Samenvatting Het urinaire stelsel

Samenvatting hoofdstuk 18

Belangrijke functies urinaire stelsel:
1. Excretie = de verwijdering van organische afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen
2. Eliminatie = de lozing van deze afvalstoffen naar buiten
3. Homeostatische regeling van het volume en de concentratie opgeloste stoffen in het
bloedplasma

Nieren  vormen urine = vloeistof van water, ionen en kleine opgeloste stoffen  urine
stroomt langs de urinewegen  bestaat uit urineleiders  naar de urineblaas (tijdelijke
opslag voor de urine)  urine verlaat de blaas door de urinebuizen.

Mictie = het lozen van de urine door de urineblaas en de urinebuizen. Dit gebeurt door de
spiercontractie van de blaas, die de urine naar buiten perst.

Homeostatische functies urinaire stelsel:
- Het reguleren van het bloedvolume en de bloeddruk
- Het reguleren van de concentratie van natrium, kalium, chloride en andere ionen
- Bijdragen aan het stabiliseren van de pH van het bloed
- Het behoud van waardevolle voedingsstoffen

De nieren worden op hun plaats gehouden door:
1. Het bovengelegen buikvlies
2. Contact met aangrenzende organen
3. Ondersteunende bindweefsels

Beide nieren zijn bedekt door een nierkapsel = een zacht kussen van vetweefsel. Deze zorgen
ervoor dat de nieren niet verstoord worden door schokken en plotselinge bewegingen.
Wanneer deze beschadigd is noemt men het een wandelende nier.

De nieren

- Nierpoort de plaats waar de ureter en de v.renalis uittreden en waar de a.renalis
en de plexus renalis binnenkomen
- Nierkapsel  bedekt het oppervlak van de nier en omgeeft de renale sinus = een
interne holte
- Vezelig kapsel  omgeeft de buitenkant van de nier en bekleedt de renale sinus
- Nierschors (cortex)  buitenste
- Niermerg (medulla)  deze bevat nierpiramiden, hier wordt urine gevormd. Aan elke
nierpiramide steekt de nierpapil uit.
- Nierlob  bestaat uit de nierpiramide, een cortex en nabijgelegen weefsels

Via elke nierpapil wordt de urine naar de calix minor verplaatst. Vier of vijf calix minores
vormen samen twee of drie calix majores. Die vormen samen een groot trechtervormig
compartiment, het nierbekken. De nierbekken zijn verbonden met de ureters, door deze
buizen loopt de urine naar de blaas.
Urinevorming begint in de nierschors door nefronen (niereenheden).

, De nieren krijgen bloed toegevoerd door de a.renalis (nierslagader). Als de nierarteriën de
renale sinus binnenkomen, vertakken ze zich in arteriae interlobulares renis. Die ontspringen
zich in de interlobulaire arteriën die de nierschors van bloed voorzien.
Bloed bereikt alle nefronen door de afferente arteriolen en stroomt weg door de effenrente
arteriolen.

Nefronen:
- Corticale nefronen = bevinden zich aan de binnenkant van de cortex
- Juxtamedullaire nefronen = bevinden zich nabij de medulla. Deze zorgen
daadwerkelijk voor de productie van urine.
Het peritubulaire capillairnet zit rondom de nefronen en komen samen in de interlobaire
venen. Deze monden uit in de vv.renales (niervenen).




Het nefron

Elk nefron bestaat uit twee delen:
1. Een nierlichaampje
2. Een nierbuis

Het nierlichaampje

Een nierlichaampje bestaat uit het nierkapsel (kapsel van Bouwman). Deze bevat een
komvormig compartiment met een bol met capillairen erin (glomerulus). In de glomus
worden water en opgeloste stoffen door de bloeddruk uit de capillairen in de holte van de
omringende kapsel geperst (filtratie). Hierdoor blijft een eiwitvrije oplossing over
(voorurine).

De nierbuis

Belangrijkste onderdelen van de nierbuis:
- Proximale tubulus contortus (PTC)
- De lis van Henle
- Distale tubulus contortus (DTC)