Hoofdstuk 1 Markt en vraag
Paragraaf 1 De vraag in de markt
markt = het geheel van vraag naar en aanbod van een bepaald product
vraag = de hoeveelheid producten die de klanten willen kopen
aanbod= de hoeveelheid producten die verkopers willen
abstracte markt concrete markt
markt zonder een concrete markt met een concrete
ontmoetingsplaats van vragers en ontmoetingsplaats van vragers en
aanbieders aanbieders
voorbeeld: arbeidsmarkt en huizenmarkt voorbeeld: vismarkt en een veiling
betalingsbereidheid = het maximale bedrag dat een koper wil betalen voor een
product
afzet = het aantal verkochte producten
omzet = de totale geldopbrengst van verkopen (afzet x prijs = omzet)
individuele vraaglijn/vraagcurve = lijn of curve die het verband aangeeft tussen de
prijs en de gevraagde hoeveelheid van een product van de individuele koper
voorbeeld opdr 6:
je kan ook bijvoorbeeld aflezen hoeveel smoothies Jose zou kopen als de smoothies
0,50 euro kosten, namelijk 14 smoothies
collectieve vraaglijn/collectieve vraagcurve = lijn of curve die het verband aangeeft
tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid van de gezamenlijke kopers
voorbeeld:
je berekent de collectieve vraag in een tabel, dan maak je een vraag met de
gegevens van de collectie vraag in plaats van de individuele vraag
1
,vraagfunctie = functie die het verband weergeeft tussen de prijs en gevraagde
hoeveelheid → Qv = ap + b
waarbij:
Qv = gevraagde hoeveelheid
p = prijs van het product
a en b zijn getallen die per situatie verschillen
Paragraaf 2 De vraag verandert
vraagfactoren = factoren die de vraag bepalen
1. prijs
2. inkomen van consumenten
3. prijs van andere goederen
4. voorkeuren consumenten
5. aantal consumenten
substitutiegoederen complementaire goederen
goederen die eenvoudig te vervangen goederen die elkaar aanvullen of niet
zijn door vergelijkbare goederen zonder elkaar
voorbeeld: voorbeeld:
● tablet in plaats van een ● benzine bij een auto, zonder
mini-laptop benzine heb je namelijk niks aan
je auto
verschuiving op of langs de vraagcurve: → verandering op de vraaglijn die wordt
veroorzaakt door prijsverandering
voorbeeld (blz 25)
wanneer de prijs omhoog gaat dan gaat de gevraagde hoeveelheid omlaag dan gaat
het pijltje langs de vraaglijn ↖ zo staan
en wanneer de prijs omlaag gaat dan neemt de gevraagde hoeveelheid toe dan gaat
het pijltje langs de vraaglijn ↘
verschuiving van de hele vraagcurve: → verandering van de vraaglijn die wordt
veroorzaakt door overige vraagfactoren (behalve prijs)
voorbeeld (blz 25)
wanneer de vraag toeneemt naar het product door bijvoorbeeld inkomens van
consumenten worden hoger, dan gaat de hele vraaglijn naar rechts →
en wanneer de vraag afneemt naar het product door bijvoorbeeld inkomens dalen
dat gaat de hele vraaglijn naar links ←
2
,Paragraaf 3 De invloed van prijs
prijselasticiteit van de gevraagde hoeveelheid = in welke mate een relatieve
prijsverandering zorgt voor een relatieve verandering in de gevraagde hoeveelheid
berekening:
verandering in prijs en waarde van elasticiteit
hoeveelheid
elastische vraag gevraagde hoeveelheid E < -1
reageert sterk op
prijsveranderingen
inelastische vraag gevraagde hoeveelheid -1<E<0
reageert zwak op
prijsverandering
volkomen inelastische gevraagde hoeveelheid E=0
vraag reageert niet op prijs
verandering
of de vraag naar goederen wel of niet sterk reageert op de prijs , is onder meer
