9.1De economische crisis tussen de wereldoorlogen
9.1.1 Het dagelijks leven in dit tijdvak
1900-> er werden veel uitvindingen gedaan die het leven veel makkelijker gingen maken
Olie/gas- lampen -> vervangen door elektrische gloeilampen
Er kwamen apparaten zoals stofzuiger en een strijkijzer
1900-> de eerste auto’s kwamen
1910-> Autofabrikant Ford met productie van auto’s aan de lopende band
Arbeiders voegde slechts een onderdeel toe
Gevolg -> de productie werd efficiënter en goedkoper
Op dit moment reden alleen de rijke mensen nog in een auto
1871-> was Frankrijk na een korte oorlog door Duitsland verslagen en vernederd door het
afstaan van grondgebied en het betalen van hoge schadevergoeding.
1900 -> eerste sportclubs
1900-> leerplicht 6/12 jaar
1903-> vloog het eerste vliegtuig van de Amerikaanse broers Wright
1914-> De Duitse militaire leiding besluit Frankrijk aan te vallen via neutrale België
1914-> De moord op de Oostenrijkse Hongaarse troonopvolger Frans Ferdinand.
Hij werd in 1914 op 28 juni door Servische nationalisten vermoord in Sarajevo (Bosnië).
1917-> brak in Rusland de revolutie uit
1917-> verklaarden VS de oorlog aan Duitsland
1918-> werd duidelijk dat Duitsland niet kon winnen van de VS
1918-> 11 november, Duitsland sluit wapenstilstand met geallieerden
1919-> 45 uur werkweek werd ingevoerd, bioscoop werd populair
1919-> Volkenbond opgericht, een initiatief van de Amerikaanse president Wilson
1925-> radiotoestellen
1929 -> brak de economische wereldcrisis/ grote depressie uit (24 oktober)
1960-> auto’s werden bereikbaar voor mensen met een gemiddeld inkomen
1930-> meeste mensen hebben een fiets
1930-> Geen massavervoer mensen in vliegtuig zoals nu
1930 -> Wieringenmeerpolder als eerste Zuiderzeepolder drooggelegd
1932-> afsluitduik tussen Noord-Holland en Friesland aangelegd.
1936-> volgde de Noordoostpolder en na de Tweede Wereldoorlog de andere Flevopolders.
9.1.2 Crisistijd
Nederland-> nam geen deel aan de eerste wereldoorlog
Na de eerste wereldoorlog kwam de economie op gang. Maar de opbloei duurde slechts 10
jaar
1929-> de economische wereldcrisis brak uit.
De problemen begonnen in de Verenigde Staten en werden vooral veroorzaakt door
overproductie.
, Veel Amerikaanse banken gingen failliet. Bedrijven en boeren konden hun schulden niet
meer betalen.
De crisis werd duidelijk op 24 oktober 1929 op de aandelenbeurs van Wall Street (New York).
Gevolg -> Nederland en Nederlands-Indië sterk voelbaar.
Nederland -> een op de vier mensen raakte werkloos
Steun -> wie steun kreeg moest uren in de rij staan om te stempelen. Op deze werkwijze
voorkwamen ze dat werklozen konden bijverdienen
Werkverschaffing-> zwaar lichamelijk werk verrichten
Er was veel kritiek in deze tijd. Vooral van de socialistische kant, op de regering van minister-
president Hendrik Colijn. Hij voerde een streng bezuinigingsbeleid in.
Socialisten -> wilde regering steunen economie
Crisistijd-> veel mensen verloren hun vertrouwen in parlementaire democratie -> Burgers
stemmen tijdens verkiezingen op de volksvertegenwoordigers van politieke partijen die hen
het meeste aanspreken.
9.1.3 Nationale trots
Een lichtpuntje in de crisisjaren waren de Zuiderzeewerken die volgens de plannen van
Cornelis. Lely werden uitgevoerd.
1932-> afsluitduik tussen Noord-Holland en Friesland aangelegd.
De Zuiderzee werd IJsselmeer, een water dat niet langer direct met open zee verbonden
was. Op deze manier -> dijkdoorbraken voorkomen. + nieuwe landen aangelegd.
1930 -> Wieringenmeerpolder als eerste Zuiderzeepolder drooggelegd
1936-> volgde de Noordoostpolder en na de Tweede Wereldoorlog de andere Flevopolders.
1903-> vloog het eerste vliegtuig van de Amerikaanse broers Wright
Vliegtuigen speelden vervolgens een rol in de Eerste wereldoorlog
Kort na de Eerste Wereldoorlog KLM opgericht
1930-> Geen massavervoer mensen in vliegtuig zoals nu
9.2 De wereldoorlogen
In de eerste helft van de twintigste eeuw braken twee oorlogen uit
Duitsland speelde grote rol
Belangrijk verschil 1e en 2e wereldoorlog. Dat Nederland bij de laatste betrokken raakte, dat
ook in Azië hevig werd gevochten en dat op systematische wijze een bevolkingsgroep bijna
geheel werd omgebracht.
9.2.1 De eerste Wereldoorlog
De eerste wereldoorlog werd gezien als de grote oorlog. Omdat niemand wist dat er een 2 e
kwam.
De zwaarste strijd tijdens de Eerste oorlog vond plaats in Europa.
- Toch was het in zekere tijden een wereldoorlog -> omdat ook Afrikaanse en
Aziatische koloniën betrokken raakten.
De belangrijkste tegenstanders in de oorlog waren verenigd in bondgenootschappen.
