Macht en leiderschap Hoorcollege notities
HOORCOLLEGE 1
Boek is leidend.
Programma
Wat is Leiderschap?
- definitie
- een evolutionair en historisch perspectief
- een commercieel en hedendaags perspectief
De eigenschappen van een leider
- de big Five van leiderschap
- het ‘duistere’ trio en de Need for Power
Leiderschaps-vaardigheden
- het model van Katz
- het model van Mumford
Leiderschap afhankelijk van de situatie
- Geen Leiderschap zonder volgerschap
WAT IS LEIDERSCHAP?
Definitie
Leiderschap: het kunnen beïnvloeden, motiveren, en helpen van anderen om de doelen van
de groep/organisatie te behalen.
- Goed leiderschap: je bent bezig met doelen van groep of organisatie.
- Alles wat je doet staat daar in het teken van
- Macht kan hiervoor ingezet worden om groepsdoel te bereiken
- Doen voor de groep, is bij macht niet per se het geval, kan ook voor jezelf
Macht: de mogelijkheid van een persoon, groep, of organisatie om anderen te beïnvloeden.
- Kan egoïstisch zijn
Management: het beheersen en controleren van processen binnen een organisatie.
Verschil management en leiderschap
Managers
- Plannen
- Organiseren
- Aansturen
- Controleren
- Aan de regels houden
Optimaliseren wat er is
Uitgaan van situatie zoals ie is: basis quo. Zo goed mogelijk laten werken.
Leiders:
- Inspireren
1
,Macht en leiderschap Hoorcollege notities
- Beinvloeden
- Motiveren
- Opbouwen
- Nieuwe regels maken
Doorbreken van de situatie
Nieuwe situatie creëren, verandering aanbrengen
Een evolutionair en historisch perspectief
Leiderschap is universeel en ontstaat automatisch
Evolutionair perspectief
Vught: bij een groep met een gezamenlijke taak ontstaat gemiddeld na 25 seconden
leiderschaps structuren.
Ook bij dieren is er leiderschap sociale groepen.
- Het is adaptief om een groep te volgen: groep biedt veiligheid
- Het is adaptie om een groep te leiden: door initiatief en leiding te geven goed voor
groep maar ook beloning die je zelf wilt hebben. Mogelijkheid tot kiezen leidt tot
beloning
Het ontstaan van formeel leiderschap
Sociaal perspectief
Kleine stammen
- Platte hiërarchie
- Egalitaire besluitvorming
12000 jaar geleden
- Enorme bevolkingsgroei door ontstaan van landbouw
- Ontstaan van specialisaties en van monopolies op geweld
- Ontstaan van formeel leiderschap
Formeel leiderschap ontstaan door vooruitgang landbouw, omdat er specialisaties
ontstonden en mensen moesten groepen in goede banen leiden.
2
, Macht en leiderschap Hoorcollege notities
Waarom zoveel leiderschap: omdat we met zovelen met elkaar zijn gaan samenleven.
Maar is leiderschap überhaupt belangrijk
Hoe belangrijk is leiderschap in hedendaagse organisaties?
Reichard & avilio: wat is het effect van leiderschapsinterventies?
Meta-analyse over 200 studies
Organisatie uitkomsten
- Tevredenheid bij werknemers
- Productie
- Kwaliteit
Variaties in leiderschap konden variaties in de organisatie uitkomsten bewerkstellingen van
34% - 66% neem met korreltje zout
Lieberson & connor: wat voor veranderingen zien we in de winstgevendheid van
organisaties na een wisseling in CEO
167 organisaties over 20 jaar
Organisatie uitkomst: winst
Een wisseling van de wacht was gemiddelde gerelateerd aan een verandering van 14.5%
winst binnen een jaar. En 32% na twee jaar.
Huidige concensus
- Leiderschap doet er oe in organisaties
- Het effect van leiderschap op uitkomstorganisaties is van gemiddelde grootte 15%-
30% van organisatie-uitkomsten
Leiderschap…:
- Is adaptief
- Ontstaat automatisch
- Ontstaat sneller en wordt belangrijker naarmate groepen groter worden
3
HOORCOLLEGE 1
Boek is leidend.
