HOOFDSTUK 3 KOSTEN VAN GROND- EN
HULPSTOFFEN
3.1 DE GRONDSTOFKOSTEN VAN EEN PRODUCT
Bij de productie van goederen heb je uiteraard grondstoffen nodig.
Steen, ijzer, hout, graan, melk, suiker, water, enzovoort.
Je meet het verbruik van grondstoffen door de hoeveelheid uit te drukken in bijvoorbeeld kilogrammen, liters of
meters. Dit verbruik vermenigvuldig je daarna met de prijs van de grondstoffen.
In deze prijs, zijn behalve de inkoopprijs, ook de bestelkosten, vervoerskosten en opslagkosten verwerkt.
Grondstofkosten = hoeveelheid x prijs
Hulpstoffen vindt je niet terug in het eindproduct. Je hebt deze hulpstoffen wel nodig voor de productie.
Olie voor het smeren of koelen van de machines, of water voor het koken of wassen van de grondstoffen.
De prijs van grondstoffen bestaat uit:
1. De inkoopprijs (excl. btw)
2. De bestelkosten
Kosten van de inkoopafdeling, vervoer en verzekering.
3. De vervoerskosten
Kosten van de inkoopafdeling, vervoer en verzekering.
4. De opslagkosten
Kosten van het magazijn, verzekeringskosten, interestkosten en kosten om de grondstoffen geschikt te
maken voor het productieproces.
3.2 NETTO VERBRUIK EN BRUTO VERBRUIK
In productieprocessen gebruik je meer grondstoffen dan er uiteindelijk in de producten terechtkomen.
Dit verlies is niet te vermijden. Er is dan sprake van afval.
Afval is niet hetzelfde als verspilling. Verspillen is vermijdbaar en ontstaat door ‘fouten’ in het productieproces
die voorkomen kunnen worden. Verspillen leidt tot verlies en gaat ten kosten van de winst.
De hoeveelheid grondstoffen die in totaal nodig is om een product te maken, heet het brutoverbruik.
Daar zit dus ook afval nog in.
De hoeveelheid grondstoffen die uiteindelijk in het product terechtkomen, is het nettoverbruik.
Nettoverbruik = brutoverbruik – afval
Het brutoverbruik van grondstoffen komt in de kostprijs, want het afval moet ook betaald worden.
Als grondstoffen een betrekkelijk hoge prijs hebben, heeft het afval ook vaak nog waarde.
Bijvoorbeeld bij het maken van leren banken, wordt niet al het leer gebruikt. Of de kwaliteit is niet voldoende
door kleine beschadigingen. Het afval wordt verkocht voor bijvoorbeeld het produceren van handschoenen.
Soms moet je afval laten afvoeren tegen betaling, omdat het niks meer waard is. De extra kosten moet je bij de
waarde van de opgeofferde grondstoffen optellen. De grondstofkosten stijgen door de opruimkosten, en
hierdoor wordt ook de kostprijs van een product hoger.
HULPSTOFFEN
3.1 DE GRONDSTOFKOSTEN VAN EEN PRODUCT
Bij de productie van goederen heb je uiteraard grondstoffen nodig.
Steen, ijzer, hout, graan, melk, suiker, water, enzovoort.
Je meet het verbruik van grondstoffen door de hoeveelheid uit te drukken in bijvoorbeeld kilogrammen, liters of
meters. Dit verbruik vermenigvuldig je daarna met de prijs van de grondstoffen.
In deze prijs, zijn behalve de inkoopprijs, ook de bestelkosten, vervoerskosten en opslagkosten verwerkt.
Grondstofkosten = hoeveelheid x prijs
Hulpstoffen vindt je niet terug in het eindproduct. Je hebt deze hulpstoffen wel nodig voor de productie.
Olie voor het smeren of koelen van de machines, of water voor het koken of wassen van de grondstoffen.
De prijs van grondstoffen bestaat uit:
1. De inkoopprijs (excl. btw)
2. De bestelkosten
Kosten van de inkoopafdeling, vervoer en verzekering.
3. De vervoerskosten
Kosten van de inkoopafdeling, vervoer en verzekering.
4. De opslagkosten
Kosten van het magazijn, verzekeringskosten, interestkosten en kosten om de grondstoffen geschikt te
maken voor het productieproces.
3.2 NETTO VERBRUIK EN BRUTO VERBRUIK
In productieprocessen gebruik je meer grondstoffen dan er uiteindelijk in de producten terechtkomen.
Dit verlies is niet te vermijden. Er is dan sprake van afval.
Afval is niet hetzelfde als verspilling. Verspillen is vermijdbaar en ontstaat door ‘fouten’ in het productieproces
die voorkomen kunnen worden. Verspillen leidt tot verlies en gaat ten kosten van de winst.
De hoeveelheid grondstoffen die in totaal nodig is om een product te maken, heet het brutoverbruik.
Daar zit dus ook afval nog in.
De hoeveelheid grondstoffen die uiteindelijk in het product terechtkomen, is het nettoverbruik.
Nettoverbruik = brutoverbruik – afval
Het brutoverbruik van grondstoffen komt in de kostprijs, want het afval moet ook betaald worden.
Als grondstoffen een betrekkelijk hoge prijs hebben, heeft het afval ook vaak nog waarde.
Bijvoorbeeld bij het maken van leren banken, wordt niet al het leer gebruikt. Of de kwaliteit is niet voldoende
door kleine beschadigingen. Het afval wordt verkocht voor bijvoorbeeld het produceren van handschoenen.
Soms moet je afval laten afvoeren tegen betaling, omdat het niks meer waard is. De extra kosten moet je bij de
waarde van de opgeofferde grondstoffen optellen. De grondstofkosten stijgen door de opruimkosten, en
hierdoor wordt ook de kostprijs van een product hoger.
