangeboren afwijkingen
o Misgroeiingen
- Contra-indicaties
o Infectie
o Metastasen
o Morbide obesitas
o Zwangerschap
o Fractuur
- Ingreep
o In blok draaien = log roll
, ANTERIOR LUMBAR INTERBODY FUSION
= ALIF
- Vastzetten lage rug via anterieure weg
o Via abdomen = retroperitoneale toegangsweg
- Cages plaatsen ipv discus → niveaus gelijk laten komen + plaatje (fixatie)
- Indicaties
o Kyfose
o Pijnlijke scoliose met aantasting discus
o Mislukt PLIF
o Instabiliteit door laminectomie / posterieure decompressie
Voor- en nadelen ALIF
Voordelen Nadelen
Kortere operatietijd Post op complicaties → littekenbreuk,
darmobstructie, ileus trombose, urologische
problemen
Minder post op pijn Retrogarde ejaculatie (zeldzaam)
Geen littekenvorming spinale kanaal Bijkomende posterieure incisie voor decompressie
zenuwen
- Pre op
o Inspectie tanden en huid
POST OP
- Pijn
o PCIA-pomp
o Uitstralingspijn nog niet verdwenen
o Inflammatie zenuw moet nog verminderen
- Epiduraal hematoom → zeldzaam
- Infectie
- Mobiliteit → oefeningen, 1-2 dagen in bed, trappen = naar huis
- Trombo-embolie
- Vasculaire complicaties → bij ALIF
o Want vena cava en aorta liggen dicht bij OK gebied
o Parameters en drainvocht observeren
o Nabloeden!
- Gastro → bij ALIF
o Paralytische ileus
o Constipatie
- Ontslag → 6 dagen
TERMINOLOGIE
TERMEN DIE BEWEGING IN EEN GEWRICCHT BESCHRIJVEN
- Flexie en extensie → buigen en strekken
- Abductie en adductie
o Abductie = beweging van lichaamsas af
o Adductie = beweging naar lichaamsas toe
- Endorotatie en exorotatie
o Endorotatie = draaiing om lengte as naar binnen
o Exorotatie = draaiing om lengte as naar buiten
- Pronatie en supinatie
o Pronatie = handpalm / voet naar onder
o Supinatie = handpalm / voet naar boven
- Inversie en eversie
o Inversie = varuskanteling hiel
o Eversie = valguskanteling in hiel
TERMEN VAN AFWIJKENDE STAND
- Houdingsdeformiteit → onvoldoende spieractiviteit
- Statische deformiteit → door zwaartekracht
- Dynamische deformiteit → verkeerde spieractie
- Structurele deformiteit → misvormingen gewrichten en botten
- Varus en valgus → hoekstand
- Calcaneus en equinus → hakkenvoetstand en spitsvoetstand
- Cavus en planus → holvoet en platvoet
FRACTUURCLASSIFICATIE
- Heldere communicatie
- Bepalen behandeling
- Bepalen prognose
- Onderzoek naar behandeling en uitkomst
,WERVELKOLOM
LUMBALE HERNIA PULPOSI
= lumbale hernia nuclei pulposi = HNP
- Uitpuiling van de weke nucleus pulposis van een discus intervertebralis
- Door scheurtje annulus fibrosus
o Hernia drukt op de zenuwwortel
o Hernia =
▪ Scheurtje discus → gel-achtige kern naar buiten → bulging
- Bij grote hernia’s
o Druk op cauda equina → uitvalsverschijnselen
- Symptomen discus hernia
o Pijn neemt steeds toe
o Vage, doffe pijn wervelzuil
o Pijnklachten op en af
o Pijn dij, kuit en tenen
o Voos gevoel, speldenprikken, tintelingen benen
- Diagnose
o Klinisch onderzoek
o Anamnese
o Rx, ct, nmr, emg
- Behandeling
o Rust, wisselende houding en niet continu in bed
o NSAID, pijnstillers
o Soms spierontspannende medicatie
o Eventueel epidurale infiltraties met cortisone
o Soms corset → spieratrofie
o Chirurgie indien niks helpt, of:
▪ Falen van conservatieve therapie
▪ Belangrijke sensorische stoornissen / spierparesen
▪ Cauda equina syndroom → neurologische uitval waarbij mictie en defecatiedrang
zijn opgeheven + paresen
• Binnen 24u decompressie
INGREPEN
DISCECTOMIE
= MIS
- Doel → discus hernia verwijderen
o Zenuwwortel opnieuw vrij
- Microdiscectomie → microchirurgisch
- Houding chirurgie → rug bol
- Radioscopie → juiste tussenwervelschijfniveau opzoeken
o Aanduiding maken op de rug + rug ontsmetten
- Hernia verwijderen
, - Post op MIS
o Corset
o Dagkliniek of 2-3 dagen
o Geen bruuske bewegingen / niet heffen en tillen de eerste maanden
- Voordelen MIS
o Kleine incisie, spiersparend
o Minder litteken, bloedverlies, hospitalisatie, revalidatie, pijn
- Criteria MIS
o Stabiel
o Pre op fysiotherapie
o Ondersteuning thuis
- Contra indicaties MIS
o Diabetes
o Dementie
o Onstabiele cardio
o Nierlijden
o Prostaatklachten
o Leeftijd is geen contra-indicatie
POSTERIOR LUMBAR INTERBO DY FUSION
= PLIF
- Kanaal terug vrij maken
- Specifieke athrodese of fusie van de rug
o Wervels worden aan elkaar gezet en groeien nadien vast
- Doel → stevige, stabiele arthrodese krijgen van spinale segmenten → belasting verdragen
o Pijn bestrijden
o Verlies beweeglijkheid
- PLIF
o Botgreffes → groeven
o Cages → vervanging discus
- Kanaalstenose
o Vernauwing wervelkanaal (intstulpingen)
- Indicaties
o Ernstige mechanische rugpijn
o Instabiliteit wervelzuil
o Spinale stenose
o Recidiverende hernia
o Aangeboren afwijkingen
o Misgroeiingen
- Contra-indicaties
o Infectie
o Metastasen
o Morbide obesitas
o Zwangerschap
o Fractuur
- Ingreep
o In blok draaien = log roll
, ANTERIOR LUMBAR INTERBODY FUSION
= ALIF
- Vastzetten lage rug via anterieure weg
o Via abdomen = retroperitoneale toegangsweg
- Cages plaatsen ipv discus → niveaus gelijk laten komen + plaatje (fixatie)
- Indicaties
o Kyfose
o Pijnlijke scoliose met aantasting discus
o Mislukt PLIF
o Instabiliteit door laminectomie / posterieure decompressie
Voor- en nadelen ALIF
Voordelen Nadelen
Kortere operatietijd Post op complicaties → littekenbreuk,
darmobstructie, ileus trombose, urologische
problemen
Minder post op pijn Retrogarde ejaculatie (zeldzaam)
Geen littekenvorming spinale kanaal Bijkomende posterieure incisie voor decompressie
zenuwen
- Pre op
o Inspectie tanden en huid
POST OP
- Pijn
o PCIA-pomp
o Uitstralingspijn nog niet verdwenen
o Inflammatie zenuw moet nog verminderen
- Epiduraal hematoom → zeldzaam
- Infectie
- Mobiliteit → oefeningen, 1-2 dagen in bed, trappen = naar huis
- Trombo-embolie
- Vasculaire complicaties → bij ALIF
o Want vena cava en aorta liggen dicht bij OK gebied
o Parameters en drainvocht observeren
o Nabloeden!
- Gastro → bij ALIF
o Paralytische ileus
o Constipatie
- Ontslag → 6 dagen
