How to Design and Evaluate Research in Education
Deel 1 | Inleiding
Hoofdstuk 1 Aard van onderzoek
De wetenschappelijke methode zorgt ervoor dat we informatie kunnen krijgen die zo
accuraat en betrouwbaar is als we kunnen krijgen.
Manieren om tot kennis te komen
- zintuigelijke waarneming
de informatie de we aannemen door middel van onze zintuigen is de meest
onmiddellijke manier om iets te weten. Zintuigelijke waarneming is onafhankelijk,
maar het is ook incompleet. Het geeft namelijk geen weergave van gevoel.
- overeenstemming met anderen
door waarnemingen te controleren met anderen kan er worden ontdekt wat waar is en
wat niet. Toch is dit lastig want het kan alsnog zijn dat iets niet waar is, maar wanneer
een meerderheid denkt dat het wel waar is, nemen we het vaak toch voor waar aan.
- mening van een expert
ze kunnen ons een advies geven naar aanleiding van de informatie die zij hebben,
maar experts weten ook niet alles.
- logica
we denken ook logisch. Bijvoorbeeld via syllogismen, waarbij er sprake is van een
twee uitspraken waaruit een conclusie getrokken kan worden, zonder dat hier onze
waarneming voor nodig is.
De wetenschappelijke methode is een andere manier om tot kennis te komen. Hierbij zijn
er vijf stappen om tot relevante informatie te komen:
1. Er is een probleem die ons bezig houdt = observatie
2. Er worden stappen ondernomen om het probleem duidelijk te krijgen = inductie
3. Op zoek gaan naar informatie die het probleem kunnen oplossen = deductie
4. Beslissen hoe we de informatie gaan organiseren en analyseren = toetsing
5. Tot slot moet de verzamelde informatie geinterpreteerd worden = evaluatie
Vanuit deze stappen kan de empirische cyclus geformuleerd worden (zie hierboven).
Soorten onderzoek
Onderzoek is het zorgvuldig, systematisch en geduldig op zoek gaan naar informatie over
een bepaald gebied.
Elementair onderzoek is onderzoek naar hoe de werkelijkheid in elkaar zit, zonder
dat er wordt gekeken naar wat met die informatie kan. Dit soort onderzoek is dus erg
theorie-gericht.
Toegepast onderzoek is juist wel gericht op wat er met gevonden informatie kan
en richt zich dus meer op de praktijk.
Onderzoek is ook te onderscheiden in kwantitatief en kwalitatief onderzoek.
Kwantitatief onderzoek:
Getallen en percentages
Verklaren van oorzaken (= Erklaren!)
Relaties tussen variabelen
Methode is vooraf vastgesteld
, Afstandelijke houding observator
Kwalitatief onderzoek:
Woorden
Begrijpen van situaties (vanuit de deelnemers) (= Verstehen!)
Methode afhankelijk van de situatie, kan veranderen
Observator lijkt ‘ingedompeld’ te zijn in het onderzoek: weinig afstand tussen
participanten en observator
Wanneer kwantitatief en kwalitatief onderzoek allebei gebruikt wordt in een onderzoek dan
wordt dit gemengd onderzoek genoemd.
Er zijn verschillende soorten onderzoek:
1. Gericht op ‘hoe’-vragen (hoeveel, hoe efficiënt, enz.) en is dus vooral kwantitatief
onderzoek:
Experimenteel onderzoek
De onderzoeker probeert verschillende methoden en bestudeert hiermee de effecten.
Hierbij vaak sprake van een onafhankelijke en een afhankelijke variabele.
Correlationeel onderzoek
Bij deze vorm van onderzoek wordt er gekeken naar de samenhang tussen
variabelen.
Causaal-vergelijkend onderzoek
Hierbij wordt er gekeken naar de oorzaak van verschillen of de gevolgen die
verschillen tussen groepen mensen veroorzaken.
Survey onderzoek
Door middel van bijvoorbeeld een vragenlijst wordt er een grote groep mensen
onderzocht. Het doel hiervan is om het gedrag van mensen als groep vast te leggen.