9.1.1 Het dagelijks leven in dit tijdvak
1900-> er werden veel uitvindingen gedaan die het leven veel makkelijker gingen maken
Olie/gas- lampen -> vervangen door elektrische gloeilampen
Er kwamen apparaten zoals stofzuiger en een strijkijzer
1900-> de eerste auto’s kwamen
1910-> Autofabrikant Ford met productie van auto’s aan de lopende band
Arbeiders voegde slechts een onderdeel toe
Gevolg -> de productie werd efficiënter en goedkoper
Op dit moment reden alleen de rijke mensen nog in een auto
1871-> was Frankrijk na een korte oorlog door Duitsland verslagen en vernederd door het
afstaan van grondgebied en het betalen van hoge schadevergoeding.
1900 -> eerste sportclubs
1900-> leerplicht 6/12 jaar
1903-> vloog het eerste vliegtuig van de Amerikaanse broers Wright
1914-> De Duitse militaire leiding besluit Frankrijk aan te vallen via neutrale België
1914-> De moord op de Oostenrijkse Hongaarse troonopvolger Frans Ferdinand.
Hij werd in 1914 op 28 juni door Servische nationalisten vermoord in Sarajevo (Bosnië).
1917-> brak in Rusland de revolutie uit
1917-> verklaarden VS de oorlog aan Duitsland
1918-> werd duidelijk dat Duitsland niet kon winnen van de VS
1918-> 11 november, Duitsland sluit wapenstilstand met geallieerden
1919-> 45 uur werkweek werd ingevoerd, bioscoop werd populair
1919-> Volkenbond opgericht, een initiatief van de Amerikaanse president Wilson
1925-> radiotoestellen
1929 -> brak de economische wereldcrisis/ grote depressie uit (24 oktober)
1960-> auto’s werden bereikbaar voor mensen met een gemiddeld inkomen
1930-> meeste mensen hebben een fiets
1930-> Geen massavervoer mensen in vliegtuig zoals nu
1930 -> Wieringenmeerpolder als eerste Zuiderzeepolder drooggelegd
1932-> afsluitduik tussen Noord-Holland en Friesland aangelegd.
1936-> volgde de Noordoostpolder en na de Tweede Wereldoorlog de andere Flevopolders.
9.1.2 Crisistijd
Nederland-> nam geen deel aan de eerste wereldoorlog
Na de eerste wereldoorlog kwam de economie op gang. Maar de opbloei duurde slechts 10
jaar
1929-> de economische wereldcrisis brak uit.
De problemen begonnen in de Verenigde Staten en werden vooral veroorzaakt door
overproductie.
, Veel Amerikaanse banken gingen failliet. Bedrijven en boeren konden hun schulden niet
meer betalen.
De crisis werd duidelijk op 24 oktober 1929 op de aandelenbeurs van Wall Street (New York).
Gevolg -> Nederland en Nederlands-Indië sterk voelbaar.
Nederland -> een op de vier mensen raakte werkloos
Steun -> wie steun kreeg moest uren in de rij staan om te stempelen. Op deze werkwijze
voorkwamen ze dat werklozen konden bijverdienen
Werkverschaffing-> zwaar lichamelijk werk verrichten
Er was veel kritiek in deze tijd. Vooral van de socialistische kant, op de regering van minister-
president Hendrik Colijn. Hij voerde een streng bezuinigingsbeleid in.
Socialisten -> wilde regering steunen economie
Crisistijd-> veel mensen verloren hun vertrouwen in parlementaire democratie -> Burgers
stemmen tijdens verkiezingen op de volksvertegenwoordigers van politieke partijen die hen
het meeste aanspreken.
9.1.3 Nationale trots
Een lichtpuntje in de crisisjaren waren de Zuiderzeewerken die volgens de plannen van
Cornelis. Lely werden uitgevoerd.
1932-> afsluitduik tussen Noord-Holland en Friesland aangelegd.
De Zuiderzee werd IJsselmeer, een water dat niet langer direct met open zee verbonden
was. Op deze manier -> dijkdoorbraken voorkomen. + nieuwe landen aangelegd.
1930 -> Wieringenmeerpolder als eerste Zuiderzeepolder drooggelegd
1936-> volgde de Noordoostpolder en na de Tweede Wereldoorlog de andere Flevopolders.
1903-> vloog het eerste vliegtuig van de Amerikaanse broers Wright
Vliegtuigen speelden vervolgens een rol in de Eerste wereldoorlog
Kort na de Eerste Wereldoorlog KLM opgericht
1930-> Geen massavervoer mensen in vliegtuig zoals nu
9.2 De wereldoorlogen
In de eerste helft van de twintigste eeuw braken twee oorlogen uit
Duitsland speelde grote rol
Belangrijk verschil 1e en 2e wereldoorlog. Dat Nederland bij de laatste betrokken raakte, dat
ook in Azië hevig werd gevochten en dat op systematische wijze een bevolkingsgroep bijna
geheel werd omgebracht.
9.2.1 De eerste Wereldoorlog
De eerste wereldoorlog werd gezien als de grote oorlog. Omdat niemand wist dat er een 2 e
kwam.
De zwaarste strijd tijdens de Eerste oorlog vond plaats in Europa.
- Toch was het in zekere tijden een wereldoorlog -> omdat ook Afrikaanse en
Aziatische koloniën betrokken raakten.
De belangrijkste tegenstanders in de oorlog waren verenigd in bondgenootschappen.
