Integrale kwaliteitszorg
Inleiding
Wat is kwaliteit?
– Ruim en moeilijk toetsbaar
– Kwaliteitssystemen en –audits (certificering)
– Kwaliteitsnormen
Leveren gecertificeerde instellingen per definitie betere zorg?
Verpleegkundigen Verpleegkundigen
– Staan dicht bij zorgvrager – Investeren in wetenschappelijk onderzoek
– Grootste groep – Meedenken in organisatie
– Intrinsiek gemotiveerd om kwalitatief goede zorg – Verantwoordelijkheid opnemen
te leveren
– Inventief en oplossingsgericht
– Veel ontwikkelingen gezondheidszorg (EBN)
Multidisciplinaire teams
– Samenwerking met andere disciplines
– Optimale communicatie
• Structureel <-> • Oplossingsgericht
• Systematisch • Patiëntgericht
• Instellingsbreed = WERKVLOER
= KWALITEITSSYSTEEM
• Belang van zorgvrager = RODE DRAAD
• Empowerment van zorgvrager en directe zorgverleners
=> Problem based learning met bottom-up methode
1) Kwaliteit(szorg)
1.1) Inleiding
Kwaliteit lijkt in praktijk vaak eenzelfde bijsmaak te hebben gekregen als VB het woord ‘administratie’.
In veel gevallen ziet men kwaliteitsmanagement als noodzakelijk kwaad.
Soms roept het begrip zelfs een bijna allergische reactie op.
A) Er was eens...
Eed van Hippocrates van kos - Rond 400 voor Christus laat zijn leerlingen een eed afleggen.
- Niet onbekwaam en altijd in belang van zv te handelen.
- 1 van eerste richtlijnen in gezondheidszorg
Florence Nightingale - Kwaliteit van vpk zorg voor zv te verbeteren.
(1820-1910)
Ernest Codman (1869-1940) - Eindresultaten van medische behandelingen te kijken -> kwaliteit van zorg te
kunnen bepalen.
- Cijfers over ziekenhuissterfte als maat voor kwaliteit.
- Onderscheid tussen vermijdbare en onvermijdbare sterfte.
,Technologische en wetenschappelijke vooruitgang
- Stijging kosten gezondheidszorg
- Grotere risico’s
- Objectievere normen: middelen effectief en efficiënt inzetten
Rechten van zorgvrager
- Recht op medische zorg
- Zelfstandigheid, emancipatie en kritische houding
Kwaliteitsinspecties vanuit industrie (Dr. Donals Berwick)
- Enkel gericht op verwijderen van ‘rotte’ appels
- Enkel verwijderen of bestraffen van slechte kwaliteit
• Mensen worden bang om fouten te maken
• Negatief tov management
• Veranderen gegevens
• Anderen schuld geven
- Hierbij worden fouten gezien als een kans om iets te verbeteren en om van te leren.
- Verder zijn goed leiderschap, wezenlijke investeringen, respect voor medewerkers + open dialoog
met zorgvragers belangrijke pijlers van integrale kwaliteit.
Effectief: Doeltreffend; het beoogde doel wordt bereikt.
Efficiënt: Doelmatig; om beoogd doel te bereiken, wordt gebruikgemaakt van de meest geschikte
middelen en/of methoden. Zo spaarzaam mogelijk omgegaan met beschikbare bronnen en middelen.
B) De mondige zorgvrager
- Niet alleen zorgverzekeraars, maar ook zorgvragers gaan zich steeds meer als klanten gedragen.
- Zij informeren zich beter, weten welke behandelingen beschikbaar zijn, delen ervaringen met
anderen en verschijnen niet zelden met de zelf gegoogelde diagnose onder de arm op consultatie.
- Om te kunnen concurreren zal een zorginstelling dus aandacht moeten besteden aan wat de
zorgvrager wil en weet.
- Als ‘klant’ wil zv kunnen kiezen en doet dit VB op basis van keuzewebsites.
- Ook dit is een reden voor zorginstellingen om kwaliteit aantoonbaar te maken en zich te
onderscheiden op basis van certificaten.
C) Wetgeving
Wetten en regels: vooral veiligheid en betrouwbaarheid
KB nr. 78: uitvoering van gezondheidszorgberoepen
– Wet van 10 mei 2015: uitoefening van gezondheidszorgberoepen
– Voorwaarden en titels
Nieuwe ‘kwaliteitswet’ die start vanaf 2021
• Kwaliteitsvolle praktijkvoering in gezondheidzorg
- Bekwame zorgverleners
- Continuïteit van zorg (permanentie)
- Register met zorgverleners
- Visum (statisch): aanvulling met dynamisch portfolio
- Kwaliteitsvol, up-to-date patiëntendossier (toegang)
- Bijkomende voorwaarden voor anesthesie (extramuraal)
• Federale commissie: toezicht
, - Wetgever keurde op 22 augustus 2002 de patiëntenrechtenwet goed om kwaliteitsvolle en beter
toegankelijke gezondheidszorg te verzekeren.
