Diagnostiek en Behandeling:
Jeugdhulpverlening
Thema 1: eHealth
Bron 1: Lindhiem, O., Bennett, C. B., Rosen D., & Silk, J. (2015). Mobile technology
boosts the effectiveness of psychotherapy and behavioral interventions: A meta-
analysis
eHealth interventies = internet interventies, video spellen, computer-gebaseerde interventies
mHealth interventies = subset van eHealth interventies die het gebruik van mobiele apparaten zoals
persoonlijke digitale assistenten (PDAs), systemen om berichten te versturen, smartphone applicaties
potentie om behandelprogramma’s te vergroten, vn. therapieën gericht op vaardigheden, o.a.
CGT
Effectiviteit van mHealth
Patiënten die mobiele technologie kregen als toevoeging aan de behandeling of als vervanging voor
het directe contact met de clinicus hadden betere behandeluitkomsten dan patiënten die geen
vorm van mobiele technologie ontvingen toegevoegde waarde van mobiele technologie en
mogelijk geeft een mobiele behandeling een betere klinische uitkomst dan geen behandeling
Voordelen van mHealth
- Cliënten observeren en met cliënten te interacteren in real-world contexten
- Vermindering barrières m.b.t. hulp; financiële tekortkomingen, beperkte beschikbaarheid,
transportatie en algemeen ongemak van toegang tot hulp (vn. bij PDAs)
Potentiële werkende mechanismen
- Toegenomen contact = mobiele technologie kan het contact tussen cliënt en de aanbieder
van de behandeling intensiveren, frequentere aanmoediging en hulp
- Alarmen en herinneringen = regelmatige aanmoedigingen en herinneringen om
vaardigheden te oefenen tussen sessies in
- Real-time assessment en data verzameling = clinici kunnen assesments en
gedragsdagboeken gebruiken om gedragspatronen en ervaringen van cliënten te
identificeren
- Acquisitie en gebruik van vaardigheden = hulp bij het leren en oefenen van vaardigheden
die gezonde gedragingen promoten
Bron 2: Hollis, C., Falconer, C. J., Martin, J. L., Whittington, C., Stockton, S.,
Glazebrook, C., & Davies, E. B. (2017). Annual research review: Digital health
interventions for children and young people with mental health problems – a
systematic and meta-review
Begrippen
Term Definitie
Digital health intervention (DHI) Interventies die informatie, steun en therapie
voor fysieke en/of mentale
gezondheidsproblemen via een technologisch
of digitaal platform verzorgen
eHealth Electronic Health: op internet gebaseerde
overdracht van gezondheidszorg, gezondheid
, gerelateerd programma dat gebruik maakt van
ICT, gebruik makend van computers of internet
in de overdracht
Internet, online of web-based interventies Refereert meestal naar een
computerprogramma of dienst geleverd door
gebruik van internet, ontworpen om een
positieve verandering in het gedrag of de
gezondheidsstatus aan te brengen door middel
van verschillende niveaus van ondersteuning
Computer-based of computer-delivered Vergelijkbaar met internet-based interventies,
interventies maar meestal een programma die via een
computer wordt ingezet: de interventie kan een
online of offline computerprogramma zijn
Computer, internet-based of mobile-based CGT De overdracht van CGT via computer (cCGT),
internet (iCGT) of mobiele apparaten of
applicaties (mCGT), verzamelnaam: elektronisch
overgedragen CGT (eCGT)
mHealth Mobile-delivered Health: tak van eHealth met
focus op het overdragen van gezondheidszorg
gerelateerde informatie, interventies en
monitoring door middel van mobiele apparaten
en technologieën
Telehealth, telepsychiatry en telemedicine Overdacht van gezondheidsservices en
behandeling via telefcommunicatie technologie,
inclusief online counseling en online therapie
(synchroon of asynchroon)
Klinische uitkomsten
Angst en depressie – meest voorkomend in reviews over DHIs, meestal web-delivered module-based
cCGT, sterkste bewijs voor cCGT bij DHIs, met zwakker bewijs voor de effectiviteit van niet-CGT DHIs,
grootste effecten voor DHIs bij RCTs met (a) niet-actieve comparators vs. actieve comparators, (b)
interventies gericht op oudere adolescenten en jongvolwassenen vs. kinderen en (c) gefaciliteerde
therapeut-gestuurde steun vs. zelfgestuurde interventie.
