Mastervak Aanbestedingsrecht
2020/2021
Werkgroepvragen week 4
Casus - kantoorinrichting VU
De Vrije Universiteit Amsterdam houdt een Europese openbare
aanbestedingsprocedure met betrekking tot een overheidsopdracht voor
de levering en het onderhoud van een deel van de kantoorinrichting van
het gebouw van de juridische faculteit.
In de aanbestedingsleidraad is onder andere het volgende bepaald:
Par. 2.1 – Omschrijving van de opdracht op hoofdlijnen
De opdracht omvat op hoofdlijnen:
1. Het leveren en onderhouden van een oplossing voor de volledige ICT-
behoefte van de juridische faculteit;
2. Het leveren en onderhouden van kantoormeubilair, zoals bureaus,
bureaustoelen en kasten ten behoeve van het gebouw van de juridische
faculteit;
3. Het leveren en onderhouden van multifunctionals ten behoeve van het
gebouw van de juridische faculteit.
Toelichting op par. 2.1
De aanbestedende dienst heeft bewust de keuze gemaakt om niet alleen
het leveren en onderhouden van gewoon kantoormeubilair (bureaus,
bureaustoelen en kasten), maar ook de levering en het onderhoud van een
volledige ICT-oplossing en van multifunctionals tot onderdeel van de
opdracht te maken. De aanbestedende dienst wil namelijk zo veel mogelijk
worden ontzorgd. Hij heeft daarom, net als veel andere opdrachtgevers,
de behoefte aan een geïntegreerde totaaloplossing waarbij de volledige
kantoorinrichting in één hand ligt zodat hij hier geen omkijken naar heeft.
Organisatorisch is dit een efficiënte en logische oplossing. Het uit elkaar
halen van de levering en het onderhoud (en) van het gewoon
kantoormeubilair, de ICT- oplossing en de multifunctionals zou tot een
toename van logistiek, administratieve lasten en hogere kosten voor de
aanbestedende dienst leiden, aangezien hij dan met meerdere partijen te
maken zou hebben. Bedrijven die de genoemde producten leveren,
hebben veelal een afdeling die het onderhoud van die producten verzorgt.
Bedrijven die zich specifiek hebben toegelegd op de levering en het
onderhoud van bepaalde producten, kunnen voor de levering van
producten waar zij zich niet op hebben toegelegd derden inschakelen.
In de aanbestedingsleidraad is verder bepaald:
, Par. 6.3 – Bureaustoelen
De te leveren bureaustoelen moeten vanwege de gewenste
gelijkvormigheid van het kantoor- meubilair zoveel mogelijk lijken op de
reeds in het gebouw Initium aanwezige bureaustoelen. (...)
Vraag 1: Een van de potentiele inschrijvers stelt zich op het standpunt
dat de VU met de beoogde samenstelling en omvang van de opdracht
zoals omschreven in par. 2.1 van de Aanbestedingsleidraad in strijd
handelt met het bepaalde in art. 1.5 Aw 2012. Hoe beoordeelt u dat
standpunt?
Er is sprake van samenvoegen in de zin van art. 1.5 Aw indien twee of meer opdrachten
worden samengevoegd. Eerst zal dus moeten worden onderzocht of sprake is van één of
meerdere overheidsopdrachten in de zin van de Aw. De Richtlijn noch de Aw bevat regels
over de wijze waarop moet worden bepaald of bij de levering van producten met meerdere
functionaliteiten sprake is van één of meerdere overheidsopdrachten. Bepalend bij de
beoordeling of in casu sprake is van samenvoegen in de zin van art. 1.5 Aw zijn de
economische en technische functie die de producten vervullen.1 De verschillende onderdelen
van de opdracht zijn naar mijn oordeel niet onderling verweven op een zodanige manier dat
zij gezamenlijk een economische en technische functie vervullen. Hier is dus sprake van
samenvoegen. Is er ook sprake van een onnodige samenvoeging? Dit dient beoordeeld te
worden aan de hand van drie factoren:
1) de samenstelling van de relevante markt en de invloed van de samenvoeging op de
toegang tot de opdracht voor voldoende bedrijven uit het midden- en kleinbedrijf;
Toetsing criterium a): Wat is het effect van het samenvoegen
op de markt? Kunnen minder marktpartijen uit het MKB
meedoen als de opdrachten worden samengevoegd? Zijn er
genoeg bedrijven te vinden die alle onderdelen kunnen
uitvoeren van de opdracht? Met de drie opdrachten die in de
omschrijving van de opdracht staan opgesomd kan inderdaad
worden geconcludeerd dat meerdere partijen uit het MKB niet de
mogelijkheid krijgen om deel te nemen. Dit betekent dat het effect
op de markt waarneembaar is als maar een partij de opdrachten
toebedeeld krijgt. Er zijn namelijk veel partijen die bijvoorbeeld
enkel ICT-oplossingen aanbieden of alleen kantoormeubilair of
multifunctionals. Door deze opdrachten tezamen bij een partij neer
te leggen zal het effect te zien zijn dat minder partijen uit het MKB
kunnen meedoen.
2) de organisatorische gevolgen en risico's van de samenvoeging van de opdrachten voor
de aanbestedende dienst, het speciale-sectorbedrijf en de ondernemer;
1
Hof Arnhem-Leeuwarden 13 januari 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:122, r.o. 3.13 (Xavax).