- Wet garandeert dat iedere persoon die gezondheidszorg krijgt meerdere rechten heeft als zv
- Zo weet je wat je als zv kan verwachten en weet de zorgverlener wat van hem verwacht wordt.
- Dat zorgt voor een duidelijke relatie tussen zorgverlener en zorgvrager.
- Goede communicatie tussen zorgvrager en zorgverlener blijft immers een drijfveer voor kwalitatieve
zorg!
Wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, BS 26 september 2002:
Recht op kwaliteitsvolle dienstverlening
Recht op vrije keuze zorgverlener
Recht op informatie
Recht op geïnformeerde toestemming
Rechten i.v.m. patiëntendossier
Recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer
Recht op pijnbehandeling
Recht om klacht neer te leggen
D) Schaarste
Toenemende vergrijzing
- Toenemende zorgvraag
- Minder personeel
Stijgende zorguitgaven
- Ontwikkeling nieuwe behandelmethoden
Effectiviteit en efficiëntie!
1.2) Begrippen kwaliteit en kwaliteitszorg
Begrip kwaliteit - Kwaliteit is een subjectief begrip, mening, of beter gezegd: een beoordeling.
- Institute of Medicine: de mate waarin de geleverde zorg voor individuen en voor
de gemeenschap overeenkomt met de gewenste zorgresultaten en in
overeenstemming is met de actuele professionele kennis en inzichten’.
- Kwaliteit = zeer relatief en abstract begrip
‘Het geheel van eigenschappen en kenmerken van de hulp- of dienstverlening die
van belang zijn om aan vastgelegde of vanzelfsprekende behoeften te voldoen’
(decreet betreffende de kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen,
1997)
In al deze definities zijn volgende overeenkomsten terug te vinden:
Zv staat centraal;
Gemeenschappelijke doel(en)
Bereiken van resultaten.
Subjectief: wanneer deze afhankelijk is van de persoon die waarneemt. Van invloed
op de waarneming zijn VB: de mening, ervaring en vooroordelen van waarnemer.
Objectief: wanneer deze onafhankelijk is van de persoon die waarneemt en enkel
gebaseerd is op feiten.
Quality is in the - Wie bepaalt wat kwaliteit is? De klant
eye of the beholder - In gezondheidszorg: 2 klanten
– Zorgvrager die de zorg ontvangt
– Zorgverzekeraar die de zorg betaalt
– Ook nog andere belanghebbenden
Zorgvrager of dé - Niet altijd over ‘die ene’ zorgvrager.
Inleiding
Wat is kwaliteit?
– Ruim en moeilijk toetsbaar
– Kwaliteitssystemen en –audits (certificering)
– Kwaliteitsnormen
Leveren gecertificeerde instellingen per definitie betere zorg?
Verpleegkundigen Verpleegkundigen
– Staan dicht bij zorgvrager – Investeren in wetenschappelijk onderzoek
– Grootste groep – Meedenken in organisatie
– Intrinsiek gemotiveerd om kwalitatief goede zorg – Verantwoordelijkheid opnemen
te leveren
– Inventief en oplossingsgericht
– Veel ontwikkelingen gezondheidszorg (EBN)
Multidisciplinaire teams
– Samenwerking met andere disciplines
– Optimale communicatie
• Structureel <-> • Oplossingsgericht
• Systematisch • Patiëntgericht
• Instellingsbreed = WERKVLOER
= KWALITEITSSYSTEEM
• Belang van zorgvrager = RODE DRAAD
• Empowerment van zorgvrager en directe zorgverleners
=> Problem based learning met bottom-up methode
1) Kwaliteit(szorg)
1.1) Inleiding
Kwaliteit lijkt in praktijk vaak eenzelfde bijsmaak te hebben gekregen als VB het woord ‘administratie’.
In veel gevallen ziet men kwaliteitsmanagement als noodzakelijk kwaad.
Soms roept het begrip zelfs een bijna allergische reactie op.
A) Er was eens...
Eed van Hippocrates van kos - Rond 400 voor Christus laat zijn leerlingen een eed afleggen.
- Niet onbekwaam en altijd in belang van zv te handelen.
- 1 van eerste richtlijnen in gezondheidszorg
Florence Nightingale - Kwaliteit van vpk zorg voor zv te verbeteren.
(1820-1910)
Ernest Codman (1869-1940) - Eindresultaten van medische behandelingen te kijken -> kwaliteit van zorg te
kunnen bepalen.
- Cijfers over ziekenhuissterfte als maat voor kwaliteit.
- Onderscheid tussen vermijdbare en onvermijdbare sterfte.
,Technologische en wetenschappelijke vooruitgang
- Stijging kosten gezondheidszorg
- Grotere risico’s
- Objectievere normen: middelen effectief en efficiënt inzetten
Rechten van zorgvrager
- Recht op medische zorg
- Zelfstandigheid, emancipatie en kritische houding
Kwaliteitsinspecties vanuit industrie (Dr. Donals Berwick)
- Enkel gericht op verwijderen van ‘rotte’ appels
- Enkel verwijderen of bestraffen van slechte kwaliteit
• Mensen worden bang om fouten te maken
• Negatief tov management
• Veranderen gegevens
• Anderen schuld geven
- Hierbij worden fouten gezien als een kans om iets te verbeteren en om van te leren.