Programma
Wat is Leiderschap?
- definitie
- een evolutionair en historisch perspectief
- een commercieel en hedendaags perspectief
De eigenschappen van een leider
- de big Five van leiderschap
- het ‘duistere’ trio en de Need for Power
Leiderschaps-vaardigheden
- het model van Katz
- het model van Mumford
Leiderschap afhankelijk van de situatie
- Geen Leiderschap zonder volgerschap
WAT IS LEIDERSCHAP?
Definitie
Leiderschap: het kunnen beïnvloeden, motiveren, en helpen van anderen om de doelen van
de groep/organisatie te behalen.
- Goed leiderschap: je bent bezig met doelen van groep of organisatie.
- Alles wat je doet staat daar in het teken van
- Macht kan hiervoor ingezet worden om groepsdoel te bereiken
- Doen voor de groep, is bij macht niet per se het geval, kan ook voor jezelf
Macht: de mogelijkheid van een persoon, groep, of organisatie om anderen te beïnvloeden.
- Kan egoïstisch zijn
Management: het beheersen en controleren van processen binnen een organisatie.
Verschil management en leiderschap
Managers
- Plannen
- Organiseren
- Aansturen
- Controleren
- Aan de regels houden
Optimaliseren wat er is
Uitgaan van situatie zoals ie is: basis quo. Zo goed mogelijk laten werken.
Leiders:
- Inspireren
1
,Macht en leiderschap Hoorcollege notities
- Beinvloeden
- Motiveren
- Opbouwen
- Nieuwe regels maken
Doorbreken van de situatie
Nieuwe situatie creëren, verandering aanbrengen
Een evolutionair en historisch perspectief
Leiderschap is universeel en ontstaat automatisch
Evolutionair perspectief
Vught: bij een groep met een gezamenlijke taak ontstaat gemiddeld na 25 seconden
leiderschaps structuren.
Ook bij dieren is er leiderschap sociale groepen.
- Het is adaptief om een groep te volgen: groep biedt veiligheid
- Het is adaptie om een groep te leiden: door initiatief en leiding te geven goed voor
groep maar ook beloning die je zelf wilt hebben. Mogelijkheid tot kiezen leidt tot
beloning
Het ontstaan van formeel leiderschap
Sociaal perspectief
Kleine stammen
- Platte hiërarchie
- Egalitaire besluitvorming
12000 jaar geleden
- Enorme bevolkingsgroei door ontstaan van landbouw
- Ontstaan van specialisaties en van monopolies op geweld
- Ontstaan van formeel leiderschap
Formeel leiderschap ontstaan door vooruitgang landbouw, omdat er specialisaties
ontstonden en mensen moesten groepen in goede banen leiden.
2
, Macht en leiderschap Hoorcollege notities
Waarom zoveel leiderschap: omdat we met zovelen met elkaar zijn gaan samenleven.
Maar is leiderschap überhaupt belangrijk
Hoe belangrijk is leiderschap in hedendaagse organisaties?
Reichard & avilio: wat is het effect van leiderschapsinterventies?
Meta-analyse over 200 studies
Organisatie uitkomsten
- Tevredenheid bij werknemers
- Productie
- Kwaliteit
Variaties in leiderschap konden variaties in de organisatie uitkomsten bewerkstellingen van
34% - 66% neem met korreltje zout
Lieberson & connor: wat voor veranderingen zien we in de winstgevendheid van
organisaties na een wisseling in CEO
167 organisaties over 20 jaar
Organisatie uitkomst: winst
Een wisseling van de wacht was gemiddelde gerelateerd aan een verandering van 14.5%
winst binnen een jaar. En 32% na twee jaar.
Huidige concensus
- Leiderschap doet er oe in organisaties
- Het effect van leiderschap op uitkomstorganisaties is van gemiddelde grootte 15%-
30% van organisatie-uitkomsten
Leiderschap…:
- Is adaptief
- Ontstaat automatisch
- Ontstaat sneller en wordt belangrijker naarmate groepen groter worden
3