2. Gericht op ‘waarom’-vragen en dus vooral kwalitatief onderzoek:
Etnografisch onderzoek
het vastleggen van dagelijkse gebruiken, gewoonten en handelingen van een groep
mensen in hun eigen omgeving door middel van het observeren en interviewen.
- biografie: focus op belangrijke ervaringen in iemands leven
- fenomenologie: focus op een bepaald verschijnsel, waarvan data wordt verzameld
van verschillende mensen die bij dit verschijnsel betrokken zijn en zo nauwkeurig
geanalyseerd wordt.
- case study: het proberen te ontdekken van generalisaties door een bepaalde groep
te onderzoeken
- grounded theory
Historisch onderzoek
Delen uit het verleden worden onderzocht om een bepaalde periode uit het verleden
zo nauwkeurig mogelijk vast te leggen
Actie onderzoek
Hierbij is generalisatie niet belangrijk. Er wordt juist gefocust op het verkrijgen van
, informatie dat ervoor zal zorgen dat bepaalde condities in een bepaalde situatie
zullen veranderen (waarbij de onderzoeker persoonlijk bij betrokken is).
Evaluatieonderzoek
Formatieve evaluatie: verbeteren van datgene wat is onderzocht (tussenoordeel).
Summatieve evaluatie: kijken naar de effecten op datgene wat wordt onderzocht
wanneer er interventies zijn (eindoordeel).
Algemene soorten van onderzoek
Beschrijvend onderzoek
Zo goed en nauwkeurig mogelijk beschrijven van een bepaald verschijnsel/situatie.
(survey-onderzoek)
Nadeel: Er wordt niet gekeken naar mogelijke relaties.
Associationeel onderzoek
Hierbij wordt er gekeken naar relaties tussen bepaalde variabelen, zodat bepaalde
verschijnselen kunnen worden begrepen (correlationeel en causaal-vergelijkend
onderzoek).
Nadeel: er wordt alleen gekeken naar of er een relatie is, maar niet hoe deze relatie
verandert kan worden.
Interventioneel onderzoek
Hierbij wordt verwacht dat een bepaalde methode of behandeling de resultaten
beïnvloeden. Dit zorgt ervoor dat effecten onderzocht kunnen worden.
Historisch, etnografisch en andere kwalitatieve onderzoeken combineren vaak de
bovenste drie vormen van onderzoek.
Meta-analyse
Samenvoegen van resultaten met behulp van statistische middelen.
Kritische analyse van onderzoek
Soms worden er naar aanleiding van onderzoek aannames gedaan, waarbij er geen
rekening wordt gehouden met filosofische, ethische en politieke kwesties. Deze kwesties
worden voorgelegd door kritische onderzoekers. Zij hebben een aantal kwesties
voorgelegd, die worden nu besproken (voorbeeld pag. 17-19):
1. Vraag van de werkelijkheid
We weten niet hoe de ‘echte’ wereld eruit ziet. Werkelijkheid is datgene waar we
onderling met elkaar in overeenstemming zijn gekomen (en wat we dus allemaal
kunnen waarnemen).
2. Vraag van de communicatie
We kunnen met elkaar in overeenstemming komen dat sommige dingen ‘echt’ zijn.
Critici stellen dat het onmogelijk is dat we allemaal dezelfde termen gebruiken om
deze dingen te identificeren (bijvoorbeeld een schoen: de ene persoon is van mening
dat een slipper ook een schoen is, maar een ander persoon vindt dat misschien wel
niet). Toch kunnen we bepaalde termen duidelijk genoeg definiëren zodat
verschillende mensen het toch met elkaar eens kunnen worden over wat woorden
betekenen we kunnen dus communiceren en tot bruikbare kennis komen.
3. Vraag van de waarden
Waarden zijn sociaal-geconstrueerd. Dit houdt in dat waarden beïnvloed zijn door de
tijd en de maatschappij waarin mensen leven.
