Inhoudsopgave
Geowijzer...............................................................................................................................................3
Hoofdstuk 6 – bevolking en ruimtelijke inrichting..............................................................................3
6.1 Bevolkingsaantallen..................................................................................................................3
6.2 Leeftijdsopbouw van de bevolking...........................................................................................5
6.3 Buitenlandse migratie...............................................................................................................6
6.4 Binnenlandse migratie..............................................................................................................7
6.5 Stad en platteland.....................................................................................................................9
6.6 Ruimtelijk beleid tot 2028.......................................................................................................10
Hoofdstuk 7 – Grenzen en identiteit.................................................................................................11
7.1 Soorten grenzen.....................................................................................................................11
7.2 De Europese Unie...................................................................................................................12
7.3 Bestuur in de Europese Unie..................................................................................................13
7.4 De Europese Unie in de wereld...............................................................................................14
7.5 Identiteit en conflicten...........................................................................................................14
7.6 Wereldgodsdiensten...............................................................................................................15
Hoofdstuk 8 – Bestaansmiddelen.....................................................................................................16
8.1 Economische systemen...........................................................................................................16
8.2 Primaire sector.......................................................................................................................17
8.3 Secundaire sector...................................................................................................................18
8.4 Tertiaire sector.......................................................................................................................18
8.5 Globalisering...........................................................................................................................18
8.6 Keerzijde van globalisering.....................................................................................................19
Hoofdstuk 9 – Arm en rijk in de wereld............................................................................................20
9.1 Wanneer ben je rijk?...............................................................................................................20
9.2 Steeds meer stedelingen........................................................................................................21
9.3 Natuurlijke factoren voor onderontwikkeling.........................................................................22
9.4 Economische factoren voor onderontwikkeling.....................................................................22
9.5 Sociale factoren voor onderontwikkeling...............................................................................24
9.6 Global goals – werelddoelen...................................................................................................24
Hoofdstuk 10 – Bronnen van energie...............................................................................................25
10.1 Energie..................................................................................................................................25
10.2 Uitputbare energiebronnen..................................................................................................25
10.3 Vernieuwbare energiebronnen.............................................................................................26
10.4 Elk voordeel heeft zijn nadeel...............................................................................................26
,10.5 Energieverbruik.....................................................................................................................27
10.6 Het Nederlandse energiebeleid............................................................................................28
, Geowijzer
Hoofdstuk 6 – bevolking en ruimtelijke inrichting
6.1 Bevolkingsaantallen
Demografie
Demografie is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van de
veranderingen in de omvang, de samenstelling en de ruimtelijke verdeling van de
bevolking. demografen bestuderen de ontwikkeling van de bevolking door te
kijken naar geboorte, sterfte en migratie, waarbij vanuit verschillende
invalshoeken wordt gekken. Veranderingen in geboorte- en sterftecijfers hebben
namelijk niet alleen biologische oorzaken.
Demografen werken ook samen met geografen omdat de ontwikkeling van de
bevolking invloed heeft op de inrichting van een land.
Geboorte en sterfte
Het aantal mensen in een land (gebied) verandert door natuurlijke factoren
(geboorte en sterfte) en door sociale factoren (immigratie en emigratie). Als er
meer mensen geboren worden dan er sterven, is er een geboorteoverschot. Als
er meer mensen sterven dan er geboren worden, is er een sterfteoverschot.
Sterfte en geboorte vormen samen de natuurlijke bevolkingsgroei.
Het geboortecijfer geeft het aantal levendgeborenen per 1.000 inwoners per
jaar aan. Per 1.000 wordt ook wel aangegeven met promille (% 0). De hoogte van
het geboortecijfer is sterk afhankelijk van de emancipatie van de vrouw, de
individualisering en de ontkerkelijking. De geboortecijfers dalen wanneer
vrouwen een hogere opleiding volgen en/of de deelname aan het arbeidsproces
hoger wordt, maar de geboortecijfers dalen ook als de huwelijksleeftijd stijgt.
Daarnaast zijn de normen en waarden omtrent anticonceptiemiddelen een
belangrijke factoren bij de daling van geboortecijfers.
Het sterftecijfer is het aantal sterfgevallen per 1.000 inwoners per jaar.
Sterftecijfers worden beïnvloed door de leeftijdsopbouw van de bevolking van
een land, maar ook door maatschappelijk en medische factoren.
De zuigelingensterfte is een leeftijdsspecifiek sterftecijfer. De
zuigelingensterfte geeft het aantal kinderen per 1.000 levendgeborenen dat in
een kalenderjaar overlijdt voordat de leeftijd van één jaar is bereikt.
Emigratie en immigratie
Migratie is de verandering van woonplaats van mensen. Dat kan van de ene
gemeente naar de andere zijn, maar ook een verhuizing naar een ander
landsdeel, land of zelfs werelddeel zijn. Er worden twee vormen van migratie
onderscheiden:
- Binnenlandse migratie: verhuizing binnen een land.
- Buitenlandse migratie: migratie waarbij de landsgrens wordt
overschreden.
