Inleiding Cognitieve Psychologie: samenvatting hoorcolleges
Hoorcollege 1
Cognitieve psychologie is nuttig voor Kunstmatige Intelligentie, de mens (en haar cognitieve
processen) kunnen als voorbeeld worden gebruikt voor intelligent gedrag. AI kan de cognitie van de
mens namaken met symbolische algoritmen.
AI is ook erg nuttig voor cognitieve psychologie, omdat je met AI bijvoorbeeld een implementatie van
een theorie kan maken om erachter te komen of het een goede mechanistische verklaring is van
cognitie. Het namaken van cognitie wordt (meestal) gedaan met Deep Learning neurale netwerken.
Dualisme: (belangrijke) scheiding van lichaam en geest. (kennis komt voort uit denken)
Lang geleden geloofde men nog dat kennis kwam van het nativisme (kennis was aangeboren) of van
het empirisme (kennis komt door ervaring en associatie).
Allereerst werd er onderzoek gedaan naar de geest door filosofen.
Natuurwetenschappers (eind 18e t/m eind 19e eeuw)
Later gingen ook natuurwetenschappers bestuderen hoe ons brein werkte. Dit deden zij met
breinonderzoek, gedragsonderzoek en cognitieonderzoek.
Breinonderzoek:
• Zij kwamen erachter dat het brein verantwoordelijk is voor gedrag
• Het brein stuurt het lichaam.
• Frenologie: zij dachten dat je eigenschappen van een persoon kon aflezen van zijn/haar schedel.
• Organisatie in de motor cortex.
• Taalproductie en begrip
Gedragsonderzoek:
• Evolutie theorie
• Continuïteit tussen menselijke cognitie en dierlijke cognitie (dus je kan ook dierlijke cognitie
onderzoeken om te leren over menselijke cognitie)
Cognitie onderzoek:
• Chronometrische studie (denkstapjes meten): denken kost tijd
Door de natuurwetenschappers werd er steeds meer bekend over hersenen en de relatie tussen het
brein en gedrag.
Psychologen (vanaf eind 19e/begin 20e eeuw)
Na de natuurwetenschappers kwamen de psychologen. Zij deden hun onderzoek met introspectie,
behaviorisme, gestalt, constructivisme en breinonderzoek.
Introspectie:
• (speciaal opgeleide) mensen hardop laten nadenken
• Probleem van introspectie is gebrek aan reproduceerbaarheid van de resultaten.
• Geheugenonderzoek
Behaviorisme:
• Gedrag: stimulus + reactie
• Geen rol voor het denken, het ging om automatische processen.
• Input-output in verschillende situaties bekijken.
Gestalt psychologie:
• ‘De wereld is groter dan de som van delen.’
Constructivisme:
• Hier werd gekeken naar kennis en intelligentie van kinderen.
, • Geen aangeboren kennis (dus geen nativisme), maar kinderen construeren aan de hand van
actieve exploratie. (je bouwt zelf je kennis steeds meer uit)
Breinonderzoek:
• Cytoarchitectonics: 52 verschillende gebieden in het brein
• Neuron doctrine: neuronen zijn discrete entiteiten
• Neuronen communiceren met elkaar door kleine signaaltjes uit te wisselen.
Deeplearning is gebaseerd op het idee dat het probleem om gedrag te begrijpen het probleem van
de gehele acties van het zenuwsysteem is, én andersom.
Door de opkomst van de psychologen werd er meer aandacht besteed aan het experimenteel
bestuderen van de geest, er waren veel verschillende stromingen van de psychologen en nieuwe
manieren om hersenen te meten hebben veel innovatie gebracht.
De cognitieve revolutie (1950-1970) kwam door meer onderzoek naar menselijke prestaties, door de
opkomst van computers en door linguïstiek
Information-processing approach: simpele experimentele geheugentaken.
Huidige stand van zaken
Cognitieve psychologie(/neurowetenschappen) is een interdisciplinair en jong vakgebied. Hierin is
het begrijpen van cognitieve processen, de relatie tussen brein en cognitie, nature vs nurture,
reductionisme en de link tussen cognitieve neurowetenschappen en AI nog steeds belangrijk.