afhankelijk van:
● het bestaan van substituten
● het soort goed
● de termijn die je in beschouwing neemt
wat gebeurt er met de omzet bij prijselastische en prijsinelastische goederen. Kijk
tabel hieronder ↓↓↓
3
, de prijs stijgt ↑ de prijs daalt ↓
elastische vraag omzet daalt omzet stijgt
(de vraag daalt sterker (de vraag stijgt sterker
dan de prijs stijgt) dan de prijs daalt)
inelastische vraag omzet stijgt omzet daalt
(de vraag daalt zwakker (de vraag stijgt zwakker
dan de prijs stijgt) dan de prijs daalt)
volkomen inelastische omzet stijgt omzet daalt
vraag (de prijs stijgt en de vraag (de prijs daalt en de vraag
blijft gelijk blijft gelijk)
Paragraaf 4 De invloed van inkomen
inkomenselasticiteit van de vraag = in welke mate een relatieve
inkomensverandering zorgt voor een relatieve verandering in de gevraagde
hoeveelheid
berekening:
verandering inkomen en waarde van de elasticiteit
hoeveelheid
noodzakelijke goederen er is een positief verband 0<E<1
voorbeeld: tussen vraag en inkomen.
eten en kleding De vraag reageert zwak
op een
inkomensverandering
luxe goederen er is een positief verband E>1
voorbeeld: tussen vraag en inkomen.
designer kleding en dure De vraag reageert sterk
auto’s op inkomensverandering
inferieure goederen de vraag stijgt als het E<0
voorbeeld: inkomen daalt en ook
aardappelen weer andersom
luxe goederen worden gekocht als het inkomen stijgt. noodzakelijke goederen blijf je
eigenlijk altijd kopen, zoals een paracetamol die blijf je kopen maak niet uit wat je
inkomen is. Daarom reageren ze ook zwak op prijsverandering. inferieure goederen
vervang je door luxegoederen als je inkomen stijgt, zoals aardappelen vervang voor
luxe pasta varianten
4
Paragraaf 1 De vraag in de markt
markt = het geheel van vraag naar en aanbod van een bepaald product
vraag = de hoeveelheid producten die de klanten willen kopen
aanbod= de hoeveelheid producten die verkopers willen
abstracte markt concrete markt
markt zonder een concrete markt met een concrete
ontmoetingsplaats van vragers en ontmoetingsplaats van vragers en
aanbieders aanbieders
voorbeeld: arbeidsmarkt en huizenmarkt voorbeeld: vismarkt en een veiling
betalingsbereidheid = het maximale bedrag dat een koper wil betalen voor een
product
afzet = het aantal verkochte producten
omzet = de totale geldopbrengst van verkopen (afzet x prijs = omzet)
individuele vraaglijn/vraagcurve = lijn of curve die het verband aangeeft tussen de
prijs en de gevraagde hoeveelheid van een product van de individuele koper
voorbeeld opdr 6:
je kan ook bijvoorbeeld aflezen hoeveel smoothies Jose zou kopen als de smoothies
0,50 euro kosten, namelijk 14 smoothies
collectieve vraaglijn/collectieve vraagcurve = lijn of curve die het verband aangeeft
tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid van de gezamenlijke kopers
voorbeeld:
je berekent de collectieve vraag in een tabel, dan maak je een vraag met de
gegevens van de collectie vraag in plaats van de individuele vraag
1
,vraagfunctie = functie die het verband weergeeft tussen de prijs en gevraagde
hoeveelheid → Qv = ap + b
waarbij:
Qv = gevraagde hoeveelheid
p = prijs van het product
a en b zijn getallen die per situatie verschillen
Paragraaf 2 De vraag verandert
vraagfactoren = factoren die de vraag bepalen
1. prijs
2. inkomen van consumenten
3. prijs van andere goederen
4. voorkeuren consumenten
5. aantal consumenten
substitutiegoederen complementaire goederen
goederen die eenvoudig te vervangen goederen die elkaar aanvullen of niet
zijn door vergelijkbare goederen zonder elkaar
voorbeeld: voorbeeld:
● tablet in plaats van een ● benzine bij een auto, zonder
mini-laptop benzine heb je namelijk niks aan
je auto
verschuiving op of langs de vraagcurve: → verandering op de vraaglijn die wordt
veroorzaakt door prijsverandering
voorbeeld (blz 25)
wanneer de prijs omhoog gaat dan gaat de gevraagde hoeveelheid omlaag dan gaat
het pijltje langs de vraaglijn ↖ zo staan
en wanneer de prijs omlaag gaat dan neemt de gevraagde hoeveelheid toe dan gaat
het pijltje langs de vraaglijn ↘
verschuiving van de hele vraagcurve: → verandering van de vraaglijn die wordt
veroorzaakt door overige vraagfactoren (behalve prijs)
voorbeeld (blz 25)
wanneer de vraag toeneemt naar het product door bijvoorbeeld inkomens van
consumenten worden hoger, dan gaat de hele vraaglijn naar rechts →
en wanneer de vraag afneemt naar het product door bijvoorbeeld inkomens dalen
dat gaat de hele vraaglijn naar links ←
2
,Paragraaf 3 De invloed van prijs
prijselasticiteit van de gevraagde hoeveelheid = in welke mate een relatieve
prijsverandering zorgt voor een relatieve verandering in de gevraagde hoeveelheid
berekening:
verandering in prijs en waarde van elasticiteit
hoeveelheid
elastische vraag gevraagde hoeveelheid E < -1
reageert sterk op
prijsveranderingen
inelastische vraag gevraagde hoeveelheid -1<E<0
reageert zwak op
prijsverandering
volkomen inelastische gevraagde hoeveelheid E=0
vraag reageert niet op prijs
verandering
of de vraag naar goederen wel of niet sterk reageert op de prijs , is onder meer
afhankelijk van:
● het bestaan van substituten
● het soort goed
● de termijn die je in beschouwing neemt
wat gebeurt er met de omzet bij prijselastische en prijsinelastische goederen. Kijk
tabel hieronder ↓↓↓
3
, de prijs stijgt ↑ de prijs daalt ↓
elastische vraag omzet daalt omzet stijgt
(de vraag daalt sterker (de vraag stijgt sterker
dan de prijs stijgt) dan de prijs daalt)
inelastische vraag omzet stijgt omzet daalt
(de vraag daalt zwakker (de vraag stijgt zwakker
dan de prijs stijgt) dan de prijs daalt)
volkomen inelastische omzet stijgt omzet daalt
vraag (de prijs stijgt en de vraag (de prijs daalt en de vraag
blijft gelijk blijft gelijk)
Paragraaf 4 De invloed van inkomen
inkomenselasticiteit van de vraag = in welke mate een relatieve
inkomensverandering zorgt voor een relatieve verandering in de gevraagde
hoeveelheid
berekening:
verandering inkomen en waarde van de elasticiteit
hoeveelheid
noodzakelijke goederen er is een positief verband 0<E<1
voorbeeld: tussen vraag en inkomen.
eten en kleding De vraag reageert zwak
op een
inkomensverandering
luxe goederen er is een positief verband E>1
voorbeeld: tussen vraag en inkomen.
designer kleding en dure De vraag reageert sterk
auto’s op inkomensverandering
inferieure goederen de vraag stijgt als het E<0
voorbeeld: inkomen daalt en ook
aardappelen weer andersom
luxe goederen worden gekocht als het inkomen stijgt. noodzakelijke goederen blijf je
eigenlijk altijd kopen, zoals een paracetamol die blijf je kopen maak niet uit wat je
inkomen is. Daarom reageren ze ook zwak op prijsverandering. inferieure goederen
vervang je door luxegoederen als je inkomen stijgt, zoals aardappelen vervang voor
luxe pasta varianten
4
