, 2
AARDRIJKSKUNDE
HOOFDSTUK 1. ONS EILAND IN DE RUIMTE
PARAGRAAF 1.1 PLANEET AARDE
Aarde ca. 4,6 miljard jaar
Indeling met geologische tijdschaal:
• Hoofdtijdperken (= era’s)
• Perioden
• Tijdperken
Geologie (= Aardkunde):
Bestudeert het ontstaan en de opbouw van de aardkorst
v Geologische tijdschaal
- Tijdperken (Holoceen),
- Perioden (Kwartair)
- Tijdvakken (Kenozoïcum)
Hoe wordt de ouderdom van de aarde gemeten?
v Relatieve tijdsschaal
- Bepalen van de volgorde,
- d.m.v. fossielen (planten, dieren)
v Absolute ouderdomsbepaling
- Aangeven in jaartallen,
- d.m.v. radioactief verval
- (hoe ouder gesteente, hoe minder radio actief)
, 3
1 binnenkern
vast, kernreacties, verwarmt
buitenkern
2 buitenkern
Vloeibaar, verwarmt mantel
3 mantel
Binnen vast gesteente en buiten
vloeibaar:
convectiestroming (4)
De kern van de aarde bevat een natuurlijke kernreactor die veel warmte produceert. De
inwendige processen in de aarde moeten ervoor zorgen dat de aarde die warmte weer kwijtraakt.
Hoe is de aardbol opgebouwd?
1) Kern binnen= vast
buiten = vloeibaar
2) Mantel binnen = vast
buiten = taaivloeibaar = asthenosfeer
3) Aardkorst = vast = lithosfeer (met buitenste vaste deel van mantel)
, 4
Basalt is een vulkanisch stollingsgesteente dat gevormd
wordt door de snelle stolling van lava aan of dicht bij het
aardoppervlak. Het soortelijk gewicht bedraagt ongeveer 3
3 3
gram/ cm , ofwel 3.000 kilo/ m .
Oceanische korst (zwaarder)
Graniet is net als basalt een stollingsgesteente, maar het
wordt gevormd door het ondergronds stollen van magma.
Door de langzame afkoeling hebben mineralen in het
gesteente kristallen kunnen vormen: de karakteristieke
spikkels. Graniet is lichter dan basalt: ongeveer 2,7
3
gram/cm .
Continentale korst (lichter)