Hoorcollege 1
Cognitieve psychologie is nuttig voor Kunstmatige Intelligentie, de mens (en haar cognitieve
processen) kunnen als voorbeeld worden gebruikt voor intelligent gedrag. AI kan de cognitie van de
mens namaken met symbolische algoritmen.
AI is ook erg nuttig voor cognitieve psychologie, omdat je met AI bijvoorbeeld een implementatie van
een theorie kan maken om erachter te komen of het een goede mechanistische verklaring is van
cognitie. Het namaken van cognitie wordt (meestal) gedaan met Deep Learning neurale netwerken.
Dualisme: (belangrijke) scheiding van lichaam en geest. (kennis komt voort uit denken)
Lang geleden geloofde men nog dat kennis kwam van het nativisme (kennis was aangeboren) of van
het empirisme (kennis komt door ervaring en associatie).
Allereerst werd er onderzoek gedaan naar de geest door filosofen.
Natuurwetenschappers (eind 18e t/m eind 19e eeuw)
Later gingen ook natuurwetenschappers bestuderen hoe ons brein werkte. Dit deden zij met
breinonderzoek, gedragsonderzoek en cognitieonderzoek.
Breinonderzoek:
• Zij kwamen erachter dat het brein verantwoordelijk is voor gedrag
• Het brein stuurt het lichaam.
• Frenologie: zij dachten dat je eigenschappen van een persoon kon aflezen van zijn/haar schedel.
• Organisatie in de motor cortex.
• Taalproductie en begrip
Gedragsonderzoek:
• Evolutie theorie
• Continuïteit tussen menselijke cognitie en dierlijke cognitie (dus je kan ook dierlijke cognitie
onderzoeken om te leren over menselijke cognitie)
Cognitie onderzoek:
• Chronometrische studie (denkstapjes meten): denken kost tijd
Door de natuurwetenschappers werd er steeds meer bekend over hersenen en de relatie tussen het
brein en gedrag.
Psychologen (vanaf eind 19e/begin 20e eeuw)
Na de natuurwetenschappers kwamen de psychologen. Zij deden hun onderzoek met introspectie,
behaviorisme, gestalt, constructivisme en breinonderzoek.
Introspectie:
• (speciaal opgeleide) mensen hardop laten nadenken
• Probleem van introspectie is gebrek aan reproduceerbaarheid van de resultaten.
• Geheugenonderzoek
Behaviorisme:
• Gedrag: stimulus + reactie
• Geen rol voor het denken, het ging om automatische processen.
• Input-output in verschillende situaties bekijken.
Gestalt psychologie:
• ‘De wereld is groter dan de som van delen.’
Constructivisme:
• Hier werd gekeken naar kennis en intelligentie van kinderen.
, • Geen aangeboren kennis (dus geen nativisme), maar kinderen construeren aan de hand van
actieve exploratie. (je bouwt zelf je kennis steeds meer uit)
Breinonderzoek:
• Cytoarchitectonics: 52 verschillende gebieden in het brein
• Neuron doctrine: neuronen zijn discrete entiteiten
• Neuronen communiceren met elkaar door kleine signaaltjes uit te wisselen.
Deeplearning is gebaseerd op het idee dat het probleem om gedrag te begrijpen het probleem van
de gehele acties van het zenuwsysteem is, én andersom.
Door de opkomst van de psychologen werd er meer aandacht besteed aan het experimenteel
bestuderen van de geest, er waren veel verschillende stromingen van de psychologen en nieuwe
manieren om hersenen te meten hebben veel innovatie gebracht.
De cognitieve revolutie (1950-1970) kwam door meer onderzoek naar menselijke prestaties, door de
opkomst van computers en door linguïstiek
Information-processing approach: simpele experimentele geheugentaken.
Huidige stand van zaken
Cognitieve psychologie(/neurowetenschappen) is een interdisciplinair en jong vakgebied. Hierin is
het begrijpen van cognitieve processen, de relatie tussen brein en cognitie, nature vs nurture,
reductionisme en de link tussen cognitieve neurowetenschappen en AI nog steeds belangrijk.
