College aantekeningen
Gedragsecologie deel II - uitgewerkte colleges
- Vak
- Gedragsecologie
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Uitgewerkte hoorcolleges van het tweede deel van de cursus gedragsecologie
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 15 pagina's
Voorbeeld 3 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
GEDRAGSECOLOGIE DEEL IIHOOFDSTUK 7. SEXUAL CONFLICT
Waarom haploid – diploïd?
Waarom seksuele reproductie bestaat is misschien wel het meest belangrijke onopgeloste probleem in de
evolutionaire biologie. Er zijn een aantal hypotheses voor het bestaan van zowel haploïdy als diploïdy.
Hypothese voor haploidy:
Haploïde cellen zijn kleiner dan diploïde cellen met daardoor een relatief groot oppervlakte waardoor
sneller voedselopname wat weer resulteert in snellere groei (gunstiger oppervlakte ratio)
Hypotheses voor diploidy
Repair hypothesis beschadiging in DNA (door o.a. vrije radicalen) kunnen hersteld
worden in diploïde organismen
Masking hypothesis compensatie van ongunstige, recessieve allelen
Innovatie makkelijker door mutaties krijg je meer variatie, zonder dat het direct een
kenmerk volledig veranderd
Seks is de fusie van kernen/cellen van verschillende organismen (syngamie) die leiden tot een nieuw organisme
(≈ meiose, is dus niet volledig synoniem aan meiose). Er is zowel aseksuele reproductie als seksuele
reproductie, waarbij iedere vorm van reproductie zijn eigen voordelen heeft.
Voordelen asexuele reproductie
Iedereen kan nakomelingen krijgen
Geen two fold meiose costs normaal hebben beiden individuen meiose, wat wil zeggen dat het
leidt tot haploïde gameten met de helft van jouw eigen genen. Bij aseksuele voortplanting komen al je
genen in de volgende generatie, dus minder “kosten”
Geen zoektocht naar een partner
Geen conflict tussen rivalen
Geen overdracht van ziekten
Er is ook een hypothese voor seksuele reproductie
(recessieve) mutaties in DNA komen niet tot uitdrukking in organismen die sexueel voortplanten
(outcrossing)
o Hybrid vigour bastaard is dus gezonder, omdat deze geen inteelt bevatten
Seksuele reproductie in combinatie met diploid heeft dus ook een voordeel, namelijk:
Assortment of chromosomes
Recombinatie in meiose uitwisseling van een stuk DNA door crossing over
Hoofdstuk 8 + 9: Hoofdstuk 7. Sexual conflict
Outcrossing
Door de bovenstaande voordelen is er dus meer genetische variatie. Hierdoor hebben de organismen mogelijk
een voordeel door:
1. Betere aanpassing mogelijk in veranderd milieu
2. De parasieten de baas kunnen blijven (Red Queen hypothese is eigenlijk op alles van toepassing, zoals
man-vrouw, prooi-predator, etc)
a. Antiparasiet aanpassingen die continu moeten veranderen door nieuwe genencombinaties te
maken, omdat de parasieten zich continu aanpassen (wapenwedloop)
i. Red Queen hypothese is de meest gebruikte hypothese
De vraag waarom er seksuele voortplanting is, splitst zich toe op twee hypothesen
1. Mutatie hypothese hogere fitness door vermindering van accumulatie van ongunstige,
recessieve mutaties
2. Red Queen hypothese hogere fitness door weerstand tegen parasieten
1
,Fusie van cellen bij seks
Er zijn twee vormen van gameten:
Isogamie gameten van dezelfde grootte eencelligen
Anisogamie gameten van verschillende groottes meercelligen
Hoe zijn deze ontstaan en bij welke typen organismen vindt je isogamie en bij welke anisogamie? Bij isogamie
zijn de gameten beweeglijk en komt eigenlijk voornamelijk voor bij eencellige dieren. Die hoeven niet nog een
keer te delen. Bij anisogamie heeft de grote gameet meer voedselreserves en daardoor kan de ontwikkeling
ook langer duren. Langer durende ontwikkelingen zijn complexer en anisogamie komt voornamelijk voor bij
meercellige dieren, want deze moeten zich nog delen en hebben daarvoor veel voedsel nodig.
Waarom bij anisogamie zowel een grote als een kleine gameet? Hier zijn een aantal hypotheses voor:
Cytoplasmatisch conflict bij versmelting overdracht van o.a. mitochondriën en chloroplasten waarvan
de genen met elkaar kunnen gaan concurreren
o Competitie vermijden door de een niet beiden te laten leveren, maar de een de
mitochondriën en de andere de chloroplast. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de mens
(mitochondriën van de moeder)
o Degene die de resources levert, is groot
Parasatic symbionts bij versmelting mogelijk overdracht van parasieten of het activeren
van aanwezige parasieten
o Voorkomen van parasieten overdracht door zo klein te zijn dat je eigenlijk geen parasieten
mee kunt nemen
Disruptive selection theory
o Aanname
vaste hoeveelheid energie voor reproductie
trade-off tussen aantal en grootte van de
gameten
Fitness zygote neemt toe met grootte
Frequentie-afhankelijke versmelting (als je
groter bent, versmelt je minder snel, omdat je
minder actief bent en je bent in minder grote
frequentie aanwezig)
Kenmerken van anisogamie
Deel van de gameten alleen overdracht van (kern)DNA kleine
cellen veel spermacellen male
Andere deel van de gameten met celorganellen grote cellen weinig eicellen female
In het boek staat: “smal sperm parasitize the large egg”? Er kan ook gezegd worden dat de vrouw meer
doorgeeft, want die geeft meer DNA door.
