Samenvatting HARM05 Ondernemingsrecht
Hoofdstuk 1 – inleiding ondernemingsrecht
Een overeenkomst ontstaat door een aanbod en een aanvaarding (van het aanbod). Een
overeenkomst hoeft niet schriftelijk, maar kan ook mondeling. Een overeenkomst is dan ook
wel vormvrij.
▪ Beroep => Vaste werkkring, regelmatig werkzaamheden, betaling.
▪ Bedrijf => Zelfstandig, regelmatig, openlijk, winst.
Onderneming => De onderneming is een ander woord voor bedrijf. Hiermee worden
commerciële activiteiten verricht die zijn gericht op winst . Dat wordt behaald door het verkopen
en leveren van goederen of diensten.
Handelsregisterbesluit (Hrb) => het uitvoeringsbesluit regelt meer in detail welke gegevens
in het Handelsregister dienen te worden opgenomen.
Criteria KvK
Een onderneming:
▪ Je levert diensten en/of producten.
▪ Je vraagt hier meer voor dan de kostprijs: een (commerciële) prijs of uurtarief waar je geld
aan verdient.
▪ Je doet zaken met andere mensen dan alleen vrienden of familie en gaat ook de
concurrentie aan met ondernemers die dezelfde of gelijkwaardige diensten of producten
verkopen.
De onderneming moet zich dan inschrijven bij de KvK, bij de hoofdvestiging van het
bedrijf moet het bedrijf bij de KvK worden ingeschreven. De bestuurder van de
onderneming moet zorgen voor de inschrijving bij de KvK.
Handelsnaam
Handelsnaam => recht op intellectueel eigendom, de kennis zit in je hoofd en deze kun je niet
vastpakken.
Recht op handelsnaam => ontstaat door het gebruik van de naam.
De KvK de regels waaraan een handelsnaam moet voldoen:
➢ Wek geen verkeerde indruk; je bent een V.O.F., maar in je naam staat BV.
➢ Gebruik niet de merknaam van een ander.
➢ Voorkom verwarring met bestaande handelsnaam.
Rechtsbescherming (gebruikt iemand jouw naam?):
➢ Onrechtmatige daad => art 6:162 BW (verbodsactie + eventuele schade).
➢ Verzoekschrift kantonrechter => art 6 lid 1 Handelsnaamwet (“naam wijzigen” +
dwangsom).
Verplichtingen van een ondernemer
1. Publicatieplicht
2. Administratie voeren
3. Ondernemingsraad instellen
,Publicatieplicht (wie zijn de eigenaren en wat mogen ze?) => Inschrijving in
Handelsregister KvK.
➢ Alle ondernemingen ongeacht rechtsvorm, verenigingen, stichtingen,…
➢ Handelsregister is openbaar.
➢ Niet inschrijven: strafbaar + aansprakelijkheid bestuurders.
➢ Nummer op briefpapier.
Administratieplicht => je moet transparant zijn.
Ieder die een beroep of bedrijf uitoefent:
➢ Administratie bijhouden.
➢ Administratie bewaren.
Bestuurder rechtspersoon:
➢ Boekhouding voeren.
➢ Binnen 6 maanden balans opstellen.
Ondernemingsraad
➢ Verplicht bij ten minste 50 werkzame personen.
➢ Medezeggenschap over beleid van de onderneming.
➢ Verkiezingen => personeel vormt de OR (GOR, COR).
Bevoegdheden van een ondernemingsraad (OR)
▪ Adviesrecht => over strategie van de onderneming.
▪ Instemmingsrecht => over sociaal beleid van de onderneming, bijvoorbeeld de
arbeidsvoorwaarden. Het instemmingsrecht weegt zwaarder dan het adviesrecht, je kunt
namelijk iets tegenhouden met het instemmingsrecht en met het adviesrecht niet.
▪ Recht op informatie => om je taken te kunnen uitoefenen.
▪ Benoemingsrecht => advies geven bij het ontslag of de benoeming van het bestuur.
,Hoofdstuk 2 – Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid; eenmanszaak,
maatschap
➢ Natuurlijk persoon => een mens van vlees en bloed, die rechten en plichten heeft.
➢ Rechtspersoon => Groep van personen of een organisatievorm die volgens de wet
bevoegd is om zelf rechtshandelingen te verrichten, zoals het sluiten van een contract. Een
soort titel.
Rechtsvormen van de onderneming
Zonder rechtspersoonlijkheid:
➢ Eenmanszaak.
➢ Maatschap.
➢ Vennootschap onder firma.
➢ Commanditaire vennootschap.
Zonder rechtspersoonlijkheid ben je met je gehele vermogen inclusief privé
aansprakelijk.
Met rechtspersoonlijkheid:
➢ Coöperatie (en onderlinge waarborgmaatschappij).
➢ BV.
➢ NV.
➢ Stichting.
➢ Vereniging.
NB: rechtsvorm is later te wijzigen.
Eenmanszaak
Bij een eenmanszaak is er maar één ondernemer die risico’s loopt. Een eenmanszaak kan
personeel hebben.
▪ Onderneming behoort aan een natuurlijk persoon.
▪ Onderneming: dus inschrijven bij KvK et cetera.
▪ Geen scheiding van ondernemingsvermogen – privévermogen.
▪ Pas op bij huwelijk.
, Maatschap
Artikel 7A:1655 en volgende BW => Maatschap is een overeenkomst, waarbij twee of
meerdere personen zich verbinden om iets in gemeenschap te brengen, met het oogmerk om
het daaruit ontstaande voordeel met elkander te delen.
Drie kenmerken van een maatschap:
➢ Samenwerking.
➢ Inbreng.
➢ Voordeel behalen en verdelen.
Een maatschap komt veel voor in vrije beroepen, zoals de tandarts, advocaten et cetera.
▪ Stille maatschap => onderneming is niet openbaar en treedt niet met een bedrijfsnaam
naar buiten toe.
Voorbeeld stille maatschap:
Hierbij kan onder andere worden gedacht aan bijvoorbeeld een praktijk van verschillende
doctoren (ook dierenartsen), die samen in hetzelfde gebouw gevestigd zijn en een
gezamenlijke secretaresse hebben et cetera. De doctoren hebben allemaal hun eigen praktijk,
maar delen algemene kosten. Ze drijven dus niet gezamenlijk één firma.
Dit type maatschap wordt de stille maatschap genoemd.
▪ Openbare maatschap => deelnemen aan het rechtsverkeer onder een gezamenlijke
naam. Treden gezamenlijk naar buiten, oefenen gezamenlijk een beroep uit.
Voorbeeld openbare maatschap:
Ook advocaten maken veelvuldig gebruik van de maatschap, maar in tegenstelling tot het
bovenstaande voorbeeld gebruiken advocaten vaak wel een gezamenlijke naam, doch voert
in principe elke advocaat wel degelijk een eigen praktijk. Dit type maatschap wordt de
openbare maatschap genoemd.
Maatschap, oprichting en inschrijving
➢ Stap 1: oprichting door vormvrije (mondelinge of schriftelijke) overeenkomst → de
maatschap bestaat.
➢ Stap 2: inschrijving bij KvK (indien openbaar en sprake van onderneming).
Vertegenwoordigingsbevoegdheid (kun je maatschap binden?) als maten elkaar binden
is iedereen verantwoordelijk/aansprakelijk.
Maten binden elkaar niet, tenzij:
Beheersdaden, volmacht (vooraf), bekrachtiging(achteraf), gewekte schijn, (ten
voordele van de maatschap).
Beheersdaden => Beheersdaden zijn handelingen die tot de normale gang van zaken van de
maatschap worden gerekend, zoals de uitvoering van het dagelijkse werk.
Beschikkingsdaden => alle handelingen buiten de normale gang van zaken, bijvoorbeeld het
kopen van een nieuwe auto.
Aansprakelijkheid (tot wie kan schuldeiser zich wenden?)
➢ Stille maatschap => maat bindt alleen zichzelf (tenzij), dus dan alleen hij aansprakelijk.
➢ Openbare maatschap => ingeschreven bij KvK, bevoegde maat bindt ook de anderen
en de maatschap dan aansprakelijk voor gelijke delen.