Deel 1 | Inleiding
Hoofdstuk 1 Aard van onderzoek
De wetenschappelijke methode zorgt ervoor dat we informatie kunnen krijgen die zo
accuraat en betrouwbaar is als we kunnen krijgen.
Manieren om tot kennis te komen
- zintuigelijke waarneming
de informatie de we aannemen door middel van onze zintuigen is de meest
onmiddellijke manier om iets te weten. Zintuigelijke waarneming is onafhankelijk,
maar het is ook incompleet. Het geeft namelijk geen weergave van gevoel.
- overeenstemming met anderen
door waarnemingen te controleren met anderen kan er worden ontdekt wat waar is en
wat niet. Toch is dit lastig want het kan alsnog zijn dat iets niet waar is, maar wanneer
een meerderheid denkt dat het wel waar is, nemen we het vaak toch voor waar aan.
- mening van een expert
ze kunnen ons een advies geven naar aanleiding van de informatie die zij hebben,
maar experts weten ook niet alles.
- logica
we denken ook logisch. Bijvoorbeeld via syllogismen, waarbij er sprake is van een
twee uitspraken waaruit een conclusie getrokken kan worden, zonder dat hier onze
waarneming voor nodig is.
De wetenschappelijke methode is een andere manier om tot kennis te komen. Hierbij zijn
er vijf stappen om tot relevante informatie te komen:
1. Er is een probleem die ons bezig houdt = observatie
2. Er worden stappen ondernomen om het probleem duidelijk te krijgen = inductie
3. Op zoek gaan naar informatie die het probleem kunnen oplossen = deductie
4. Beslissen hoe we de informatie gaan organiseren en analyseren = toetsing
5. Tot slot moet de verzamelde informatie geinterpreteerd worden = evaluatie
Vanuit deze stappen kan de empirische cyclus geformuleerd worden (zie hierboven).
Soorten onderzoek
Onderzoek is het zorgvuldig, systematisch en geduldig op zoek gaan naar informatie over
een bepaald gebied.
Elementair onderzoek is onderzoek naar hoe de werkelijkheid in elkaar zit, zonder
dat er wordt gekeken naar wat met die informatie kan. Dit soort onderzoek is dus erg
theorie-gericht.
Toegepast onderzoek is juist wel gericht op wat er met gevonden informatie kan
en richt zich dus meer op de praktijk.
Onderzoek is ook te onderscheiden in kwantitatief en kwalitatief onderzoek.
Kwantitatief onderzoek:
Getallen en percentages
Verklaren van oorzaken (= Erklaren!)
Relaties tussen variabelen
Methode is vooraf vastgesteld
, Afstandelijke houding observator
Kwalitatief onderzoek:
Woorden
Begrijpen van situaties (vanuit de deelnemers) (= Verstehen!)
Methode afhankelijk van de situatie, kan veranderen
Observator lijkt ‘ingedompeld’ te zijn in het onderzoek: weinig afstand tussen
participanten en observator
Wanneer kwantitatief en kwalitatief onderzoek allebei gebruikt wordt in een onderzoek dan
wordt dit gemengd onderzoek genoemd.
Er zijn verschillende soorten onderzoek:
1. Gericht op ‘hoe’-vragen (hoeveel, hoe efficiënt, enz.) en is dus vooral kwantitatief
onderzoek:
Experimenteel onderzoek
De onderzoeker probeert verschillende methoden en bestudeert hiermee de effecten.
Hierbij vaak sprake van een onafhankelijke en een afhankelijke variabele.
Correlationeel onderzoek
Bij deze vorm van onderzoek wordt er gekeken naar de samenhang tussen
variabelen.
Causaal-vergelijkend onderzoek
Hierbij wordt er gekeken naar de oorzaak van verschillen of de gevolgen die
verschillen tussen groepen mensen veroorzaken.
Survey onderzoek
Door middel van bijvoorbeeld een vragenlijst wordt er een grote groep mensen
onderzocht. Het doel hiervan is om het gedrag van mensen als groep vast te leggen.