Emigratie is het verlaten van een land. Immigratie is het binnenkomen in een
land. Vestiging en vertrek zorgen voor een vestigingsoverschot of een
vertrekoverschot. Samen zijn ze verantwoordelijk voor de sociale
Geowijzer...............................................................................................................................................3
Hoofdstuk 6 – bevolking en ruimtelijke inrichting..............................................................................3
6.1 Bevolkingsaantallen..................................................................................................................3
6.2 Leeftijdsopbouw van de bevolking...........................................................................................5
6.3 Buitenlandse migratie...............................................................................................................6
6.4 Binnenlandse migratie..............................................................................................................7
6.5 Stad en platteland.....................................................................................................................9
6.6 Ruimtelijk beleid tot 2028.......................................................................................................10
Hoofdstuk 7 – Grenzen en identiteit.................................................................................................11
7.1 Soorten grenzen.....................................................................................................................11
7.2 De Europese Unie...................................................................................................................12
7.3 Bestuur in de Europese Unie..................................................................................................13
7.4 De Europese Unie in de wereld...............................................................................................14
7.5 Identiteit en conflicten...........................................................................................................14
7.6 Wereldgodsdiensten...............................................................................................................15
Hoofdstuk 8 – Bestaansmiddelen.....................................................................................................16
8.1 Economische systemen...........................................................................................................16
8.2 Primaire sector.......................................................................................................................17
8.3 Secundaire sector...................................................................................................................18
8.4 Tertiaire sector.......................................................................................................................18
8.5 Globalisering...........................................................................................................................18
8.6 Keerzijde van globalisering.....................................................................................................19
Hoofdstuk 9 – Arm en rijk in de wereld............................................................................................20
9.1 Wanneer ben je rijk?...............................................................................................................20
9.2 Steeds meer stedelingen........................................................................................................21
9.3 Natuurlijke factoren voor onderontwikkeling.........................................................................22
9.4 Economische factoren voor onderontwikkeling.....................................................................22
9.5 Sociale factoren voor onderontwikkeling...............................................................................24
9.6 Global goals – werelddoelen...................................................................................................24
Hoofdstuk 10 – Bronnen van energie...............................................................................................25
10.1 Energie..................................................................................................................................25
10.2 Uitputbare energiebronnen..................................................................................................25
10.3 Vernieuwbare energiebronnen.............................................................................................26
10.4 Elk voordeel heeft zijn nadeel...............................................................................................26
,10.5 Energieverbruik.....................................................................................................................27
10.6 Het Nederlandse energiebeleid............................................................................................28
, Geowijzer
Hoofdstuk 6 – bevolking en ruimtelijke inrichting
6.1 Bevolkingsaantallen
Demografie
Demografie is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van de
veranderingen in de omvang, de samenstelling en de ruimtelijke verdeling van de
bevolking. demografen bestuderen de ontwikkeling van de bevolking door te
kijken naar geboorte, sterfte en migratie, waarbij vanuit verschillende
invalshoeken wordt gekken. Veranderingen in geboorte- en sterftecijfers hebben
namelijk niet alleen biologische oorzaken.
Demografen werken ook samen met geografen omdat de ontwikkeling van de
bevolking invloed heeft op de inrichting van een land.
Geboorte en sterfte
Het aantal mensen in een land (gebied) verandert door natuurlijke factoren
(geboorte en sterfte) en door sociale factoren (immigratie en emigratie). Als er
meer mensen geboren worden dan er sterven, is er een geboorteoverschot. Als
er meer mensen sterven dan er geboren worden, is er een sterfteoverschot.
Sterfte en geboorte vormen samen de natuurlijke bevolkingsgroei.
Het geboortecijfer geeft het aantal levendgeborenen per 1.000 inwoners per
jaar aan. Per 1.000 wordt ook wel aangegeven met promille (% 0). De hoogte van
het geboortecijfer is sterk afhankelijk van de emancipatie van de vrouw, de
individualisering en de ontkerkelijking. De geboortecijfers dalen wanneer
vrouwen een hogere opleiding volgen en/of de deelname aan het arbeidsproces
hoger wordt, maar de geboortecijfers dalen ook als de huwelijksleeftijd stijgt.
Daarnaast zijn de normen en waarden omtrent anticonceptiemiddelen een
belangrijke factoren bij de daling van geboortecijfers.
Het sterftecijfer is het aantal sterfgevallen per 1.000 inwoners per jaar.
Sterftecijfers worden beïnvloed door de leeftijdsopbouw van de bevolking van
een land, maar ook door maatschappelijk en medische factoren.
De zuigelingensterfte is een leeftijdsspecifiek sterftecijfer. De
zuigelingensterfte geeft het aantal kinderen per 1.000 levendgeborenen dat in
een kalenderjaar overlijdt voordat de leeftijd van één jaar is bereikt.
Emigratie en immigratie
Migratie is de verandering van woonplaats van mensen. Dat kan van de ene
gemeente naar de andere zijn, maar ook een verhuizing naar een ander
landsdeel, land of zelfs werelddeel zijn. Er worden twee vormen van migratie
onderscheiden:
- Binnenlandse migratie: verhuizing binnen een land.
- Buitenlandse migratie: migratie waarbij de landsgrens wordt
overschreden.
Emigratie is het verlaten van een land. Immigratie is het binnenkomen in een
land. Vestiging en vertrek zorgen voor een vestigingsoverschot of een
vertrekoverschot. Samen zijn ze verantwoordelijk voor de sociale