Hoofdstuk 1 – inleiding ondernemingsrecht
Een overeenkomst ontstaat door een aanbod en een aanvaarding (van het aanbod). Een
overeenkomst hoeft niet schriftelijk, maar kan ook mondeling. Een overeenkomst is dan ook
wel vormvrij.
▪ Beroep => Vaste werkkring, regelmatig werkzaamheden, betaling.
▪ Bedrijf => Zelfstandig, regelmatig, openlijk, winst.
Onderneming => De onderneming is een ander woord voor bedrijf. Hiermee worden
commerciële activiteiten verricht die zijn gericht op winst . Dat wordt behaald door het verkopen
en leveren van goederen of diensten.
Handelsregisterbesluit (Hrb) => het uitvoeringsbesluit regelt meer in detail welke gegevens
in het Handelsregister dienen te worden opgenomen.
Criteria KvK
Een onderneming:
▪ Je levert diensten en/of producten.
▪ Je vraagt hier meer voor dan de kostprijs: een (commerciële) prijs of uurtarief waar je geld
aan verdient.
▪ Je doet zaken met andere mensen dan alleen vrienden of familie en gaat ook de
concurrentie aan met ondernemers die dezelfde of gelijkwaardige diensten of producten
verkopen.
De onderneming moet zich dan inschrijven bij de KvK, bij de hoofdvestiging van het
bedrijf moet het bedrijf bij de KvK worden ingeschreven. De bestuurder van de
onderneming moet zorgen voor de inschrijving bij de KvK.
Handelsnaam
Handelsnaam => recht op intellectueel eigendom, de kennis zit in je hoofd en deze kun je niet
vastpakken.
Recht op handelsnaam => ontstaat door het gebruik van de naam.
De KvK de regels waaraan een handelsnaam moet voldoen:
➢ Wek geen verkeerde indruk; je bent een V.O.F., maar in je naam staat BV.
➢ Gebruik niet de merknaam van een ander.
➢ Voorkom verwarring met bestaande handelsnaam.
Rechtsbescherming (gebruikt iemand jouw naam?):
➢ Onrechtmatige daad => art 6:162 BW (verbodsactie + eventuele schade).
➢ Verzoekschrift kantonrechter => art 6 lid 1 Handelsnaamwet (“naam wijzigen” +
dwangsom).
Verplichtingen van een ondernemer
1. Publicatieplicht
2. Administratie voeren
3. Ondernemingsraad instellen
,Publicatieplicht (wie zijn de eigenaren en wat mogen ze?) => Inschrijving in
Handelsregister KvK.
➢ Alle ondernemingen ongeacht rechtsvorm, verenigingen, stichtingen,…
➢ Handelsregister is openbaar.
➢ Niet inschrijven: strafbaar + aansprakelijkheid bestuurders.
➢ Nummer op briefpapier.
Administratieplicht => je moet transparant zijn.
Ieder die een beroep of bedrijf uitoefent:
➢ Administratie bijhouden.
➢ Administratie bewaren.
Bestuurder rechtspersoon:
➢ Boekhouding voeren.
➢ Binnen 6 maanden balans opstellen.
Ondernemingsraad
➢ Verplicht bij ten minste 50 werkzame personen.
➢ Medezeggenschap over beleid van de onderneming.
➢ Verkiezingen => personeel vormt de OR (GOR, COR).
Bevoegdheden van een ondernemingsraad (OR)
▪ Adviesrecht => over strategie van de onderneming.
▪ Instemmingsrecht => over sociaal beleid van de onderneming, bijvoorbeeld de
arbeidsvoorwaarden. Het instemmingsrecht weegt zwaarder dan het adviesrecht, je kunt
namelijk iets tegenhouden met het instemmingsrecht en met het adviesrecht niet.
▪ Recht op informatie => om je taken te kunnen uitoefenen.
▪ Benoemingsrecht => advies geven bij het ontslag of de benoeming van het bestuur.
,Hoofdstuk 2 – Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid; eenmanszaak,
maatschap
➢ Natuurlijk persoon => een mens van vlees en bloed, die rechten en plichten heeft.
