Hoofdstuk 3 producenten
Inleiding + Onderneming in economisch perspectief
Op de markten vind je niet alleen consumenten, die producten/diensten vragen, maar ook
producenten. Deze laatste bieden goederen en diensten aan. Ook zij staan voor een keuze. Ze kiezen
hoeveel ze wensen te produceren, rekening houdend met de verkoopprijs van hun product/dienst,
de productiecapaciteit en de kostprijs van hun grondstoffen.
Indeling van hoe we de producenten indelen in sectoren
Producenten produceren goederen en diensten (output). Hiervoor zetten ze arbeid en
kapitaal in (input)
Deze indeling is op basis van output :
De primaire sector omvat landbouw, bosbouw en visserij
De secundaire sector omvat de be- en verwerkende nijverheid (industrie, ambachten,...)
wij zijn ook een dienstensector
De tertiaire sector omvat diensten (transport, financiële instellingen,…)
De quartaire sector omvat alle non-profit (ziekenhuizen, overheid, ...)
Deze indeling is uiteraard ook op basis van ontwikkeling :
De primaire sector is het minst ontwikkelde. Naarmate een land zich verder ontwikkeld, zullen de
secundaire, tertiaire en quartaire sector aan belang winnen.
+ zie gegevens p. 3 !!!!!
Winst
Wat is het doel van de producent?
Maximale winst !!!
-> Milton Fiedman zei in de jaren 60 dat dit het enige was waar je je moest om bekommeren! Je
moest alleen winst maken! Nu zijn ook nog andere dingen heel belangrijk : maatschappelijk
verantwoord ondernemen, duurzaam ondernemen, …
-> wij zien binnen de economie enkel naar geld (maar dat wordt niet zo bedoeld) ! Omdat dat de
basis is!
Formule
, Leg uit aan de hand van een voorbeeld ; filmpje chocoladefabriek!
https://www.youtube.com/watch?v=Y0h7QyyQ4gw
TCK bij dit bedrijf = printer, huur gebouw, …
TVK = chocolade !, arbeid !!
Wat zijn de beperkingen voor de producent ?
Technologische beperkingen: de productiecapaciteit is begrensd door de productiefactoren.
Bij een beperkte inzet van productiefactoren zal er dus ook een beperkte productie zijn.
Onduidelijke of ongekende informatie, waaronder bv. de verkoopprijs van zijn product in de
toekomst, de kostprijs van de grondstoffen voor de komende jaren, de efficiëntie van nieuwe
technologieën, strategieën van concurrenten …
de producent probeert zijn winst te maximaliseren, rekening houdend met een gegeven
productiecapaciteit, kostprijs van de productiefactoren en gegeven marktprijs.
We moeten wel op merken dat winstmaximalisatie voor vele ondernemers NIET de enige
doelstelling is. Steeds meer ondernemingen hebben aandacht voor de impact van hun
bedrijvigheid op hun omgeving, natuur en milieu,… De term Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen (MVO) is in deze tijd niet meer weg te denken
Productiefunctie, productiviteit en wet van toe-en afn.
meeropbrengst
Verklaar het verband tussen hoeveelheid ingezette productiefactoren en output op korte termijn
We doen dit a.d.h.v. een voorbeeld :
QA= ingezette hoeveelheid arbeid (= hoeveelheid arbeid die je erin steekt)
QK= ingezette hoeveelheid kapitaal
Q = output (vb. hoeveelheid chocolade die eruit komt)
We gaan ervan uit dat :
De factor kapitaal de vaste productiefactor is op korte termijn. Het aantal machines en de
gebouwen die je als ondernemer gebruikt kan je niet van de één op de andere dag aanpassen.
De factor arbeid de variabele productiefactor is op korte termijn. Met andere woorden, indien
er weinig geproduceerd wordt kan de ondernemer meteen het aantal gepresteerde
arbeidsuren laten dalen
Verklaar het verband tussen hoeveelheid ingezette productiefactoren en output op lange termijn
Hierbij kan een ondernemer zowel zijn hoeveelheid kapitaal als arbeid aanpassen. Hij kan
bijvoorbeeld kiezen om een nieuw fabrieksgebouw op te trekken, of een vestiging te sluiten en te
Inleiding + Onderneming in economisch perspectief
Op de markten vind je niet alleen consumenten, die producten/diensten vragen, maar ook
producenten. Deze laatste bieden goederen en diensten aan. Ook zij staan voor een keuze. Ze kiezen
hoeveel ze wensen te produceren, rekening houdend met de verkoopprijs van hun product/dienst,
de productiecapaciteit en de kostprijs van hun grondstoffen.
Indeling van hoe we de producenten indelen in sectoren
Producenten produceren goederen en diensten (output). Hiervoor zetten ze arbeid en
kapitaal in (input)
Deze indeling is op basis van output :
De primaire sector omvat landbouw, bosbouw en visserij
De secundaire sector omvat de be- en verwerkende nijverheid (industrie, ambachten,...)
wij zijn ook een dienstensector
De tertiaire sector omvat diensten (transport, financiële instellingen,…)
De quartaire sector omvat alle non-profit (ziekenhuizen, overheid, ...)
Deze indeling is uiteraard ook op basis van ontwikkeling :
De primaire sector is het minst ontwikkelde. Naarmate een land zich verder ontwikkeld, zullen de
secundaire, tertiaire en quartaire sector aan belang winnen.
+ zie gegevens p. 3 !!!!!
Winst
Wat is het doel van de producent?
Maximale winst !!!
-> Milton Fiedman zei in de jaren 60 dat dit het enige was waar je je moest om bekommeren! Je
moest alleen winst maken! Nu zijn ook nog andere dingen heel belangrijk : maatschappelijk
verantwoord ondernemen, duurzaam ondernemen, …
-> wij zien binnen de economie enkel naar geld (maar dat wordt niet zo bedoeld) ! Omdat dat de
basis is!
Formule
, Leg uit aan de hand van een voorbeeld ; filmpje chocoladefabriek!
https://www.youtube.com/watch?v=Y0h7QyyQ4gw
TCK bij dit bedrijf = printer, huur gebouw, …
TVK = chocolade !, arbeid !!
Wat zijn de beperkingen voor de producent ?
Technologische beperkingen: de productiecapaciteit is begrensd door de productiefactoren.
Bij een beperkte inzet van productiefactoren zal er dus ook een beperkte productie zijn.
Onduidelijke of ongekende informatie, waaronder bv. de verkoopprijs van zijn product in de
toekomst, de kostprijs van de grondstoffen voor de komende jaren, de efficiëntie van nieuwe
technologieën, strategieën van concurrenten …
de producent probeert zijn winst te maximaliseren, rekening houdend met een gegeven
productiecapaciteit, kostprijs van de productiefactoren en gegeven marktprijs.
We moeten wel op merken dat winstmaximalisatie voor vele ondernemers NIET de enige
doelstelling is. Steeds meer ondernemingen hebben aandacht voor de impact van hun
bedrijvigheid op hun omgeving, natuur en milieu,… De term Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen (MVO) is in deze tijd niet meer weg te denken
Productiefunctie, productiviteit en wet van toe-en afn.
meeropbrengst
Verklaar het verband tussen hoeveelheid ingezette productiefactoren en output op korte termijn
We doen dit a.d.h.v. een voorbeeld :
QA= ingezette hoeveelheid arbeid (= hoeveelheid arbeid die je erin steekt)
QK= ingezette hoeveelheid kapitaal
Q = output (vb. hoeveelheid chocolade die eruit komt)
We gaan ervan uit dat :
De factor kapitaal de vaste productiefactor is op korte termijn. Het aantal machines en de
gebouwen die je als ondernemer gebruikt kan je niet van de één op de andere dag aanpassen.
De factor arbeid de variabele productiefactor is op korte termijn. Met andere woorden, indien
er weinig geproduceerd wordt kan de ondernemer meteen het aantal gepresteerde
arbeidsuren laten dalen
Verklaar het verband tussen hoeveelheid ingezette productiefactoren en output op lange termijn
Hierbij kan een ondernemer zowel zijn hoeveelheid kapitaal als arbeid aanpassen. Hij kan
bijvoorbeeld kiezen om een nieuw fabrieksgebouw op te trekken, of een vestiging te sluiten en te
