16 Blaaskatheter en verpleging
16.1 Inleiding
1. Nieren (renes)
2. Urineleiders (Ureters)
3. Blaas (vesica uriaria)
4. Urinebuis (Urethra)
Nieren (renes)
Regelen de vochtbalans van het lichaam
Schadelijke stoffen worden met het teveel aan water uit het lichaam
verwijderd
Blaas (vesica uriaria)
Ruimte waar de urine uit de urineleiders terecht komt
Als er nu het plassen urine achter blijft (residu) in de blaas (urineretentie)
is dit een goede voedingsbodem voor bacteriën.
Hierdoor ontstaat een urineweginfectie.
16.2 Indicatie voor een blaaskatheter
Er zijn 3 hoofdredenen om een blaaskatheter in te brengen:
1. Het leegmaken en -houden van de blaas
- Bij iemand die niet meer spontaan kan urineren
- Bij afwijkingen aan de urinewegen
- Als de zorgvrager te ziek is om naar het toilet te gaan
- Bij operatie of onderzoek dat daarom vraagt.
2. Het stellen van een diagnose
- Afnemen van urine voor microbiologisch onderzoek
- Exacte bepaling van een residu
- Bij bepaalde röntgenonderzoeken zoals een cystografie*
3. Om de blaas te spoelen om een therapeutische reden.
* Een cystografie is een onderzoekstechniek waarbij de urineblaas met
een contraststof wordt gevuld (via een katheter) waarna er een röntgenfoto van
, wordt gemaakt. Onregelmatigheden in de blaascontour kunnen zo zichtbaar worden
gemaakt, evenals een eventueel toch nog achterblijvend residu na leegplassen.
Bladderscan:
Echografisch onderzoek waarbij geschat wordt hoeveel urine er nog in de
blaas bevindt.
16.3 Soorten katheters
3 soorten katheters:
Eenmalige katheter
Verblijfskatheter
Katheters die er voor dienen de blaas continu te spoelen
Eenmalige katheter
Om een blaas eenmalig te legen
Voor een medicinale spoeling
Blaas wordt met tussen pozen geledigd (intermitterend
katheteriseren)
Wordt toegepast bij aandoeningen aan de zenuwen van de blaas en
ruggenmergletsel.
Is een enkelloops katheter, heeft 1 opening (lumen)
Soorten eenmalige katheter:
Ongecoate katheter:
- Heeft geen speciale bewerking ondergaan
- Gebruik van glijmiddel is noodzakelijk
Gecoate katheter:
- Hier zit een speciale laag op de glad wordt als je hem nat maakt
- Soms nat maken met steriel water of kraanwater (kraan moet wel
+/- 30 sec stromen voordat je de katheter bevochtigd
Gebruiksklare katheter:
- Zit in een verpakking met een vloeistof, coating is al geactiveerd.
Verblijfskatheter:
- catheter à demeure / CAD / Foley katheter
- Blijft continu in de blaas
- Dubbelloops katheter met 2 lumen
o 1 voor afvoer urine
o 1 voor ballon te vullen met vloeistof
- Vlak na de tip van de katheter zit een klein
ballonnetje verwerkt
- Rechte katheter heet: Nelaton katheter*
o wordt het meest gebruikt
*Nelaton katheter
- Iets gebogen katheter heet: Tiemann-katheter
16.1 Inleiding
1. Nieren (renes)
2. Urineleiders (Ureters)
3. Blaas (vesica uriaria)
4. Urinebuis (Urethra)
Nieren (renes)
Regelen de vochtbalans van het lichaam
Schadelijke stoffen worden met het teveel aan water uit het lichaam
verwijderd
Blaas (vesica uriaria)
Ruimte waar de urine uit de urineleiders terecht komt
Als er nu het plassen urine achter blijft (residu) in de blaas (urineretentie)
is dit een goede voedingsbodem voor bacteriën.
Hierdoor ontstaat een urineweginfectie.
16.2 Indicatie voor een blaaskatheter
Er zijn 3 hoofdredenen om een blaaskatheter in te brengen:
1. Het leegmaken en -houden van de blaas
- Bij iemand die niet meer spontaan kan urineren
- Bij afwijkingen aan de urinewegen
- Als de zorgvrager te ziek is om naar het toilet te gaan
- Bij operatie of onderzoek dat daarom vraagt.
2. Het stellen van een diagnose
- Afnemen van urine voor microbiologisch onderzoek
- Exacte bepaling van een residu
- Bij bepaalde röntgenonderzoeken zoals een cystografie*
3. Om de blaas te spoelen om een therapeutische reden.
* Een cystografie is een onderzoekstechniek waarbij de urineblaas met
een contraststof wordt gevuld (via een katheter) waarna er een röntgenfoto van
, wordt gemaakt. Onregelmatigheden in de blaascontour kunnen zo zichtbaar worden
gemaakt, evenals een eventueel toch nog achterblijvend residu na leegplassen.
Bladderscan:
Echografisch onderzoek waarbij geschat wordt hoeveel urine er nog in de
blaas bevindt.
16.3 Soorten katheters
3 soorten katheters:
Eenmalige katheter
Verblijfskatheter
Katheters die er voor dienen de blaas continu te spoelen
Eenmalige katheter
Om een blaas eenmalig te legen
Voor een medicinale spoeling
Blaas wordt met tussen pozen geledigd (intermitterend
katheteriseren)
Wordt toegepast bij aandoeningen aan de zenuwen van de blaas en
ruggenmergletsel.
Is een enkelloops katheter, heeft 1 opening (lumen)
Soorten eenmalige katheter:
Ongecoate katheter:
- Heeft geen speciale bewerking ondergaan
- Gebruik van glijmiddel is noodzakelijk
Gecoate katheter:
- Hier zit een speciale laag op de glad wordt als je hem nat maakt
- Soms nat maken met steriel water of kraanwater (kraan moet wel
+/- 30 sec stromen voordat je de katheter bevochtigd
Gebruiksklare katheter:
- Zit in een verpakking met een vloeistof, coating is al geactiveerd.
Verblijfskatheter:
- catheter à demeure / CAD / Foley katheter
- Blijft continu in de blaas
- Dubbelloops katheter met 2 lumen
o 1 voor afvoer urine
o 1 voor ballon te vullen met vloeistof
- Vlak na de tip van de katheter zit een klein
ballonnetje verwerkt
- Rechte katheter heet: Nelaton katheter*
o wordt het meest gebruikt
*Nelaton katheter
- Iets gebogen katheter heet: Tiemann-katheter