- Verder zijn goed leiderschap, wezenlijke investeringen, respect voor medewerkers + open dialoog
met zorgvragers belangrijke pijlers van integrale kwaliteit.
Effectief: Doeltreffend; het beoogde doel wordt bereikt.
Efficiënt: Doelmatig; om beoogd doel te bereiken, wordt gebruikgemaakt van de meest geschikte
middelen en/of methoden. Zo spaarzaam mogelijk omgegaan met beschikbare bronnen en middelen.
B) De mondige zorgvrager
- Niet alleen zorgverzekeraars, maar ook zorgvragers gaan zich steeds meer als klanten gedragen.
- Zij informeren zich beter, weten welke behandelingen beschikbaar zijn, delen ervaringen met
anderen en verschijnen niet zelden met de zelf gegoogelde diagnose onder de arm op consultatie.
- Om te kunnen concurreren zal een zorginstelling dus aandacht moeten besteden aan wat de
zorgvrager wil en weet.
- Als ‘klant’ wil zv kunnen kiezen en doet dit VB op basis van keuzewebsites.
- Ook dit is een reden voor zorginstellingen om kwaliteit aantoonbaar te maken en zich te
onderscheiden op basis van certificaten.
C) Wetgeving
Wetten en regels: vooral veiligheid en betrouwbaarheid
KB nr. 78: uitvoering van gezondheidszorgberoepen
– Wet van 10 mei 2015: uitoefening van gezondheidszorgberoepen
– Voorwaarden en titels
Nieuwe ‘kwaliteitswet’ die start vanaf 2021
• Kwaliteitsvolle praktijkvoering in gezondheidzorg
- Bekwame zorgverleners
- Continuïteit van zorg (permanentie)
- Register met zorgverleners
- Visum (statisch): aanvulling met dynamisch portfolio
- Kwaliteitsvol, up-to-date patiëntendossier (toegang)
- Bijkomende voorwaarden voor anesthesie (extramuraal)
• Federale commissie: toezicht
, - Wetgever keurde op 22 augustus 2002 de patiëntenrechtenwet goed om kwaliteitsvolle en beter
toegankelijke gezondheidszorg te verzekeren.
- Wet garandeert dat iedere persoon die gezondheidszorg krijgt meerdere rechten heeft als zv
- Zo weet je wat je als zv kan verwachten en weet de zorgverlener wat van hem verwacht wordt.
- Dat zorgt voor een duidelijke relatie tussen zorgverlener en zorgvrager.
- Goede communicatie tussen zorgvrager en zorgverlener blijft immers een drijfveer voor kwalitatieve
zorg!
Wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, BS 26 september 2002:
Recht op kwaliteitsvolle dienstverlening
Recht op vrije keuze zorgverlener
Recht op informatie
Recht op geïnformeerde toestemming
Rechten i.v.m. patiëntendossier
Recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer
Recht op pijnbehandeling
Recht om klacht neer te leggen
D) Schaarste
Toenemende vergrijzing
- Toenemende zorgvraag
- Minder personeel
Stijgende zorguitgaven
- Ontwikkeling nieuwe behandelmethoden
Effectiviteit en efficiëntie!
1.2) Begrippen kwaliteit en kwaliteitszorg
Begrip kwaliteit - Kwaliteit is een subjectief begrip, mening, of beter gezegd: een beoordeling.
- Institute of Medicine: de mate waarin de geleverde zorg voor individuen en voor
de gemeenschap overeenkomt met de gewenste zorgresultaten en in
overeenstemming is met de actuele professionele kennis en inzichten’.
- Kwaliteit = zeer relatief en abstract begrip
‘Het geheel van eigenschappen en kenmerken van de hulp- of dienstverlening die
van belang zijn om aan vastgelegde of vanzelfsprekende behoeften te voldoen’
(decreet betreffende de kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen,
1997)
In al deze definities zijn volgende overeenkomsten terug te vinden:
Zv staat centraal;
Gemeenschappelijke doel(en)
Bereiken van resultaten.
Subjectief: wanneer deze afhankelijk is van de persoon die waarneemt. Van invloed
op de waarneming zijn VB: de mening, ervaring en vooroordelen van waarnemer.
Objectief: wanneer deze onafhankelijk is van de persoon die waarneemt en enkel
gebaseerd is op feiten.
Quality is in the - Wie bepaalt wat kwaliteit is? De klant
eye of the beholder - In gezondheidszorg: 2 klanten
– Zorgvrager die de zorg ontvangt
– Zorgverzekeraar die de zorg betaalt
– Ook nog andere belanghebbenden
Zorgvrager of dé - Niet altijd over ‘die ene’ zorgvrager.
