Hoofdstuk 1 De ondernemer en de
onderneming
1.1 Waar krijgt een ondernemer mee te maken?
Ondernemers krijgen met hun eigen bedrijf met allerlei zaken te maken, we geven vooral
aandacht aan de financiële aspecten in dit boek. Hiermee worden de financiering en de
beoordeling van de financiële resultaten van de onderneming bedoelt. Daarnaast wordt er
uiteraard vooruit gekeken naar factoren die in de toekomst op de onderneming. Natuurlijk zijn er
ook afspraken, wetten en regels waar de ondernemer zich aan moet houden. Daarom moet een
ondernemingsdoelstelling geconcretiseerd worden; (voorbeeld: een zo hoog mogelijke winst
behalen, is niet concreet genoeg).
Hoe is het dan wel concreet?
zo:
Op welke afzetmarkten richt de onderneming zich?
Welke producten of diensten gaat de onderneming aanbieden?
Wat wordt de omvang van de onderneming?
Waar wordt de onderneming gevestigd?
Hoe wordt de productie opgezet?
In welke rechtsvorm wordt de onderneming gedreven?
Hoe wordt de onderneming gefinancierd?
Hoe gaat de interne organisatie er uitzien?
Wat wordt de personele bezetting en wie zorgt daarvoor?
Hoe wordt de financiële administratie ingericht?
1.2 Persoonlijke kwaliteiten van de ondernemer
Kennis v.d. markt, leiding geven en het kunnen interpreteren van financiële gegevens zijn
kwaliteiten die je als ondernemer vaardig moet zijn in het ondernemerschap. Nu is het niet zo
dat je alle kwaliteiten moet bezitten, voor de financiële administratie kun je ook terecht bij een
account/ belastingdeskundige bijvoorbeeld (externe adviseurs). Kort gezegd: het is uit te
besteden.
,1.3 De onderneming en haar omgeving
Als ondernemer heb je natuurlijk te maken met de mensen en het gebied om je heen. Hieronder
de belangrijkste externe relaties van een onderneming.
De pijlen geven aan dat er zowel naar als vanuit de onderneming ‘’verkeer’’ is
1.4 Onderneming en markt
In vrije economieën komt de prijs van een goed tot stand onder invloed van vraag en aanbod
(marktmechanisme). De ondernemer zal moeten concurreren met andere aanbieders, de klant
kan zelf kiezen bij welke producent een bepaald product gekocht wordt (marktwerking).
1.5 Quick scan
Om snel een indruk te krijgen van het kwaliteitsniveau van de onderneming kan een test worden
gedaan op www.ink.nl .
1.6 Goederen- geldstromen
Bij het leveren van fysieke producten en het leveren van diensten spreken we van een
goederenstroom. Voor een ondernemer is het belangrijk dat hij inzicht te hebben in de
goederenstromen die ontstaan zijn door zijn beslissingen. Met het primaire proces worden alle
activiteiten bedoelt die rechtstreeks samenhangen met het voortbrengen van een product of
dienst.
Inkoopmarkt ->Input -> (primair proces) -> output -> verkoopmarkt
Productiemiddelen:
Grondstoffen
Arbeid
Machines
Energie
Hulpmiddelen
Voor de productiemiddelen moet natuurlijk geld betaald worden: loon, inkoopprijzen grondstoffen,
machines etc. Dit noemen we de uitgaande primaire geldstromen. Daartegenover staat dat de
onderneming geld van de klanten zal ontvangen voor de geleverde product of dienst, dit noemen we
de ingaande primaire geldstromen.
Zie figuur op de volgende bladzijde:
, De voorraad liquide middelen aan het einde van een periode = voorraad liquide middelen aan
het begin van een periode + geldontvangsten – gelduitgave. De geldstromen die met het
primaire proces te maken hebben noemen we primaire geldstromen.
Bij het starten van een onderneming zal er moeten worden geïnvesteerd, het komt vaak voor dat
de ondernemer zelf niet over het benodigde kapitaal beschikt en dus zal er een lening moeten
worden aangevraagd bij de bank(vreemd vermogen). Dit noemen we de vermogensmarkt. Over
deze lening zal natuurlijk belasting en aflossing moeten worden betaald. Dit noemen we de
secundaire geldstromen (geldstroom van en naar de vermogensmarkt).
Ook is het mogelijk voor een onderneming om eigen vermogen aan te trekken, dit gebeurd aan
de hand van het uitgeven van aandelen. De ondernemer hoeft het eigen vermogen niet terug te
betalen, maar de aandeelhouders verwachten wel een vergoeding als tegenprestatie, (denk
hierbij aan een gedeelte van de winst). Dit gedeelte van de winst dat beschikbaar is voor
aandeelhouders noemen we dividend.
Kort samengevat:
Vermogen van buiten de onderneming : Vreemd vermogen : Interestbetaling, aflossingen
Eigen vermogen: Dividendbetaling, winstuitkering
1.7 Rechtsvormen
Bij het opstarten van een onderneming heb je verschillende juridische vormen waaruit je kan
kiezen. Deze vormen bepalen wie er aansprakelijk is, wie zeggenschap heeft en van wie spullen
eigendom zijn. Er zijn 8 verschillende soorten rechtsvormen:
1. Eenmanszaak 5. Besloten vennootschap
2. Maatschap 6. Naamloze vennootschap
3. Commanditaire vennootschap 7. Vereniging
4. Vennootschap onder firma 8. Stichting
Bij deze vormen ben je privé aansprakelijk Bij deze vormen is er een rechtspersoon
onderneming
1.1 Waar krijgt een ondernemer mee te maken?
Ondernemers krijgen met hun eigen bedrijf met allerlei zaken te maken, we geven vooral
aandacht aan de financiële aspecten in dit boek. Hiermee worden de financiering en de
beoordeling van de financiële resultaten van de onderneming bedoelt. Daarnaast wordt er
uiteraard vooruit gekeken naar factoren die in de toekomst op de onderneming. Natuurlijk zijn er
ook afspraken, wetten en regels waar de ondernemer zich aan moet houden. Daarom moet een
ondernemingsdoelstelling geconcretiseerd worden; (voorbeeld: een zo hoog mogelijke winst
behalen, is niet concreet genoeg).
Hoe is het dan wel concreet?
zo:
Op welke afzetmarkten richt de onderneming zich?
Welke producten of diensten gaat de onderneming aanbieden?
Wat wordt de omvang van de onderneming?
Waar wordt de onderneming gevestigd?
Hoe wordt de productie opgezet?
In welke rechtsvorm wordt de onderneming gedreven?
Hoe wordt de onderneming gefinancierd?
Hoe gaat de interne organisatie er uitzien?
Wat wordt de personele bezetting en wie zorgt daarvoor?
Hoe wordt de financiële administratie ingericht?
1.2 Persoonlijke kwaliteiten van de ondernemer
Kennis v.d. markt, leiding geven en het kunnen interpreteren van financiële gegevens zijn
kwaliteiten die je als ondernemer vaardig moet zijn in het ondernemerschap. Nu is het niet zo
dat je alle kwaliteiten moet bezitten, voor de financiële administratie kun je ook terecht bij een
account/ belastingdeskundige bijvoorbeeld (externe adviseurs). Kort gezegd: het is uit te
besteden.
,1.3 De onderneming en haar omgeving
Als ondernemer heb je natuurlijk te maken met de mensen en het gebied om je heen. Hieronder
de belangrijkste externe relaties van een onderneming.
De pijlen geven aan dat er zowel naar als vanuit de onderneming ‘’verkeer’’ is
1.4 Onderneming en markt
In vrije economieën komt de prijs van een goed tot stand onder invloed van vraag en aanbod
(marktmechanisme). De ondernemer zal moeten concurreren met andere aanbieders, de klant
kan zelf kiezen bij welke producent een bepaald product gekocht wordt (marktwerking).
1.5 Quick scan
Om snel een indruk te krijgen van het kwaliteitsniveau van de onderneming kan een test worden
gedaan op www.ink.nl .
1.6 Goederen- geldstromen
Bij het leveren van fysieke producten en het leveren van diensten spreken we van een
goederenstroom. Voor een ondernemer is het belangrijk dat hij inzicht te hebben in de
goederenstromen die ontstaan zijn door zijn beslissingen. Met het primaire proces worden alle
activiteiten bedoelt die rechtstreeks samenhangen met het voortbrengen van een product of
dienst.
Inkoopmarkt ->Input -> (primair proces) -> output -> verkoopmarkt
Productiemiddelen:
Grondstoffen
Arbeid
Machines
Energie
Hulpmiddelen
Voor de productiemiddelen moet natuurlijk geld betaald worden: loon, inkoopprijzen grondstoffen,
machines etc. Dit noemen we de uitgaande primaire geldstromen. Daartegenover staat dat de
onderneming geld van de klanten zal ontvangen voor de geleverde product of dienst, dit noemen we
de ingaande primaire geldstromen.
Zie figuur op de volgende bladzijde:
, De voorraad liquide middelen aan het einde van een periode = voorraad liquide middelen aan
het begin van een periode + geldontvangsten – gelduitgave. De geldstromen die met het
primaire proces te maken hebben noemen we primaire geldstromen.
Bij het starten van een onderneming zal er moeten worden geïnvesteerd, het komt vaak voor dat
de ondernemer zelf niet over het benodigde kapitaal beschikt en dus zal er een lening moeten
worden aangevraagd bij de bank(vreemd vermogen). Dit noemen we de vermogensmarkt. Over
deze lening zal natuurlijk belasting en aflossing moeten worden betaald. Dit noemen we de
secundaire geldstromen (geldstroom van en naar de vermogensmarkt).
Ook is het mogelijk voor een onderneming om eigen vermogen aan te trekken, dit gebeurd aan
de hand van het uitgeven van aandelen. De ondernemer hoeft het eigen vermogen niet terug te
betalen, maar de aandeelhouders verwachten wel een vergoeding als tegenprestatie, (denk
hierbij aan een gedeelte van de winst). Dit gedeelte van de winst dat beschikbaar is voor
aandeelhouders noemen we dividend.
Kort samengevat:
Vermogen van buiten de onderneming : Vreemd vermogen : Interestbetaling, aflossingen
Eigen vermogen: Dividendbetaling, winstuitkering
1.7 Rechtsvormen
Bij het opstarten van een onderneming heb je verschillende juridische vormen waaruit je kan
kiezen. Deze vormen bepalen wie er aansprakelijk is, wie zeggenschap heeft en van wie spullen
eigendom zijn. Er zijn 8 verschillende soorten rechtsvormen:
1. Eenmanszaak 5. Besloten vennootschap
2. Maatschap 6. Naamloze vennootschap
3. Commanditaire vennootschap 7. Vereniging
4. Vennootschap onder firma 8. Stichting
Bij deze vormen ben je privé aansprakelijk Bij deze vormen is er een rechtspersoon