➢ Rechtspersoon => Groep van personen of een organisatievorm die volgens de wet
bevoegd is om zelf rechtshandelingen te verrichten, zoals het sluiten van een contract. Een
soort titel.
Rechtsvormen van de onderneming
Zonder rechtspersoonlijkheid:
➢ Eenmanszaak.
➢ Maatschap.
➢ Vennootschap onder firma.
➢ Commanditaire vennootschap.
Zonder rechtspersoonlijkheid ben je met je gehele vermogen inclusief privé
aansprakelijk.
Met rechtspersoonlijkheid:
➢ Coöperatie (en onderlinge waarborgmaatschappij).
➢ BV.
➢ NV.
➢ Stichting.
➢ Vereniging.
NB: rechtsvorm is later te wijzigen.
Eenmanszaak
Bij een eenmanszaak is er maar één ondernemer die risico’s loopt. Een eenmanszaak kan
personeel hebben.
▪ Onderneming behoort aan een natuurlijk persoon.
▪ Onderneming: dus inschrijven bij KvK et cetera.
▪ Geen scheiding van ondernemingsvermogen – privévermogen.
▪ Pas op bij huwelijk.
, Maatschap
Artikel 7A:1655 en volgende BW => Maatschap is een overeenkomst, waarbij twee of
meerdere personen zich verbinden om iets in gemeenschap te brengen, met het oogmerk om
het daaruit ontstaande voordeel met elkander te delen.
Drie kenmerken van een maatschap:
➢ Samenwerking.
➢ Inbreng.
➢ Voordeel behalen en verdelen.
Een maatschap komt veel voor in vrije beroepen, zoals de tandarts, advocaten et cetera.
▪ Stille maatschap => onderneming is niet openbaar en treedt niet met een bedrijfsnaam
naar buiten toe.
Voorbeeld stille maatschap:
Hierbij kan onder andere worden gedacht aan bijvoorbeeld een praktijk van verschillende
doctoren (ook dierenartsen), die samen in hetzelfde gebouw gevestigd zijn en een
gezamenlijke secretaresse hebben et cetera. De doctoren hebben allemaal hun eigen praktijk,
maar delen algemene kosten. Ze drijven dus niet gezamenlijk één firma.
Dit type maatschap wordt de stille maatschap genoemd.
▪ Openbare maatschap => deelnemen aan het rechtsverkeer onder een gezamenlijke
naam. Treden gezamenlijk naar buiten, oefenen gezamenlijk een beroep uit.
Voorbeeld openbare maatschap:
Ook advocaten maken veelvuldig gebruik van de maatschap, maar in tegenstelling tot het
bovenstaande voorbeeld gebruiken advocaten vaak wel een gezamenlijke naam, doch voert
in principe elke advocaat wel degelijk een eigen praktijk. Dit type maatschap wordt de
openbare maatschap genoemd.
Maatschap, oprichting en inschrijving
➢ Stap 1: oprichting door vormvrije (mondelinge of schriftelijke) overeenkomst → de
maatschap bestaat.
➢ Stap 2: inschrijving bij KvK (indien openbaar en sprake van onderneming).
Vertegenwoordigingsbevoegdheid (kun je maatschap binden?) als maten elkaar binden
is iedereen verantwoordelijk/aansprakelijk.
Maten binden elkaar niet, tenzij:
Beheersdaden, volmacht (vooraf), bekrachtiging(achteraf), gewekte schijn, (ten
voordele van de maatschap).
Beheersdaden => Beheersdaden zijn handelingen die tot de normale gang van zaken van de
maatschap worden gerekend, zoals de uitvoering van het dagelijkse werk.
Beschikkingsdaden => alle handelingen buiten de normale gang van zaken, bijvoorbeeld het
kopen van een nieuwe auto.
Aansprakelijkheid (tot wie kan schuldeiser zich wenden?)
➢ Stille maatschap => maat bindt alleen zichzelf (tenzij), dus dan alleen hij aansprakelijk.
➢ Openbare maatschap => ingeschreven bij KvK, bevoegde maat bindt ook de anderen
en de maatschap dan aansprakelijk voor gelijke delen.