Eetstoornissen – weinig onderzocht, geen verschil gevonden in symptomatologie van eetstoornissen
ADHD – computerised cognitieve “brein training” programma’s o.a. werkgeheugen/executieve
functies/EEG-gebaseerde neurofeedback training, resultaten zijn inconsistent, gemiddeld gezien geen
verschillen tussen DHIs en actieve placebo interventies
ASS – weinig onderzocht, voornamelijk interventies gericht op preadolescenten d.m.v.
computerspellen gericht op trainen en verbeteren van kern tekortkomingen in sociaal begrip,
empathie en emotieherkenning, blijkt niet te generaliseren naar contexten buiten het
computerprogramma
Psychosen – geen langdurige effecten op werkgeheugen, executief functioneren, psychotische
symptomen en psychosociaal functioneren bij follow-ups
,College 1: eHealth
Wat is eHealth?
eHealth = gebruik van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, en met name internet-
technologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren (Pagliari, 2005).
eHealth in gezondheidszorg:
- Inzicht in elektronisch patiëntendossier
- Aanvragen herhaalrecepten
- Informatievoorziening
- Monitoren van de gezondheid
- Mediaconsulten
- Medicatiecontrole
eHealth in GGZ en jeugdhulpverlening: in toenemende mate (toepassing & onderzoek)
- Diagnostiek
Screening
Zelftesten
Medicatiecontrole
Monitoren voortgang
Behandeling en welzijn cliënt
- Behandeling
Psycho-educatie
Online consulten
Behandelmodules
Bijhouden online dagboeken
Mobiele apps
Toepassingen eHealth
Online
informatie-
voorziening
Onbegeleide
Online
zelfhulp/
therapie
zelftest
Toepassingen
van eHealth in
jeugdhulp-
verlening
Begeleide Contact via
zelfhulp chatbox
Steun-/
lotgenoten-
groepen
Wetenschap en eHealth
Ontwikkelingen in technologie en eHealth verlopen veel sneller dan de effectiviteitsstudies in de
wetenschap
, Bron 1: Lindhiem, O., Bennett, C. B., Rosen D., & Silk, J. (2015). Mobile technology
boosts the effectiveness of psychotherapy and behavioral interventions: A meta-
analysis
Medium effect van combinatie totale studies d = 0,34. Betekent dat per 9.26
Verschillende subgroepen vergeleken; volwassenen vs. kinderen, mHealth vs. behandeling, mHealth
vs. geen behandeling, mHealth vs. behandeling & mHealth
Bron 2: Hollis, C., Falconer, C. J., Martin, J. L., Whittington, C., Stockton, S.,
Glazebrook, C., & Davies, E. B. (2017). Annual research review: Digital health
interventions for children and young people with mental health problems – a
systematic and meta-review
Meeste bewijs voor cCGT bij depressie en/of angst
Aanknopingspunten voor vervolgonderzoek
- Taxonomie eHealth varianten
- Kwaliteit studies
- Wat zijn de effectieve elementen van eHealth?
- Wat is de kosteneffectiviteit?
- Wat is de invloed van de leeftijd van kinderen op de effectiviteit van eHealth?
- In hoeverre speelt de betrokkenheid van de therapeut een rol?
Ervaringen kinderen en jeugdigen
- 59% geeft voorkeur aan face-to-face behandeling t.o.v. eHealth (Bradford & Rickwood, 2014)
- Ervaren nadelen (Hollis et al., 2017)
Minder motivatie voor eHealth door gebrek aan beloning
Technische barrières
Geen toegang tot informatie over eHealth en effectiviteit
Bang dat het niet gepersonaliseerd is
- Ervaren voordelen (Hollis et al., 2017)
Flexibiliteit
Anonimiteit
Jeugdhulpverlening
Thema 1: eHealth
Bron 1: Lindhiem, O., Bennett, C. B., Rosen D., & Silk, J. (2015). Mobile technology
boosts the effectiveness of psychotherapy and behavioral interventions: A meta-
analysis
eHealth interventies = internet interventies, video spellen, computer-gebaseerde interventies
mHealth interventies = subset van eHealth interventies die het gebruik van mobiele apparaten zoals
persoonlijke digitale assistenten (PDAs), systemen om berichten te versturen, smartphone applicaties
potentie om behandelprogramma’s te vergroten, vn. therapieën gericht op vaardigheden, o.a.
CGT
Effectiviteit van mHealth
Patiënten die mobiele technologie kregen als toevoeging aan de behandeling of als vervanging voor
het directe contact met de clinicus hadden betere behandeluitkomsten dan patiënten die geen
vorm van mobiele technologie ontvingen toegevoegde waarde van mobiele technologie en
mogelijk geeft een mobiele behandeling een betere klinische uitkomst dan geen behandeling
Voordelen van mHealth
- Cliënten observeren en met cliënten te interacteren in real-world contexten
- Vermindering barrières m.b.t. hulp; financiële tekortkomingen, beperkte beschikbaarheid,
transportatie en algemeen ongemak van toegang tot hulp (vn. bij PDAs)
Potentiële werkende mechanismen
- Toegenomen contact = mobiele technologie kan het contact tussen cliënt en de aanbieder
van de behandeling intensiveren, frequentere aanmoediging en hulp
- Alarmen en herinneringen = regelmatige aanmoedigingen en herinneringen om
vaardigheden te oefenen tussen sessies in
- Real-time assessment en data verzameling = clinici kunnen assesments en
gedragsdagboeken gebruiken om gedragspatronen en ervaringen van cliënten te
identificeren
- Acquisitie en gebruik van vaardigheden = hulp bij het leren en oefenen van vaardigheden
die gezonde gedragingen promoten
Bron 2: Hollis, C., Falconer, C. J., Martin, J. L., Whittington, C., Stockton, S.,
Glazebrook, C., & Davies, E. B. (2017). Annual research review: Digital health
interventions for children and young people with mental health problems – a
systematic and meta-review
Begrippen
Term Definitie
Digital health intervention (DHI) Interventies die informatie, steun en therapie
voor fysieke en/of mentale
gezondheidsproblemen via een technologisch
of digitaal platform verzorgen
eHealth Electronic Health: op internet gebaseerde
overdracht van gezondheidszorg, gezondheid
, gerelateerd programma dat gebruik maakt van
ICT, gebruik makend van computers of internet
in de overdracht
Internet, online of web-based interventies Refereert meestal naar een
computerprogramma of dienst geleverd door
gebruik van internet, ontworpen om een
positieve verandering in het gedrag of de
gezondheidsstatus aan te brengen door middel
van verschillende niveaus van ondersteuning
Computer-based of computer-delivered Vergelijkbaar met internet-based interventies,
interventies maar meestal een programma die via een
computer wordt ingezet: de interventie kan een
online of offline computerprogramma zijn
Computer, internet-based of mobile-based CGT De overdracht van CGT via computer (cCGT),
internet (iCGT) of mobiele apparaten of
applicaties (mCGT), verzamelnaam: elektronisch
overgedragen CGT (eCGT)
mHealth Mobile-delivered Health: tak van eHealth met
focus op het overdragen van gezondheidszorg
gerelateerde informatie, interventies en
monitoring door middel van mobiele apparaten
en technologieën
Telehealth, telepsychiatry en telemedicine Overdacht van gezondheidsservices en
behandeling via telefcommunicatie technologie,
inclusief online counseling en online therapie
(synchroon of asynchroon)
Klinische uitkomsten
Angst en depressie – meest voorkomend in reviews over DHIs, meestal web-delivered module-based
cCGT, sterkste bewijs voor cCGT bij DHIs, met zwakker bewijs voor de effectiviteit van niet-CGT DHIs,
grootste effecten voor DHIs bij RCTs met (a) niet-actieve comparators vs. actieve comparators, (b)
interventies gericht op oudere adolescenten en jongvolwassenen vs. kinderen en (c) gefaciliteerde
therapeut-gestuurde steun vs. zelfgestuurde interventie.
Eetstoornissen – weinig onderzocht, geen verschil gevonden in symptomatologie van eetstoornissen
ADHD – computerised cognitieve “brein training” programma’s o.a. werkgeheugen/executieve
functies/EEG-gebaseerde neurofeedback training, resultaten zijn inconsistent, gemiddeld gezien geen
verschillen tussen DHIs en actieve placebo interventies
ASS – weinig onderzocht, voornamelijk interventies gericht op preadolescenten d.m.v.
computerspellen gericht op trainen en verbeteren van kern tekortkomingen in sociaal begrip,
empathie en emotieherkenning, blijkt niet te generaliseren naar contexten buiten het
computerprogramma
Psychosen – geen langdurige effecten op werkgeheugen, executief functioneren, psychotische
symptomen en psychosociaal functioneren bij follow-ups
,College 1: eHealth
Wat is eHealth?
eHealth = gebruik van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, en met name internet-
technologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren (Pagliari, 2005).
eHealth in gezondheidszorg:
- Inzicht in elektronisch patiëntendossier
- Aanvragen herhaalrecepten
- Informatievoorziening
- Monitoren van de gezondheid
- Mediaconsulten
- Medicatiecontrole
eHealth in GGZ en jeugdhulpverlening: in toenemende mate (toepassing & onderzoek)
- Diagnostiek
Screening
Zelftesten
Medicatiecontrole
Monitoren voortgang
Behandeling en welzijn cliënt
- Behandeling
Psycho-educatie
Online consulten
Behandelmodules
Bijhouden online dagboeken
Mobiele apps
Toepassingen eHealth
Online
informatie-
voorziening
Onbegeleide
Online
zelfhulp/
therapie
zelftest
Toepassingen
van eHealth in
jeugdhulp-
verlening
Begeleide Contact via
zelfhulp chatbox
Steun-/
lotgenoten-
groepen
Wetenschap en eHealth
Ontwikkelingen in technologie en eHealth verlopen veel sneller dan de effectiviteitsstudies in de
wetenschap
, Bron 1: Lindhiem, O., Bennett, C. B., Rosen D., & Silk, J. (2015). Mobile technology
boosts the effectiveness of psychotherapy and behavioral interventions: A meta-
analysis
Medium effect van combinatie totale studies d = 0,34. Betekent dat per 9.26
Verschillende subgroepen vergeleken; volwassenen vs. kinderen, mHealth vs. behandeling, mHealth
vs. geen behandeling, mHealth vs. behandeling & mHealth
Bron 2: Hollis, C., Falconer, C. J., Martin, J. L., Whittington, C., Stockton, S.,
Glazebrook, C., & Davies, E. B. (2017). Annual research review: Digital health
interventions for children and young people with mental health problems – a
systematic and meta-review
Meeste bewijs voor cCGT bij depressie en/of angst
Aanknopingspunten voor vervolgonderzoek
- Taxonomie eHealth varianten
- Kwaliteit studies
- Wat zijn de effectieve elementen van eHealth?
- Wat is de kosteneffectiviteit?
- Wat is de invloed van de leeftijd van kinderen op de effectiviteit van eHealth?
- In hoeverre speelt de betrokkenheid van de therapeut een rol?
Ervaringen kinderen en jeugdigen
- 59% geeft voorkeur aan face-to-face behandeling t.o.v. eHealth (Bradford & Rickwood, 2014)
- Ervaren nadelen (Hollis et al., 2017)
Minder motivatie voor eHealth door gebrek aan beloning
Technische barrières
Geen toegang tot informatie over eHealth en effectiviteit
Bang dat het niet gepersonaliseerd is
- Ervaren voordelen (Hollis et al., 2017)
Flexibiliteit
Anonimiteit