2020/2021
Werkgroepvragen week 4
Casus - kantoorinrichting VU
De Vrije Universiteit Amsterdam houdt een Europese openbare
aanbestedingsprocedure met betrekking tot een overheidsopdracht voor
de levering en het onderhoud van een deel van de kantoorinrichting van
het gebouw van de juridische faculteit.
In de aanbestedingsleidraad is onder andere het volgende bepaald:
Par. 2.1 – Omschrijving van de opdracht op hoofdlijnen
De opdracht omvat op hoofdlijnen:
1. Het leveren en onderhouden van een oplossing voor de volledige ICT-
behoefte van de juridische faculteit;
2. Het leveren en onderhouden van kantoormeubilair, zoals bureaus,
bureaustoelen en kasten ten behoeve van het gebouw van de juridische
faculteit;
3. Het leveren en onderhouden van multifunctionals ten behoeve van het
gebouw van de juridische faculteit.
Toelichting op par. 2.1
De aanbestedende dienst heeft bewust de keuze gemaakt om niet alleen
het leveren en onderhouden van gewoon kantoormeubilair (bureaus,
bureaustoelen en kasten), maar ook de levering en het onderhoud van een
volledige ICT-oplossing en van multifunctionals tot onderdeel van de
opdracht te maken. De aanbestedende dienst wil namelijk zo veel mogelijk
worden ontzorgd. Hij heeft daarom, net als veel andere opdrachtgevers,
de behoefte aan een geïntegreerde totaaloplossing waarbij de volledige
kantoorinrichting in één hand ligt zodat hij hier geen omkijken naar heeft.
Organisatorisch is dit een efficiënte en logische oplossing. Het uit elkaar
halen van de levering en het onderhoud (en) van het gewoon
kantoormeubilair, de ICT- oplossing en de multifunctionals zou tot een
toename van logistiek, administratieve lasten en hogere kosten voor de
aanbestedende dienst leiden, aangezien hij dan met meerdere partijen te
maken zou hebben. Bedrijven die de genoemde producten leveren,
hebben veelal een afdeling die het onderhoud van die producten verzorgt.
Bedrijven die zich specifiek hebben toegelegd op de levering en het
onderhoud van bepaalde producten, kunnen voor de levering van
producten waar zij zich niet op hebben toegelegd derden inschakelen.
In de aanbestedingsleidraad is verder bepaald:
, Par. 6.3 – Bureaustoelen
De te leveren bureaustoelen moeten vanwege de gewenste
gelijkvormigheid van het kantoor- meubilair zoveel mogelijk lijken op de
reeds in het gebouw Initium aanwezige bureaustoelen. (...)
Vraag 1: Een van de potentiele inschrijvers stelt zich op het standpunt
dat de VU met de beoogde samenstelling en omvang van de opdracht
zoals omschreven in par. 2.1 van de Aanbestedingsleidraad in strijd
handelt met het bepaalde in art. 1.5 Aw 2012. Hoe beoordeelt u dat
standpunt?
Er is sprake van samenvoegen in de zin van art. 1.5 Aw indien twee of meer opdrachten
worden samengevoegd. Eerst zal dus moeten worden onderzocht of sprake is van één of
meerdere overheidsopdrachten in de zin van de Aw. De Richtlijn noch de Aw bevat regels
over de wijze waarop moet worden bepaald of bij de levering van producten met meerdere
functionaliteiten sprake is van één of meerdere overheidsopdrachten. Bepalend bij de
beoordeling of in casu sprake is van samenvoegen in de zin van art. 1.5 Aw zijn de
economische en technische functie die de producten vervullen.1 De verschillende onderdelen
van de opdracht zijn naar mijn oordeel niet onderling verweven op een zodanige manier dat
zij gezamenlijk een economische en technische functie vervullen. Hier is dus sprake van
samenvoegen. Is er ook sprake van een onnodige samenvoeging? Dit dient beoordeeld te
worden aan de hand van drie factoren:
1) de samenstelling van de relevante markt en de invloed van de samenvoeging op de
toegang tot de opdracht voor voldoende bedrijven uit het midden- en kleinbedrijf;
Toetsing criterium a): Wat is het effect van het samenvoegen
op de markt? Kunnen minder marktpartijen uit het MKB
meedoen als de opdrachten worden samengevoegd? Zijn er
genoeg bedrijven te vinden die alle onderdelen kunnen
uitvoeren van de opdracht? Met de drie opdrachten die in de
omschrijving van de opdracht staan opgesomd kan inderdaad
worden geconcludeerd dat meerdere partijen uit het MKB niet de
mogelijkheid krijgen om deel te nemen. Dit betekent dat het effect
op de markt waarneembaar is als maar een partij de opdrachten
toebedeeld krijgt. Er zijn namelijk veel partijen die bijvoorbeeld
enkel ICT-oplossingen aanbieden of alleen kantoormeubilair of
multifunctionals. Door deze opdrachten tezamen bij een partij neer
te leggen zal het effect te zien zijn dat minder partijen uit het MKB
kunnen meedoen.
2) de organisatorische gevolgen en risico's van de samenvoeging van de opdrachten voor
de aanbestedende dienst, het speciale-sectorbedrijf en de ondernemer;
1
Hof Arnhem-Leeuwarden 13 januari 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:122, r.o. 3.13 (Xavax).