2. Gericht op ‘waarom’-vragen en dus vooral kwalitatief onderzoek:
Etnografisch onderzoek
het vastleggen van dagelijkse gebruiken, gewoonten en handelingen van een groep
mensen in hun eigen omgeving door middel van het observeren en interviewen.
- biografie: focus op belangrijke ervaringen in iemands leven
- fenomenologie: focus op een bepaald verschijnsel, waarvan data wordt verzameld
van verschillende mensen die bij dit verschijnsel betrokken zijn en zo nauwkeurig
geanalyseerd wordt.
- case study: het proberen te ontdekken van generalisaties door een bepaalde groep
te onderzoeken
- grounded theory
Historisch onderzoek
Delen uit het verleden worden onderzocht om een bepaalde periode uit het verleden
zo nauwkeurig mogelijk vast te leggen
Actie onderzoek
Hierbij is generalisatie niet belangrijk. Er wordt juist gefocust op het verkrijgen van
, informatie dat ervoor zal zorgen dat bepaalde condities in een bepaalde situatie
zullen veranderen (waarbij de onderzoeker persoonlijk bij betrokken is).
Evaluatieonderzoek
Formatieve evaluatie: verbeteren van datgene wat is onderzocht (tussenoordeel).
Summatieve evaluatie: kijken naar de effecten op datgene wat wordt onderzocht
wanneer er interventies zijn (eindoordeel).
Algemene soorten van onderzoek
Beschrijvend onderzoek
Zo goed en nauwkeurig mogelijk beschrijven van een bepaald verschijnsel/situatie.
(survey-onderzoek)
Nadeel: Er wordt niet gekeken naar mogelijke relaties.
Associationeel onderzoek
Hierbij wordt er gekeken naar relaties tussen bepaalde variabelen, zodat bepaalde
verschijnselen kunnen worden begrepen (correlationeel en causaal-vergelijkend
onderzoek).
Nadeel: er wordt alleen gekeken naar of er een relatie is, maar niet hoe deze relatie
verandert kan worden.
Interventioneel onderzoek
Hierbij wordt verwacht dat een bepaalde methode of behandeling de resultaten
beïnvloeden. Dit zorgt ervoor dat effecten onderzocht kunnen worden.
Historisch, etnografisch en andere kwalitatieve onderzoeken combineren vaak de
bovenste drie vormen van onderzoek.
Meta-analyse
Samenvoegen van resultaten met behulp van statistische middelen.
Kritische analyse van onderzoek
Soms worden er naar aanleiding van onderzoek aannames gedaan, waarbij er geen
rekening wordt gehouden met filosofische, ethische en politieke kwesties. Deze kwesties
worden voorgelegd door kritische onderzoekers. Zij hebben een aantal kwesties
voorgelegd, die worden nu besproken (voorbeeld pag. 17-19):
1. Vraag van de werkelijkheid
We weten niet hoe de ‘echte’ wereld eruit ziet. Werkelijkheid is datgene waar we
onderling met elkaar in overeenstemming zijn gekomen (en wat we dus allemaal
kunnen waarnemen).
2. Vraag van de communicatie
We kunnen met elkaar in overeenstemming komen dat sommige dingen ‘echt’ zijn.
Critici stellen dat het onmogelijk is dat we allemaal dezelfde termen gebruiken om
deze dingen te identificeren (bijvoorbeeld een schoen: de ene persoon is van mening
dat een slipper ook een schoen is, maar een ander persoon vindt dat misschien wel
niet). Toch kunnen we bepaalde termen duidelijk genoeg definiëren zodat
verschillende mensen het toch met elkaar eens kunnen worden over wat woorden
betekenen we kunnen dus communiceren en tot bruikbare kennis komen.
3. Vraag van de waarden
Waarden zijn sociaal-geconstrueerd. Dit houdt in dat waarden beïnvloed zijn door de
tijd en de maatschappij waarin mensen leven.
