Samenvatting Geschiedenis H1-H6

Geschiedenis Samenvattingen:
H1:
Kenmerkende aspecten:

 De levenswijze van jagers en verzamelaars
- nomadisch bestaan (zolang er voedsel is)
- geen ingewikkelde organisatiestructuur (iedereen gelijk)
- voedsel door jacht en vruchten
- nauwelijks sprake van bezit
 Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
 Klimaatverandering, meer regen  vruchtbaar gebied
 Enorme droogte, wilde granen dood  zelf produceren
 Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
 Overschotten landbouw  niet iedereen meer op het platteland

Begrippen:

 Agrarische revolutie: De overschakeling van een zwervend naar een gevestigd bestaan.
 Centraal bestuur: Bestuur vanuit één plaats, overal in het land mag niemand zelfstandige
beslissingen nemen.
 Geweldsmonopolie: alleen de overheid mag mensen fysiek straffen, arresteren
 Homo sapiens: moderne mens of onze soort
 Jagers-verzamelaars: bijna altijd nomaden, die zich in leven houden door jagen en verzamelen.
 Polytheïsme: meerdere goden tegelijk vereerd
 Prehistorie: geschiedenis zonder het schrift.
 Staat: afgebakend grondgebied met een centraal bestuur
 Stedelijke gemeenschap:



Gevolgen agrarische revolutie:

 Demografisch: bevolkingsgroei
 Technologisch: nieuwe uitvindingen/ technieken
 Economische: bevordering ontwikkeling veeteelt (werd al vanaf 7500 v. Chr. Gedaan)
 Sociale: sociale ongelijkheid (verschillen in rijkdom, macht en aanzien), [minder gezond, ziekten,
levensverwachting 2619, veeziekten.

Eerst arbeidsverdeling, later verschillende sociale lagen in de eerste steden

Kenmerken Agrarisch land:

 Permanente nederzettingen
 Ontwikkeling gereedschap & woning
 Ingewikkelde organisatiestructuur en bezit
 Veeteelt en akkerbouw



Snel ontstaan van landen in:

, Soemerië 3300 v.Chr.; in Mesopotamië; het kwam door de vruchtbare grond van de Eufraat en
de Tigris.
 Egypte: De Nijl; net als soemeriers dijken en kanalen voor irrigatie van het land.

Tussen 2700-300 v.Chr.: ook andere vruchtbare gebieden op de wereld complexe stedelijke
gemeenschappelijk: China, India, Peru en Mexico

De steden werden complexer door:

 Sociaaleconomisch: in andere activiteiten dan voedselvoorziening specialiseren vb. koopman
 Politiek: er was een koning met ambtenaren voor bv irrigatie, wetten en belasting

Het schrift:

 3300 v.Chr. in Soemerië (spijkerschrift)
Vanaf 2600 v.Chr. ook voor
 Tegelijk met de eerste steden
Godsdienst, mythen en gedichten.
 Voor belasting, loon en soldaten

Voorlopers van het schrift:

8000 v.Chr. om goederen te registreren.

Andere volken:

 Egypte: (3100 v.Chr.) = hiëroglyfen, (2800 v.Chr.) hiëratisch schrift.
 Olmec in Mexico (800 v.Chr.) en China (1300 v.Chr.) zelf ontwikkeld.

De eerste staat:

 In Aboe Simbel (3100 v.Chr.) Egypte
 Centraal bestuur: beleid van farao volgen
 Rechtssysteem: farao hoogste rechterlijke macht, gebaseerd op zijn uitspraken
 Steden en regio’s eigen rechtbank
 Geweldsmonopolie: alleen de overheid mag straffen

Mesopotamië was pas 1000 jaar later (2000 v.Chr.):

 Mesopotamië was moeilijker verdedigbaar dan Egypte door abrupte grenzen tussen woestijn en
landbouwgrond.

Farao:

 Religieus: als god vereert
 Bestuurlijk:
 Beleid, niet zelfstandig beslissingen nemen
 Hoogste rechterlijke macht (beslissingen over ernstige misdrijven
 Economisch:
 Beschikking over het ambtenarenapparaat
 Handelsexpedities of grote ondernemingen in hand van de staat
 Sociaal: Maät, stabiliteit en harmonie in de samenleving

Feniciërs bedachten het alfabet
In Mesopotamië hadden ze geen ambtenarenapparaat

, H2 §1-§4:
Kenmerkende aspecten:

 De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in
de Griekse stadsstaat
 De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
 De groei van het Romeins imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa
verspreidde

Begrippen:

 Volksvergadering: Een vorm van directe democratie, waarbij burgers regelmatig bijeenkomen
om over wetsvoorstellen te stemmen.
 Directe democratie: Een vorm van democratie, Atheense mannen die geen slaaf waren
mochten rechtstreeks meebeslissen, dus zonder parlement.
 Polis: stadstaat.
 Burgerrecht: gelijke rechten, als je een vrije man uit Athene bent.
 Aristocratie: Regeringsvorm, waarbij er geregeerd wordt door de besten.
 Tiran: Regeringsvorm, waarbij de macht bij één persoon ligt.
 Ostracisme: Wegstemmen van politici als ze te veel macht hebben.
 Oligarchie: Regeringsvorm, waarbij de betere standen de stedelijke politiek besturen
 Hellenisme: Het verspreidden van de Griekse cultuur.
 Magistraten: Mensen die tijdelijk een hoog ambt vervullen, werden aangewezen door
vergaderingen van burgers
 Republiek: Een staat die door de burgers gemeenschappelijk wordt bestuurd.
 Senaat: Een permanente vergadering van ongeveer 300 leden, die afkomstig waren uit de
rijkste en machtigste families.
 Patronage: Een machtig man die zich omringd met afhankelijke burgers van lage afkomst 
de cliënten brachten hun stem uit ten gunste van de patroon in ruil voor allerlei gunsten.
 Dictator: Alleenheerser
 Keizerrijk: Een rijk met een keizer
 Pax Romana: Een lange vrede onder Augustus van +- 200 jaar.
 Klassieke cultuur: De Grieks-Romeinse cultuur
 Germanen: bewoners van het westen
 Imperium: wereldrijk



 Alleen vrije volwassen mannen uit Athene waren volwaardige mensen in de Atheense
democratie.

Waardoor het Atheense bestuurssysteem een tirannie moest voorkomen:

 De belangrijkste beslissingen waren in handen van de volksvergadering
 De minder belangrijke beslissingen werden gedaan door de Raad van 500; 50 raadsleden
die elke maand door wisselen + de raad van 500 had elke dag een andere voorzitter
 De Atheense rechtspraak was in handen van een volksjury, die geloot werden
 Het leger werd geleid door 10 strategen/generaals, elk jaar opnieuw gekozen door de
volksvergadering