Seks determinatie
Hoofdstuk 8 + 9: Hoofdstuk 7. Sexual conflict
Er zijn verschillende manieren voor seks determinatie. Bij de mens wordt er gebruik gemaakt van X en Y. Bij
vogels wordt Z en W gebruikt.
XX vrouw XY man mens
ZW vrouw ZZ man vogels
Er is ook nog een mogelijkheid waarbij de seks determinatie afhangt van de temperatuur. Bij een hogere
temperatuur heb je bij schildpadden een grotere ontwikkeling, wat daardoor vaak vrouwen zijn. Er is een
correlatie tussen grootte van het vrouwtje en het aantal eieren. Een groot vrouwtje kan meer eieren leggen,
dus het is gunstiger om bij een hogere temperatuur een vrouwtje te worden.
Bij krokodillen zijn de mannen groter en bij een hoge temperatuur wordt het een man. Dit komt door de
paringsstrategie, want mannen die hebben onderling concurrentie en moeten daarom groot zijn. Het
broeikaseffect kan dus een effect hebben op het seksratio van de dieren.
Bij hymenoptera wordt er gebruik gemaakt van haplo-diploidy, waarbij de haploide mannelijk zijn en de
diploide vrouwelijk.
2
, Er zijn dus heel erg veel variaties mogelijk in het seks determinatiesysteem.
Seksuele selectie
Bij anisogamie is er ook veel sprake van seksuele selectie.
Verschil in investering
Eicellen de beperkende factor
Mannen gaan voor kwantiteit, terwijl vrouwen gaan voor kwaliteit. Dit resulteert in een conflict en zorgt
uiteindelijk voor seksuele selectie.
Intraseksuele selectie (male-male competition); hoe gaan mannen de competitie aan?
Vechten met ontwikkeling van vechtattributen of size dimorfisme
Mate guarding met eventuele gedwongen copulatie
Sperma competitie
o Schraper
o Geurtjes afgeven waardoor vrouwtje niet meer aantrekkelijk is
o Copulatie pluggen
o Sperma vervanging door het andere sperma uit te spoelen
o Steriel sperma
Interseksuele selectie (female choice); waarop kiezen vrouwen?
Directe selectie; resource/gift
Indirecte selectie
o Sensory bias
Grotere stimulatie van het sensory systeem
Repsons op selectie in andere context sensory exploitation door de man
kosten vrouw verminderde aantrekking chase-away sexual selection. Proberen
onder de exploitatie van het mannetje uit te komen, waardoor deze nog feller van
kleur gaat worden
o Sexy son hypothesis/runaway selection/Fisher’s selection: co-evolutie genetische determined
trait en voorkeur, zonder direct voordeel van de vrouwen
o Good genes (eerlijk signaal): geen negatief fitness effect voor de mannen
o Handicap principe (eerlijk signaal): negatief fitness effect voor de man
Cryptic female choice de keus van het vrouwtje na de paring, door bijvoorbeeld het uitschudden van de
sperma. MHC complex lijkt gebruikt te worden voor partnerkeus.
Genomic inprinting wil zeggen dat er tussen mannen en vrouwen verschillende genen tot expressie komen.
Vrouw heeft een gen dat een te groot kind (gen 1 met silencen en gen 2 geactiveerd) moet inhibiren (dus gen 2
wordt dan gesilenced, terwijl gen 1 wel aan staat). Gen 2 is de insuline groeifactor, terwijl gen 1 zorgt voor de
inhibitie van de insuline groeifactor. Op die manier wordt het in evenwicht gehouden. Hier kunnen echter ook
fouten in ontstaan, waardoor syndromen ontstaan. Silver-Russel zijn kinderen die heel erg klein zijn
Hoofdstuk 8 + 9: Hoofdstuk 7. Sexual conflict
(dwergachtig) doordat gen 2 min of meer uitgeschakeld is. Bij Beckwidth-Wiedermann hebben de kinderen
teveel van de moedergevraagd, waardoor gen 1 niet goed werkt. Deze stappen vinden plaats tijdens de
ontwikkeling van de vrucht.
Bij mannen zijn er dus genen aanwezig die de vrouwen zoveel mogelijk uitbuiten. Bij de man komen bepaalde
genen niet tot expressie, die bij de vrouw wel tot expressie komen. De genen die wel tot expressie komen bij
de man zijn de genen die de vrouw zoveel mogelijk uitbuiten. Gaat dus eigenlijk ten koste van de
nakomelingen.
Andere voorbeelden van genomic inprinting zijn Prader-Wili syndroom, waarbij er een foutje is op het gen van
de man. Dit kind huilt niet, zuigt niet en is weinig bewegelijk, vraagt daarom weinig van de moeder. Het
Angelman syndroom zijn kinderen die niet praten, maar altijd een vriendelijke uitstraling hebben. Vragen dus
heel veel van de moeder.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IlsevanBommel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73314 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen